Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Óundaraguagüda lumutiña Heowá lufamilian

Óundaraguagüda lumutiña Heowá lufamilian

Óundaraguagüda lumutiña Heowá lufamilian

‘Ligía namuriahabei huma lun lidan humá aban súnwandan lau lídehan sífiri.’ (EFE. 4:1, 3)

SUBUDITI SAN HUN IDA LUBA LAN HAFURANGUAGÜDÜNI?

Ka lisuunibei aransehani le ladügübei Bungiu?

Ida luba wafalaruni adundehani le, ‘lidan humá aban súnwandan lau lídehan sífiri’?

Kaba íderaguawa lúntima ‘buidu wamá’ hama amu?

1, 2. Ka lisuunibei Heowá lun Ubóu luma houn gürigia?

DAN le haganbuni dimurei familia, ka ñǘbuinbei lidoun hisaminan? Saminatün san luagun ínsiñeni luma ugundani? Saminatün san luagu hawadigimaridun úara hama hufamilian lun hibihin somu katei le habusenrubei? Saminatün san luagun aban fulasu chóuruti le ñein lubéi gayara lan haweinamudun gürigia, hafurendeirun luma lun hariñaguni le hasaminarubei? Másiñati anihán lan burí katei le hasaminarubei anhein lidan lubéi aban familia le ñein lubéi larufudúa ínsiñeni haweirida. Heowá adügübalin familia (Efe. 3:14, 15). Busenti meha Heowá lun aban hamá familia dandu ánheligu hama gürigia, lun chouru lan hasandiragun houngua luma lun lidan hamá aban.

2 Lárigiñe lafigouhan Adán tuma Ewa aba mámaaña lan hádangiñe lufamilian Bungiu gürigia. Gama lumoun madügünti katei le lun lasansiruni Heowá lisuuni. Ladügüba lun habuinchagüdüni ladügawagun Adán tuma Ewa Ubóu danme le paraísuhali (Agu. 1:28; Isa. 45:18). Aranse laali sun le mégeiwabei lun gayara lan lasuseredun, tidan líburu to gíriboun Éfesuna to ayanuhatimaboun luagu úarani, ariñawagúati fiú lídangiñe aransehani le. Akutiha wamá fiú bérusu tídangiñe líburu tídangiñetu Bíbülia to, ani ariha waméi ida luba lan gayara lan wídehan lidan lagunfulirun lisuuni Heowá lánina lóundaraguagüdüni sun le ladügübei.

ARANSEHANI LUMA LE LUNBEI LADÜGÜNI

3. Katei san aransehani le líridubei Bungiu lidan Éfesuna 1:10, ani ídabuga lagumesera furumiñeti fánreinti?

3 Úarati sun le ladügübei Heowá luma lisuuni. Gumeseti Heowá aransehei sun katei sielu luma ubouagu lun lóundaruni lidan aban. Wati lun wadagimanu ligía ‘aransehani’ (aliihoualá Éfesuna 1:8-10). Ladügübei aransehani le lidan bián fánreinti. Furumiñe, aranse lumutiña kristiánugu ha anuadirúaañabaña lun hawinwandun sielu lun hawadigimaridun lábugiñe lagumadihan Hesukrístu le Hachügüdina. Gumeseti fánreinti le lidan Pentekosutesi irumu 33 lárigiñe lidaani Hesusu, danbei le lagumeserun Heowá óundaraguagüdaña gürigia ha lúnbaña harúeihan luma Kristu sielu (Adü. 2:1-4). Seremei lani Kristu sákürifisiu le afayeirubalin lebegi asalbaruni, richaguagüdawaaña kristiánugu ha anuadirúaañabaña, ligíati, garichatiña hawinwandun lun súnwandan. Ligíati, lau sun hagundan ánhatiña luagu ‘lirahüñühaña lan Bungiu’ (Rom. 3:23, 24; 5:1; 8:15-17).

4, 5. Katei san libiamanbei fánreinti lídangiñe aransehani le uágubei layanuhóua lidan Éfesuna 1:10?

4 Lidan libiaman fánreinti, laranseruñanu ha lúnbaña hawinwandun ubouagu lidan aban Paraísu lábugiñe lagumadihan Larúeihan Bungiu. “Saragu gürigia” ha lúnbaña háfuridun wínwanñu lárigiñe Arümahedón hagíaba awinwanda furumiñe lidan fuluri-agei (Aruf. 7:9, 13-17; 21:1-5). Ani lídanme anihán lan Arúeihani lánina Milu irumu agumadiha hásaaruba saragu míñunu gürigia lun hawinwandun ubouagu úara hama (Aruf. 20:12, 13). Mame lubuidun chansi le lunbei lanügüni águyuguni woun, lúntima warufuduni úarani le wádanbei! Danme le gumuhali milu irumu, lóuchawaguba ‘katei le ubouagubei’ lagumuhóun wéiyaasu, hámeti úaraguabaña hayabinba lun ‘lirahüñübaña lan Bungiu’ ha lúnbaña hawinwandun lidan ubóu le (Rom. 8:21; Aruf. 20:7, 8).

5 Uguñe weyu, laranseruñanu Heowá kristiánugu ha anuadirúaaña lun hawinwandun sielu ani aranse laaña amu mudún lun hawinwandun ubouagu. Gama lumoun, ida luba wídehan lidan ‘aransehani’ le ladügübei Bungiu?

“LIDAN HUMÁ ABAN SÚNWANDAN LAU LÍDEHAN SÍFIRI”

6. Ida liña tarufuduni Bíbülia lunti lan hadamuridagun kristiánugu?

6 Ariñagatu Bíbülia lunti lan hadamuridagun kristiánugu úara (1 Ko. 14:23; Ebü. 10:24, 25). Mama hóundaragun lidan aban fulasu úara kéiburi ha ñǘdünbaña tidan mágidu o ariha tahurerún bali mini lubéi katei le. Wadimurehaña luagu aban úarani wéiritimati. Ibiha wamuti úarani le dan le gaganbadi wamá lun lugumadin Heowá ani ígira wagía lun líderaguniwa sífiri sandu lun gürigia wamá ha buítiña.

7. Ida luba wafalaruni adundehani le, ‘lidan humá aban súnwandan lau lídehan sífiri’?

7 Ladüga hafiñen luagu lani Kristu sákürifisiu, richaguagüda laaña Heowá kristiánugu ha anuadirúaañabaña lun lirahüñü hamá, ani richaguagüda laaña amu mudún lun lumadagu humá. Gama lumoun, lidan awanhagua lan awinwanda lidan ubóu le, aniheinbei dan gaturobulin wamá hama amu gürigia (Rom. 5:9; Sant. 2:23). Ligía tariñagunbei Lererun Bungiu woun: “Gaguraasun humá [...] houn híbirigu”. Kábati wadüga lun lidan wamá aban hama wíbirigu lidan afiñeni? Mosu ‘ǘnabugu wamá, hínsiñehabu’ wagíame. Amisuraha lumutiwa Pábulu lun ‘lidan wamá aban súnwandan lau lídehan sífiri’ (aliihoualá Éfesuna 4:1-3). Lun wafalaruni adundehani le mosu wígirun lun ladundehaniwa lani Bungiu sífiri sandu ani ígira wagíame lun líderaguniwa arufudei igaburi burí le líchugubei lidan wabagari. Mítaranti sífiri sandu kei layumahan ǘgürügü, ídehati sífiri lun haransehani hiturobulin hama amu gürigia, ánheinti layumahan ǘgürügü barüti fánreinguaü.

8. Ida liña ladügün layumahan ǘgürügü lun hadisedun gürigia luéi Heowá?

8 Adügati “layumahan ǘgürügü” lun ñein lan fánreinguaü haganagua gürigia (aliihoualá Galasiana 5:19-21). Aban hénpulu, adügati agamariduni mamarieidunga lun hadisedun gürigia luéi Heowá luma luéi damuriguaü, adügati agabarahani lun hafanreinragun isaanigu hawéi hagübürigu, luma lun hafanreinragun maríeitiña maduruntiña hawéi hani paaná. Gürigia le héchubei adaagua katei wíyeti siñati úara lan ni luma Bungiu ni hama liduheñu. Ítara liña kei dan le wálugun wabadüleragüdün bián katei luougua lau apegaagülei: siñati labadülerun buidu anhein wiye lubéi aban lídangiñe. Ha mabusigaribaña lau hasalufurin arufudatiña luagu mineben lan lilurudun Bungiu houn ni murusun. Ani adügati sun le líbiri layumahan ǘgürügü lun hadisedun gürigia hawéi amu luma luéi Bungiu. Sun usa le iyereeguti lun Heowá.

9. Ka gayarabei lálügüdagun aban kristiánu lungua lun lasubudiruni anhein láfaaguña lubéi lun ‘lidan lan aban súnwandan lau lídehan sífiri’?

9 Ligía lunti lubéi wálügüdagun woungua: “Wéiriti san náfaagun lun ‘lidan nan aban súnwandan lau lídehan sífiri lidan darangilaü’? Ka nadügübei dan le gaturobulin nan luma amu gürigia? Abahüdaha numuti san houn sun numadagu lun húaradun numa? Lubaragiñe hamuga náfaagun lun naranseruni turóbuli, agurabatina san lun wéiyaaña lan lidan afiñeni aranserei nun? Dísetina san hawéi gürigia dan le subudinani anihein lan somu katei hagüürün tidan hanigi nubá?”. Chóuruti, múaran lan igaburi le luma lisuuni Bungiu lun lóundaruni sun katei lidan Kristu.

10, 11. a) Ka uagu súdini lubéi wakipurun darangilaü hama wíbirigu? b) Ka lunbei wadügüni lun wakipurun darangilaü luma lun wibihin abiniruni lúmagiñe Heowá?

10 Ariñagati Hesusu: “Anhein banüga bidewese luagun lani Bungiu latarü, bau ñein aba baritaguni luagu anihein lan katei lidan furumiñeguarügü gürigia bubá, ígirabei le lunbei bedewehani ñein ligibugiñe latarü, ábame bidin arandara luma gürigia ligía. Lárigiñemeti, gayaraahalime bagiribudun luagun latarü íchigei bidewese. Anhein abusenra aban gürigia lanügünibu ligibugiñoun lúrudu, beluba lidoun úarani luma luagu héibuguniwagu” (Mat. 5:23-25). Abürühati Santiagu: “Ha áluahabalin darangilaü, bunaguatiña ilaü lun lalubahóuniwa aban ibagari le richaguati hadan, luma hadan amu” (Sant. 3:17, 18). Ligíati, siñati wasigirun adügei le richaguabei anhein madarangilan wabéi hama amu.

11 Ru wamá aban hénpulu. Lidan fiú ageiraü le ídanbei adügǘwaali lan wuribu, adandihóuati gíbetima lan hamuga múa le ídanbei gayara lan hábunagun gürigia lun hamuga manufude hamá tuéi mina. Sagü taduurun aban mina aba hígiruni gürigia hachari, aba hénrengu lan hadeirun wadagimanu ani aba lalouagudun éigini lidan uburugu. Ítarameme, hénrenguti warufudun igaburi le hani kristiánugu anhein adüga lubéi wousan lun madarangilan wamá hama amu. Dan le feruduna wamaniña amu lau lóufudagun ani adüga wagía katei buiti hawagu darangilabadiwa ani wibihuba abiniruni lúmagiñe Heowá.

12. Ida liña hídehan wéiyaaña lidan afiñeni lun lidan wamá aban?

12 Ídehatiña giñe wéiyaaña lidan afiñeni lun ñein lan úarani lidan damuriguaü. Lunti híderaguniwa lun “lidan wamá aban lidan wafiñen” (Efe. 4:8, 13). Dan le hawadigimaridun úara wama lidan weseriwidun lun Heowá luma dan le híchugun lubuidun óunabagülei le hasagarubei tídangiñe Lererun Bungiu, íderagua hamutiwa lun wasigirun adaüragua lau iseri igaburi (Efe. 4:22-24). Dan le híchugun wéiyaaña lidan afiñeni eweridihani woun, haritagua waméi layusuruñanu lan Bungiu lun laranseruniwa lubá wawinwandun lidan iseri ubóu lábugiñe lagumadihan Liráü. Wéiyaaña lidan afiñeni, danme le hererehan houn íbirigu arufuda huméi busén humá híderaguniña (Gal. 6:1).

‘BUIDU HUMÁ HÚMAGUA’

13. Kaba hamuga asusereda anhein hamuga mafala wamá eweridihani le lídanbei Éfesuna 4:25-32?

13 Lidan Éfesuna 4:25-29 wéridiwatiwa luéi fiú usa le denchati. Kéiburi iyeeni, igañi, magúali luma luriban dimurei le míderagunbaliña amu lidan hafiñen. Dan le mafalalani somu gürigia eweridihani le aba lírudagüdüni lani Bungiu sífiri sandu, lugundun sífiri sandu aban erei le adügübei lun lidan hamá aban gürigia (Efe. 4:30). Lun wagundaarun lau darangilaü luma úarani mosu giñe wafalaruni le lariñagubei Pábulu: “Ígira huméi sun magundani, sun iyereehabúni, sun agúaraguni lánina igañi; sun anabahani, luma sun wuribani. Buidu humá, gudemehabu huguyame húmagua, ferudunagua humá húmagua ítara kei feruduna lanün Bungiu lidan Kristu” (Efe. 4:31, 32).

14. a) Ka mini lubéi dimurei “buidu humá”? b) Kaba íderaguawa lun buidu wamá hama amu?

14 Dimurei burí “buidu humá” arufudati anihein lan dan móuserun wamá amu gürigia buidu ani mégeitiwa lan wafurendeirun lun buídutima wamá hama amu. Wéiriti lisudinin wíchuguni le buídubei houn amu lidan furumiñeti lúgaaru (Fili. 2:4). Másiñati halülebei lan somu katei le lunbei wariñaguni houn amu o ladügüba lan lun hasaminarun chuti lan wau, gama lumoun, buídubei funa san lun wariñaguni? Ánhawa asaminara luagu katei le lubaragiñe wayanuhan wafalarubei le lariñagubei Pábulu.

ÍNSIÑENI LUMA INEBESEI HADAN FAMILIA

15. Ida liña líderaguni Éfesuna 5:28 wügüri maríeiti lun gunfuranda lani ida luba lan láyeihani Kristu?

15 Konpararü tumuti Bíbülia lanaagun Kristu lungua hama lílana damuriguaü luma lanaagun wügüri maríeiti lungua tuma lani weiriou. Arufudati katei le, lunti lan ladundehanu wügüri maríeiti lani weiriou, larufudun ínsiñeni tun luma lun lóunigirunu, arufudati giñe lunti lan gaganbadi tan würi maríeitu lun tani weiriei (Efe. 5:22-33). Abürühati Pábulu: “Ítara liña lunti lan tínsiñedun lúmari wügüri lun kei línsiñe lúgubu guánarügü lun” (Efe. 5:28). Ka labusenrubei Pábulu lariñagun lau dimurei “ítara liña”? Danbei le lariñagunbalin, ayanuhameme liña Pábulu luagu ínsiñeni le lasandirubei ‘Kristu tuagu liligilisin, aba líchuguni libagari tuagu lau larumadagüdünu lídangiñe le binadubei lau duna luma giñe lau lererun’. Ligíati, lani wügüri maríeiti buligasion líderaguni kada lílana lufamilian lun buidu lan hamadagua luma Heowá. Anhein ladüga, lídehaba luma lisuuni Heowá lánina lóundaraguagüdüni sun katei kei aban familia lidan Kristu.

16. Ka resultóu lánibei hagunfulirun agübürigu lau buligasion le líchugubei Heowá houn?

16 Lunti mabulieidun hamani agübürigu hagunfuliruña lan aban buligasion le líchugubei Heowá houn lau hóunigiruniña hasaanigu. Híruti luagu masandihaña lan saragu gürigia ínsiñeni hawagu hafamilian (2 Tim. 3:1, 3). Gíbetiña úguchiligu ha magunfulirunbaña lau hani buligasion, ani wuribati lani katei le efekütu hawagu isaanigu. Gama lumoun, ru lumuti Pábulu eweridihani le houn wügüriña kristiánu: “Huguya agübürigu, magañidagüda humaña hisaanigu, agüriaharügü humaña buidu lun gaganbadi hamá, arufudaheina houn kei labusenruni Wabureme” (Efe. 6:4). Múnada hafurendeira irahüñü furumiñe luagu ínsiñeni luma ida luba lan harufudun inebesei. Ligíati, agübürigu ha arufudahabalin katei le houn hasaanigu hídehaña luma lisuuni Heowá lánina lóundaraguagüdüni sun katei lidan aban. Dan le hárügüdagun houngua luéi igañi ani mariñagun hagía dimurei le gáriti harufudahaña houn hasaanigu ida luba lan harufudun ínsiñeni luma inebesei luagu lúrudu. Ani laranserubaña katei le lun hawinwandun lidan iseri ubóu.

17. Ka wemegeirubei lun wawanduni lóuchaguniwa Mafia?

17 Lunti gunfuranda wamani Mafia lan furumiñeti gürigia le agidarubalin darangilaü ubouagugiñe ani ladügübei sun liyaraati lun lararamuni weseriwidun lun Bungiu. Saragu gürigia ubouagu hadügüñein le labusenrubei Satanási dan le hígiragun, hawinwandun hámagua mamarieidunga luma dan le hamarieidun wügüriña hama wügüriña, würiña hama würiña. Gama lumoun máyeihan wamuti usa burí le harihibei hibe-agei gürigia kei buiti. Kristu wáyeihabei (Efe. 4:17-21). Ligía tariñagunbei Bíbülia woun lun wadaürünu “sun daüguaü to líchuguboun Bungiu” lun deregüdagu wamá luéi leyeedaguniwa Mafia hama lumafianu (aliihoualá Éfesuna 6:10-13).

“HÍNSIÑEGUA HUMÁ HÚNIWAGUA”

18. Ka mégeiwabei lun ñein lan úarani wadan kei kristiánugu?

18 Lun ñein lan úarani wadan kei kristiánugu mégei wamuti ínsiñeni. Buin tiña wanigi lau ínsiñeni lun “aban Aburemei”, Hesukrístu, luma lun “ábanrügü Bungiu”, Heowá luma houn wíbirigu, ligía desidírü wabéi lun ‘lidan wamá aban súnwandan lau lídehan sífiri lau darangilaü’ (Efe. 4:3-6). Lidan aban furíei lun lúguchi ayanuhati Hesusu luagu ínsiñeni le: “Mámarügüñein hawagu namuriaha buma, amuriahatina giñe hawagu ha lúnbaña hafiñerun nuagu danme le haganbuni uganu hámagiñe. Amuriahatina buma lun lidan hamá aban sun hagía, lun ábanmeme hamá wama kei au buma, buguya numa [...]. Subudigüda naali houn kátabu lan, ani nasubudiragüdamemebadibu, lun ñein lan ínsiñeni le buágubei nun hadan, lun giñe ñein nan hadan” (Huan 17:20, 21, 26).

19. Ka desidírü wabéi wadügün?

19 Ánhawa íchiga fe anihein lan somu katei lidan wagaburi le hénrengubei woun wasansirun, línchahabadiwa ínsiñeni afurieida kei lafurieidun abürühati Sálumu: “Adügabá lun inebe lan biri tun nanigi” (Sal. 86:11). Ligíati, mígiraguagüda wamá woungua lun ladisedagüdüniwa Mafia luéi Wáguchi le hínsiñehabubei luma hawéi gürigia ha áubaña lagundaara. Áfaagua wamá dandu lidan wafamilian kei lidan ministeriu luma lidan damuriguaü lun wafalaruni adundehani le líchugubei Pábulu: “Kei lirahüñü hubéi Bungiu ha hínsiñetiña lun, houcha humá háyeihani. Hínsiñegua humá húniwagua” (Efe. 5:1, 2).

[Álügüdahani lánina aturiahani]

[Iyawaü to lídanboun páhina 29]

Ígirabei le lunbei bedewehani ñein ligibugiñe latarü, ábame bidin arandara luma bíbiri

[Iyawaü to lídanboun páhina 31]

Agübürigu, arufudaha humá houn hisaanigu arufuda inebesei