Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Arufuda waméi inarüniti lan wínsiñehabu lau katei le wadügübei

Arufuda waméi inarüniti lan wínsiñehabu lau katei le wadügübei

“Moun lumuti wayumárurügü lan wínsiñehabu; lunti aban lan ínsiñehabuni le arihúati lidan katei le wadügübei” (1 HUAN 3:18).

UREMU: 3, 50

1. Ka luwuyeri ínsiñeni wéiritimabei, ani ka uagu? (Ariha humóun iyawaü burí to lídanboun lagumeseha arütíkulu).

LÚMAGIÑE Heowá liabin ínsiñeni le wéiritimabei (1 Huan 4:7). Adundehani le richati lébunabei ínsiñeni le, ani tidan Bíbülia yúsuati dimurei güriegu agápe lun layanuhóun luagu ínsiñeni le. Mama sandiwarügüti ínsiñeni le, ínchaha lumutiña giñe gürigia lun híderagun amu magurabahanga afayeiruahaü luagu le hadügübei. Afuranguagüdatu aban dimurei-agei subudiwati lan agápe “luágurügü katei le hadügübei gürigia”. Adügati lun wasandirun ugundani luma lun gasuuni lan wabagari.

2, 3. Ida liña larufuduni Heowá lueirin línsiñehabu hawagu gürigia magurabunga ni kata?

2 Arufudati Heowá ínsiñeni hawagu gürigia íbini lubaragiñe ladügüni Adán tuma Ewa. Adüga lumuti Ubóu lun wawinwandun ligibuagu lun súnwandan ani mámarügüñein katei le wemegeirubei lun wawinwandun líchiga ñein, adüga lumuti lun wagundaarun lau wabagari. Ani adüga lumuti sun katei lun wabuidun guánarügü, mama lúniwagua. Ani ruti giñe chansi houn gürigia lun hawinwandun lun súnwandan lidan Paraísu.

3 Lárigiñe lebedaagun Adán tuma Ewa, aba larufuduni Heowá ínsiñeni le wéiritimabei magurabahanga ni kata leweñegua. Chouru lumuti meha línsiñeduba lan houn fiú hádangiñe ladügawagún Adán tuma Ewa darí lun aba lan ladügüni le mégeiwabei lun lesefuruniña (Agu. 3:15; 1 Huan 4:10). Lúmagiñebei füramase lan Heowá aban Esefuragülei, ítara liña lun kamá hamuga adüga laali Liráü sákürifisiu. Kéiburi gádürü-milu irumu lárigiñe, aba lederegeruni Heowá Liráü le ábanrügüti luagu hafulesein sun gürigia íbini barǘ lan katei le saragu igarigu lun (Huan 3:16). Wéiriti weteingiruni luagu!

4. Ida liña wasubudiruni gayara lan warufudun ínsiñeni magurabahanga afayeiruahaü?

4 Kei lenege guánarügü lubéi Bungiu ladügawa, gayaraati warufudun ínsiñeni magurabunga afayeiruahaü luagu. Inarüni anihein lan dan hénrengu lan, ladüga galagante wamuti figóu, gama lumoun gayaraati wadügüni. Kei hénpulu, arufuda lumuti meha Aweli ínsiñeni le lasandirubei luagu Bungiu lau líchuguni le buídutimabei lúmagiñe lun (Agu. 4:3, 4). Arufudati Noé ínsiñeni hawagu gürigia lau lapurichihan houn luagu saragu irumu íbini maganbun hamani (2 Fe. 2:5). Ani arufuda lumuti giñe Abüraámü wéiritima lan ínsiñeni le lasandirubei luagu Bungiu luéi furumiñeguarügü katei ladüga aranseti lun lederegeruni Isaakü le liráü keisi sákürifisiu (Sant. 2:21). Ítara kei wügüriña úaraguatiña ha, busentiwa giñe warufudun ínsiñeni íbini dan le hénrengu lan woun.

ÍNSIÑENI INARÜNITI LUMA ÍNSIÑENI IYEENITI

5. Ida luba warufudun ínsiñeni le inarüniti?

5 Afuranguagüdatu Bíbülia moun lumuti lan ariñagarügü wamá hínsiñe hamá gürigia woun, “lunti aban lan ínsiñehabuni le arihúati lidan katei le wadügübei” (1 Huan 3:18). Úati mini lan le siñati lan wariñagun houn gürigia hínsiñe hamá woun (1 Tesa. 4:18). Mini lan anihein lan dan úabei lan buídurügü lan wariñagun houn gürigia hínsiñe hamá woun. Anihein dan mosu lan warufuduni wínsiñehabu lau le wadügübei. Kéiburi anhein ua tubéi daüguaü luma éigini le buídurügüti luma somu íbiri, mámarügüñein dimurei lánina gurasu lemegeira, mégeiti ídemuei (Sant. 2:15, 16). Ítarameme, kei le hínsiñe lubéi Bungiu hama ha híbiri gürigia woun, mama amuriaharügütiwa luma lun lóunahan nadagimeintiña, adüga wamuti giñe sun wayaraati lun wídehan lidan apurichihani (Mat. 9:38).

6, 7. a) Ka mini lubéi warufudun “ínsiñeni le inarüniti”? b) Írida humá fiú hénpulu lánina ínsiñeni le mama inarüniti.

6 Ariñagati apostolu Huan mosu lan larihín wínsiñehabu “lidan katei le wadügübei”. Lidan amu dimurei, mosu warufudun “ínsiñeni le inarüniti” (Rom. 12:9; 2 Ko. 6:6). Mini lan le moun lumuti lan wafamurun hínsiñehabu wamá lau warufudun aban igibu le buiti. Ánhawa óusera kei aban gürigia biángua tigibu, mámabei inarüniti wínsiñehabu, mebegibei ni kata.

7 Ariha wamá fiú hénpulu lánina ínsiñeni le mama inarüniti. Dan le ladimurehanbei Satanási tun Ewa lidan fuluri-agei Edén, aba lafamurun kamá hamuga busenti lun buidu lan lidin tun. Gama lumoun, larufuduña meha biánguati lan ligibu ani luouguounrügüñein lan lasaminara (Agu. 3:4, 5). Lidan lidaani Dawidi, afamurati giñe Aitoféli lumada lan urúei Dawidi gama lumoun, aba lagarabaagun lun dan le ladarirun chansi lun libihin buiti lúniwagua (2 Sam. 15:31). Uguñe añahein gürigia ha agarabaagubaña lun Bungiu hama burí amu gürigia álugutiña hafanreinraguni damuriguaü, yusu hamuti gürigia hagía “liñulu luma lubuidun laganbún hererun” ani rútiña uéiriguni houn amu kristiánugu lúnrügü hafiñerun hínsiñe hamá houn. Gama lumoun mabuidunti hasaminan gürigia hagía (Rom. 16:17, 18).

8. Ka álügüdahani lunbei wadügüni wóuniwagua?

8 Mabuidunti hayusuruni gürigia ínsiñeni lun heyeeduniña amu. Gayaraati heyeeduniña gürigia, anhein Heowá siñati leyeedún. Ariñagati Hesusu hibihibei lan ha biánguabaña igibu “lueirin-agei abeichúni” (Mat. 24:51). Ha lubúeingu Heowá, mabusenruntiwa biángua lan wagibu. Ligía lunti lubéi wálügüdagun woungua: “Dan le narufudun ínsiñeni, masaminaruntina san nuouguounrügü ani meyeehan nuguya?”. Guentó wariha nefu ligaburi larufudún “ínsiñeni le inarüniti”.

IDA LUBA WARUFUDUN ÍNSIÑENI “LE ARIHÚATI LIDAN KATEI LE WADÜGÜBEI”

9. Anhein inarüni lubéi hínsiñe hamá íbirigu woun, kaba wadüga?

9 Seriwi wamá lau ugundani íbini marihin hamani amu le wadügübei. Lunti aranseñu wamá lun wadügün katei buiti hawagu wíbirigu “lábugiñe libidiñewa”, lidan amu dimurei, lun masubudirun hamani ha híbiri (aliiha huméi Matéu 6:1-4). Madügün hamuti Ananíasi tuma Safira ítara. Busentiña meha lun hasubudiruni ha híbiri rúhaña lan aban budagia. Ani eyeehatiña giñe lau mabusigari luagu átiriñein lan seinsu híchugun. Ligía labeichunbaliña Bungiu ladüga biángua lan hagibu (Adü. 5:1-10). Anhein inarüni lubéi hínsiñe hamá wíbirigu woun, wíderagubaña lau ugundani ani málugunbadiwa wasubudiragüdüni houn amu ka lan wadügübei. Gayaraati wafurendeirun hámagiñe íbirigu ha íderagubalin Sétanu le Arihibei lau Hawadigimari Gefentiña lidan sun ubóu aranseha ariñahani. Madügüntiña lun hetenirun gürigia houn ani mariñagun hamuti giñe ka lan idan hawadigimarida.

10. Ida liña gayara lan wóuserun amu lau inebesei?

10 Óusera wamaña amu lau inebesei (aliiha huméi Rómana 12:10). Ruti meha Hesusu aban hénpulu buiti dan le lachibunbalin hagudi lani apostolugu (Huan 13:3-5, 12-15). Úati meha gunfuranda hamani le ladügübei Hesusu buidu darí lárigiñe hibihini sífiri sandu (Huan 13:7). Lunti giñe wáfaagun saragu lun ǘnabugu wamá kei Hesusu ani óusera wamañame amu lau inebesei. Ida? Lau masaminarun wamá buídutima wamá hawéi ladüga aturiaha wamá, luagu wámati o luagu buligasion le ibiha wamaalibei lidan weseriwidun lun Heowá (Rom. 12:3). Ani lubaragiñe wagimugaruniña amu dan le lariñawagún dimurei buíduburiti houn luagu buiti le hadügübei, aba giñe wagundaarun íbini anhein samina wabéi yuuti lan yebe lun lariñawagún ligiaméme woun ladüga ídeha wamá lidan le adügǘbei.

11. Dan le hadügün íbirigu somu katei buidu, ka uagu lunti lubéi wariñaguni houn buidu lan hadüga?

11 Ariñaga wamá houn íbirigu tídangiñe sun wanigi luagu buidu lan hadüga. Lunti wayusuruni sun chansi le wadarirun lun wariñagun houn amu buiti lan hadüga, ladüga íderagua lumutiña “lidan hafiñen” (Efe. 4:29). Gama lumoun, lunti wadügüni lau sun taruman wanigi, mama lúnrügü wibihin somu katei hámagiñe. Mariñaga wamá giñe katei le masandirun wamuti tidan wanigi ani merederun wagíame maniñu dan le lunti lan wíchugun somu eweridihani lun le emegeirubalin (Ari. 29:5). Biánguati wagibu ánhawa ayanuha buidu luagu aban gürigia ligibugiñe ani aba wachuraguni dan le hámañadiwa lan amu. Ruti apostolu Pábulu aban lubuidun hénpulu lánina ínsiñeni le inarüniti. Luagu aban dan ariñagati houn kristiánugu korintuna buidu lan hadüga (1 Ko. 11:2). Gama lumoun, ruti giñe eweridihani houn ani afuranguagüda lumuti houn furangu luma lau ínsiñeni ka lan hadügübei wuriba (1 Ko. 11:20-22).

Arufudatiwa ínsiñeni luma areiduni dan le wíderaguniña ha mégeibaña. (Ariha huméi párafu 12).

12. Ida luba warufudun ínsiñeni le inarüniti dan le weresibiruniña wíbirigu wábiñe?

12 Resibi humaña amu húbiñe. Ruti Heowá gumadi woun lun areida wamá houn wíbirigu (aliiha huméi 1 Huan 3:17). Gama lumoun, lunti wadügüni luagu resun le richati. Álügüdagua wamá woungua: “Hárügüñanu san besi numadagu hama ha narihibaña kei gürigia súdinitiña lidan damuriguaü namisuraha núbiñoun? Hárügüñanu san gayaraabei híderagunina namisuraha? O áluahatina ida luba lan areida nan hama íbirigu ha masubudirun numutiña buidu o ha siñabei hagiribudagüdüni fulesei le nadügübei houn nun?” (Luk. 14:12-14). Samina wamá megei lan aban íbiri ídemuei ladüga desidírü lan wuriba o aban lan wamisurahan aban gürigia ani meteingirun lumutiwa luagu. Lidan kesi burí le, falá waméi adundehani le: “Resibigua humá hungua húbiñe, magülülühanga”, lidan amu dimurei, lau ugundani (1 Fe. 4:9). Líderagubadiwa wafalaruni adundehani le lun gunda wamá, ladüga wíchuguñame houn amu lau igaburi le richabei (Adü. 20:35).

13. a) Ka burí kesi ídanbei mosu lan warufudun saragu gurasu? b) Ida luba gayara lan wíderaguniña ha débilibaña?

13 Íderagua wamaña ha débilibaña. Gayaraati warufuduni inarüniti lan wínsiñehabu lau gaganbadi wamá lun gumadi le: “Ariñagatiwa giñe hun [...] lun híderaguniña ha débilibaña lidan hafiñen, lun giñe gaguraasun humá habá súngubei” (1 Tesa. 5:14). Saragu íbirigu ha débilibaña, lau lásügürün dan aba léredun hafiñen. Gama lumoun, añahein amu mégeitiña lun wasigirun íderaguaña lau gurasu. Ida? Lau wayusurunu Bíbülia lun wíchugun dǘgüdaguaü houn, lau wamisurahaniña apurichiha o lau wígirun dan lun waganbuniña. Ani lubaragiñe wariñagun ka lan hádangiñe wíbirigu hérebaña o ka lan débilibaña lidan hafiñen, lunti waritaguni súngubei lan wagía anihein katei le ídanbei here wamá luma le ídanbei débili wamá. Íbini meha apostolu Pábulu ariha lumuti anihein lan katei le ídanbei débili lan (2 Ko. 12:9, 10). Sun wagía mégeitiwa lun híderaguniwa wíbirigu luma lun híchugun gurasu woun.

14. Ka lunbei wadügüni lun wakipuruni darangilaü hama wíbirigu?

14 Kipu waméi darangilaü. Lunti wadügüni sun wayaraati lun wakipuruni darangilaü hama wíbirigu íbini dan le genege lan woun wuriba lan gunfurandawa wamá o ouserúaadiwa lan lau marichaü (aliiha huméi Rómana 12:17, 18). Ánhawa ariñaga somu katei le gáriti houn amu, lunti wamuriahan ferudun hama, ani lunti wadügüni lau sun wanarün. Kei hénpulu, lubaragiñe wariñagun: “Sarí numuti aba lan basandiragun bungua wuriba”, lunti wánharun luagu gadurun wamá giñe ani ábame wariñagun: “Mabusenruntina yebe nadügün lun basandiragun bungua wuriba, sarí numuti”. Súdiniti lun ñein lan darangilaü lídantima maríei. Mabuidunti lun hafamurun hínsiñegua hamá hámagua dan le hadan hamá gürigia, ani dan le hábuguarügü hamá merereguntiña, ariñagatiña dimurei mabuidunti hóuniwagua ani óusera hagía lau furundei.

15. Ida luba warufuduni feruduna wamá tídangiñe sun wanigi?

15 Aranse wamá lun feruduna wamaniña amu. Anhein adüga o ariñaga aban gürigia somu katei le gáriti woun, íbini sin líchugun fe, lunti feruduna wamani ani houcha wagíame lun wabulieiduni le ladügübei woun. Adüga hamuti kristiánugu katei le lau “gaguraasun humá” luma lau háfaagun lun lidan hamá aban súnwandan “lau lídehan Sífiri, lidan darangilaü le óundarubaliwa súngubei” (Efe. 4:2, 3). Lun feruduna wamá tídangiñe sun wanigi, lunti wadundehani wasaminan ani maritagun wagíame luagun wuribati le hadügübei amu woun (1 Ko. 13:4, 5TNM). Ánhawa areida igarihabu tidan wanigi, wagadeirubei wamadagua luma íbiri ligía ani luma Heowá (Mat. 6:14, 15). Arufudatiwa giñe feruduna wamá tídangiñe sun wanigi dan le wafurieidun hawagu ha achararubaña woun (Luk. 6:27, 28).

16. Ida liña san lunti lan warihini buligasion le wibihibei lidan weseriwidun lun Heowá?

16 Adüga wamá sákürifisiu luagu hafulesein amu. Ánhawa ibiha somu buligasion lidan weseriwidun lun Heowá, lunti warihini kei aban chansi lun warufuduni inarüniti lan wínsiñehabu. Ida luba wadügüni? Lau máluahan wamani “le buídubei woungua, lunti wáluahani le buídubei houn amu” (1 Ko. 10:24). Kei hénpulu, kei le belugia habéi ídehatiña lidoun fulasu le ñein lubéi ladügǘwa adamurini habaragiñe ha híbiri gürigia, gayaraati busén hamá hareiduni haláü le buídutimabei houngua luma houn haduheñu. Gama lumoun, saragu hádangiñe anúadaha hamuti haláü le manarimeti lubuidun lidan fulasu le ñein lubéi hawadigimarida. Ítara liña harufuduni hínsiñehabu hamá ani masaminarun hamá hawounguounrügü. Ida luba san gayara lan wáyeihaniña?

17. Anhein adügaali lubéi aban gürigia aban figóu le wéiriti, kaba ladüga ínsiñeni inarüniti le lasandirubei?

17 Gúfese waméi figóu le aramudañuti ani ígira waméi. Añahein fiú kristiánugu ha adügaaña aban figóu wéiriti aba houchun haramuduni lun másügürün hamá busiganu ani lun manügün hamá íruni houn amu (Ari. 28:13). Gama lumoun, harufuduña lilouguan ínsiñeni ítara, ladüga adügatiña damichi hóuniwagua luma houn amu gürigia. Gayaraabei lalouguadun lídehan sífiri sandu ani ua ligíame darangilaü lidan damuriguaü (Efe. 4:30). Línchahabei ínsiñeni le inarüniti kristiánu le adügaalibei aban figóu wéiriti lun layanuhan hama wéiyaaña lidan afiñeni lun libihini ídemuei le lemegeirubei (Sant. 5:14, 15).

18. Súdiniti san ínsiñeni le inarüniti?

18 Lídangiñe sun igaburi kristiánu ínsiñeni wéiritimabei (1 Ko. 13:13). Subudigüda lumutiwa keisi lánigu Kristu ha inarünitiña, ha áyeihabalin Heowá, le Úmagiñebei liabin ínsiñeni (Efe. 5:1, 2). Abürühati apostolu Pábulu anhein lan mínsiñehabu lubéi ni kata lan ligía (1 Ko. 13:2). Ligíati, arufudaméme waméi wínsiñehabu, mámarügü lau dimurei, “lunti aban lan ínsiñehabuni le arihúati lidan katei le wadügübei”.