Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ATURIAHANI 49

Le afurendeirúbei tídangiñe haliburun Fádirigu luáguti ida luba lan houserún amu

Le afurendeirúbei tídangiñe haliburun Fádirigu luáguti ida luba lan houserún amu

“Hínsiñehabu humá houn gürigia híledigu” (FAD. 19:18).

UREMU 109 Hínsiñegua wamá wámagua tau sun wanigi

LE LUNBEI WATURIAHANI *

1, 2. a) Ka warihibei lidan aturiahani le lubaragiñebei le? b) Kaba wakutiha lidan aturiahani le?

LIDAN aturiahani le lubaragiñebei le, akutihatiwa fiu adundehani le huuti le lídangiñebei kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu. Kei hénpulu, lidan bérusu 3, aliihatiwa ariñaga lan Heowá houn ísüraelina lun inebe hamá hagübürigu houn. Ani uguñe weyu, ariha wamuti gayara lan wafalaruni adundehani le lau wetenirun houn wagübürigu lidan le hemegeirubei, lidan ligaburi hasandiragun houngua luma lidan hamadagua luma Bungiu. Lidan ligiaméme bérusu, haritaguagüda lumutiña Bungiu lumutuniña súdini lan inebe lan luéyuri emeraaguni houn. Lau sun mama lan mosu gaganbadi wamá lun lúrudu le, furendeitiwa aban adundehani lídangiñe: lunti lan gabügürügua lan wasagarun lídangiñe wadaani lun wetenirun lun weseriwidun lun Bungiu. Ítarati, warufudubei wáfaaguña lan lun sandu wamá, kei tariñaguni haliburun Fádirigu 19:2 luma 1 Féduru 1:15.

2 Lidan aturiahani le wasigiruba akutihei kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu. Ka gayaraabei wafurendeiruni lídangiñe kapítulu le luáguti ida luba lan wóuseruniña gürigia danimatiña lau ínsiñehabuni? Luma ida luba lan wóuserun lau arumani lidan bísinisi luma lun hínsiñe hamá gürigia wáledigu woun? Kei le busén wabéi lun sandu wamá kei Bungiu, warihaali le lunbei wafurendeiruni.

ÓUSERA WAMAÑA GÜRIGIA DANIMATIÑA LAU GUDEMEHABU

Según lariñaguni Fádirigu 19:14, ida liña lunti lan wóuseruniña ha maganbunbaña hama ha marihinbaña? (Aliiha huméi párafu 3 darí 5). *

3, 4. Según Fádirigu 19:14, ida luba meha hóuseruniña ísüraelina maganbuntiña hama marihintiña?

3 (Aliiha huméi Fádirigu 19:14). Busenti meha Heowá lun hóuseruniña lubúeingu gürigia danimatiña buidu. Ariñagati houn ísüraelina lun míñaragun hamá aban gürigia le maganbunti, ni lun hasiadiruni, ni lun hayumahan wuribani lun. Aban lanarime wuribani ladügǘniwa katei le! Kei maganbun lan gürigia ligía, siñabei hamuga layanuhan luéigiñegua.

4 Lanwoun lira, ariñagati Bungiu houn lumutuniña lidan bérusu 14: “Míchiga humá lébuna chugeguaü lémerirugu marihinti”. Ariñagatu aban líburu hawagu gürigia danimatiña: “Lidan binadu Ísüraeli, ganigitiña meha gürigia hanügün chansi hawagu danimatiña ani óusera hamaña wuriba”. Másiñati ru hamá lébuna lachugeragun aban marihinti lun hadügün wuribani lun o lun hadügün bula lau. Ma lueirin wuribani! Lau gumadi le líchugubei Heowá lidan Fádirigu 19:14, íderagua lumutiña lumutuniña lun hóuseruniña gürigia ha danimatiña lau gudemehabu.

5. Ida luba wóuseruniña gürigia ha danimabaña lau gudemehabu?

5 Óusera lumutiña meha Hesusu gürigia danimatiña lau gudemehabu. Haritagua waméi uganu le lóunahabei lun Huan le abadiseihabei: “Luagu arihaña lan marihintiña, éibugaaña lan méibuguntiña, areidaguaaña lan láutiña lépüra, aganbaaña lan ha maganbunñáhabaña, águyuguaaña lan hilaaña”. Lau harihini milaguru burí le ladügübei Hesusu, “sun gürigia ha arihubalin katei le, aba giñe híchugun uéiriguni lun Bungiu” (Luk. 7:20-22; 18:43). Wagía kristiánugu, áyeiha wamuti Hesusu lau sun wagundan ani arufudatiwa ínsiñehabuni, gudemehabu luma gaguraasuni houn danimatiña. Inarüni míchugun lan Heowá ubafu woun lun wadügün milaguru. Gama lumoun, rúhali aban lubuidun chansi woun lun wapurichihani uganu houn ha marihinbaña, dandu houn gürigia ha ítarabaña kei marihintiña lidan hamadagua luma Bungiu: luagu aniheinbei lan aban paraísu, yarafa madise, le ñeinba lubéi buídubei lan hátuadi luma hamadagua luma Bungiu (Luk. 4:18). Adügati uganu le lun halawahani saragu gürigia Bungiu.

ÚARAGUA WAMÁ LIDAN KATEI LE LÁNINA BÍSINISI

6. Ida liña líderaguniwa kapítulu 19 lun gunfuranda wamani le lariñagubei Diisi Gumadi?

6 Anihein bérusu lidan kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu le gayaraabei líderaguniwa gunfurandei le ariñawagúbei lidan Diisi Gumadi. Kéiburi, ariñagati le liwidün: “Míweruhaba” (Afu. 20:15). Gayaraati hamuga lasaminarun gürigia buídurügü lan lau maweiyasun lan gürigia anüga hálagu amu. Ani másiñati anihán lan íweruha lidan amu igaburi.

7. Ida liña hamuga ladüraaguni aban alugurahati liwidün gumadi?

7 Gayaraabei hamuga lariñagun aban alugurahati lau ichouruni maweiyasunbei lan eredera lau hálagu amu. Harumati san lóuserun súnwandan lidan lani bísinisi? Ariñagati Heowá lidan Fádirigu 19:35, 36: “Míweruha humá lidan hamisurahan somu katei ni lidan imigifeni ni lidan ihürü. Lunti hayusurun balansu úaraguati”. Anhein ayusura aban gürigia aban balansu o aban amisuraagülei le múaranti, le linarün katei, líweruhaña. Furanguti katei le lau lakutihóun amu burí bérusu lidan kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu.

Según le lariñagubei Fádirigu 19:11-13, ka álügüdahani lunbei ladügüni kristiánu lungua luáguti bísinisi luma wadagimanu? (Aliiha huméi párafu 8 darí 10). *

8. Ida liña líderaguniña Fádirigu 19:11-13 huríu lun hafalaruni adundehani le asagarúbei lídangiñe liwidün gumadi, ani ida luba líderaguniwa?

8 (Aliiha huméi Fádirigu 19:11-13). Gumeseti Fádirigu 19:11 ítara: “Míweruha humá”. Dúnguagüda lumuti bérusu 13 íweruni luma múarani lidan bísinisi lau lariñagun: “Mabayurun humeime lumegen luéi”. Ítarati, anhein múaran lubéi aban gürigia lidan ladügün bísinisi o lidan luadigimaridun, líweruhaña. Ariñagati liwidün gumadi lun míweruhan lan gürigia, gama lumoun íderagua lumutiña lanwoun ariñahani le tídanbei haliburun Fádirigu huríu gunfurandei ida luba lan hafalaruni adundehani le, le asagarúbei lídangiñe lúrudu le. Buiti lun wasaminarun ida liña lan larihini Heowá múarani luma íweruhani. Álügüdagua wamá woungua: “Lau le lariñagubei Fádirigu 19:11-13, lunti san nadügün somu asansiruni, lídantima ligaburi nadügün bísinisi o nawadigimaridun?”.

9. Según lúrudu le wadarirubei lidan Fádirigu 19:13, ida liña meha lóunigiruniña nadagimeintiña?

9 Anihein aban igaburi le gayaraabei líderaguni aban kristiánu lun úaragua lan lidan lani bísinisi. Gumuti Fádirigu 19:13 ariñageina: “Meredera huméi lafayeiruaha le nadagimeinbei húmagua lubá le aban weyu”. Ábunagua meha hafisiutebei hiibe-agei gürigia Ísüraeli, ani ha meha awadigimaridubaña houn amu, fáyeiwatiña meha dan le lagumuchun weyu. Anhein meha mafayeirún aban nadagimeinti lidan lagumuchun weyu, aba meha lerederun maseinsunga ani siñaali meha líchuguni le hemegeirubei liduheñu houn lun heigin weyu ligía. Ariñagati Heowá: “Megei lumuti seinsu ligía lun lawinwandun” (2 Lur. 24:14, 15; Mat. 20:8).

10. Ka gayaraabei wafurendeiruni tídangiñe haliburun Fádirigu 19:13?

10 Uguñe weyu, saragu gürigia maguburahan hamuti lebegi hawadigimari sagü weyu, sagü hati o bián wéiyaasu luagu hati haguburaha. Lau sun lira, humemegili adundehani le lídanbei Fádirigu 19:13. Añahein ábutigu barütiña chansi hawagu nadagimeintiña lau hafayeiruniña lau murusun seinsu. Subudi hamuti háfuga lan megei hamani gürigia wadagimanu ligía ligía hafayeirunbaliña lau murusun seinsu. Le linarün katei, herederuña iyubudirigu ha lau hafayeiruaha nadagimeintiña. Anhein anihein lubéi aban bísinisi luma aban kristiánu ani añahein nadagimeintiña luma, mosu gaganbadi lan lun adundehani le. Ariha waméi kaba lan ámuya katei larufudaha kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu woun.

HÍNSIÑE HAMÁ GÜRIGIA WÁLEDIGU WOUN KEI WÍNSIÑEGUA WOUNGUA

11, 12. Kátima uagu layanuha Hesusu dan le líridunbalin le lariñagubei Fádirigu 19:17, 18?

11 Mama ariñagarügüti Heowá woun lun madügün wamá wuribani houn amu. Arihúati le furangu tidan haliburun Fádirigu 19:17, 18 (aliiha huméi). Ñein waliihei gumadi le: “Hínsiñehabu humá houn gürigia híledigu”. Súdiniti gumadi le lun kristiánu le busenbei lagundaaragüdüni Bungiu.

12 Ariha waméi ida liña lan lafuranguagüdüni Hesusu lisudinin gumadi le wadarirubei tidan haliburun Fádirigu 19:18. Aban weyu, aba lálügüdüni aban fariséu Hesusu: “Ka san gumadi wéirigutimabei lidan lilurudun Bungiu?”. Aba lariñagun Hesusu lun gumadi lan “le wéirigutimabei, furumiñeti giñe lídangiñe sun lugumadin Bungiu” hínsiñe lan Heowá woun tídangiñe sun wanigi, wawani luma sun wasaminan. Lárigiñe, aba lariñaguni dimurei le tídanbei haliburun Fádirigu 19:18: “Ani le libiaman lidan uéiriguni lenege le; ítara liña: ‘Hínsiñe hamá bíbirigu bun kei bínsiñegua bungua’” (Mat. 22:35-40). Anihein saragu igaburi lun larufudún ínsiñeni lun gürigia, gama lumoun líderagubadiwa kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu lun wasubudirun fiu lídangiñe.

13. Ida liña úaragua lan lóuserun Hosé luma le ariñawagúbei lidan Fádirigu 19:18?

13 Aban igaburi lun warufudun ínsiñeni lun gürigia wáledi, lau wadügüni le lariñagubei Fádirigu 19:18: “Máguyugüda humá wuribani luagu wuribani”. Hiibe-agei wádangiñe, subuditiwa somu gürigia ha areidahabaña igarihabu lubá aban hani paaná lidan wadagimanu o tidan leskuela, o lubá aban haduhe luagu saragu irumu. Haritagua waméi areidaha hamá meha 10 líbugañanu Hosé saragu igarihabu lubá darí lun ladügün iyereehabúni lun hadügün aban katei le hanarimeti luriban (Agu. 37:2-8, 25-28). Mafayeiragüdün lumuti wuribani ligía houn. Dan le gabafu lubéi ani gachansin ligía lun lafayeiragüdüni wuribani ligía houn, himei lumuti larufudun gudemehabu houn. Lubaragiñe lareidahan igarihabu habá, aba ladügüni le abürüdǘbei dan lárigiñe tidan haliburun Fádirigu 19:18 (Agu. 50:19-21).

14. Ka uagu wasubudirei humemegili lan adundehani le asagarúbei tídangiñe haliburun Fádirigu 19:18?

14 Kristiánu le busenbei lagundaaragüdüni Bungiu, lunti láyeihani lani Hosé hénpulu lun feruduna lan, lun mareidahan lan igarihabu ni lun láguyuguagüdün wuribani luagu wuribani. Úarati le luma le lariñagubei Hesusu lidan furíei le gíribei Wáguchi Bungiu, le ñein lubéi lariñaga lunti lan feruduna wamaniña ha achararubaña woun (Mat. 6:9, 12). Ariñagati giñe apostolu Pábulu houn kristiánugu: “Niduheñu hínsiñetiña nun, máguyugüda huméi wuribani” (Rom. 12:19). Ariñagayati giñe houn: “Gaguraasun humá hubaruagua, ferudunagua huguyame húmawagua” (Kol. 3:13). Masansiragunti lugumadin Heowá. Uguñe weyu, húugili adundehani le asagarúbei tídangiñe haliburun Fádirigu 19:18.

Mabuidunti ladibirihóun aban wounu. Ani ligiaméme giñe asuseredubei lun wuribani le adügǘbei: lubaragiñe lerederun gürigia asaminara saragu, buídutimati lun feruduna lan ani bulieiléi le asuseredubei. (Aliiha huméi párafu 15). *

15. Ka hénpulu íderagubaliwa gunfurandei lisudinin feruduna wamaniña amu bulíei wameime le hadügübei woun?

15 Góubaguagüda waméi buleseiti le leresibirubei gürigia tidan lanigi lumoun biti le luágubei lúgubu: anihein biti, murusunrügüñein, anihein ligía, wéiriti. Kei hamuga dan le wadaarun aban gárada, másiñati aba lan táfiyuraguni aban lídangiñe lirahüñü wáhabu. Furumiñe, másiñati aba lan lagaridun saragu, chóuruti lau lan lásügürün fiu weyu, aba lareidagun ani aba wabulieiduni halíañein lan buga biti ligía. Ítarameme, másiñati lariñagun o ladügün aban wamada aban katei woun masaminarunga luagu wuribabei lan léiguadun woun o labuleseiruboun lan wanigi, gama lumoun, gayaraati ménrengunbei lan woun lun feruduna wamani. Dan le weiri lan wounu le wawagubei, gayaraati mosu lanme lagaranihan surusia lun ani hüchagualeime. Ánhawa aguruhei ani áhurera wagía lau, wadügüña lun lawosudun. Ma lirun, ligiamémeba hamuga likesin aban gürigia le asandiragubei lungua lau igarihabu. Anhein mígirun lan lasaminarun luagun wuribani le adügǘbei lun, ladügüña wuribani lúniwagua. Ligíati, buídutimati lafalarún adundehani le tídanbei haliburun Fádirigu 19:18.

16. Según Fádirigu 19:33, 34, ida luba meha hóuseruniña ísüraelina terenchana, ani ka wafurendeirubei lídangiñe le?

16 Dan le lariñagunbei Heowá houn ísüraelina lun hínsiñe hamá gürigia háledigu houn, mama meha lariñaguña houn hawagunrügüba lan lílana harasan o hageira hasandira ínsiñeni. Ariñagati giñe lunti lan hínsiñe hamá terenchana ha awinwandubaña haganagua houn. Ítara liña tariñaguni haliburun Fádirigu 19:33, 34 (aliiha huméi). Lunti giñe hóuseruni terencha “keisi aban hídangiñe, hínsiñela hun”. Kéiburi, mosu meha hígirun ísüraelina lun habudahani terenchana hama gudemetiña le ígiragubei lárigiñe alubahani (Fad. 19:9, 10). Uguñe weyu, lunti giñe hafalaruni kristiánugu adundehani luáguti lunti lan hínsiñe hamá terenchana houn (Luk. 10:30-37). Ida? Lidan ubóu, añahein saragu míñunu terenchana, másiñati añahein lan hádangiñe hawinwanduña yarafa woun. Súdiniti lun wóuseruniña wügüriña, würiña hama irahüñü ha lau ínsiñeni luma inebesei.

ABAN DASI SÚDINITI LE MIRIDÚNBEI TIDAN HALIBURUN FÁDIRIGU 19

17, 18. a) Ka un línchahawa Fádirigu 19:2 luma 1 Féduru 1:15? b) Ka dasi súdiniti lariñagubei apostolu Féduru lunti lan wadügüni?

17 Dandu tidan haliburun Fádirigu 19:2 kei tidan Furumiñetu ligaradan Féduru 1:15, ariñawagúati lunti lan sandu hamá lubúeingu Bungiu. Lidan kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu, anihein saragu amu bérusu le gayaraabei líderaguniwa arihei le gayara wabéi adüga lun wagundaaragüdüni Heowá. Akutihaadiwa fiu bérusu le arufudubei fiu lídangiñe katei le lunbei wadügüni luma le moun lubéi wadügüni. * Uguñe weyu, ariha wamaali arufuda lan Abürüdǘni Güriegu Kristiánu humemegili lan adundehani le. Gama lumoun, ruti apostolu Féduru lanwoun.

18 Chóuruti adüga wamá, wagía kristiánugu, saragu dasi le lúmagiñeti Bungiu ani adügatiwa saragu katei le buiti. Lau sun lira, íridati Féduru aban. Lubaragiñe línchahaniwa lun sandu wamá lidan sun le wadügübei, ariñagati: “Aranseñu humá ani yusu huméi lubuidun haritagun” (1 Fe. 1:13, 15). Ka labusenrubei lariñagun lau dimurei le? Afuranguagüda lumuti hapurichihaba lan líbirigu Kristu lidan sun fulasu “luagu burí katei buiti le ladügübei Bungiu, le agúarubei” houn (1 Fe. 2:9). Uguñe weyu, sun kristiánugu gachansintiwa lun wadügüni dasi le súdinitimabei, ani ligía húutimabei houn gürigia. Ani espechaliti chansi le hámabei lumutuniña Bungiu ha sándubaña lun hapurichihan luma harufudahan súnwandan lau ubebeni (Mar. 13:10). Lidan murusun dimurei, áfaagua wamá lun úaragua lan wawinwandun luma adundehani le wadarirubei tidan haliburun Fádirigu 19. Ítara, warufudubei hínsiñe lan Wabungiute woun, hínsiñe hagía gürigia woun ani busén wamá lun sandu wamá lidan sun le wadügübei.

UREMU 111 Katei le íchugubei ugundani woun

^ par. 5 Lau sun mámaaña lan lábugiñe Lilurudun Moisesi kristiánugu, lidan lúrudu le, iridúati saragu katei le lunbei wadügüni luma burí le moun lubéi lun wadügüni. Líderagubadiwa wakutihani Lúrudu le lun warufudun ínsiñeni houn amu luma lun wagundaaragüdüni Bungiu. Lidan aturiahani le, warihiba fiu arufudahani lidan kapítulu 19 tidan haliburun Fádirigu ani wayanuhaba luagu ida luba lan wíchuguni lidan wabagari.

^ par. 17 Anihein amu burí bérusu le makutihounbei lidan aturiahani le ani ayanuhati luagu iyeeni, layusurún hitaü, abiñarahani, aríaagüdüni o katei líbeina lira, magíaguni luma moun lumuti lan hímeiwa hamá amu hawéi ha híbiri (Fad. 19:15, 16, 26-29, 31) (ariha huméi fánreinti “Álügüdahani le hadügübei aliihatiña” tidan garüdia to).

^ par. 52 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Líderaguñein aban Gefenti aban íbiri maganbunti ayanuha luma lisurusian.

^ par. 54 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Aban íbiri le gániti aban bísinisi lani efeindihani afayeirei aban nadagimeinti luma.

^ par. 56 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Aba tabulieidagun aban íbiri anihein lan biti luagu aban lídangiñe lirahüñü túhabu. Tabulieidaguña hamuga san luéi lun hamuga weiri lan wounu ligía?