Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

“Hínsiñeti san Hesusu hun sügǘ lau amu katei?”

“Hínsiñeti san Hesusu hun sügǘ lau amu katei?”

“Simón, Liráü Huan, hínsiñetina san bun sügǘ lau hínsiñe ha bun?” (HUAN 21:15TNM).

UREMU: 32, 45

1, 2. Lárigiñe hásügürüni sun áriebu óuchaha, ka lafurendeirubei Féduru?

RÉDEIHAÑA sedü hádangiñe lani Hesusu disipulugu bou larugan óuchaha baranaha Galilea, ani madigintiña ni aban úduraü. Dan le larugadun, anihein meha aban gürigia aríaguaña lárurugugiñe beya. Hesusu meha wügüri ligía lárigiñe láguyugun. “Ábati lariñagun houn: ‘Chü humá luéigiñe tóunwenren ugunei, hañuguba’. Aba hágurun, lárigiñe siñá yebe hachawarunu seni dúnarugugiñe le hiibe úduraü tidan” (Huan 21:1-6).

2 Aba líchugun Hesusu fein luma úduraü houn lani disipulugu lun hatun bachati binaafin. Lárigiñe aba larihin luagun Simón Féduru ani aba lálügüdüni: “Simón, Liráü Huan, hínsiñetina san bun sügǘ lau hínsiñe ha bun?”. Subudi lumuti meha Hesusu hínsiñe lan óuchahani lun Féduru. Ligíati, genegeti lálügüdüñein lan meha Hesusu Féduru anhein hínsiñe lubéi lun ani hínsiñe ligía larufudahan lun sügǘ lau óuchahani. Aba lariñagun Féduru lun Hesusu: “Anha, Nabureme, subuditi bun luagu hínsiñe ban nun” (Huan 21:15). Furendeiti Féduru aban katei: lunti lan hínsiñe lan Kristu lun sügǘ lau furumiñeguarügü katei. Lúmagiñe weyu ligía, arufuda lumuti Féduru hínsiñe lan Kristu lun lau lakipuragun lungua beresegu lidan apurichihani. Ítara liña liabin lun aban lan óunwenbu ídemuei lun damuriguaü kristiánu.

3. Ka uagu lunti lubéi duari wamá?

3 Ka wafurendeirubei lídangiñe le lariñagubei Hesusu lun Féduru? Lunti lan góunigi wamá lun mígirun wamá lun ledebilidun ínsiñeni le wasandirubei luagu Kristu. Subudi lumuti meha Hesusu hénrengubei lan ibagari lidan ubóu le ani ñeinbei lan turóbuli lidan wabagari. Lidan abahüdaguni luáguti aban ábunaguti, ariñagati Hesusu haganbubei lan fiú gürigia “uganu luáguti arúeihani le lánina sielu” lau ubebeni. Gama lumoun, ariñagati giñe leyeedubaña lan “irisini” ani lañaradaguagüdübei lan labusenrúniwa irisini ubebeni le meha hawagubei (Matéu 13:19-22; Márükosu 4:19). Ánhawa móunigi, gayarabei ladarasahani idiheri le lánina ibagari weseriwidun lun Heowá. Ligía meha leweridirunbaliña Hesusu disipulugu: “Góunigi humá, mígira humá lun tabuinchun hanigi lau katei málati kei saragu fedu, bacharuaü, luma burí idiheri luagu burí katei lánina ibagari le” (Lúkasi 21:34).

4. Kaba íderaguawa arihei anhein here lubéi ínsiñeni le wasandirubei luagu Kristu? (Ariha huméi dibuhu burí le lídanbei lagumeseha arütíkulu).

4 Ítara kei meha Féduru, gayarati giñe warufuduni hínsiñe lan Kristu woun lau wíchuguni apurichihani lidan furumiñeti lúgaaru lidan wabagari. Ida luba wachoururuni wadügüñein lan ítara? Gayarati wálügüdagun woungua: “Ka san katei súdinitimabei nun? Kátima anügübei saragu ugundani nun? Neseriwidun lun Heowá o nadügün amu katei?”. Lun wóunabuni álügüdahani burí le, warihiba ǘrüwa katei lánina ibagari le gayarabei ledebilidagüdüni ínsiñeni le wasandirubei luagu Kristu. Anihán ǘrüwa katei ligía: wadagimanu, isebáhari luma umegeguni.

KIPU WAMÉI WADAGIMANU LIDAN LILUGAARUN

5. Ka hánibei ichügüdinaü buligasion hama haduheñu?

5 Mámarügü meha ladüga línsiñe óuchahani lun Féduru ladügünbalin. Adüga lumuti meha lun lanuriahaniña liduheñu. Uguñe weyu, ru lumuti giñe Heowá buligasion houn ichügüdinaü hadan iduheñu lun híchuguni hemegeirun haduheñu houn (1 Timotéu 5:8). Lun hagunfulirun lau buligasion le, mosu hawadigimaridun saragu. Gama lumoun, lidan lagumuhóun dan le, gayarati ladügün wadagimanu lun wadiheridun.

6. Ka uagu gayara lubéi lanügün wadagimanu saragu ihürügu?

6 Uguñe weyu, gíbetimatiña gürigia áluahatiña wadagimanu sügǘ lau wadagimanu le aniheinbei houn gürigia. Ligía hásügüragunbei gürigia luagu wadagimanu. Añahein saragu gürigia mégeitiña hawadigimaridun saragu oura, ani luagu murusun seinsu. Guentó hóuchatiña taburiña burí kónpeni lun gíbetima lan wadagimanu adügǘti hau fiúraü nadagimeintiña. Adügati katei le lun hasandirun nadagimeintiña lanarime ihürügu, lun labuchadun hawagu ani íbini lun hasandirun. Saragu hádangiñe hanufudetiña luéi heferidiruni hawadigimari anhein ásiñara hagunfulirun lau sun le lamuriahabei hábuti hama.

Keisi kristiánugu, úaraguatimatiwa lun Heowá luéi lun amu gürigia

7, 8. a) Ka un úaraguatima wamá lóugiñe furumiñeguarügü katei? b) Ka arufudahani gebegiti lafurendeirubei aban íbiri Tailandiana?

7 Keisi kristiánugu úaraguatimatiwa lun Heowá sügǘ lau lun wayubudiri o lun furumiñeguarügü gürigia o katei (Lúkasi 10:27). Nadagimentiwa lun wibihini katei burí le wemegeirubei ani lun wasigirun eseriwida lun Heowá. Gama lumoun, anhein ua duari wamá, gayarabei ladarasahaniwa wadagimanu lidan weseriwidun lun Bungiu. Ariha waméi ka lan gayarabei wafurendeiruni lídangiñe le asuseredubei lun aban íbiri Tailandia. Abahüdaguati: “Aranseha meha konputadora nuadigimaribei, aban wadagimanu súdiniti, gama lumoun busenti meha saragu dan. Ani madaanitina meha lun katei le lani Bungiu. Lagumuhóun oura, aba níchugun fe mosu lan nasansirun wadagimanu anhein busén nubéi níchuguni Larúeihan Bungiu furumiñe”. Ka ladügübei íbiri le?

8 Ariñagati: “Lárigiñe nadügün aransehani kéiburi luagu aban irumu, aba desidírü nan nawadigimaridun aluguraha ice cream ǘmadarugu. Furumiñe, hénrenguti meha nun nagañeiruni seinsu le nemegeirubei, ani aba nírudun. Dan burí le narihiniña binadu nánigu paaná lidan wadagimanu, aba meha héherahan nau ani aba meha hálügüdünina ka lan uagu nasaminara buídutima lan talugurahóun ice cream sügǘ lau taransehóun konputadora lidan aban fulasu le ñein lubéi garabali diliti. Aba namuriahan luma Heowá lun líderagunina awanda luma lun nibihini le nabusenrubei, gadaanitima nan lun naganwoundagüdüni neseriwidun lun. Murusun dan lárigiñe, aba abuidureina lan katei. Subuditima naali meha le hínsiñebei houn agañeihatiña ani buídutimaharu meha nebegidina. Murusun dan lárigiñe, sagü meha weyu nalugurunu sun ice cream to nadügüboun. Le linarün katei, gíbetimahali meha nagañeirun sügǘ lau dan le naransehanbei kónpudora. Gúndaatimahadina ladüga úaali sun ihürügu luma idiheri le meha nuágubei furumiñe. Ani le súdinitimabei, yarafatimahali nasandiragun nungua lun Heowá” (aliiha huméi Matéu 5:3, 6).

9. Ida luba san wadüga lun wakipuruni wadagimanu lidan lilugaarun?

9 Hínsiñeti lun Heowá lun benefa wamá, ani buiti lun ítara wamá (Ariñawagúni 12:14). Gama lumoun, siñati wígirun lun súdinitima lan wadagimanu woun sügǘ lau weseriwidun lun Heowá. Dan le layanuhanbei Hesusu luagu katei burí le wemegeirubei, ariñagati: “Áluaha huméi larúeihan luma liricha Bungiu furumiñe; ábame líchuguni sun le hemegeirubei hun” (Matéu 6:33). Ida luba san wasubudiruni anhein kipu wabalin wadagimanu lidan lilugaarun? Gayarati wálügüdagun woungua: “Gúndaatimatina san lidan nuádigimari sügǘ lau lidan neseriwidun lun Heowá? Ariha numuti san neseriwidun lun Heowá kei furumiñeguarügü katei ani maguraasuntina lun nagunfuliruni?”. Líderagubadiwa óunabagülei le wíchugubei lun álügüdahani le lun warihini furangu ka lan hínsiñetimabei woun.

10. Ka katei súdiniti larufudahabei Hesusu?

10 Arufudaha lumuti Hesusu woun ka lan katei lunbei súdinitima lan lidan wabagari. Luagu aban weyu, aba lidin Hesusu hábiñe bián íbirigu, Marta tuma María. Aba tagumeserun Marta aranseha éigini lun Hesusu, ánhounti María aba tañuurun lóubagiñe aganbahei le lariñagubei. Aba tekeherun Marta luagu míderagun tanu María. Aba lariñagun Hesusu tun Marta: “Anúadira taali María lubuidun-agei katei le lunbei magidarúnbei lan tuéi” (Lúkasi 10:38-42). Ítara liña larufudahan Hesusu aban katei súdiniti. Lunti lan wanúadahani “lubuidun-agei katei” lun madügün lan katei le lánina ibagari lun wadireirun luma lun warufuduni hínsiñe lan Kristu woun. Mini lan le lunti lan súdinitima lan wamadagua luma Heowá woun súnwandan.

IDA LIÑA WARIHINI ISEBÁHARI

11. Ka tariñagubei Bíbülia luagu emeraaguni luma isebáhari?

11 Beresegutiwa sun wagía. Ligía anihein lubéi dan megei wamá wemeraagun. Ariñagatu Bíbülia: “Le lunbei ladügüni gürigia, lun leigin, latun luma lun lefeduhani le lagañeirubei luagu luadigimari” (Apurichihati 2:24). Subudi lumuti meha Hesusu megei hamá lani disipulugu hemeraagun. Kéiburi lárigiñe hásügürün saragu dan apurichiha, aba lariñagun Hesusu houn: “Higougu, keimoun wemeraagua lidan aban fulasu le darangilati” (Márükosu 6:31, 32).

12. Ka uagu lunti lubéi duari wamá lau isebáhari? Ru humá aban hénpulu.

12 Íderagua lumutiwa isebáhari lun wemeraagun. Gama lumoun, lunti duari wamá luéi ligía lan súdinitima lidan wabagari. Lidan furumiñeti sígulu gíbetiña meha gürigia arufuduti igaburi le: “Hou wamá, gurá wamá, lugundun haruga wóunwegun” (1 Korintuna 15:32). Uguñe weyu, kamaniti giñe igaburi le. Kéiburi Yuropa, gumeseti meha aban nibureinti abasiiha adamuridagua wama. Gama lumoun, wéiriti meha línsiñe isebáhari lun darí lun aba lan midinhali lan adamuridagua. Dan lárigiñe, aba líchugun fe barüti lan letenirun saragu lun isebáhari bandi turóbuli lun. Ligía ábanya lubéi lagumeserun aturiahóun Bíbülia. Lau lásügürün dan, aba lagumeserun apurichihei uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu. Lárigiñe labadiseirun, ariñagati sarí lani leferidirun saragu dan. Ariñagati giñe barütima lan eseriwiduni lun Heowá ugundani lun sügǘ lau isebáhari le ubouagubei.

13. a) Afuranguagüda huméi lau aban hénpulu ka lan uagu mabuidun lubéi wásügürün saragu dan lidan isebáhari? b) Kaba íderaguawa íchigei isebáhari lidan lilugaarun?

13 Lunti leseriwidun isebáhari lun wemeraagun luma lunya wárügüdün erei. Ligíati, átiriñein san dan lunti wígiruni lun isebáhari? Gayarati líderaguniwa hénpulu le lun wóunabuni álügüdahani le. Saragu wádangiñe hínsiñetu fein bímetu woun tuma amu burí katoun bímetu. Gama lumoun, subudi wamuti gayarati lan wasandirun anhoun weiga súnwandan. Anhein busén wabéi lun buidu lan wátuadi, lunti weigin éigini le lunti líchuguni sun le lemegeirubei wágubu lun. Ítarameme, anhein wayusura libe-agei wadaani lidan isebáhari, wagadeirubei wamadagua luma Heowá. Kaba íderaguawa arihei anhein ru wabalin isebáhari lidan lilugaarun? Gayarati wanúadahan aban dimaasu ani ábame wabürüdüni átiriñein lan oura wásügürün etenira lun weseriwidun lun Heowá kéiburi lidan adamuridaguni, apurichihani luma aturiahóun Bíbülia. Lárigiñe, ábame wabürüdüni átiriñein lan oura wásügürün lídanmeme dimaasu ligía lidan huraraü, aríagua bigibigitu, áhurera tidan konputadora o adüga furumiñeguarügü isebáhari. Danme le konparárü wamani, warihibei anhein megei wabéi wadügün somu asansiruni (aliiha huméi Éfesuna 5:15, 16).

14. Kaba íderaguawa anúadaha isebáhari buiti?

14 Ígira lumutiwa Heowá lun wanúadahani wisebáhari. Ani gayarati giñe hanúadahani ichügüdinaü hisebáhari haduheñu. Anihein adundehani tidan Bíbülia le arufudubalin ka lan lisaminanbei Heowá. Íderagua lumutiwa adundehani burí ligía lun desidírü wamá buidu * (ariha huméi abürüdǘni). Aban idewesei lúmagiñeti Bungiu isebáhari le buiti (Apurichihati 3:12, 13). Inarüni ámuñegueinarügüti lan katei le hínsiñebei woun lun wisebáharime (Galasiana 6:4, 5). Gama lumoun, meberesenga ka lan hínsiñebei woun, lunti duari wamá. Ariñagati Hesusu: “Le ñein lumuti hirisin, ñeinboun giñe hanigi” (Matéu 6:21). Anhein hínsiñe lubéi Hesusu, le Warúeite woun, warufudubei lau ligaburi wasaminarun, wayanuhan luma wóuserun Larúeihan lan Bungiu súdinitimabei woun (Filipuna 1:9, 10).

MÉIGUADA WAMÁ LIDOUN ÍNSIÑENI LUAGU UMEGEGUNI

15, 16. a) Ka uagu aban lubéi sádara ínsiñeni luagu umegeguni? b) Ka eweridihani buiti líchugubei Hesusu luagu umegeguni?

15 Saragu gürigia uguñe weyu busentiña gama hamani lagumuhóun burí katei le áfuriduti, kéiburi daüguaü, gágamuru, konputadora luma amu burí katei. Héiguaaña lidoun ínsiñehabuni luagu umegeguni, mini lan le weiri lan línsiñe umegeguni luma seinsu houn. Wagía kristiánugu, lunti waríaagun woungua lun warihini kátima lan súdinitimabei woun. Álügüdagua wamá woungua: “Gíbetimati san dan násügürün asaminara tuagun tagumuhóun burí karü to áfuriduboun sügǘ lau aransera lubá adamuridaguni? Gíbetimati san dan násügürün etenira lun katei lánina ibagari darí lun murusunrügaali lan dan násügürün afurieida luma aliihoun Bíbülia?”. Ánhawa móunigi, gayarati laweiridun wínsiñehabu luagu umegeguni sügǘ lau ínsiñeni le wasandirubei luagu Kristu. Lunti wasaminarun luagun le lariñagubei Hesusu: “Góunigigua humá hungua luéi igaaduaü” (Lúkasi 12:15). Ka uagu lariñagei Hesusu katei le?

Siñati wíchuguni le buídutimabei lun Heowá ani awanhame etenira lun umegeguni

16 Ariñagati Hesusu: “Úati ni aban gayaraati leseriwidun houn bián iyubudirigu, ladüga linsiñeduba aban hádangiñe lun, liyereegudáme le aban lun; úaraguabei luma aban hádangiñe, líchigame mebereseni luagu le aban. Siñati leseriwidúniwa lun Bungiu luma lun seinsu” (Matéu 6:24). Siñati wíchuguni le buídutimabei wámagiñegua lun Heowá ani awanhame etenira lun umegeguni. Kei le gafigoun wabéi, lunti wasigirun áfaagua kóntüra luriban wayumahan, kéiburi kóntüra labusenrúniwa umegeguni (Éfesuna 2:3).

17. a) Ka uagu hénrengu lubéi houn saragu gürigia híchuguni isebáhari lidan lilugaarun? b) Kaba íderaguawa áfaagua lun méiguadun wamá lidoun ínsiñeni luagu umegeguni?

17 Wéiriti hetenirun saragu gürigia lun hibihini sun le habusenrubei darí lun masubudirun hamani átiriñein lan katei hemegeirun (aliiha huméi 1 Korintuna 2:14). Kei le masaminarun habéi buidu, mabafutiña lun hasubudiruni le buídubei lumoun le wuribabei (Ebüréu 5:11-14). Háfuga ábatima lan laweiridun habusenrun umegeguni. Ani eibu lagibedun katei hamá ligíatima habusenrun lanwoun (Apurichihati 5:10). Gama lumoun, lunti wáfaagun lun mebelurun lan saminaü le lidoun wachügü. Ida luba wadügüni? Lau waliihanu Bíbülia súnwandan. Líchuguba katei le erei woun lun wageindagun luma ínsiñeni luagu umegeguni (1 Féduru 2:2). Sagati meha Hesusu dan lun lasaminarun luagun lichú lau Heowá, ligía gayara lubéi meha lawanduni lóuchaguni Mafia (Matéu 4:8-10). Ítarameme, anhein mabusenrun wabéi wéiguadun lidoun ínsiñeni luagu umegeguni, lunti wafalaruni lubuidun burí adundehani le líchugubei Heowá. Ítara luba warufuduni lun Hesusu hínsiñetima lan woun sügǘ lau umegeguni.

Ka súdinitimabei lidan wabagari? (Ariha huméi párafu 18).

18. Ka lunbei wachoururuni?

18 Dan le meha lálügüdünbalin Hesusu Féduru: “Hínsiñetina san bun sügǘ lau hínsiñe ha bun”, larufudahaña meha lun luagu leseriwidun lan lun Heowá lunbei súdinitima lan lun. Súdiniti le mini lubéi liri Féduru “Óunwenbu murusun dübü” ladüga arufuda lumuti derebugu lan kei aban dübü lidan leseriwidun lun Heowá (Adügaü 4:5-20). Wagía lunti giñe wachoururuni derebugu lan ínsiñeni le wasandirubei luagu Kristu kei aban dübü. Chouru waméi wíchuguni wadagimanu, isebáhari luma umegeguni lidan lilugaarun. Anhein wadüga, ítara liña kamá wariñaguña lun Hesusu kei lariñagun Féduru lun: “Nabureme, subuditi bun luagu hínsiñe ban nun”.

^ par. 14 Ariha huméi arütíkulu “¿Son sanas nuestras diversiones?”, tidan La Atalaya to lánina 15 lidan diisi-hati, 2011, páhina 9 darí 12, párafu 6 darí 15.