Óunabagülei lun burí álügüdahani luagu Hesukrístu
Óunabagülei lun burí álügüdahani luagu Hesukrístu
“Ida liña san haritagun gürigia nuagu? Kátana san, según hagía?” (LÚKASI 9:18)
ADÜGA lumuti Hesusu álügüdahani le houn lani disipulugu ladüga ámuñegueinarügü lan hasaminan gürigia luagu. Gama lumoun, mébunati meha le hasaminarubei. Maramudagunti ani máchahan lumuti giñe le ladügübei. Lubaragiñe lira, súnwandan geyegu haña lan meha gürigia lau. Busenti meha lun hasubudiruni, ligíati, larufudahanbei houn sun ha busenbaña haganbuni inarüni luagu (Lúkasi 8:1).
Ligíati, waliihani le lariñagubei luma le ladügübei ligía manera le buídutimabei lun wasubudiruni Hesusu. Ligía hu tubéi gádürü Ewanhéliu to labürüdagüdüboun Bungiu: Matéu, Márükosu, Lúkasi luma Huan. Tidanrügüñein líburu to gayara lan wadariruni inarüni luagu Hesusu. (Huan 17:17).
ÁLÜGÜDAHANI: Anihein san dátosu arufuduti luagu winwan lan meha Hesusu?
ÓUNABAGÜLEI: Anha, anihein. Fiú abürühatiña luagu dan le sügühalibei, kéiburi Josefo luma Tácito lidan sígulu I, ariñagatiña winwan lan meha Hesusu. Le súdinitimabei, dariwati dátosu —weyu luma irumu, fulasu luma amu katei— le achoururagüdübalin aban lan meha gürigia inarüniti, ani mama lan hasagahan gürigia. Aban hénpulu, adimurehati meha Lúkasi hawagu sedü gürigia ha meha agumadihabaña, lun larufuduni irumu le ídanbei lagumeserei Hesusu lani ministeriu. Dátosu le, achoururagüdübalin luagu winwan hamá meha sun gürigia ha (Lúkasi 3:1, 2, 23).
Chóurugüda lumuti dátosu winwan lan meha Hesusu. Kei tafuranguagüdüni líburu Evidence for the Historical Jesus (Dátosu luagu winwan lan meha Hesusu), “Hibe-agei sásaamu ánhatiña luagu winwan lan meha aban wügüri lidan sígulu I le subudiwabei kei Hesusu le Nasarétüna”.
ÁLÜGÜDAHANI: Ligiaméme san Hesusu luma Bungiu?
ÓUNABAGÜLEI: Uá. Masaminarunti meha Hesusu ni aban wéiyaasu ítara liña lan kei Bungiu. Lidan saragu ókaasion arufuda lumuti lunti lan meha gaganbadi lan lun Heowá. * Ligíati, lagúarunbei meha lun lúguchi “Nubungiute” luma ‘Bungiu inarüniti’ (Matéu 27:46; Huan 17:3). Gürigiarügüñein le asubudirubalin luagu ǘnabugu lan ayusurubalin dimurei burí le lun layanuhan luagu amu. Ariñagati aban nadagimeinti lun le arihubei lau wadagimanu “niyubudiri” o “nábuti” lun larufuduni ǘnabu lan luéi.
Arufuda lumuti giñe Hesusu amu lan ligía luéi Bungiu. Ariñagati houn láganiñu dan le hóuchaguni: “Bürüwati lidan hilurudun luagu dan lan gefén hamá bián gürigia luagu ábanmeme katei, gebegi lan le hariñagubei. Ítara liñati au adimurehabei luagu nufulesein; Núguchi le óunahabalina, adimurehati giñe luagu nufulesein” (Huan 8:17, 18). Furanguti luagu amu lan Hesusu luéi Heowá lun warihiniña kei bián gefentiña.
ÁLÜGÜDAHANI: Ábanrügüñein meha san wügüri buiti Hesusu?
ÓUNABAGÜLEI: Uá, sügüti luéi lira. Súdinitu meha ligaradan Hesusu lidan lagunfulirun lugundan Bungiu. Ariha wamá fiú.
● “Liráü Bungiu le ábanrügüti.” (Huan 3:18.) Subuditi meha lun Hesusu halíagiñe lan liabin. Gumeseti meha awinwanda saragu dan lubaragiñe liabin ubouagun. Ariñagati: “Niábiña siélugiñe” (Huan 6:38). Hesusu ladügübei Bungiu furumiñe, ani ligía íderagubalin Lúguchi adügei le líbiri katei. Keiti ligíarügüñein lubéi ladüga Bungiu lau lúhabu wáwati lun ‘Liráü le ábanrügüti’ (Huan 1:3, 14; Kolosana 1:15, 16).
● “Wügüri Garaüwarügüti.” (Matéu 8:20.) Yusu lumuti Hesusu dimurei le saragu wéiyaasu —dariwati kéiburi gádürü-wein wéiyaasu lidan Ewanhéliu— lun ladimurehan luougua. Mini lan dimurei le, garaüwarügüti lan, mama meha aban ánheli le anügübalin hágubu gürigia. Ida liña san nasirua lubéi Liráü Bungiu kei gürigia? Yusu lumuti Heowá sífiri sandu lun líchuguni libagari Liráü turageirugun aban würi huríu gañüngiru gíritu María. Ítarati aba nasirua lan Hesusu sin figóu (Matéu 1:18; Lúkasi 1:35; Huan 8:46).
● “Máisturu.” (Huan 13:13.) Afuranguagüda lumuti Hesusu lúmagiñeti lan Bungiu larufudahan luma lapurichihani uganu buiti lúaguti Larúeihan Bungiu (Matéu 4:23; Lúkasi 4:43). Lau aban igaburi sensiyuti ani furanguti afuranguagüda lumuti Hesusu katei lan Larúeihan Bungiu ani kaba lan ladüga Arúeihani le, lun lagunfulirun lugundan Bungiu (Matéu 6:9, 10).
● “Le Dimureibei.” (Huan 1:1.) Hesusu adimurehabei meha luagu liri Bungiu. Yusu lumuti meha Heowá lun líchugun ariñahani luma adundehani houn amu, luma lun lasubudiragüdüni luganute ubouagu (Huan 7:16, 17).
ÁLÜGÜDAHANI: Hesusu meha san Mesíasi le füramasewabei?
ÓUNABAGÜLEI: Anha. Ariñagatu Bíbülia lidan aban profesía luagu lachülürüba lan Mesíasi o Kristu, biángubei dimurei le, mini lan “anuadirúaali”. Lagunfuliruba meha le füramasewabei aban gárada súdinitu lidan lagunfulirun lisuuni Bungiu. Lidan aban ókaasion aba tariñagun aban würi samariana lun Hesusu: “Subuditi nun luagu liábinba lan Kristu”. Aba lóunabun Hesusu lau ichouruni: “Au Krístubei, lememe ayanuhabei buma” (Huan 4:25, 26).
Anihein san arufuduti lau ichouruni Hesusu lan Mesíasibei? Anihein ǘrüwa katei súdiniti, dan le wíchuguni úara, ítara liña kei lumakün lifinga úhabu, le adügübei lun wasubudiruni katei lan meha Mesíasi le füramasewabei. Ariha waméi anhein Hesusu lubéi.
Agumesehani 22:18; Sálumu 132:11, 12). Lagüchagu meha Hesusu biángubei (Matéu 1:1-16; Lúkasi 3:23-38).
● Lagüchagu. Ariñagatu Bíbülia liábinba lan meha Mesíasi hádangiñe ladügawagun Abüraámü hádangiñe liduheñu Dawidi (● Profesía le meha lagunfulirubei. Ruti Abürüdǘni Ebüréu saragu dátosu luagu meha libagari Mesíasi ubouagu, dandu le luáguti nasirua lan luma le luáguti lounwen. Gúnfuli lumuti Hesusu súngubei. Fiú hénpulu: ariñagati profesía Belenba lan meha nasirua lan (Mikeasi 5:2; Lúkasi 2:4-11), lagúaruba lan Bungiu lun Ehiptugiñe (Oseasi 11:1; Matéu 2:15), máhalachawagunbei lan meha ni aban lídangiñe labu (Sálumu 34:20; Huan 19:33, 36). Siñati aranseharügü lani Hesusu sun le asuseredubei lidan libagari lun lagunfulirun sun le lariñagubei profesía luagu. *
● Le lariñagubei Bungiu. Dan le nasirua lubéi Hesusu, óunahati Bungiu ánheligu awisaraña fiú óunigirutiña mudún luagu nasiruali lan Mesíasi (Lúkasi 2:10-14). Lárigiñe, lidan lani Hesusu ministeriu, adimurehati Bungiu fiú wéiyaasu siélugiñe lun larufuduni gúndaati lan lau Liráü (Matéu 3:16, 17; 17:1-5). Ruti Bungiu ubafu lun ladügün óunwenbu burí milaguru, ligía ábanya katei le arufudubei Hesusu lan Mesíasi le füramasewabei (Adügaü 10:38).
ÁLÜGÜDAHANI: Ka san uagu lunti lubéi meha lasufurirun ani hilá ligía?
ÓUNABAGÜLEI: Kei meha mafigoun lubéi Hesusu, moun lumuti hamuga meha lasufurirun ni lun ládarawagun luagu aban wagabu, kamá hamuga gürigia wuribati. Subudi lumuti meha lóunweba lan, íbini ítara aranseñu liña lun lasufuriruni busiganu le (Matéu 20:17-19; 1 Féduru 2:21-23).
Bürüwati lidan profesía lunti lan meha lasufurirun Mesíasi ani hilá ligíame lun lagidaruni hafigoun gürigia (Isaíasi 53:5; Danieli 9:24, 26). Hesusu guánarügü afuranguagüdübalin liábiña lan meha ‘lun líchuguni libagari lebegime hasalbarun saragu’ (Matéu 20:28). Ligíati, ha afiñebaña luagu lebegi asalbaruni le lánina lounwen Hesusu, halíbüreruba lídangiñe figóu luma óunweni ani winwan hagíame lun sun dan lidan aban paraísu ubouagu (Huan 3:16; 1 Huan 4:9, 10). *
ÁLÜGÜDAHANI: Gayarati san wafiñerun luagu águyuguagüdawa lan meha Hesusu?
ÓUNABAGÜLEI: Anha. Chouru lumuti Hesusu lásaaragüdüwaba lan meha hádangiñe hilaaña (Matéu 16:21). Gama lumoun, ni ligía ni ha abürühabarun Bíbülia mariñaguntiña luagu ítaraguarügübei lan meha lásaarun. Siñati hamuga lasuseredun aban katei ítarati. Lubaragiñe lira, Bungiu esefurubalin “lídangiñe lubafu óunweni, águyuguagüda lumuti hádangiñe hilaaña” (Adügaü 2:24). Anhein afiñe wabéi anihein lan Bungiu ani ligía lan adügübalin sun katei, ígiraguati resun lun wafiñerun gabafu lan meha lun láguyuguagüdüni Liráü (Ebüréu 3:4).
Ka arufudubalin águyugua lan Hesusu? Akutiha wamá fiú hénpulu.
● Le hariñagubei ha arihibalin. Kéiburi wein-biama irumu lárigiñe lounwen Hesusu, abürühati apostolu Pábulu luagu ariha hamuti lan hóugiñe seingü-san disipulugu Hesusu lárigiñe láguyugun, hibe-agei hádangiñe wínwangiña lidan dan ligía (1 Korintuna 15:6). Gayarati mafiñeruniwa lan lun aban o houn bián gürigia, gama lumoun siñabei lasigeneruniwa le hariñagubei 500 gürigia.
● Gefentiña ha únbaña gayara lan wafiñerun. Lani Hesusu disipulugu asubudirubalin buidu létima asuseredubei. Ani ariñaga hamuti lau anigi luagu águyuguagüdawaali lan meha Hesusu (Adügaü 2:29-32; 3:13-15). Afiñetiña meha aban lan arufudahani súdiniti lánina hafiñen kristiánugu láguyugun Hesusu (1 Korintuna 15:12-19). Himei hamuti meha hounwen lubaragiñe hígiruni hafiñen luagu Hesusu (Adügaü 7:51-60; 12:1, 2). Úati ni aban gürigia busenti lounwen luagu aban katei le subudi lumuti iyeeni lan.
Seremei lun sun burí óunabagülei tídangiñeti Bíbülia le, subudi wamaali káteiñein lan meha Hesusu. Gama lumoun, súdiniti san wasubudiruni inarüni? Lidan amu dimurei, súdiniti san le desidírü wabéi wafiñerun?
[Abürüdǘni burí]
^ par. 9 Lidan iñeñein le ídanbei tabürüdǘwa Bíbülia furumiñe, Heowá líribei Bungiu.
^ par. 21 Hadariruba aban lísüta lánina profesía le lagunfulirubei Hesusu lidan páhina 200 tidan líburu Kátima san tarufudahabei Bíbülia?
^ par. 25 Hadariruba lanwoun ariñahani luagu lebegi asalbaruni lidan Kapítulu 5 tidan líburu Kátima san tarufudahabei Bíbülia?