Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Samina wamá luagun katei le luáguti Bungiu

Samina wamá luagun katei le luáguti Bungiu

“Saminabá luagu burí katei le, deregeguabá bungua lun, lun gayara lan larihíniwa bawanserun.” (1 TIMOTÉU 4:15)

UREMU 22 LUMA 52

1, 2. Ka uagu amu wabéi hawéi animaalu?

MÍTARANTIÑA gürigia kei animaalugu. Wagía, gayarati wayanuhan, wabürühan, waliihan ani gayarati giñe gunfuranda wamani le hariñagubei amu woun. Gayarati giñe wafurieidun ani eremuha wagía lun Heowá. Úagili gunfuranda hamani aturiahatiña siensia ida liña lan gayara lan hadügüni gürigia sun katei le.

2 Amu luéi ubafu lun wayanuhan, ruti Heowá amu katei woun le adügübei lun mítaran wamá kei animaalu (Sálumu 139:14; Arufudúni 4:11). Kei lenege guánarügü lubéi Heowá ladügawa, ruti ubafu woun lun desidírü wamani kaba lan wadüga (Agumesehani 1:27). Gayarati lubeiti desidírü wamá anhein wayusurubei lubéi wayuma lun walawahani Heowá luma lun weseriwidun lun.

3. Ka líchugubei Heowá woun lun líderaguniwa lun desidírü wamá buidu?

3 Ru laaru Heowá Bíbülia woun lun wasubudiruni ida luba lan walawahani luma ida luba lan weseriwidun lun. Uguñe weyu, gayarati taliihóun Bíbülia dayarügü o aban fánreinti tídangiñe lidan lóugiñe 2,800 iñeñein. Dan le waliihanu Bíbülia ani samina wagía luagun le tariñagubei, aba wafurendeirun asaminara kei Heowá (Sálumu 40:5; 92:5; 139:17). Ani ánhawa asaminara kei ligía, gayarabei desidírü wamá buidu ani winwan wagíame lun súnwandan (aliiha huméi 2 Timotéu 3:14-17).

4. a) Ka mini lubéi wasaminarun hulili? b) Kaba burí álügüdahani wóunaba lidan arütíkulu le?

4 Mini lan hasaminarun gürigia hulili, híchuguni hasaminan luagun aban katei ani samina hagía luagun buidu buidu (Sálumu 77:12; Ariñawagúni 24:1, 2). Súdiniti wígirun dan lun wasaminarun luagun le wafurendeirubei luagu Heowá luma luagu Hesusu (Huan 17:3). Lidan arütíkulu le wóunabubei álügüdahani burí le: Ka gayarabei líderaguniwa lun wararamagun asaminara hulili? Ka burí katei uágunbei gayara lan wasaminarun? Ka gayarabei wadügüni lun wasaminarun hulili súnwandan ani lun gunda wamá dan le wadügüni?

KABA ÍDERAGUAWA ASAMINARA HULILI?

5, 6. Kaba íderaguawa lun waritaguni le waliihabei ani gunfuranda wameime buidu?

5 Anihein katei adüga wamuti sin wasaminaruni, kéiburi wawaragun, wéibugun o wabugahan beiki. Susereti san ligiaméme dan le waliihan? Gayarati awanha lan aliiha ani awanha asaminara luagun amu katei. Kaba san wadüga lun masuseredun lan? Mosu wíchuguni wasaminan lidoun le waliihabei ani samina wagíame luagu le mini lubéi le waliihabei. Ani lásurun waliihan aban párafu o subtítulu, álügüdagua wamá woungua: “Ka gayarabei nafurendeiruni lídangiñe le naliihabei? Gunfuranda numuti san buidu?”.

Waliihanu Bíbülia lau umalali hámaruti íderagua lumutiwa lun waritaguni le waliihabei

6 Lubaragiñe waliihan maniñu, gayarati wiñuruni wamalali murusunraü. Ariha hamaali aturiahatiña siensia buídutima lan waritaguni le waliihabei dan le wadügüni ítara. Ani subudi lumuti Heowá katei le ladüga ligía adügübaliwa. Ligía lariñagunbei lun Hosué lun ‘lasaminarun’ tuagun liliburun lilurudun Bungiu, o kei gayara lan lásügürawagüdün lidan ebüréu, lun laliihanu “lau umalali hámaruti” kamá hamuga lagülülühaña lúniwagua (aliiha huméi Hosué 1:8). Anhoun waliiha Bíbülia ítara, líderagubadiwa lun wakipuruni wasaminan deregüdagu ani lun waritaguni le waliihabei.

7. Halíaba gayara lan woudin asaminara ani ídanme? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

7 Inarüni anihein lan dan hénrengu lan woun lun lederaguagüdün wasaminan lidan le waliihabei o lun lalulidun wasaminarun lidan awanha lan aturiaha. Háfuga ladüga buchá lan wawagu o ladüga gibe lan ireini geyegu wau. Ligía lunti lubéi wasaminarun dan le darangilu lan wasaminan ani lidan aban fulasu le ñein lubéi gayara lan darangilu wamá. Kéiburi Dawidi, guñoun meha lasaminara (Sálumu 63:6). Áluahati meha giñe Hesusu fulasu darangilati lun lasaminarun luma lun lafurieidun (Lúkasi 6:12).

KA KATEI LUNBEI WASAMINARUN LUAGUN?

8. a) Ka burí katei uágubei gayara lan wasaminarun? b) Ida liña lasandiragun Heowá lungua dan le wayanuhan luagu houn amu?

8 Ligibuagun wasaminarun luagun le waliihabei tidan Bíbülia, gayarati giñe wasaminarun luagun amu katei. Kéiburi dan le wetenirun lun katei burí le adüga láalibei Bungiu, álügüdagua wamá woungua: “Ka larufudahabei katei le nun luagu Heowá?”. Ani chóuruti aba lanme wabusenrun wafurieidun lun wíchugun seremei lun Heowá. Ani anhein úarañadiwa lubéi hama amu gürigia, gayarati wabahüdahani houn ida liña lan wasandiragun woungua (Sálumu 104:24; Adügaü 14:17). Téniti Heowá woun ani gúndaati dan le wasaminarun luagun, dan le wafurieidun lun luma dan le wayanuhan luagu houn amu gürigia. Ariñagatu Bíbülia: “Aba tabürühóun aban [garüdia] liñúarü Aburemei to ídanboun laritawagúa hawagu ha íchubaña inebesei lun Aburemei ani berese hagía lau” (Malakíasi 3:16).

Sagatün san dan lun hasaminarun ida luba lan híderaguniña gürigia ha aturiahabarun Bíbülia huma? (Ariha huméi párafu 9)

9. a) Ka lariñagubei Pábulu lun Timotéu? b) Ka lunbei wasaminaruni dan le waranserun lubá wáfuridun apurichiha o íchiga aturiahani tídangiñeti Bíbülia houn amu?

9 Ariñagati meha apostolu Pábulu lun Timotéu lun lasaminarun luagun ka lan lánibei le lariñagubei, le ladügübei luma le larufudahabei efekütu hawagu amu (aliiha huméi 1 Timotéu 4:12-16). Ani lunti giñe wasaminarun luagun katei le. Kéiburi dan le waranserun lubá woudin íchiga aban aturiahani, mosu wasagarun dan lun wasaminarun. Lunti wasaminarun luagun somu álügüdahani o somu hénpulu le gayarabei líderaguni aturiahati ligía lun gamadagua lan luma Bungiu. Líderagubadiwa katei le lun héretima lan wafiñen luma lun warufudahan lau ubebeni. Mosu giñe wasaminarun lubaragiñe woudin apurichiha (aliiha huméi Ésüdürasi 7:10). Gayarati waliihan somu kapítulu tídangiñe líburu to gíriboun Adügaü o gayarati giñe wasaminarun luagun bérusu burí le lunbei waliihani o tuagun agumeiraguagüdüni to lunboun wapurichan tau. Líderagubadiwa giñe le lun wapurichihan lau ubebeni (2 Timotéu 1:6). Buiti giñe lun wasaminarun luagun hemegeirun gürigia ha lídanbaña fulasu le ñein lubéi wapurichiha luma luagun le gayarabei wariñaguni houn lúntima habusenrun hasigirun afurendeira. Ítara luba buídutima lan wayusurunu Bíbülia lidan wapurichihan (1 Korintuna 2:4).

Yusu waméi sun dan le wemegeirubei lun lachülürün ariñahani tidoun wanigi luma lun wíchugun seremei lun Heowá

10. Ka burí amu katei gayarabei wasaminarun luagun?

10 Ka burí amu katei gayarabei wasaminarun luagun? Anhein abürüha wabéi somu ariñahani lidan adamuridaguni o lidan adamurini wéinamuti, sagá wamá dan lun wakutihani. Ani álügüdagua wamá woungua: “Ka nafurendeirubei tuagu Bíbülia luma tuagu lóundarun Bungiu?”. Gayarati giñe wasaminarun luagun le waliihabei tidan Garüdia Awisahatu, tidan ¡Despertad! luma tidan burí agumeiraguagüdüni to áfuriduboun lidan adamurini. O dan le waliihan luagu somu íbiri tidan Anuario, ígira wamá dan lun wasaminarun luagun libagari lun gayara lan lachülürün tidoun wanigi. Dan le waliihan somu agumeiraguagüdüni, buiti lun wamakürüni ariñahani le súdinitimabei o wabürüdüni luagu taru garüdia tuguya. Líderagubadiwa katei le lun mabulieidun wamani ariñahani le súdiniti ani lun gayara lan wayusuruni dan le waranserun somu yanu o dan le woudin abisidaha somu íbiri o somu gürigia le busenti lafurendeirun tuagu Bíbülia. Dan le wasaminarun, súdinitimati wayusuruni sun dan le wemegeirubei lun lachülürün ariñahani ligía tidoun wanigi luma lun wíchugun seremei lun Heowá.

SAMINA WAMÁ SAGÜ WEYU LUAGU LE WALIIRUBEI TÍDANGIÑE BÍBÜLIA

11. Katei burí katei súdinitimabei lun wasaminarun luagun, ani ka uagu? (Ariha huméi abürüdǘni.)

11 Bíbülia líburu súdinitimatu to lunboun wasaminarun tuagun. Ka uagu? Samina humá lun hamuga lachülürün dan lun máhawa lan lun gama wamanu Bíbülia. * Íbini ítara, siñabei hadügün lun masaminarun wamá luagun katei le furendei wamaalibei tídangiñe, kéiburi fiú bérusu o uremu tídangiñe waliburun lánina uremu. (Adügaü 16:25). Líderagubadiwa Heowá lau lani sífiri sandu lun waritaguni le furendei wamaalibei luma lun úaragua wamá (Huan 14:26).

12. Ka gayarabei wadügüni lun waliihanu Bíbülia sagü weyu?

12 Ka gayarabei wadügüni lun waliihanu Bíbülia sagü weyu? Ariha waméi saminaü le. Lidan aban dimaasu, gayarati wayusurun fiú weyu lun waliihani kapítulu burí le lunbei lakutihóun lidan dimaasu ligía tidan Leskuela Kristiánu lánina Apurichihani, ani ábame wígirun dan lun wasaminarun hulili luagun. Amu weyu gayarati waliihan somu fánreinti tídangiñe liliburun Matéu, Márükosu, Lúkasi luma Huan ani ábame wasaminarun luagun le ladügübei Hesusu luma le larufudahabei (Rómana 10:17; Ebüréu 12:2; 1 Féduru 2:21). Ani lúntima wasagarun buiti lídangiñe waliihan, gayarati wayusurun agumeiraguagüdüni kéiburi El hombre más grande, to afuranguagüdübalin buidu ka lan ladügübei Hesusu lidan libagari sagü weyu (Huan 14:6).

KA UAGU SÚDINI LUBÉI WASAMINARUN HULILI?

13, 14. Ka uagu súdini lubéi wasaminarun luagun Heowá luma luagun Hesusu súnwandan, ani ida luba líderaguniwa katei le?

13 Gayarati líderaguniwa wasaminarun luagun Heowá luma Hesusu lun derebugu lan wafiñen (Ebüréu 5:14; 6:1). Anhein lougua lubéi dan wígirun lun wasaminarun luagun Heowá, gayarabei wadisedun luéi murusun murusun ani gayarabei weferidiruni wamadagua luma (Ebüréu 2:1; 3:12). Wéridi lumutiwa Hesusu anhein lan mawinwandun wamá le waliihabei tidan Bíbülia, ladügüba lan “idiheri, irisini luma ugundani le lánina ubóu le” lun wadisedun luéi Heowá (Lúkasi 8:14, 15).

14 Ligía lunti lubéi wasaminarun hulili tuagun Bíbülia súnwandan ani lun buídutima lan wasubudiruni Heowá sagü weyu. Líderagubadiwa katei ligía lun wáfaagun lun wáyeihani ligaburi (2 Korintuna 3:18). Ánhawa áfaagua, gayarabei wasigirun afurendeira luagu Bungiu luma luagu ligaburi lun súnwandan. Ma lubuidun chansi! (Apurichihati 3:11.)

Wasaminarun luagun Heowá luma luagun Hesusu íderagua lumutiwa lun wasigirun eseriwida lun Heowá lau ubebeni

15, 16. a) Ida liña líderaguniwa wasaminarun luagun Heowá luma luagun Hesusu? b) Ka uagu anihein lubéi dan hénrengu lan woun wadarirun dan lun wasaminarun? c) Ka uagu buidu lubéi wáfaagun lun wasaminarun?

15 Íderagua lumutiwa giñe wasaminarun luagun Heowá luma luagun Hesusu lun wasigirun eseriwida lun Heowá lau ubebeni. Gayarati giñe wásügüragüdüni ubebeni ligía hawagun íbirigu luma hawagun gürigia ha únbaña wapurichiha. Ani dan le wasaminarun luagun le ladügübei Heowá lau lóunahani Hesusu ubouagun lun lounwen wawagu, aba wíchugun fe weiri lan lebegi wamadagua luma Bungiu (Rómana 3:24; Santiagu 4:8). Sügüti aban íbiri sudafrikana gíriti Mark ǘrüwa irumu adaürǘwa ladüga úaragua lan lun Heowá. Ariñagati hínsiñe lan lun lasaminarun hulili, lugundun íderagua lumuti katei ligía lun laganwoundun lisubudin luagu Heowá. Ani dan le ladiheridun luagu somu katei, aba laliihanu Bíbülia ani lárigiñe aba lasagarun dan lun lasaminarun luagun le laliihabei. Íderagua lumuti katei le lun darangilu lan.

16 Anihein dan hénrengubei lan woun wadarirun dan lun wasaminarun tuagun Bíbülia. Ka uagu? Ladüga buin liña lan ubóu le lau katei burí le gayarati leferidiraguagüdüniwa. Ariñagati aban íbiri áfürikana gíriti Patrick luagu gíbeti lan katei lunti letenirun lun sagü weyu. Anihein dan, anihein fiú katei le adiheridagüdübalin. Ka ladügübei? Furumiñe, aba labahüdaguni lidiheri lun Heowá lidan furíei. Ítara liña gayara lan lasaminarun lau darangilaü. Íbini mosu lan lasagarun dan lun ladügüni katei le, sandiguati lungua yarafa lun Heowá. Íderagua lumuti giñe katei le lun gunfuranda lani le larufudahabei Bungiu tidan Bíbülia (Sálumu 94:19). Kei aubei warihei, waliihanu Bíbülia sagü weyu ani samina wagía luagun le tariñagubei íderagua lumutiwa saragu. Buiti lun wadügüni katei le (Adügaü 17:11).

HALÍAGIÑEBA SAN WASAGARA DAN LUN WASAMINARUN?

17. Ka oura hayusurubei lun hasaminarun?

17 Añahein gürigia aliiha hamutu Bíbülia, samina hagía luagun le haliihabei ani furíei hagía binaafin. Añahein amu adüga hamuti lidan emeraaguni le lánina amidi. Ani añahein amu himei hamuti hadügüni rábounweyu o guñoun lubaragiñe harounrun. Añahein amu aba haliihan murusun binaafin luma murusun guñoun (Hosué 1:8). Meberesenga ka lan oura waliiha, sagü weyu lunti wasagarun dan lídangiñe katei le úati súdini lan lun waliihanu Bíbülia ani samina wagíame luagun le waliihabei (Éfesuna 5:15, 16).

18. Ka füramase lubéi Heowá houn sun ha asagarubaña dan lun hasaminarun luagun le haliihabei tidan Bíbülia ani áfaagua hagía lun hawinwanduni?

18 Füramaseti Heowá labinirubaña lan sun ha araramagubaña asaminara tuagu Bíbülia ani áfaagua hagía lun hawinwanduni le hafurendeirubei (aliiha huméi Sálumu 1:1-3). Ariñagati Hesusu: “Fuleseiwatimatiña ha aganbubalin ani adüga haméi le lubeibei Bungiu” (Lúkasi 11:28). Gama lumoun, le súdinitimabei ánhawa lan asaminara sagü weyu luagu le tariñagubei Bíbülia, gayarabei wíchugun uéiriguni lun Heowá lau ligaburi wawinwandun. Ani ladügüba Bungiu lun gunda lan wabagari guentó ani lun wawinwandun lun súnwandan lidan Paraísu (Santiagu 1:25 Arufudúni 1:3).

^ par. 11 Ariha huméi arütíkulu “Áfaaguni le wadügübei lun wakipuruni wafiñen”, tidan garüdia La Atalaya to lánina 1 lidan duusu-hati irumu 2006.