Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Sagá huméi sun buiti le hiyaraati lídangiñe taliihóun Bíbülia

Sagá huméi sun buiti le hiyaraati lídangiñe taliihóun Bíbülia

“Hínsiñeti lilurudun Bungiu nun.” (ROM. 7:22)

1-3. Ka buiti wibihibei lídangiñe waliihanu Bíbülia luma wasigiruni arufudahani le tídanbei?

“SAGÜ binaafin neteingiruni Heowá luagu líderagunina gunfurandoun Bíbülia.” Anihán dimurei le tariñagubei aban kristiána wéiyaaru. Aliiha taaru kristiána tuguya Bíbülia lúmagiñe tagumeseha darí tagumuhóun líburu lóugiñe bián-wein wéiyaasu ani saminatu tasigirun adügei. Abürühatu aban íbiri nibureingiru luagu seremei lan taliihanu Lererun Bungiu, guentó ábanhali Bungiu inarüniti Heowá tun. Ani yarafatimaaharu lun. Aba tariñagun: “Masandirunñahagidina aban ugundani libe le”.

2 Amisuraha lumutiwa apostolu Féduru: “Ítara kei habusenruni irahüñü figigiña míligi [...] ítarala giñe habusenrun haturiahani Lererun Bungiu buidu” (1 Fe. 2:2). Ha aturiahabalun Bíbülia ani sigí haméi adundehani le tídanbei darangilati hasaminan ani gasuuniti giñe habagari. Ani adügatiña giñe umadaguaü buiti ani le durati hama gürigia ha hínsiñeti Heowá houn ani seriwitiña lun. Anihein resun buiti hama lun hasandiragun houngua kei apostolu Pábulu, le ariñagubei: “Hínsiñeti lilurudun Bungiu nun” (Rom. 7:22). Ani gayarati hibihin amu burí katei buiti ligibuagun lira. Ariha wamá fiú lídangiñe.

3 Éibume hafurendeirun luagu Heowá luma luagu Liráü, hínsiñetimabaña hun ani hínsiñebaña giñe híbiri gürigia hun. Ladüga furendei le ibiha humaalibei tídangiñe Bíbülia, subudi humuti málühaña lan sefu lan Bungiu gürigia ha úaraguabaña lídangiñe lagübüri ubóu le. Anihein aban uganu lánina ugundani le lunbei hanügüni houn gürigia lidan ministeriu. Ani labinirubei Heowá háfaagun lun harufudahani le furendei humaalibei tídangiñe Lererun.

HALIIHA ANI SAMINA HUMÁ BUIDU

4. Ka mini lubéi taliihóun Bíbülia “lau umalali hámaruti”?

4 Mabusenrunti Heowá lun haliihanu lubúeingu Lererun furesegueina. Lüha meha, ariñagati lun Hosué: “Liliburun lilurudun Bungiu to moun lumuti tadisedun luéi biyuma, ani wéyuagu áriebu lunti baliihanu lau umalali hámaruti” (Jos. 1:8, TNM; Sal. 1:2). Dimurei le mama lariñaguña mosu lan híriduni kada dimurei lau umalali hámaruti lúmagiñe Agumesehani darí Arufudúni. Mini lan le mosu lan haliihanu Bíbülia hámaru lun gayara lan hasaminarun luagun le haliihabei. Anhein hadüga ítara, gayarabei hetenirun lun bérusu le huutimabei hun lidan oura ligía o le íchugubei dǘgüdaguaü hun. Aliiha huméi dimurei, bérusu o abahüdaguni burí ligía lau lámarun, gayarati íbini hánhingichuni hiyuma tuma hiñeñe kamá hamuga hariñagaali dimurei ligía. Ítarati ladagaratimaba le haliihabei tidoun hanigi buidu. Ka uagu súdini lubéi le? Ladüga dan le gunfuranda wamani leweridihan Bungiu buidu íderagua lumutiwa lun wagunfuliruni lidan wabagari.

5-7. Ru humá aban hénpulu luagu ida liña lan gayara lan líderagunün taliihóun Bíbülia “lau umalali hámaruti” lun: a) gaganbadi humá lun lilurudun Bungiu luáguti laruman ibagari; b) hóuseruniña ha híbiri gürigia lau gurasu luma ínsiñeni; c) hafiñerun luagu Heowá lidan lidaani lénrengunga.

5 Ligaburi aliihani le lahuudatimaba hun danme le haturiahan líburu burí tídangiñe Bíbülia to masubudirun humutu buidu. Ru wamá ǘrüwa hénpulu. Furumiñe, samina humá luagun aban kristiánu nibureingili. Lidan laliihanu Bíbülia lábuguarügü aba lachülürün lidoun lani Oseasi profesía. Lárigiñe laliihani kapítulu 4 bérusu 11 darí 13 “lau umalali hámaruti”, aba lararamagun (aliihoualá Oseasi 4:11-13). Ka uagu? Hínsiñeti bérusu burí le lun ladüga héreti hínchahani nibureintiña leskuelarugu lun larourun tuma somu nibureintu. Aba lasaminarun luagun bérusu burí le, aba lariñagun lúniwagua: “Ariha lumuti Heowá figóu le wadügübei dan le wábuguarügüñadiwa lan. Mabusenruntina nagañidagüdüni”. Lau dimurei le lidan lichügü, aba desidírü lan gaganbadibei lan lun lilurudun Bungiu luáguti laruman ibagari.

6 Libiaman hénpulu, taliihañoun aban íbiri liliburun Hoeli aba tachülürün lidoun kapítulu 2, bérusu 13 (aliihoualá Hoeli 2:13). Dan le taliihani “lau umalali hámaruti”, aba tasaminarun ida luba lan táyeihani Heowá, aban Bungiu “gudemehabuti”, “wéiriti lareini ani hínsiñehabuti, aranseñu liña súnwandan lun lerederuni labeihan”. Kei resultóu, aba desidírü tan madügünharu lan bula ani mayusurunteime dimurei gáriburiti léñaha tayusurubei dan le tayanuhan luma tani weiriei o hama amu gürigia.

7 Lǘrüwan hénpulu, samina humá luagun aban úguchili kristiánu le eferidirubalin luadigimari ani nidiheriti tuagu lani weiriou hama lisaanigu. Aba laliihan lidan Naún 1:7 “lau umalali hámaruti” luagu Heowá “góunigi lumutiña [lan] ha afiñebaña luagu” ani “aramudaguagülei [lan] ligía lidan lidaani idiheri”. Ruti saminaü le gurasu lun. Dan le larihini lubuidun lóunigiruniwa Heowá, aba madiheridunhali lan saragu. Lárigiñe, aba giñe laliihani bérusu 15 (aliihoualá Naún 1:15). Gunfuranda lumuti íbiri le lapurichihóun lan uganu buiti lidan lidaani lénrengunga ligía aban manera lun warufuduni luagu ariha wamani Heowá keisi waramudaguagüle. Íbini anihagua lan áluaha wadagimanu, ínchaha tumuti giñe lanigi lun lasigirun apurichiha labadinagua dimaasu.

8. Lidan murusun dimurei, írida humá somu katei gebegiti le hadarirubei lidan haliihanu Bíbülia.

8 Lubuidun burí puntu le wakutihabei oura le sagawati tídangiñe líburu burí tídangiñetu Bíbülia to genegeti hénrengu lan gunfurandawa tan. Gama lumoun, dan le hakutihanu líburu burí to lani Hoeli, Oseasi luma Naún lun hasagarun saminaü le buíduburiti tídangiñe, chóuruti busenbadün lan haliihan amu burí bérusu “lau umalali hámaruti”. Samina humá luagun lanarime lichú aau luma dǘgüdaguaü le gayarabei wibihini lídangiñe le habürühabei profetagu ha. Ágiati líbiri ariñahani le tídanbei Bíbülia? Ítara tiña Lererun Bungiu kei aban fulasu buin lau déimani! Achíaha humá buidu! Anha, aliiha humóun Bíbülia dayarügü lun hadarirun katei gebegiti le lunbei ladundehanün lidan hibagari ani héregüdaleime hafiñen.

ÁLUAHA HUMÉI GUNFURANDAÜ

9. Ida luba gunfuranda wamani buidu ka lan lugundanbei Bungiu?

9 Íbini súdini lan lun haliihan aban fánreinti tídangiñe Bíbülia sagü weyu, súdiniti giñe hibihin gunfurandaü luma lichú aau. Lun hadügüni, yusu humóun agumeiraguagüdüni to tadügüboun lóundarun Heowá lun háluahan ariñahani hawagu gürigia, fulasu luma burí sügǘ le hadarirun lidan haliihan. O ánhadün álügüdagua hungua ka lan efekütu lunbei gani lani somu arufudahani lidan hibagari, gayarati hamuriahan ídemuei luma somu wéiyaali lidan afiñeni o luma somu kristiánu le derebuguhali lafiñen. Lun warihini súdini lan waganwoundagüdüni wasubudin, ariha waméi hénpulu lani Apolosu, aban kristiánu lánina furumiñeti sígulu le áfaagubei lun laganwoundagüdüni lisubudin.

10, 11. a) Ka ídemuei libihibei Apolosu lun labuíduragüdüni lapurichihani uganu buiti? b) Ka wafurendeirubei lídangiñe le lásügürübei Apolosu? (Ariha huméi rekuaduru “Úarati san harufudahan luma iseri gunfurandaü?”.)

10 Aban meha kristiánu huríu Apolosu “subudi lumuti [...] Lererun Bungiu buidu buidu” ani “apurichihati [...] lau sun taruman lanigi”. Lariñaga tidan líburu to gíriboun Adügaü luagu inarüniti lan sun le larufudahabei luagu Hesusu, “lau sun lougua lan lasubudirun luagu; lérügüñein larufudahabei Huan le abadiseihabei, lasubudira”. Ligíati, ibidiñega lun larufudahaña meha binadu subudi luáguti le mini lubéi badisei. Dan le lachülürünbei Éfesu, aba haganbuni aban feru maríeitiña gíritiña Pürisíla luma Akila larufudahan, aba “hafuranguagüdünitima luáguti lémeri Bungiu lun” (Adü. 18:24-26). Ida liña leseriwidun ídemuei ligía lun?

11 Lárigiñe lapurichihan Éfesu, aba lidin Apolosu lidoun amu fulasu le gíribei Akaya. Sigiti abahüdaguni ítara: “Dan lachülürünbei Apolosu Akaya, íderagua lumutiña ha lafiñeragüdübaña Bungiu luagu Hesusu, lau lareini; arufuda lumuti houn gürigia lau richáü le siñá hamuti asigenera, luagu maricha lan le harufudahabei huríu, arufudaléi houn tídangiñe Lererun Bungiu luagu Hesusu lan Krístubei” (Adü. 18:27, 28). Guentó gayarahali meha lafuranguagüdüni buidu ka lan mini lubéi badisei kristiánu, “íderagua lumutiña” lubéiti iseri disipulugu lun hawanserun lidan áhuduraguni inarüniti. Ka larufudahabei libagari Apolosu woun? Ítara kei ligía, áfaaguatiwa lun gunfuranda wamani le waliihabei tidan Bíbülia. Ánheindügü íchiga somu íbiri le derebuguhali somu adundehani woun lun wabuíduragüdüni ligaburi warufudahan, buídubei lun weresibiruni lau ǘnabuguni luma geteingiradi. Ítara luba wabuíduragüdüni ligaburi weseriwidun lun Bungiu.

YUSU HUMÉI LE HAFURENDEIRUBEI LUN HÍDERAGUN AMU

12, 13. Ru humá hénpulu luagu ida luba lan wayusurunu Bíbülia buidu lun wíderaguniña aturiahatiña Bíbülia lun hawanserun.

12 Ítara kei Pürisíla, Akila luma Apolosu, gayarati giñe wíderagun amu gürigia. Ida liña hasandiragun hungua dan le híderagun aban aturiahati Bíbülia lau hererun lun gayara lan láfuridun lídangiñe somu turóbuli le adarasahabalin lawanserun? O anhein aban lubéi wéiyaali lidan afiñeni huguya, ida liña hasandiragun hungua dan le leteingirunün somu íbiri luagu somu adundehani tídangiñeti Bíbülia le híchugubei lun ani íderagua lumuti adundehani ligía lidan lénrengunga? Chóuruti dan le lan wayusurunu Lererun Bungiu lun wíderagun amu ani ariha waméi awalidaguni lidan habagari aba wagundaarun. * Ariha huméi ida liña lan gayara lan hadügüni.

13 Ibidiñeti meha houn saragu ísüraelina ha awiwandubaña lidan lidaani Elíasi kaba lan hani relihión, anhein le lubéi inarünibei o le lan mama inarüniti. Adundehani le líchugubei profeta Elíasi houn gayarati leseriwidun lun aban aturiahati Bíbülia le mawanserunti ladüga libidiñe lun kaba lan ladüga (aliihoualá 1 Urúeigu 18:21). O samina humá luagun ábanya sügǘ le: anhein anihein lubéi somu gürigia hínsiñeti inarüni lun gama lumoun, hanufudeti luéi ida luba lan hóunabun lumadagu hama liduheñu, gayarati híderaguni lun desidírü lan leseriwidun lun Heowá lau híderaguni asaminara luagun bérusu kéiburi Isaíasi 51:12, 13 (aliihoualá).

14. Kaba íderaguaün aritaguei bérusu burí le tídangiñeti Bíbülia danme le megei humani lun híderagun amu gürigia?

14 Furanguti anihein lan saragu dimurei tidan Bíbülia le íchuguti gurasu ani surugüdaléi lémeri le aliihabalin. Gama lumoun, gayarati hálügüdagun hungua: “Ida luba san aranseñu lan bérusu burí numa danme le nemegeiruni?”. Aliiha humóun Bíbülia ani ráramagua humá asaminara sagü weyu luagu lisaminan Bungiu. Ítara luba habuinchagüdüni hisaminan lau lererun Bungiu, ani líderagubadün lani Heowá sífiri sandu lun haritaguni danme le hemegeiruni (Mar. 13:11; aliihoualá Huan 14:26). *

15. Kaba íderaguaün lun buídutima lan gunfuranda humanu Lererun Bungiu?

15 Áyeiha huméi Salomón ani amuriaha humá lichú aau luma Heowá lun hagunfulirun lau hani buligasion keisi kristiánu (2 Kro. 1:7-10). ‘Álügüdahatiña meha binadu profetagu ani aturiaha hagía lau saragu duari’ tuagu Lererun Bungiu lun hibihin subudi le dayarüti luagu Heowá luma luagu lugundan. Ligía lunbei hadügüni uguñe weyu (1 Fe. 1:10-12). Ariñagati apostolu Pábulu lun Timotéu lun lakimuledun “lau burí dimurei le lánina wafiñen, luma arufudahani buiti le falá [l]aalibei” (1 Tim. 4:6). Anhein hafalara adundehani le, aransebadün lun híderagun amu gürigia awansera ani héredagüdübei hafiñen guánarügü.

GÓUNIGI LUMUTIWA LERERUN BUNGIU

16. a) Ida liña lahuudun houn bereana haturiahanu “Lererun Bungiu [sagü weyu]”? b) Ka uagu súdini lubéi waliihanu Bíbülia sagü weyu lídantima dan le?

16 Huríu ha meha aganóubaña uburugu Beréa akutiha hamutu meha “Lererun Bungiu [sagü weyu] lun harihini anhein inarüni lubéi le ariñawagúbei houn”. Dan le lapurichihanbalin Pábulu uganu buiti houn, konpararü hamuti le haganbubei luma le meha furendei hamaalibei tídangiñe Bíbülia, ani saragu hádangiñe aba hachoururuni luagu inarüni lan larufudahabei apostolu ani aba hagibedun “afiñerutiña” (Adü. 17:10-12). Arufudahati hani hénpulu woun héregüda lumuti lan taliihóun Bíbülia sagü weyu wafiñen luagu Heowá. Ani afiñeni ligía, ligía “achoururuni le gumuti luagu wabihibei lan le wagurabubei”, súdiniti afiñeni le lun wásügürün lau ibagari lidoun iseri ubóu le lani Bungiu (Ebü. 11:1).

17, 18. a) Ida liña lóunigirunu aban afiñeni héreti luma ínsiñeni lanigi kristiánu? b) Ida liña lóunigiruniwa wemenigin?

17 Gániti meha Pábulu buiti resun lun labürühan: “Anhein wagía le wéyuaguna, lunti súruañu wamá. Lunti wadouragun waugua lau afiñeni luma lau ínsiñeni keisi ladouragun súdara lau laniguagu lun lóunigiruni. Lunti giñe hemenigi wamá luagu wasalbarun le ítarabei kei bunidi le aubei ladourei súdara lichügü lun lóunigiruni” (1 Tesa. 5:8). Ítara kei megei lan súdara lóunigirunu lanigi luéi hagayuahan láganiñu, mosu giñe lóunigirunu kristiánu lanigi luéi lubafu figóu. Ka asuseredubei dan le derebugu lan lafiñen aban kristiánu luagu lani Bungiu füramasei, ani hínsiñeti Bungiu lun hínsiñe hagía híbiri gürigia lun? Daüñu liñalin idaüdinaü le chóurutimabei. Dan le lóunigirunu lanigi ítara, hénrenguti ladügün aban katei le lunbei ladügün lun leferidiruni línsiñehabu Heowá.

18 Ayanuhati giñe Pábulu luagu bunidi le aubei ladourei súdara lichügü: ‘emenigini luagu wasalbarun’. Lidan meha tidaani Bíbülia, anhein madouragun súdara lau lichügü ménrengunbei meha lounwen lidan wuribu. Ánheinti dan le ladaürüni lubunidin, sun buleseiti le lunbei libihini lábulugun manarimebei lani efekütu luagu. Wagía, héregüda wamuti wafiñen luagu lesefuhan Heowá dan le waturiahanu Lererun. Dan le here lan wafiñen, maganbahan wamuti “dimurei burí málati” le hariñagubei ha agarabaagubaña lun Bungiu, ítara liña dimurei burí ligía kei kánserü (2 Tim. 2:16-19). Líchuguba giñe wemenigin erei woun lun mánharun wamá lun housan ha busenbaña lun wadügün somu katei le mínsiñebei lun Heowá.

LE LUNBEI WADÜGÜNI LUN WAKIPURUNI WABAGARI

19, 20. Ka uagu weiri lubéi tínsiñe Lererun Bungiu woun, ani ida liña warufuduni? (Ariha huméi rekuaduru “Ru lumuti Heowá le nemegeirubei nun”.)

19 Eibu wayarafadun lun lagumuchagüle ubóu le, mégeitimatiwa wafiñerun tuagu Lererun Heowá. Íderagua lumutiwa ladundehan lun méiguadun wamá lidoun lagübüri échuni ni lidoun figóu. Lau gurasu le tíchugubei Bíbülia woun awanda wamuti lóuchaguniwa Satanási luma ubóu le. Ani lau adundehani le líchugubei Heowá woun tidan Lererun werederuba lidan émeri le anügübei lidoun ibagari.

20 Haritagua waméi busén lan Bungiu lun “hasalbarun sun gürigia”. Ani sun lubúeingu Bungiu hádanñadiwa “sun gürigia” hagía, íbini giñe gürigia ha wíderagubaña lau wapurichihan luma warufudahan. Gama lumoun, sun ha busenbaña hasalbarun mosu “hayabin lun hasubudiruni inarüni” (1 Tim. 2:4). Ligíati, lun wakipuruni wabagari lidan lagumuhóun burí dan le, mosu waliihanu Bíbülia ani gaganbadi wagíame lun tadundehan. Le linarün katei, dan le waliihanu Bíbülia sagü weyu arufuda wamuti ínsiñeni le wasandirubei tuagu Lererun Bungiu to inarüniboun (Huan 17:17).

^ par. 12 Chóuruti mayusurun wamani adundehani le tídanbei Bíbülia lun wafosuruniña amu lun hadügüni o lun wasiadiruniña. Lunti gaguraasun wamá habá gürigia ha aturiahabarun Bíbülia ítara kei gaguraasun lan Heowá wabá (Sal. 103:8).

^ par. 14 Ánheinti haritagua hubalin dimurei le lariñagubei somu bérusu tídangiñe Bíbülia ani maritagun humutu líburu, kapítulu luma bérusu, kaba hadüga? Háfuga hadarirubei bérusu ligía danme le háluahani dimurei le súdinitimabei lidan fánreinti le tanagangiñebei Bíbülia, lidan Watchtower Library o tidan líburu to gíriboun Gran Concordancia de la Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras.