Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Áyeiha waméi liricha luma lugudemehabu Heowá

Áyeiha waméi liricha luma lugudemehabu Heowá

“Úaragua humá lidan haguseragüdün, buidu huguyame hama gudemehabu huguyame” (SAK. 7:9).

UREMU: 21, 11

1, 2. a) Ka meha lasandirubei Hesusu luagu Lilurudun Bungiu? b) Ka uagu gayara lubéi wariñagun wuriba lan meha hayusuruni arufudahatiña lilurudun Moisesi hama fariséugu Lúrudu?

HÍNSIÑETI meha Lilurudun Moisesi lun Hesusu. Ani maweiriduntu wanigi luagu le, ladüga lúmagiñe meha Heowá, le Lúguchi, liabin Lúrudu ligía, gürigia le súdinitimabei lidan libagari. Ayanuhatu Bíbülia luagu lanarime ínsiñeni le meha lunbei lasandiruni Hesusu luagu lilurudun Bungiu lau dimurei burí le: “Nubungiute, hínsiñeti nun lun nadügüni bugundan, barǘ numuti barufudahan tidan nanigi!” (Sal. 40:8). Arufuda lumuti Hesusu lau le lariñagubei luma lau le ladügübei luagu úati lan charati lidan Lúrudu ligía, buidu lan ani lagunfuliruba lan lau ichouruni (Mat. 5:17-19).

2 Chóuruti hiru lan meha lasandiragun Hesusu lungua dan le larihini hayusuruni fariséugu Lilurudun Lúguchi wuriba. Inarüni gúnfuli hamani meha lábutigu relihión hagía fiú lirahüñü katei lídangiñe Lúrudu ligía buidu buidu. Ligía lariñagunbei Hesusu: “Adügatün diisi fánreinti lau híduru le menta, anisi, luma kominu lun híchugun aban fánreinti lun Bungiu”. Ka mehati turóbulibei? Ábaya lariñagun: “Ani meberesentün lau arufudahani le wéirigutimabei lidan lilurudun Bungiu, kei burí: Richaguaü, gudemehabu luma gaganbadi” (Mat. 23:23). Úati meha gunfuranda hamani fariséugu hagía Lúrudu ani sandiguatiña meha houngua buídutima hamá hawéi ha híbiri. Ánheinti Hesusu gunfuranda lumuti meha le mini lubéi Lúrudu buidu luma ka lan larufudahabei kada gumadi luagu Heowá.

3. Kaba wariha lidan arütíkulu le?

3 Mámaaña lábugiñe lilurudun Moisesi kristiánugu (Rom. 7:6). Kati uagu lígirei Heowá Lúrudu le tidan Bíbülia? Mama lun wafuudun áluga wagunfulirun kada katei le lariñagubei lúrudu, ladügüñein meha lun gunfuranda wamani ani lun wawinwanduni “arufudahani le wéirigutimabei lidan lilurudun Bungiu”, lidan amu dimurei, lun gunfuranda wamani ka lan lébunabei. Kéiburi dan le waturiahani lúrudu luáguti uburugu le aramudaguagülei, ka wafurendeirubei? Lidan arütíkulu le lubaragiñebei le afuranguagüdawati fiú katei lídangiñe le meha lunbei ladügüni aban gürigia le áfarahati mabusenrunga lun larufudún gudemehabu lun. Ani arütíkulu le afuranguagüda lumuti le larufudahabei uburugu aramudaguagülei woun luagu Heowá luma ida luba lan wáyeihani ligaburi. Wóunabuba ǘrüwa álügüdahani: Ka larufudahabei uburugu aramudaguagülei woun luagu lugudemehabu Heowá? Ka larufudahabei woun luagu ida liña lan larihini Heowá ibagari? Ani ida liña larufuduni liricha Heowá? Danme le wakutihan kada aban lídangiñe, samina wamá ida luba lan wáyeihani Wáguchi le siélubei (aliiha huméi Éfesuna 5:1).

“GASU HANÚADIRUN FIU UBURUGU LUN ARAMUDAGUAGÜLEIME”

4, 5. a) Ka meha adügǘbei lun ménrengun lan lun áfarahati lachülürün lidoun uburugu aramudaguagülei, ani ka uagu? b) Ka larufudahabei le woun luagu Heowá?

4 Adügati Heowá lun ménrengun lan lachülürǘniwa lidoun sisi uburugu le aramudaguagülei. Ruti gumadi lun ñein lan ǘrüwa uburugu luagu kada louba duna Hordán. Ítara luba meha gayara lan lachülürün le áfarahabei lidoun aban lídangiñe uburugu ligía furese ani sin turóbuli (1 Lur. 35:11-14). Mosu meha hakipuruni ísüraelina üma lidoun uburugu burí ligía buidu (2 Lur. 19:3). Ani según hechun huríu, fiditiña meha seini ǘmada lun hadundehani le áfarahabei. Seremei anihein lan meha uburugu burí ligía, mama meha mosu hanurahan áfarahatiña lidoun amu ageiraü, le ñein lubéi gayara lan háhuduragun houn búngiugu mama inarünitiña.

5 Samina waméi le: Ruti meha Heowá gumadi lun hafarún ha áfarutiña aban gürigia hilagubei, gama lumoun, ha áfarahatiña mabusenrunga ruti chansi houn lun larufudún gudemehabu houn ani ibiha hagía ichouruni. Abürühati aban sásaamu lidan tuáguti Bíbülia: “Aranserúati meha sun katei lidan aban igaburi furanguti, sensiyuti ani ménrengunti. Ítara liña lémeri Bungiu le lánina gudemehabu”. Mama aguseragüdüti le busenti labeichuniña lubúeingu Heowá. “Wéiriti wagudemen” lun Heowá (Efe. 2:4).

6. Ida liña meha amu lan ligaburi Bungiu hawéi fariséugu?

6 Mítarantiña meha fariséugu kei Heowá, magudemehabutiña meha houn gürigia. Kei hénpulu, lidan hechun huríu, máhatiña meha feruduna hamani ligiaméme charati lóugiñe ǘrüwa wéiyaasu. Lun larufuduni Hesusu luriban hóuserun, aba labahüdagun luagu aban fariséu luma aban aguburahati liseinsuna gumadi ha afurieidubaña aban lóubagiñe aban. Le aguburahabei liseinsuna gumadi amuriahati luma Bungiu lun gudemehabu lan lun. Ánheinti le fariséu, aba lariñagun: “Bungiu, seremei numutibu luagu mítaran nan kei híbiri gürigia híwerutiña, salufuritiña, gagabarahatiña; ni kei aguburahati liseinsuna gumadi le”. Saminatiña meha fariséugu mama lan mosu harufudun gudemehabu, ladüga barǘ hamutiña meha “amu gürigia kei ni kata” (Luk. 18:9-14).

Ánhawa ǘnabugu, ménrengunbei houn amu hamuriahan ferudun wama. (Ariha huméi párafu 4 darí 8).

7, 8. a) Ida liña gayara lan wáyeihani Heowá dan le ladügün aban gürigia somu katei woun le mínsiñeti woun? b) Ka uagu lunti lubéi ǘnabugu wamá lun feruduna wamaniña amu?

7 Maweiyasun wamá óusera kei fariséugu. Lubaragiñe lira, áyeiha waméi Heowá ani gudemehabu wamá (aliiha huméi Kolosana 3:13). Gayaraati wadügüni katei le lau wadügün lun ménrengun lan houn amu hamuriahan ferudun wama (Luk. 17:3, 4). Álügüdagua wamá woungua: “Arufudatina san houn amu aranse nan lun feruduna nániña sun dan le mégeiwa lan? Busentina san naransehani katei hama ha achararubaña nun?”.

8 Mosu ǘnabugu wamá lun feruduna wamaniña amu. Máhatiña meha fariséugu feruduna hamá amu ladüga samina hamá buídutima hamá hawéi. Ánheinti kristiánugu lunti ǘnabugu wamá ani lun buidu lan wanügüniña amu gürigia wawéi guánarügü ani feruduna wamañame tídangiñe sun wanigi (Fili. 2:3). Gayaraati wálügüdagun woungua: “Náyeihañein san Heowá ani arufuda nuguya gudemehabu?”. Lidan kesi le, ménrenguntimabei houn amu hamuriahan ferudun wama ani ménrenguntimabei woun feruduna wamaniña. Aranseñu wamá lun warufudun gudemehabu ani magañida wamá lau lumenrengun (Apur. 7:8, 9).

INEBELÁ IBAGARI WOUN LUN MÁBÜRÜHAN LAN “DURU LÁNINA ÓUNWENI” WAWAGUN

9. Ida liña líderaguniña Heowá ísüraelina lun gunfuranda hamani ságüraü lan ibagari?

9 Adügǘwati meha uburugu aramudaguagülei lun hounigirún ísüraelina lun madurun hamá luagu lita somu gürigia le madurunti (2 Lur. 19:10). Hínsiñeti ibagari lun Heowá ani iyereeguti “úhabu le áfarahati gürigia maduruntiña” lun (Ari. 6:16, 17). Kei le aban lubéi Bungiu richati ani sánduti, aban katei sériuti lun láfarun aban gürigia gürigia líledi, íbini mama lan labusenrun. Inarüni arufudúa lan gudemehabu lun le áfarahati mabusenrunga. Íbini ítara, mosu meha larufudagun lungua hagibugiñe ábutigu. Ani ánhaña meha arihei luagu mama lan labusenrun láfarunbalin gürigia ligía, mosu meha lerederun lidan fulasu aramudaguagülei darí lounwen fádiri le íñutimabei. Gayaraati meha mosu lan lerederun ñein lun sun libagari. Ítara liña meha líderaguniña Heowá ísüraelina arihei sagüráu lan ibagari. Ladüga inebehabu hamá lun le íchugubalin ibagari, mosu meha háfaagun lun míchugun hamani habagari amu lidan denchaü ladüga hadügün o madügün hamá somu katei.

10. Según lariñaguni Hesusu, ida liña meha harufuduni arufudahatiña lilurudun Moisesi hama fariséugu luagu mebegi lan habagari amu gürigia houn?

10 Máyeihan hamuti arufudahatiña lilurudun Moisesi hama fariséugu Heowá. Furanguti meha mebegi lan habagari ha híbiri houn. Ariñagati Hesusu: “Óuyedaadün lau ligelen lubenari subudi; mebelurun hiña, mígirun huguya lun hebelurun ha busenbaña hebelurun” (Luk. 11:52). Mosu yebe híderaguniña gürigia lun gunfuranda hamanu Lererun Bungiu luma lun hibihin ibagari magumuchaditi. Lubaragiñe lira, hóuchatiña lun mafalarun hamani gürigia Hesusu, “le íchugubalin ibagari le tímatimaati” (Adü. 3:15). Ítara liña meha híchuguniña gürigia lidan peliguru lun hagünrinchawagun lun súnwandan. Hawouguounrügüñein meha ábutigu hagía hasaminara ani íñugutiña meha, mebereseguntiña meha lau habagari gürigia. Ma lanarime hariban!

11. a) Ida liña larufuduni Pábulu ariha lani ibagari kei larihini Heowá? b) Kaba íderaguawa lun warufuduni igaburi le larufudubei Pábulu lidan apurichihani?

11 Anhein busén wabéi ítara wamá kei Heowá, mama kei lábutigu relihión hagía, lunti inebe lan ibagari woun ani gebegi ligíame woun. Ligía meha ladügübei apostolu Pábulu, le meha apurichihabei houn saragu gürigia ha liyaraatiña. Ligía gayara lubéi meha lariñagun masandiragun lan lungua lau duru luagu ni aban (aliiha huméi Adügaü 20:26, 27). Mama meha luéi lasandiragun lungua lau duru ni ladüga Heowá lan óunahabalin lapurichihanbei. Adüga lumuti ladüga hínsiñe hamá gürigia lun ani gebegiti ibagari lun (1 Ko. 9:19-23). Lunti giñe wáfaagun lun warihini ibagari kei larihini Heowá, le busenbei “lun hasakürihan sun gürigia” (2 Fe. 3:9). Ligía giñe san habusenrubei? Ánhawa áfaagua lun gudemehabu wamá, wapurichihatimaba lau ubebeni ani wéiritimabei wagundan.

12. Ka uagu súdini lubéi ichouruni houn lubúeingu Bungiu?

12 Warufudubei giñe ariha wamani ibagari kei larihini Heowá lau wagunfuliruni lúrudu lánina ichouruni buidu. Mosu wawadigimaridun ani abugaha wagía karü lidan aban igaburi le chóuruti súnwandan, kéiburi dan le wadügün wadagimanu lánina ábunaguni luma taransehóun muna, luma dan le waweiyasuhan lidoun adamuridaguni o adamurini wéinamuti. Súdinitimati ichouruni luma átuadi sügǘ lau seinsu, oura o wáfaagun lun gíbetima lan wadügün. Súnwandan ladügüni Wabungiute le richabei, ani busentiwa wáyeihani. Wéiyaaña lidan afiñeni furumiñetiña lúntiña háluahan ichouruni houngua luma houn ha geyegubaña hau (Ari. 22:3). Ligíati, anhein laritaguagüda aban wéiyaali lidan afiñeni somu lúrudu lánina ichouruni woun, lunti gaganbadi wamá (Gal. 6:1). Anhein wariha ibagari kei larihini Heowá, madurunbadiwa luagu lounwen somu gürigia.

LUNTI HAGUSERAGÜDÜN “SEGÚN LÚRUDU BURÍ LE”

13, 14. Ka meha lunbei hadügüni ábutigu ísüraelina lun harufuduni liricha Heowá?

13 Ruti Heowá gumadi houn ábutigu ísüraelina lun háyeihani liñun lilurudun le lánina irichaü. Furumiñe lunti hasubudiruni ida liña lan lasuseredun katei. Lárigiñe, lun hasubudiruni anhein lunti lubéi gudemehabu hamá lun áfarahati, mosu hakutihani lébuna ladügüni katei, ligaburi lóuserun luma binadu lusan. Lun harufuduni liricha Heowá, mosu hasubudiruni anhein lau lubéi iyereehabuni ladügei o lau luriban saminaü (aliiha huméi 1 Lúrudu 35:20-24). Luagu amu oubaü, anhein meha ayusurúa hererun somu gefentiña, mégeiwatiña íbini biama gefentiña lun gayara lan larufudún lau lan lugundan gürigia láfaraha (1 Lur. 35:30).

14 Kei aubei warihei, lárigiñe lasubudirúniwa ida liña lan laransehóun katei, mosu meha hasaminarun ábutigu luagun gürigia, mámarügü luagun le ladügübei. Mégeitiña meha lichú aau, lidan amu dimurei, mosu meha harihin lóugiñe le ligibugiñebei hagu lun hasubudiruni le lanagangiñebei somu sügǘ. Le súdinitimabei, mégeitiña meha lun líchugun Heowá sífiri sandu houn lun harufuduni lichú lau, lugudemehabu luma liricha (Afu. 34:6, 7).

15. Ida liña meha larihiniña Hesusu gafigountiña, ani ida liña meha harihiniña fariséugu?

15 Lúnrügüñein meha le ladügübei afigouhati hetenira fariséugu, metenitiña lun le tídanbei lanigi, lidan amu dimurei, metenitiña lun ka lan luwuyeri gürigia ligía. Ariha waméi le asuseredubei dan le lídinbei Hesusu lidan aban fedu lúbiñe Matéu. Aba hálügüdüniña fariséugu lani Hesusu disipulugu: “Ida liña san léiginbei humaisturun hama aguburahatiña liseinsuna gumadi luma hama amu gafigountiña?”. Aba lóunabun Hesusu: “Ha magadiñebaña, memegeiruntiña surusia; ha sándibaña, hagía emegeirubaña surusia. Furendei huméi ka lan lanichigubei le uágubei lariñaga Bungiu tidan Lererun: ‘Busentina lun gudemehabu humá, mama lun hadagaragüdün animaalugu nun’. Mama niábiña áluahaña ha richaguabaña ligibugiñe Bungiu, niábiña áluahaña gafigountiña” (Mat. 9:9-13). Láluahaña meha san Hesusu ladouragun lau hadurun gafigountiña? Uá. Busenti meha lun hasakürihan. Le linarün katei, aban meha fánreinti súdiniti lira lidan uganu le lapurichihabei (Mat. 4:17). Gama lumoun, chuti meha lau Hesusu ani subudi lumuti meha busentiña lan fiú hádangiñe “aguburahatiña liseinsuna gumadi luma hama amu gafigountiña” hagía hasansirun. Mama meha hóudiña lúbiñe Matéu lúnrügü heigin. Lánigu meha Hesusu saragu hádangiñe (Mar. 2:15). Híruti marihin hamaniña hibe-agei fariséugu gürigia kei larihiniña Hesusu. Ariñagatiña meha gafigoun hamá ani ariha hamutiña keisi féridiwaaña. Mítarantiña meha ábutigu hagía kei Bungiu le richabei ani gudemehabu ligía le uágubei hariñaga lun lan heseriwida.

16. Ka lunbei háfaagun wéiyaaña lidan afiñeni ha aguseragüdübalin afigouhati lun hasubudiruni?

16 Mosu hachoururuni wéiyaaña lidan afiñeni háyeihañein lan Heowá, le hínsiñehabubei lun irichaü (Sal. 37:28). Lun lira, mosu “hachíahan buidu libügürü katei ligía”, lidan amu dimurei, hakutihani buidu anhein adügǘwaali lubéi aban figóu. Anhein ítara liña lubéi, mosu hafalaruni adundehani le tídanbei Bíbülia lun hetenirun lun kesi ligía (2 Lur. 13:12-14). Wéiyaaña lidan afiñeni ha eseriwidubaña lidan haguserun afigouhatiña mosu hakutihani anhein asakürihaali lubéi kristiánu le afigouhabei o anhein masakürihangili lubéi. Anihein dan hénrengu lan katei le. Mosu hetenirun lun ligaburi, ka lan lisaminanbei luagu le ladügübei luma ka lan tídanbei lanigi (Aruf. 3:3). Lun larufudún gudemehabu lun, mosu lasakürihan. *

17, 18. Ida luba hasubudiruni wéiyaaña lidan afiñeni anhein asakürihaali lubéi aban gürigia tídangiñe sun lanigi? (Ariha humóun iyawaü to lídanboun lagumeseha arütíkulu).

17 Gayaraati larihinu Heowá luma Hesusu hanigi gürigia, ánheinti wéiyaaña lidan afiñeni siñá hamuti. Ligíati, ida luba hasubudiruni anhein asakürihaali lubéi aban gürigia? Furumiñe, mosu hamuriahan lichú aau luma Bungiu (1 Uru. 3:9). Libiaman, mosu hayusurunu Bíbülia tuma burí agumeiraguagüdüni to líchuguboun musu úaraguati lun gayara lan hasubudiruni “íruni le líchugubei ubóu” luma íruni le inarüniti lidan amu dimurei, asakürihani le inarüniti (2 Ko. 7:10, 11). Mosu harihini buidu ka lan tariñagubei Bíbülia luagu le lasandirubei, ligaburi luma lóuserun aban gürigia le asakürihaali luéi aban le masakürihanti.

18 Lǘrüwan, mosu hasaminarun luagun gürigia ligía ani gabaroun hameime binadu libagari, ka lan lébunabei ladügüni luma amu burí katei. Ariñagatu Bíbülia luagu Hesusu, le lichügüdina damuriguaü kristiánu: “Maguseragüdünbei luagu larihín aban katei, masiadihan ligíame luagu katei le machourunti. Laguseragüdüba lau irichaü houn ha débilibaña, ageindagualeime haricha lílana fulasu ha gudemebaña” (Isa. 11:3, 4). Írida laaña Hesusu wéiyaaña lidan afiñeni lun hóunigiruni damuriguaü ani líderagubaña aguseragüda kei ladügüni (Mat. 18:18-20). Rútiwa seremei luagu añahein lan wéiyaaña lidan afiñeni ha hínsiñehabutiña ani ha áfaagubaña lun háyeihani Hesusu. Chóuruti teinki wamaniña luagu áfaaguni le hadügübei sin labuchadun hawagu lun hadügün lun ñein lan gudemehabu luma irichaü lidan damuriguaü.

19. Ka burí arufudahani luáguti uburugu aramudaguagülei hasaminarubei hagunfulirun lidan hibagari?

19 Lídanñein Lilurudun Moisesi “sun subudi luma inarüni” luagu Heowá luma luagu lilurudun le richabei (Rom. 2:20). Kei hénpulu, arufudahati uburugu burí le aramudaguagülei houn wéiyaaña lidan afiñeni lun “úaragua” hamá lidan haguseragüdün. Arufudahati giñe woun lun buidu wamá ani gudemehabu wagíame (Sak. 7:9). Íbini mámaadiwa lan lábugiñe Lúrudu, súdinimemegili irichaü luma gudemehabu lun Heowá, ladüga masansirunti Heowá. Ma lubuidun chansi lun weseriwidun lun Wabungiute! Ligíati, áyeiha waméi lubuidun burí ligaburi ani áluaha wamá aramudaguagülei luma.

^ par. 16 Ariha huméi fánreinti “Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña” tidan La Atalaya to lánina 15 lidan nefu-hati 2006, páhina 30.