Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Musu ha gayarati lafiñerúniwa hawagu wagía

Musu ha gayarati lafiñerúniwa hawagu wagía

“Mama wagía laburiñabei wágubu.” (1 KO. 6:19)

1. Ka hasaminarubei hibe-agei gürigia luagu idamuni lan aban gürigia?

SÜGÜHALI kéiburi bián-milu-seingü-san irumu, lúmagiñe labürüdüni aban güriegu abürühati dürama, dimurei burí le: “Úati gürigia eseriwiduti kei idamuni ladüga ligía lan labusenrubei”. Uguñe weyu, úaraguatiña saragu gürigia luma saminaü le. Adügati dimurei idamuni, lun wasaminarun hawagun gürigia ha amudirawagúbaña ha agürawagúbaña lau güringüri, gürigia ha masagabaña buiti hóuniwagua lídangiñe wadagimanu luma sákürifisiu le hadügübei, haweidigia gürigia ha amudiragubaliña.

2, 3. a) Ka katei lanügübei leseriwidúniwa lun Kristu kei idamuni? b) Kaba álügüdahani libügürü wawadigimari kei aban musu le túniri muna wóunaba?

2 Ariñagati meha Hesusu luagu músubaña lan buga o idamuni ǘnabugutiña lani disipulugu, gama lumoun mǘnabudagüdün lumutiña katei le kristiánugu inarünitiña, manügün ligía lidere ibagari houn. Lubaragiñe lira, barüti inebesei houn ani afiñewa ligía hawagu. Aban hénpulu, samina humá luagu “musu úaraguati ani gunfuranda[ti]” le uágubei ladimureha Hesusu lidan aban profesía murusunraü dan lubaragiñe lounwen, ariñagati líchuguba lan buga kárugu lun musu ligía lun letenirun lun fiú dasi (Mat. 24:45-47).

3 Súdiniti wawa lan giñe lun musu le “óunigiruti gúnfuliti” lidan amu bérusu le ñein lubéi ladimurehóua luaguméme katei le (aliihoualá Lúkasi 12:42-44). Íbini mama lan lídangiñetiña sétanu le subudiwabei kei musu úaraguati besafu hádangiñe kristiánugu úaraguatiña uguñe weyu, sun wagía ha lubúeingu Bungiu ibihaadiwa aban kárugu kei le ichugúbei lun aban musu le túniri muna. Ka burí wadagimanu rúaalibei woun? Ida luba warihini? Lun wasubudiruni, akutiha waméi buligasion le meha hagunfulirubei musu ha túniri muna lidan binadu dan.

LUADIGIMARI MUSU LE TÚNIRI MUNA

4, 5. Ka meha san wadagimanu ichugúbei houn musu ha túniri muna lidan binadu dan? Ru humá fiú hénpulu.

4 Lidan meha binadu dan, aban meha idamuni le gayarati lafiñerúniwa luagu musu le túniri muna, lugundun ligía meha arihibei tau luban labureme, ariha ligía lau lumarasun. Libe-agei dan, rúati meha saragu ubafu lun, lugundun ligía meha arihibei lau sun lumegen luma liseinsun liyubudiri, ariha ligía hau ha híbiri lumusun liyubudiri. Aban hénpulu, ru lumuti meha Abüraámü Elieserü lun larihin lau sun lumegen. Háfuga ligía lóunahabei Abüraámü le liyubudiri Mesopotamia adüga aban wadagimanu súdiniti: adarira aban würi lun Isaakü, le liráü, lun lánime weiriou (Agu. 13:2; 15:2; 24:2-4).

5 Seriwiti meha Hosé, le lílawa Abüraámü, kei musu le túniri luban Potifárü (Agu. 39:1, 2). Lau lásügürün dan, ibihati meha Hosé aban musu lun túnirime luban, ani lidan aban ókaasion, ru lumuti Hosé kárugu lun musu le arihubei tau luban lun leresibirun diisi hádangiñe líbirigu lúbiñe. Adüga lumuti musu ligía le lariñagubei liyubudiri lun, lun ladügün lun genege lan íweruhoua lan luerun Hosé le pülata. Furanguti weiri lan meha lafiñerúniwa hawagu musu ha, darí lun lichugúniwa wadagimanu súdiniti houn (Agu. 43:19-25; 44:1-12).

6. Ka burí wadigimanu hadügübei saragu wéiyaaña lidan afiñeni keisi musu ha túniri muna?

6 Saragu sígulu lárigiñe, abürühati apostolu Pábulu luagu ‘túniri lan luban Bungiu’ íbirigu ha anügübalin ubaraü lidan damuriguaü kristiánu (Titu 1:7NM). Iridúaaña “keisi [...] hóuniri mudún”, ligíati hadundehanbalin burí damuriguaü, ru hagía hénpulu buiti lidan sun katei (1 Fe. 5:1, 2). Ani ámuñegueinarügüti wadagimanu le hagunfulirubei kada aban. Besafu hádangiñe seriwitiña lídanrügü aban damuriguaü, ánheinti óunigirutiña sirkuitu óunigiratiña saragu damuriguaü. Íbirigu ha Arihibaña tau Beteli arihatiña lau sun damuriguaü le lídanbei saragu ageiraü. Ani agurabúati lun úaragua hamá súngubei hagía lau hagunfuliruni wadagimanu le rúaalibei houn, lugundun súngubei hagía “gasu haguserun ligibugiñe Bungiu luagu hóunigirun[iwa]” (Ebü. 13:17).

7. Ka uagu gayara lubéi lariñawagún seriwi hamá sun kristiánugu kei aban musu le túniri muna?

7 Kati gayarabei lariñawagún hawagu saragu íbirigu úaraguatiña ha meseriwidunbaña kei wéiyaaña lidan afiñeni? Ladimurehaña meha apostolu Féduru houn sun kristiánugu dan le lariñagunbei: “Keisi óunigirutiña buítiña, buidulá hóuseruni luwuyerigu idewesei le heresibirubei lúmagiñe Bungiu. Yusuléi kada aban lun leseriwidun houn amu” (1 Fe. 1:1; 4:10). Lidan lueirin lareini Bungiu, rúhali ámuñegueinarügü idewesei luma iarani lun kada aban wádangiñe le gayarabei wayusuruni lun wíderaguniña wíbirigu lidan afiñeni. Ligíati, súngubei wagía le eseriwidubei lun Bungiu, seriwitiwa kei aban musu le túniri muna, ani wadagimanu le barüti buligasion, inebesei ani adügati lun lafiñerúniwa wawagu.

BUNGIU WABUREMEBEI

8. Ka inarüni méiniti lunbei gabaroun wamani?

8 Guentó wakutiha luagu ǘrüwa inarüni méiniti le huuti lidan wawadigimari keisi musu ha túniri muna. Anihán furumiñeti: Bungiu waburemebei súngubei wagía ani mosu waguserun ligibugiñe. Abürühati Pábulu: “Mama wagía laburiñabei wágubu; Bungiu laburemebei. Agañeiha lumutiwa Bungiu seru”, lau hitaü le láwiyurubei Kristu dan le lederegeragunbei lungua keisi sákürifisiu (1 Ko. 6:19, 20). Kei Heowá lan waburemebei lunti gaganbadi wamá lun lugumadin, ani mama aban ihürügü lugumadin (Rom. 14:8; 1 Huan 5:3). Lidamunhadiwa giñe Kristu. Ítara kei meha ibiha hamá musu ha túniri muna lánina binadu dan líbürei, ibihatiwa giñe saragu líbürei, gama lumoun gébehati líbürei le. Mosu wagunfulirun lau burí buligasion le ichugúbei woun ítara kei lariñawagúniwa woun. Meberesenga ka lan wadagimanu aubei wagunfulira lidan damuriguaü, lidamun Bungiu luma Kristu wagía.

9. Ida liña líderaguniwa Hesusu gunfurandei le lagurabubei iyubudiri lúmagiñe lumusun?

9 Lidan aban hénpulu le labahüdagubei Hesusu, íderagua lumutiwa gunfurandei ka lan lagurabubei aban iyubudiri lúmagiñe lidamun. Adimurehati houn lani disipulugu luagu aban musu le achülürübei múnadoun lárigiñe lawadigimaridun sun weyu áraabu. Ariñagati funagia liyubudiri lun: “Beluba, ñuruba eiga”? Uá. Lubaragiñe lira, ariñagarügübéi lun: “Aransebéi neigin, aranseñu buguyame lun betenirun nun sun anaha lan eiga luma ata; lárigiñeme, gayaraahalime beigin luma batun”. Lárigiñe, aba lafuranguagüdüni houn ka lan mini lubéi hénpulu le uágubei labahüdagua houn: “Huguya giñeti, danme lásurun hadügüni le uágubei lariñaga Bungiu hun lun hadügüni, lunti hariñagun: ‘Musu móunitiña wagía, ladüga lérügüñein lunbei wadügüni wadüga’” (Luk. 17:7-10).

10. Ka arufudubalin luagu weiri lan lebegi áfaaguni le wadügübei lun Heowá lidan weseriwidun lun?

10 Le linarün katei, lun Heowá gebegiti sun áfaaguni le wadügübei lun weseriwidun lun. Ariñagatu Bíbülia woun: “Mabulieidun lubéi [Bungiu] le adüga humaalibei, luma ínsiñehabuni le arufuda humaalibei lun” (Ebü. 6:10). Maweiyasunbei Heowá amuriaha aban katei wama le wásiñarun adüga. Ani mama giñe aban ihürügü sun le lamuriahabei wama lun wadügüni, ariñaga lumuti woun lun wabuidun guánarügü. Ani lidan amu hénpulu le labahüdagubei Hesusu, arufudati luagu madügünlani aban idamuni le labusenrubei, míchulei lugundan lidan furumiñeti lúgaaru. Le labusenrubei Hesusu larufudahan dan le lan deregeguaadiwa lan woungua lun Bungiu, aba desidírü wamá wíchuguni weseriwidun lun lidan furumiñeti lúgaaru lidan wabagari.

KA LAGURABUBEI HEOWÁ WÁMAGIÑE?

11, 12. Kei ítara waña lubéi kei aban musu le túniri muna, ka igaburi lunbei warufuduni, ani ka igaburi moun lubéi wáyeihani?

11 Anihán libiaman katei súdiniti le lunbei waritaguni: keisi musu le túniri muna, gaganbaditiwa súngubei wagía lun ligiaméme lúrudu. Inarüni luagu anirein lan burí wadagimanu le ichugúbei hóunrügü fiú íbirigu lun hagunfuliruni, gama lumoun, libe-agei wadagimanu lunti hagunfuliruni sun lílana damuriguaü kristiánu. Aban hénpulu, mosu hínsiñegua wamá wámagua ladüga lani wamá Kristu disipulugu, ani gefentiña luagu Heowá wagía. Ariñagati Hesusu adüga lan ínsiñeni le hasandirubei lánigu disipulu hámagua lun lasubudirúniwa hagía lan kristiánugu inarünibaña (Huan 13:35). Gama lumoun, hínsiñetiña giñe gürigia ha mámabaña wíbirigu lidan afiñeni woun. Sun wagía gayarati ani mosu warufuduni luwuyeri ínsiñeni le.

12 Agurabati giñe Heowá lun buidu lan wóuserun. Mabusenruntiwa wáyeihani burí usa ni ibagari le uéibei teweridiha Lererun Bungiu. Eweridihati Pábulu: “Ni ha agamaridubaña mamarieidunga, ni ha áhuduragubaña houn guáriua, ni ha agabarahatiña hámarigu, ni magüsi, ni ha agamaridubaña wügüriña háledigu, ni híwerutiña, ni igaaduatiña, ni bacharuatiña, ni marasualugutiña, ni ha anügübalin hálagu amu lau ibibuni [...] sun ha adügübaña libe burí wuribani le, siñabei hebelurun lidoun larúeihan Bungiu” (1 Ko. 6:9, 10). Le linarün katei, mosu wáfaagun lun wabagaridun según lúrudu richati le lúmagiñeti Bungiu. Gama lumoun, barüti saragu buiti. Lídehaba lun buidu lan wátuadi, lun buidu lan wanaagun woungua hama amu luma lun gunda lan Bungiu wau (aliihoualá Isaíasi 48:17, 18).

13, 14. Ka wadagimanu lunbei wadügüni, ani ida luba warihini?

13 Ítarameme, keisi aban musu le túniri muna, mabulieida waméi anihein lan aban wadagimanu wama le lunti wadügüni. Rúhali Heowá aban katei wéiriti lebegi woun: subudi inarüniti. Ani agurabati lun wasubudiragüdüni houn amu (Mat. 28:19, 20). Abürühati Pábulu: “Lunti lubeiti hanügüniwa keisi eseriwidutiña lun Kristu, ha ichugúbaña [keisi musu] lun harufudahani linarün Bungiu le meha aramudaguabei hun” (1 Ko. 4:1). Afuranguaguagüda lumuti Pábulu lunti lan hóunigiruni musu ha “linarün Bungiu le meha aramudaguabei” —mini lan, inarüni le tídanbei Bíbülia— arufudaha hameime houn amu ítara kei líchuguni Hesukrístu, le Habureme, gumadi houn (1 Ko. 9:16).

14 Ínsiñeni adügübei lun warufudahani inarüni. Ani le linarün katei, ámuñegueinarügüti gádanti kada kristiánu. Ligíati siñá lubéi hadügüni súngubei ligiaméme lidan ministeriu, ani gunfuranda lumuti Heowá lira. Súdinitimati ladügüni kada aban wádangiñe sun le liyaraati. Ítara liña warufudun aban ínsiñeni inarüniti dandu luagu Heowá kei hawagu amu gürigia.

LISUDININ ÚARAGUA WAMÁ

15-17. a) Ka uagu súdini lubéi lun úaragua lan aban musu le túniri muna? b) Ida liña larufuduni Hesusu resultóu le lanügübei múarani?

15 Lǘrüwan inarüni méiniti, ani góubaguati luma biama le akutiha wamaalibei: mosu úaragua wamá, gayara ligíame lafiñerúniwa wawagu. Gayarati buidu lan aban musu le túniri aban muna lun ladügün saragu katei, gama lumoun, mahuudunbei lun anhein mekee lubéi, ua ligía úaragua lan lun labureme. Súdiniti lun úaragua lan lun gayara lan ladügüni luadigimari buidu. Haritagua waméi dimurei burí le lariñagubei Pábulu: “Lunti ladügüni [musu luadigimari] buidu lun larufuduni luagu gadüna lan [...] lemenigidun liyubudiri luagu” (1 Ko. 4:2).

16 Gayarati wachoururun aban katei: ánhawa úaragua líchuguba Heowá afayeiruahaü woun, gama lumoun, ánhawa múaragun wuribabei lidin woun. Arufudaha lumuti Hesusu katei le lidan hénpulu le labahüdagubei luagu seinsu le ichugúbei houn fiú musu. Ariñagati iyubudiri houn musu ha úaraguabaña buidu lan hadüga lugundun nadagimein hamuti seinsu le líchugubei houn, ani ruti afayeiruahaü houn. Gama lumoun, wati lun musu le mekeebei “musu salufuriti” ani “móuniti”. Aba lagidaruni seinsu le yebe líchugubei lun luéi, ábati lariñagun houn ha ñéinbaña lun hachüürüni bóugudin (aliihoualá Matéu 25:14-18, 23, 26, 28-30).

17 Lidan amu hénpulu le labahüdagubei Hesusu, afuranguagüda lumuti ka lan resultóu lanügübei múarani, ariñagati: “Ñeinñein meha aban iyubudiri rísiti, ñeinñein giñe aban lúniri lumegen; aba hayabin ariñaga lun luagu lachagaruñein lan óunigiruti ligía lirisin. Ábati lagúarun iyubudiri lun, aba lariñagun lun: ‘Ida liña san katei le ariñawagúbei nun buagu? Ariñagabéi nun ida liña lan léibugun buadigimari, ladüga masigihadibu óunigirei numegen’” (Luk. 16:1, 2). Kei aba lan lachagaraguni musu le lirisin liyubudiri, aba labuguni. Ma lubuidun arufudahani woun! Maweiyasun wamá óusera lau mekeeni lau mabahüdün wamani gumadi burí le ru laalibei Heowá woun.

LUNTI SAN KONPARARÜGUA WAMÁ WOUNGUA HAMA AMU?

18. Ka uagu moun lumuti lubéi konpararügua wamá woungua hama amu?

18 Lau sun gayara lan lakutihani kada aban wádangiñe ida liña lan lagunfulirun lau luadigimari keisi aban musu le túniri muna, mabuidunti konpararügua wamá woungua hama amu. Ariñagatu Bíbülia woun: “Kada aban gürigia lunti laríaagun lungua ida liña lan ligaburi lóuserun. Ánheinti adariragua lungua buíduñu, gayaraati lanaagun lungua luagu le ladügübei, metenirunga lun le hadügübei amu” (Gal. 6:4). Lubaragiñe werederun konpararei le wadügübei luma le hadügübei amu, lunti wetenirun lun le wayaraabei adüga. Anhein wadüga ítara mabuinchunbadiwa lau anaaguni unguaü, mábürühan ligíame warüna. Dan le waríaagun woungua lunti gabaroun wamani gayara lan lasansiragun gádantiwa. Gayarati ladügün luriban átuadi, aweiyaduni luma burí wani buligasion lun siñaali lan wadügüni le meha gayara wabéi adüga. O másiñati gayarahali lan wadügün lóugiñe le meha wadügübei. Anhein ítara liña lubéi, ka uagu máfaagun wabéi lun waganwoundagüdüni weseriwidun?

19. Ánhawa meresibirun somu buligasion le wabusenrubei wibihin lidan damuriguaü, ka uagu moun lumuti lubéi weferidiruni waguraasun?

19 Moun lumuti giñe konpararügua wamá woungua hama gürigia ha gamabalin buligasion le wabusenrubei wibihin. Aban hénpulu, másiñati ayumaha lan aban íbiri leseriwidun kei wéiyaali lidan afiñeni o líchugun yanu lidan burí adamurini. Buiti lun láfaagun íbiri ligía lun libihini le layumahabei, gama lumoun moun lumuti leferidiruni luguraasun anhein mibihin lan le layumahabei dan le lagurabahani. Gayarati mosu lanme wagurabahan saragu dan lubá wibihini le wayumahabei, ani háfuga hénrengubei woun gunfuranda wamani ka lan uagu. Haritagua waméi íbini lan meha genege lan aranseeli lan Moisesi lun lasagaruniña ísüraelina Ehiptugiñe, agurabahati bián-wein irumu lubá lasagaruniña. Lidan sun dan ligía, furendei lumuti igaburi le mégeiwabei lun gayara lan lalidihan aban néchani hani gürigia deretiña (Adü. 7:22-25, 30-34).

20. Ka wafurendeirubei lídangiñe lani Yónatan hénpulu?

20 Le linarün katei, gayarati machülürünbei lan dan lun weresibiruni buligasion le wayumahabei. Ligía meha asuseredubei lun Yónatan. Ligía meha liraübei Saulu, ani ligíaba hamuga arúeiha Ísüraeli lárigiñe lúguchi. Gama lumoun, aba lanúadiruni Bungiu Dawidi, aban wügüri nibureintimagili luéi, lun ligía lan arúeiha. Ida liña larihini Yónatan katei le? Lau sun lugundan ánhati lun ani ru lumuti giñe libagari lidoun peliguru lun gayarabei lan líderaguni Dawidi. Ariñagati Yónatan lun Dawidi: “Bachülürüba lurúeiteme Ísüraeli, aume bibiaman lidan uéiriguni” (1 Sam. 23:17). Mítaranti Yónatan kei Saulu le lúguchi, lugundun ánharati Yónatan lun le gádanbalin ani magimugadunti lun Dawidi. Ka san larufudahabei sügǘ le woun? Lubaragiñe wagimugaruniña amu luagu burí buligasion le heresibirubei lidan damuriguaü, lunti wetenirun agunfulira lau buligasion le wámabei buidu. Gayarati wachoururuni luagu líchugubei lan Heowá le hayumahabei sun lubúeingu houn lídanme iseri ubóu.

21. Ida luba warihini wani buligasion keisi aban musu le túniri muna?

21 Haritagua waméi weseriwiduña lan kei aban musu le túniri muna ani lau sun lira mama wafosurúña lun weseriwidun lun aban aburemei furundeti. Uá, madügǘnti lira woun. Súdiniti ubaraü le weresibirubei, lugundun rúhali Heowá aban wadagimanu móubawati le lunbei madügǘnwayaali lanme: lapurichihóun uganu buiti lidan lagumuhóun dan le erederubei lun ubóu le. Ruti giñe saragu líbürei woun lun wanúadirun ida luba lan wagunfulirun lau wani buligasion. Ligíati, kei musu úaraguatiña gebegilá wadagimanu súdiniti woun lánina weseriwidun lun Le súdinitimabei lidan sun ubóu.