Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ABAHÜDAGUNI LUÁGUTI IBAGARI

“Sun le furendei náalibei hámagiñe amu!”

“Sun le furendei náalibei hámagiñe amu!”

LUAGU aban weyu, lidan aba lanarime luburiga, áraabu Arühélia. Ñéinñanu saragu súdaragu faransuna au aban hádangiñe, aba léredun wuribu Arühélia. Nóunigihaña meha nábuguarügü tau aban árabugusu núhaburugu tanagangiñe bandi sayu lau sagoun tidan. Sódini aba naganbun pasu ayarafadeina nun. Aba tadilirun nanigi. Nibureingidina meha, mabusenruntina meha náfarahan ni lun nafarúniwa. Ábati náguwaragun: “Bungiu Núguchi íderaguabana!”.

Aba lasansiruni sügǘ ligía nibagari, ñéingiñe nagumesera áluahei Bungiu. Lubaragiñe nábahüdahani hun le asuseredubei guñoun ligía, nabahüdaha hun le asuseredubei nun lidan niñüraü le íderagubalina asaminara lun naríaahani Bungiu.

LE NAFURENDEIRUBEI LÚMAGIÑE NÚGUCHI

Lidan aban aüdü le gíribei Guesnain nagüriahóua, irumu 1937 nórute libiti Faransu. Nadagimeinti meha núguchi ñein lubéi lasagahóua garubun ani arufudahati nun súdini lan lun lawadigimaridun gürigia. Arufudahati giñe nun saragu luagu haricha gürigia. Álugati meha giñe líderaguniña ha nadagimeinbaña lidan lasagahóun garubun hátima lídanbaña denchaü, ligía anihein lubéi meha lidan óundaruni to ageindaguboun luagu haricha nadagimeintiña ani ligía meha gadan lubalin amarücharuni le burí adügübei luagu hafulesein nadagimeintiña. Lanwoun lira iyereeguti meha lun larihini biangua lan hagibu fádirigu ha lídanbaña fulasu le ñein lubéi meha weredera. Íbini lidan lan irisini hawinwanda amuriahatiña seinsu luma éigini hama nadagimeintiña ha lóuguabei hámati lun hawinwandun. Iyereegutiña meha lun núguchi darí lun marufudahan lan ni kata nun tuagu relihión. Mayanuhangubeiti nun luagu Bungiu.

Eibu aweirideina nan ábatima nasandirun magundani dan le burí narihin marichaü. Mawandun numuti iyereehabúni le hasandirubei faransuna hawagu gürigia terencha ha awinwandubaña Faransu. Hínsiñeti meha nun nerederun hama harahüñü terenchana ani áhureratina meha bali hama. Ani lídangiñetu meha ageiraü Polonia núguchu. Ayumahatu meha lun ñein lan úarani luma darangilaü hadan gürigia ha ámuñegueinarügüti harasan.

ABA NAGUMESERUN ASAMINARA KA LAN LISUUNIBEI IBAGARI

Dan le hadan nubéi súdaragu.

Lidan irumu 1957, aba haguaragüdün nuagu lun nasudarahan, ítara liña nídinbei ararama áraabu Arühélia, guñoun le buga uágubei nayanuhan hun furumiñe lidan sügǘ le. Lárigiñe nariñagun “Bungiu núguchi íderaguabana!”, aba nadunragun luma aban burigü áraabuna, mama hama áganiñu. Ruti lira aban óunwenbu awalidaguni nun! Adügati sügǘ le luma wuribu lun nasaminarun luagu ibagari: Ka san uagu awanha lubéi ya?, bereseti san Bungiu wau?, lachülürüba san dan lun ñein lan darangilaü le inarüniti?

Dan lárigiñe, lidan anahán lan hábiñe nagübürigu aba nasubudirun aban gefenti luagu Heowá. Aba líchugunu La Sainte Bible nun, to tásügüragüdün katolika lidoun faransu. Aba nagumeserun aliihoun dan le nagiribudunbei Arühélia. Aban bérusu le adügübei lun nasaminarun dariwati tidan líburu to gíriboun Arufudúni 21:3, 4, le ariñagubei: “Aganawati Bungiu hadan gürigia guentó. [...] Laragahabei sun háguira; úaalime óunweni ni ayahuni ni íruni ni igarigu, ladüga sügüha furumiñeti burí katei”. * Maliihañahagidina aban katei ítarati. Ligía meha nálügüdagunbei nungua anhein inarüni lubéi. Dan meha ligía íbidiñeti meha ni kata nun luagu Bungiu ni tuagu Bíbülia.

Lárigiñebei nasudarahan lidan irumu 1959, aba nasubudirun aban Gefenti gíriti François, le arufudahabei saragu inarüni tídangiñeti Bíbülia, kei burí, Heowá lan líribei Bungiu (Sal. 83:18 TNM). Ani afuranguagüda lumuti giñe nun lagumuchuba lan Heowá lau marichaü ubouagugiñe, ladügübei lan Ubóu le ábame Paraísu ani lagunfulirubei lan füramasei le lídanbei Arufudúni 21:3, 4.

Richati inarüni le ani chülüti tidoun nanigi. Gama lumoun aba nagañidun hama fádirigu saragu darí lun busén nan yebe nariñaguni houn harufudahaña lan katei le úati tidan Bíbülia. Arihúagili ábangili lan nisaminan kei lisaminan núguchi, ani busén hádina meha nadügün somu katei lau lóufudagun.

Lau lídehan François luma hídehan amu Gefentiña aba nárügüdagun nungua. Aba hafuranguagüdüni iseri umadagu ha nun moun lumuti lan harihiniña kristiánugu amu gürigia wuriba, le lan lunbei wadügüni lun wíchugun emenigini houn gürigia lau wapurichihani uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu. Anihán dasi le ladügübei Hesusu ani ligía giñe lariñagubei houn lani disipulugu lun hadügün (Mat. 24:14; Luk. 4:43). Mosu meha giñe nafurendeirun ayanuha houn gürigia lau ínsiñehabuni luma lau inebesei, meberesenga ka lan hafiñenbei. Ariñagatu Bíbülia: “Moun lumuti gadan lani wuribu aban lubúein Bungiu; lubaragiñe lira, lunti buidu lan hama sun gürigia” (2 Tim. 2:24).

Aba nadügün asansiruni le mégeiwabei ábati nabadiseirun kei gefenti luagu Heowá, lidan irumu 1959 lidan aban adamurini sirkuitu. Ani ñein meha nasubudiroun aban íbiri nibureintu ani hínsiñetu nun saragu. Angèle tíribei. Aba nagumeserun ebeluha tumoun lidan damuriguaü le ñein tubéi, ábati wamarieidun lidan irumu 1960. Aban würi buitu, aban tubuidun weiriou to líchuguboun Heowá nun (Ari. 19:14).

Weyu le wamarieidunbei.

LE FURENDEI NAALIBEI HÁMAGIÑE WÜGÜRIÑA HA LǗHAÑABAÑA ESERIWIDA

Lau lásügürün irumu, furendeihadina saragu katei súdiniti hámagiñe íbirigu ha lǘhañabaña eseriwida lun Heowá. Nariñaguña hamuga aban lan lídangiñe le súdinibei, lun gayara lan lagunfulirun gürigia lau aban dasi hénrenguti, lunti ǘnabugu lan luma lun lafalaruni lubuidun dimurei le lídanbei Ariñawagúni 15:22, le ariñagubei: “Dan le ua lan álügüdahani, wuribati aransehani; según hiibe eweridihatiña labuidura aransehani”.

Dan meha le lídanñadina lubéi sirkuitu Faransu (1965).

Lidan irumu 1964, aba nagumeserun arihei le tariñagubei Lererun Bungiu luagu katei le. Lidan irumu ligía, aba niridún kei óunigiruti sirkuitu, ligía nabisidahabalin damuriguaü lun níchugun dǘgüdaguaü houn íbirigu luma lun nederebudagüdüni hafiñen. Gama lumoun wéinrügügili sedü meha irumu nau ani mégeitina meha subudi. Ligía meha gibe lubéi charati nadügün lidan neseriwidun. Lau sun lira áfaaguatina lun nafurendeirun lídangiñe nichara. Ani furendeitina giñe lídangiñe lubuidun adundehani le híchugubei íbirigu ha subudihabúbaña hama ha barühañabaña saragu irumu eseriwida lun Heowá.

Aritagua nágili dan le iserigidina lidan lounigirún sirkuitu. Lárigiñe nadügüni furumiñeti bisida lidan aban damuriguaü Parisi, aba lálügüdünina aban íbiri subudihali saragu anhein gayara lubéi layanuhan numa nábuguarügü. Nariñaga lun “Anha”.

“Louis, dan le lachülürün aban surusia tidan aban muna, ka san labisidahabaña?”, liña lálügüdünina.

“Sanditiña”, liña nóunabuni.

“Ítara liña, liña lariñagun nun. Gama lumoun, ariha naali luagu sügüba saragu dan hama íbirigu ha derebugubei hafiñen, kei burí wéiyaali lidan afiñeni le óunigirubalin damuriguaü. Lidan damuriguaü, añahein saragu íbirigu ha iserigiña o ha haburitiña, o ha lábürühaña harüna. Afiñetina buídubei lan hamuga lun badireirun dan houn luma giñe lun bidin hábiñe luma lun beigin hama”.

Ma lubuidun adundehani le líchugubei íbiri le nun! Hingí lumutu nanigi narihini ínsiñeni le lasandirubei hawagu lubúeingu Heowá. Ligíati aba nígiruni pantaü ani lau lóufudagun aba nadügüni le lariñagubei nun. Seremei numuti Heowá lau añahein lan íbirigu ítaratiña kei ligía.

Lidan irumu burí 1969 luma 1973, aba híchugun dasi nun lun narihin lau Departamentu lani Éigini lidan bián adamurini le ñein lubéi hachülüra íbirigu ha lídangiñetiña saragu ageiraü, le adügübei Colombes (París). Lidan adamurini le adügübei lidan irumu 1973, mosu meha wéigagüdün kei burí 60.000 gürigia lidan seingü weyu. Mama meha murusun anufudei le nuágubei ibidiñeti meha nun halíagiñeba lan nagumesera. Gama lumoun, lun meha buidu lan lasalirun sun katei lunti meha lafalarún dimurei le lídanbei Ariñawagúni 15:22, lamuriahóun adundehani hámagiñe ha subudihabúbaña. Aba náluahani hídehan íbirigu ha buiti hamadagua luma Heowá ani ha derebuguti hasaminan ani ha giñe subudihabúbaña luáguti katei le lánina éigini. Áluahatina íbirigu ha alugurahatiña uwi, gábunaguatiña, gabouguatiña, hama burí ha subudihabútiña lun agañeihani. Lau hídehan íbirigu ha wasagarei óunwenbu dasi le.

Lidan irumu 1973, aba namisurahóun au tuma nani weiriou lun weseriwidun tidan Beteli to Faransuboun. Furumiñeti dasi le íchugubei nun hénrenguti meha. Mosu meha narihin kaba lan nadüga lun nachülagüdünun agumeiraguagüdüni houn íbirigu ha Kamerúnbaña, aban ageiraü Áfürika le ñein lubéi meha hamahada lun wapurichiha lidan burí irumu 1970 darí 1993. Sanditina hǘrüya lan wadagimanu le. Másiñati ariha lani íbiri le arihibei lau apurichihani Faransu dan ligía, ladüga aba lariñagun nun, lun líchugun gurasu nun: “Wéiriti habusenruni íbirigu ha Kamerúnbaña adundehani le lúmagiñeti Heowá. Wíderaguaña!” Ani ligía wadügübei.

Dan le lídanñadina lubéi aban adamuridaguni espechaliti hama íbirigu kamerúna Niheria (1973).

Saragu meha wéiyaasu aweiyasuhatina lidoun burí ageiraü le burí fadagubei luma Kamerún lun nadamuridagun hama wéiyaaña lidan afiñeni ha lídanbaña ageiraü burí ligía. Íderagua hamutina wügüriña ganigitiña ha ani duaritiña lun nadarirun ida luba lan nachülüragüdünun agumeiraguagüdüni houn íbirigu Kamerún. Biní lumuti Heowá wáfaagun. Sun meha 20 irumu ligía merederunti heresibirun lubúeingu Heowá Garüdia Awisahatu tuma Wani Ministeriu to áfuriduboun sagü hati.

Au tuma Angèle wabisidahañanu íbirigu óunigirutiña sirkuitu Kamerún hau hani weiriou Niheria (1977).

LE NAFURENDEIRUBEI TÚMAGIÑE NANI WEIRIOU

Lúmagiñe wagumeserun asubudiragua woungua, ariha numuti lubuidun tumadagua Angèle luma Heowá. Arihatima numuti dan le maríeihadiwa. Kéiburi, weyu le wamarieidunbei, aba tamuriahan numa guñoun ligía lun nafurieidun lun Heowá luma lun nariñaguni lun busén wamá weseriwidun lun buidu buidu kei maríeitiña. Ani aganba lumutiwa Heowá.

Íderagua tumutina giñe Angèle lúntima nafiñerun luagu Heowá. Kei hénpulu, lidan irumu 1973 aba wagunbirahóun eseriwida tidan Beteli, machouruntina meha ladüga hínsiñe lan eseriwiduni lidan sirkuitu nun. Aba taritaguagüdünina Angèle derege wamaali lan wabagari lun Heowá, ligía lunti lubéi wadügüni le tamuriahabei lóundarun wama (Ebü. 13:17). Masigenerun numutu. Ítara liña wánharunbei lun agunbirahani aba woudin eseriwida tidan Beteli. Lau lásügürün dan, ídehati lidan wabagari keisi maríeitiña lichú tau nani weiriou luma tumadagua luma Heowá lun ganuádiradi wamá.

Au tuma Angèle lidan fuluri-agei tidan Beteli Faransu.

Ani guentó kei derebuguhadiwa lan, súnwandan ábangiru lan würi buitu Angèle ani anuhagua íderaguana saragu. Kei hénpulu saragu leskuela to tídanboun lóundarun Heowá, lidan inglesi harufudahan ñein. Ligíati, lun gayara lan woudin, áfaaguatu Angèle numa lun wabuiduragüdüni wayanuhani inglesi. Lun lira, aba wáguyun lidoun aban damuriguaü inglesi, íbini, barühadiwa lan kei burí 75 irumu dan ligía. Kei le au lan, aban hádangiñe lílana Sétanu le arihibei tau Sukursáli Faransu, hénrenguti nun lun nasagarun dan lun naturiahan amu iñeñein. Gama lumoun íderagutiwa wámagua. Ani guentó kei lóugiñe hali lan 80 irumu wau, awanhagua aransera lubá burí adamurini lidan inglesi luma lidan faransu. Áfaaguatiwa lun wídehan lidan adamuridaguni luma lidan apurichihani lidan damuriguaü le ñein lubéi wabasihan. Biní laali Heowá áfaaguni le wadügübei lau wafurendeirun Inglesi.

Lidan irumu 2017, aba weresibirun aban abiniruni espechaliti. Au tuma Angèle aba woudin tidan Leskuela Patterson (Néwayoru), houn íbirigu ha lídanbaña Sétanu le Arihibei tau Sukursáli.

Chouru wamuti Heowá lan Máisturu le Garufudahaditimabei (Isa. 30:20). Ligíati sun lubúeingu Heowá dandu nibureintiña kei derebuguhaña resibi hamuti lubuidun agei arufudahani le líchugubei (2 Lur. 4:5-8). Ariha naali nibureintiña lan ha aganbubalin ladundehan Heowá hama íbirigu ha subudihabúbaña, dan le buidu lan le hanúadirubei chülütiña lun aban hamá kristiánugu úaraguatiña. Ítara kei lariñaguni Ariñawagúni 9:9: “Ruba houn ha chúbaña aau, ábame lachuuruntima hau; arufudahabá houn gürigia ha buídubaña, ábame laganwoundun hasubudin”.

Anihein burí dan nasaminarun luagu le asuseredubei áriebu ligira áraabu Arühélia kei burí 60 irumu guentó. Masaminarungubei numuti nawinwanduba lan aban ibagari buin lan ugundani. Ma libe katei le nafurendeirubei hámagiñe amu! Edewehaali Heowá aban ibagari dandu nun kei tun Angèle buin lau saragu ugundani. Ligía wánharunbei lun wasigirun afurendeira lúmagiñe Wáguchi le siélubei luma hámagiñe íbirigu ha chúbaña au ani subudihabútiña ha hínsiñebei Heowá houn.

^ par. 11 Sandu Bürütu.