Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Íderagua wamaña “terencha” lun heseriwidun lun Heowá lau ugundani

Íderagua wamaña “terencha” lun heseriwidun lun Heowá lau ugundani

“Areida lumutiña Aburemei terencha” (SÁLUMU 146:9).

UREMU: 142, 25

1, 2. a) Ka lénrengunga úmabei hagagibudagua fiú wíbirigu? b) Kaba burí álügüdahani wóunaba?

ARIÑAGATI aban íbiri gíriti Lije dan le lan lagumeserunbei aban wuribu Burundi, lídanñein lan aban adamurini hama liduheñu. Aba harihin héibaagun gürigia ani añaha aduuragua. Aba hanurahan lagübürigu, ligía hama diisi líbirigu lau fiúraü katei le gayarabei hanügüni. Abahüdaguati Lije: “Fiú hádangiñe niduheñu chülütiña lidoun aban fulasu Malaui le aranserúbei lun letenirúniwa houn gürigia ha anurahabaña, 1,600 kilómeturu (1,000 maili) lidise. Ha híbiri lidoun ámuñegueinarügü fulasu wadagara”.

2 Lidan sun ubóu, añahein hóugiñe 65 míñunu gürigia ha anuraharügütiña hageiragiñe. Mosu burí hígirunu gürigia hagía haban ladüga wuribu o ladüga héibaahoun. Según abahüdüni le adügǘbei, úañahagiña saragu gürigia anurahatiña kei guentó * (ariha huméi abürüdǘni). Saragu hádangiñe anurahatiña ha gefentiña luagu Heowá. Saragu hádangiñe féridi hamutiña haduheñu luma libe-agei hámati. Ka san amu lénrengunga úmabei hagagibudagua? Ida luba wíderaguniña wíbirigu lun heseriwidun lun Heowá lau ugundani íbini hasufuriruña lan lénrengunga libe burí le? (Sálumu 100:2). Ka san igaburi buídutimabei lun lapurichihóun houn gürigia ha anurahabaña hageiragiñe ani ibidiñegili Heowá houn?

HABAGARI ANURAHATIÑA

3. Ka meha adügübei lun mosu lan lanurahan Hesusu ani anuraha hagía lani disipulugu?

3 Mosu meha hanurahan lagübürigu Hesusu lau Ehiptun lárigiñebei lawisaruni lani Heowá ánheli Hosé luagu busén lan urúei Erodesi láfaruni Hesusu. Ligía aba lubéi herederun Ehiptu darí lounwen Erodesi (Matéu 2:13, 14, 19-21). Saragu irumu lárigiñe, aba hanurahan lani Hesusu disipulugu “lidoun burí lirahüñü fulasu Hudéa luma Samaria” ladüga héibaahoun (Adügaü 8:1). Subudi lumuti meha Hesusu mosu lan hígirunu saragu hádangiñe lánigu haban. Ariñagati: “Danme le héibaahoun lidan aban fulasu, ábame hanurahan lidoun amu” (Matéu 10:23). Súnwandan hénrengu lan dan le mosu lan hanurahan gürigia.

4, 5. a) Katei burí san fiú lídangiñe peliguru le úmabei hagagibudagua gürigia ha anurahabaña hageiragiñe? b) Ka burí peliguru lídanbei fulasu le aranserúbei habá anurahatiña?

4 Dan le mosu lan hanurahan gürigia gagibuguatiña luma saragu turóbuli ǘmada luma burí lidan fulasu le ñein lubéi letenirúa houn anurahatiña. Abahüdaguati aban lamulen Lije gíriti Gad: “Duusu meha irumu nau. Éibugatiwa luagu saragu dimaasu ani arihatiwa saragu gürigia hilaaña úmada. Ma meha lanarime láludun nugudi darí lun nariñagun houn niduheñu lun hígirunina ani lun lan houdin. Gama lumoun, máhati meha núguchi lígirunina háhaburugu wuribatiña, ligía aba lubéi líderagunina. Anihein meha dan meigin wamá amu katei tuéidigia mangu to wadarirun ǘmada. Wafurieidun lun Heowá luma wafiñerun luagu ligía íderagubadiwa sagü weyu lun mounwegun wamá” (Filipuna 4:12, 13).

5 Hibe-agei liduheñu Lije sügütiña saragu irumu lidan fulasu le taransehabei Naciones Unidas lun letenirúniwa houn anurahatiña. Gama lumoun, anihein meha giñe peliguru ñein. Abahüdaguati Lije, le eseriwidubei guentó keisi óunigiruti sirkuitu: “Mawadigimaritiña meha gürigia, ábati hayusuruni hadaani achuraha, átagua, áhurera luagu seinsu luma íweruha, ani adügatiña meha giñe magíaguni”. Lun hóunigiragun Gefentiña houngua luéi katei mabuidunti le ñeinbei, mosu meha hakipuragun houngua beresegu lidan damuriguaü (Ebüréu 6:11, 12; 10:24, 25). Kei le meha busén habéi hóunigiruni hamadagua luma Heowá, yusu hamuti hadaani buidu. Seriwitiña saragu hádangiñe kei prekursorugu. Rútiña meha gurasu hóuniwagua lau hasaminarun lachülürüba lan dan lun háfuridun lídangiñe fulasu ligía, ítara kei meha ísüraelina dan le háfuridunbei lídangiñe fulasu mageirawati. Íderagua lumutiña katei le lun hakipurun aban lubuidun igaburi (2 Korintuna 4:18).

ARUFUDA WAMÁ ÍNSIÑENI HOUN ANURAHATIÑA

6, 7. a) Ka wadügübei luagu hafulesein wíbirigu ladüga línsiñehabu Bungiu? b) Ru humá aban hénpulu luagu le adüga hamaalibei fiú íbirigu.

6 Línsiñehabu Bungiu ínchahabaliwa lun warufudun ínsiñeni houn wíbirigu, dántima le hásügürün lénrengunga (aliiha huméi 1 Huan 3:17, 18). Kéiburi lidan furumiñeti sígulu, dan le meha anihein lubéi likesin éigini, ani mégeitiña meha kristiánugu ha Hudeabaña égini aba hóunahan íbirigu ídemuei houn (Adügaü 11:28, 29). Ínchaha hamutiña giñe apostolugu Pábulu luma Féduru kristiánugu lun heresibirúniña amu hábiñe (Rómana 12:13; 1 Féduru 4:9). Anhein resibi wabaliña íbirigu ha bisidabaliwa lau ínsiñeni, lúntitima weresibiruniña ha lídanbaña peliguru hama ha éibaahoubaña luagu hafiñen lau ínsiñeni * (ariha huméi abürüdǘni) (aliiha huméi Ariñawagúni 3:27).

7 Málügili mosu lan hígirunu saragu milu gefentiña luagu Heowá ha awinwandubaña luagu oubaü le ñéingiñe lubéi laboucha weyu Ucrania haban ladüga wuribu luma éibaahouni. Híruti áfarawagua hamá fiú hádangiñe. Gama lumoun, hibe-agei íbirigu daritiña haramudagun hábiñe íbirigu lidan amu burí fulasu Ucrania luma Rusia. Kíputiña íbirigu ha lídangiñetiña bián ageiraü le úaraguni, ani ítara liña harufuduni mámaaña lan ubouaguna. Ani sigitiña apurichihei “uganu buiti” lau ubebeni (Huan 15:19; Adügaü 8:4).

ÍDERAGUA WAMAÑA HA ANURAHABAÑA LUN HÉREDAGÜDÜNI HAFIÑEN

8, 9. a) Ka burí lénrengunga úmabei gayara lan hagagibudagun anurahatiña ha achülürübaña lidoun aban iseri ageiraü? b) Ka uagu megei habéi lun wíderaguniña lau gurasu?

8 Añahein anurahatiña mosu herederun awinwanda lidan amu fulasu lidan guánarügü hageira. Gama lumoun, añahein amu mosu houdin lidoun aban ageiraü le ibidiñeti houn. Háfuga ibiha hamá éigini, daüguaü tuma muna hámagiñe gumadimatiña. Ani íbini ítara, gagibuguatiña anurahatiña luma lénrengunga. Kei hénpulu, háfuga mosu lan héchudun eiga amu luwuyeri éigini. Añahein hagía lídangiñetiña fulasu le süti ani ibidiñeti houn ida luba lan hadouragun haugua luéi lidiliga. Añahein amu háfuga mosu hafurendeirun ayusura somu máhina le iseriti.

9 Añahein burí gumadimatiña anihein programa hama lun híderaguniña anurahatiña lun héchudun luagu iseri ageiraü. Gama lumoun, agurabúati lun fiú lan hati lárigiñe lun gayaraguaaña lan houngua lun hibihini le hemegeirubei. Gayarati hénrengu lan katei le houn, ladüga mosu hafurendeirun saragu katei lidan aban. Mosu hafurendeirun aban iseri iñeñein luma iseri burí échuni. Mosu giñe hafurendeirun iseri burí lúrudu luáguti lafayeihóun liseinsuna gumadi, luagu ida luba lan hebelaagüdüniña hasaanigu leskuela íbini luagu ida luba lan hererehan houn. Anhein hénrengu lubéi katei burí le houn wíbirigu, gayarati san wíderaguniña lau gurasu luma inebesei? (Filipuna 2:3, 4).

10. Ida luba gayara lan wederebudagüdüni hafiñen anurahatiña ha achülürütiña wageiroun? (Ariha humóun iyawaü to lídanboun lagumeseha arütíkulu).

10 Anihein dan adüga hamá gumadimatiña lun hénrengu lan houn wíbirigu ha anurahabaña hadariruni damuriguaü le lídanbei fulasu le ñeinhin lubéi hachülüra. Anihein dan tasiadiruniña somu óundaruni to lani urúei luagu míderagun hamaaña lanme. Háfuga hariñagun houn ánhaña lan mánharun lun aban wadagimanu le mígirunbei chansi houn lun houdin adamuridagua, siñabei lan herederun lidan ageiraü ligía. Añahein íbirigu ánhatiña lun wadagimanu burí le ladüga hanufude hamá ani saminatiña úati lan amu katei gayarati hadügüni. Ligía súdini lubéi lun wayanuhan hama wíbirigu lau lóufudagun. Mégeitiña hasubudiruni nidiheri wamá hawagu. Anhein warufuda houn berese wamá hau ani íderagua wamaña lídehaba katei le lun lederebugudun hafiñen (Ariñawagúni 12:25; 17:17).

ÍDEHA WAMÁ

11. a) Ka hemegeirubei anurahatiña furumiñe? b) Ida liña gayara lan harufuduni anurahatiña heteingiradi?

11 Furumiñe háfuga megei hamá íbirigu wíchugun éigini houn, daüguaü luma amu burí katei le súdiniti * (ariha huméi abürüdǘni). Aban katei ñǘraüti kéiburi wedewehan aban kórubata lun aban íbiri wéiribei leteingiruni. Inarüni moun lumuti lan hamuriahan íbirigu anurahatiña saragu. Lunti harufuduni heteingiradi luagu ídemuei le hibihibei. Ítarati, híderagubaña íbirigu lau sun hagundan. Gama lumoun, súdiniti lun háfaagun gürigia ha lun hibihini le hemegeirubei houngua lau lásügürün dan. Anhein hadüga, hakipurubei ínsiñeni le hasandirubei hawougua ani hakipurubei giñe hamadagua hama híbiri íbirigu (2 Tesalónikana 3:7-10). Íbini ítara, mégeitiña anurahatiña lun wíderaguniña.

Ida luba gayara lan wíderaguniña wíbirigu ha anurahabaña hageiragiñe? (Ariha huméi párafu 11 darí 13).

12, 13. a) Ka luwuyeri ídemuei gayarabei wíchuguni houn anurahatiña? b) Abahüdagua huméi le hadügübei fiú íbirigu.

12 Mama mosu gibe lan waseinsun lun gayara lan wíderaguniña anurahatiña. Wadaani luma wínsiñehabu ligíatima hemegeirubei. Kei hénpulu, gayarati warufuduni houn kaba lan ugunei hárügüda lun houdin adüga somu gararaguaü o ida luba lan hadüga lun hagañeinhan éigini le buiti ani le maserunti. Gayarati giñe warufuduni houn ida luba lan hibihin tulu to lunti teseriwidun houn lun hawadigimaridun, kéiburi aban máhina lánina áhüchaguni o tulu luntu laransehóun fuluri-agei. Ani le súdinitimabei, gayarati wíderaguniña lun hasandiragun houngua buidu lidan iseri hani damuriguaü. Anhein gayara, buídubei lun wanügüniña lidoun adamuridaguni. Gayarati giñe warufuduni houn ka lan igaburi buídutimabei lun lapurichihóun houn lílana fulasu ani apurichiha wagíame hama.

13 Ariha waméi hakesin gádürü nibureintiña anurahatiña. Dan le hachülürünbei lidoun aban damuriguaü, rútiña saragu wéiyaaña lidan afiñeni ídemuei houn. Arufudahatiña tabugahóun karü houn, abürüha gárada tuagu konputadora luma adüga aban dugumedu lun háluahan yabu. Arufudahatiña giñe houn ida luba lan hayusuruni hadaani lun gayara lan híchuguni eseriwidúni lun Heowá lidan furumiñeti lúgaaru (Galasiana 6:10). Murusun dan lárigiñe, seriwitiña gádürügubei kei prekursorugu. Seremei háfaagun lun haganwoundagüdüni heseriwidun luma ídemuei le híbihibei hámagiñe wéiyaaña lidan afiñeni, aba hawanserun lidan damuriguaü ani aba hakipuragun houngua díseñu luéi ubóu le lani Satanási.

14. a) Ka óuchawaguni lunbei hawanduni anurahatiña? b) Ru humá aban hénpulu lani aban gürigia le arufudubei afiñeni.

14 Ítara kei sun kristiánugu, gefentiña luagu Heowá ha anurahabaña hageiragiñe mosu giñe háfaagun lun ua lan súdinitima lan umegeguni houn sügǘ lau hamadagua luma Heowá * (ariha huméi abürüdǘni). Haritaguati Lije hama líbirigu luagu arufudaha lan háguchi aban katei súdiniti houn dan le hanurahaña lubéi. Abahüdaguatiña: “Águheina liñalin meha katei le úabei súdini lan aban aban. Lagumuhóun, aba larufudunu sagü woun málaaru, aba láhayachun ani aba lariñagun: ‘Ariha humuti? Memegeiruntiwa ni aba lídangiñe katei burí ligía’” (aliiha huméi 1 Timotéu 6:8).

TENI WAMÁ LUN KATEI LÉTIMA HEMEGEIRUBEI ANURAHATIÑA

15, 16. a) Ida luba gayara lan wéredagüdüni hafiñen wíbirigu? b) Ida luba gayara lan wíderaguniña lun hasandiragun houngua buidu?

15 Mámarügüñein éigini tuma daüguaü hemegeira anurahatiña, mégeitiña amu katei. Mégeitiña híderawagun lun hasandiragun houngua buidu luma lun lichugún dǘgüdaguaü tídangiñeti Bíbülia houn (Matéu 4:4). Gayarati híderaguniña wéiyaaña lidan afiñeni lau hibihin agumeiraguagüdüni houn lidan hañeñe luma lau híderaguniña adariraña íbirigu ha ayanuhabalin ligiaméme iñeñein. Súdiniti katei le ladüga saragu anurahatiña ígira hamuti sun le hasubudirubei hárigiñegua. Álugatiña hawagu haduheñu, luagu hageira luma luagu hani damuriguaü. Mégeitiña lun hadügün íbirigu lun hasandiruni ínsiñeni luma gudemehabu le lasandirubei Heowá hawagu. Anhein masandirun hamá ínsiñeni ligía, háfuga háluahani hídehan amu gürigia ha lídangiñetiña hageira, ani ha meseriwiduntiña lun Heowá (1 Korintuna 15:33). Dan le wíderaguniña lun hasandiragun houngua keisi lílana damuriguaü, íderagua wamuti Heowá óunigiraña “terencha” (Sálumu 146:9).

16 Siñati meha lagiribudun Hesusu hama lagübürigu hageiroun sun dan le hagumadihanbei ha éibaahabaliña. Ladüga sügǘ libe burí le, háfuga siñati lan giñe hagiribudun fiú anurahatiña hageiroun. Gama lumoun, añahein amu mabusenrungubeitiña hagiribudun. Ariñagati Lije ariha hamani saragu agübürigu hágurawagun luma háfarawagun fiú hádangiñe haduheñu. Ligía mabusenrun habéi hagiribudun hageiroun hau hasaanigu. Anhein busén wabéi wíderaguniña wíbirigu, mosu wafalaruni adundehani tídangiñeti Bíbülia lun hínsiñegua wamá woungua kei íbirigu, lun areida wamá, gudemehabu wagíame ani ǘnabugu wagíame (1 Féduru 3:8). Adügati éibaahouni lun hénrengu lan houn fiú anurahatiña hadügün umadaguaü hama amu gürigia. Háfuga nibusigari hamá hayanuhan luagu katei burí le hasufurirubei, hagibugiñetima hasaanigu. Álügüdagua wamá woungua: “Ida liña hamuga san línsiñe nun nouserúniwa lun hamuga súfuri nan aban katei ítarati?” (Matéu 7:12).

DAN LE WAPURICHIHAN HOUN ANURAHATIÑA

17. Ida liña líderaguniña wapurichihan gürigia ha anurahabaña?

17 Uguñe weyu, saragu anurahatiña lídangiñetiña ageiraü le burí ñein lubéi siñá lan hapurichihan Gefentiña lau líbürei. Seremei Gefentiña ha apurichihabaña lau ubebeni, haganbuñein saragu milu anurahatiña “uganu luáguti arúeihani le lánina sielu” luagu furumiñeti wéiyaasu (Matéu 13:19, 23). Saragu anurahatiña ha asandirubaña aban lanarime ihürügu daritiña awalidaguni luma gurasu lidan wadamuridagun. Fureseti híchugun fe luagu anihein lan Bungiu wama (Matéu 11:28-30; 1 Korintuna 14:25).

18, 19. Anhein duari wabéi, kaba wadüga danme le wapurichihan houn anurahatiña?

18 Mosu aranseñu wamá ani duari wagíame dan le wapurichihan houn anurahatiña (Ariñawagúni 22:3; Matéu 10:16). Danme le wayanuhan hama, lunti waganbuniña lau gurasu. Gama lumoun, mayanuha wamá luagu polítika. Falá waméi tadundehan sukursáli luma hadundehan gumadimatiña lun mebelurun wamá lidoun peliguru ani míchugun wagíame amu lidan peliguru. Kei le ámuñegueinarügüti lubéi hani anurahatiña relihión luma hechun, mégeitiwa wasubudiruni ka lan hasaminanbei luma le hasandirubei, ani lunti inebehabu wamá houn. Kei hénpulu, añahein gürigia lídangiñetiña somu ageiraü ani barüina hañalin hasaminan luagu ida liña lan lunti lan hasansiragun würiña. Ligíati, dan le wapurichihan houn gürigia hagía, lunti wasansiragun lidan aban igaburi lun masandiragun hamá houngua wuriba.

19 Busentiwa wíderaguniña gürigia ha asufurirubaña, dandu anhein Gefentiña lubéi o mama hamá Gefentiña. Dan le wíderaguniña, falá wamuti lubuidun hénpulu le líchugubei wügüri samariana le uágubei layanuha Hesusu (Lúkasi 10:33-37). Wanügüni uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu houn gürigia, ligía ídemuei buídutimati le gayarabei wíchuguni houn. Ariñagati aban wéiyaali lidan afiñeni le íderaguaalibei saragu anurahatiña súdini lan lun wariñaguni houn furese luagu gefentiwa lan luagu Heowá. Lunti wariñaguni houn le lan súdinitimabei woun dan le woudin hábiñe wayanuhan houn luagu lubuidun emenigini le tídanbei Bíbülia, mama lan woudiña íchiga seinsu houn ni umegeguni.

BARÜTI ÍNSIÑENI BUITI RESULTÓU

20, 21. a) Ka buiti lanügübei warufudun ínsiñeni inarüniti houn anurahatiña? b) Kaba wafurendeira lidan leweñegua arütíkulu?

20 Dan le warufudun ínsiñeni le inarüniti houn “terencha” barüti resultóu buiti. Abahüdaguatu aban íbiri kristiána anurahatiña lan tiduheñu lídangiñe éibaahouni Eritrea. Lárigiñebei hadügüni gádürü hádangiñe tisaanigu lanarime wéiyaasu ligía luagu widü weyu lídangiñe fulasu mageirawati, aba hachülürün Sudán. Ariñagatu: “Óusera hamutiña íbirigu kamá haduheñu, rútiña éigini houn, daüguaü, aban muna luma ídemuei lun hafayeiruni hapasein. Kaba san amu eresibira gürigia ha ibidiñetiña houn hábiñe ladügarügü lun lan ligiaméme Bungiu heseriwida? Gefentiñarügüñanu luagu Heowá adügei le” (aliiha huméi Huan 13:35).

21 Ka gayarabei wariñaguni hawagu hasaanigu iduheñu ha anurahaña hageiragiñe? Lidan leweñegua arütíkulu, wafurendeiruba ida luba lan wíderaguniña iduheñu burí ha lun heseriwidun lun Heowá lau ugundani.

^ par. 2 Lidan arütíkulu le wayusurubei dimurei anurahatiña lun wayanuhan hawagu gürigia ha ígirubarun haban ladüga wuribu, éibaahouni o ladüga chagaguaü lánina liñawan dan. Háfuga anuraha hamá lidoun amu fulasu lidan guánarügü hageira o houdin lidoun amu ageiraü. Ariñagati le arihibei tau Naciones Unidas para los Refugiados (ACNUR) luagu 1 lan hádangiñe kada 113 gürigia ubouagu arihatiña luagu mosu lan hígirunu haban.

^ par. 6 Ariha huméi arütíkulu “Mabulieida waméi wóuseruniña terencha lau ínsiñehabuni”, tidan Garüdia Awisahatu to lánina diisi-hati, 2016 páhina 3 darí 8.

^ par. 11 Kei lachülürün aban anurahati lidoun aban fulasu, lunti hafalaruni wéiyaaña lidan afiñeni adundehani le tídanbei líburu Organizados para hacer la voluntad de Jehová, kapítulu 8, párafu 30. Lun gayara lan hayanuhan hama wéiyaaña lidan afiñeni ha lídanbaña lani anurahati ligía damuriguaü, mosu hayusuruni páhina lánina Internet jw.org lun habürühan tidoun sukursáli to lídanboun hageira. Lidan hagurabahan, gayarati hálügüdüni anurahati ligía luagu lani damuriguaü luma luagu apurichihani. Ítara luba gayara lan hasubudiruni ida liña lan lumadagua luma Heowá.

^ par. 14 Ariha huméi arütíkulu “Úati gayarati leseriwidun houn bián iyubudirigu” luma “Gaguraasun humá! Líderagubadün Heowá”, tidan Garüdia Atalaya to lánina 15 lidan gádürü-hati, 2014, páhina 17 darí 26.