Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Seriwi humá lun Heowá lubaragiñe liabin lénrengunga

Seriwi humá lun Heowá lubaragiñe liabin lénrengunga

“Haritaguabá luagu Bungiu.” (APUR. 12:1)

1, 2. a) Ka adundehani hounti nibureintiña labürühabei Salomón lábugiñe ladundehan Bungiu? b) Ka uagu súdini lubéi adundehani le líchugubei Salomón houn kristiánugu ha barühaña lóugiñe 50 irumu?

 ANIHÁN dimurei le labürühabei Salomón houn nibureingiña lau ladundehan Bungiu: “Haritaguabá luagu Bungiu [...] lau nibureingidibu lan, lau machülügili lan lénrengunga”. Katei san “lénrengunga” ligía? Yusu lumuti Salomón dimurei le hayusurubei poetagu lun ladimurehan luagu dan hénrenguti le lánina aweiyaduni: ladadagarun úhabu, ladebilidun iyadaü, léiguahan ari, laburuadun arihini, ladourun haganbun, garuba luma élemuchuni. Moun lumuti hagurabahan ni aban lun hachülürün lidoun irumu burí le lun hagumeserun eseriwida lun Heowá (aliiha huméi Apurichihati 12:1-5).

2 Gíbetiña kristiánugu ha gúnfulihaña 50 irumu o lóugiñe héregiña. Íbini aniheinhali lan fiú garuba hábulugu, háfuga masufurirun hamagili katei burí le uágubei layanuha Salomón. Gayaragili san hasagarun kristiánugu derebuguhaña ha buiti lídangiñe adundehani le líchugubei Salomón houn nibureintiña: “Haritaguabá luagu Bungiu”? Ka mini lubéi adundehani le?

3. Ka mini lubéi waritagun luagu Bungiu le adügübaliwa?

3 Íbini anhein barühadiwa lubéi saragu irumu eseriwida lun Heowá, buiti lun lachülürün oura lun wararamagun asaminara luagu lubuidun Wabungiute le adügübaliwa. Maweiriduntu san wanigi dan le warihini sun katei le wínwanbei? Hénrenguti woun íbini lun gunfuranda wamani ligaburi hadügǘn. Ruti Heowá saragu katei woun ani ámuñegueinarügüti le íchugubei chansi woun lun wagundaarun lau wabagari. Dan le wararamagun etenira lun sun le ladügübei, aba laweiridun ínsiñeni le wasandirubei luagu ligaburi Heowá kéiburi ínsiñeni, lichú aau luma ubafu (Sal. 143:5). Gama lumoun, waritagun luagun Bungiu le adügübaliwa, mini lan giñe wasaminarun luagun le lagurabubei wámagiñe. Dan le wadügüni ítara, chóuruti sandigua wamá woungua busén wamá warufuduni lun seremei wamani lau weseriwidun lun tau sun wanigi lidan sun wabagari (Apur. 12:13).

CHANSI ÁBANRÜGÜTI DAN LE DEREBUGUHADIWA

4. Ka álügüdahani gayarabei hadügüni kristiánugu ha derebuguhaña hóuniwagua, ani ka uagu?

4 Anhein lǘraühadün lubéi awinwanda, anihán álügüdahani súdiniti le gayarabei hadügüni húniwagua: “Kaba san nadüga lau nibagari guentó lau héregidina lan?”. Keisi aban kristiánu le derebuguhali, gíbeti katei gayarati hadügüni le siñati hadügüni amu. Gayarati hayanuhan houn nibureintiña luagu le hafurendeirubei luagu Heowá, gayarati giñe híchugun dǘgüdaguaü houn amu kristiánugu lau habahüdagun houn luagu katei burí le susereelibei hun lidan heseriwidun lun Heowá. Amuriahati urúei Dawidi luma Heowá lun ladügüni katei le. Abürühati: “Nubungiute, arufudahaadibu nun lúmagiñe nibureingidina [...], mígirabana íbini danme le wéiyaadina, garuba nuguya. Ladüga mosu nadimurehan houn lirahüñüna dan le, hama ha lúnbaña hayabin hárigiñe luagu lueirin bubafu” (Sal. 71:17, 18).

5. Ida liña gayara lan harufudahani íbirigu ha derebuguhaña le hafurendeirubei houn amu?

5 Ida liñati gayara lan hasubudiragüdüni lichú aau le ibiha humaalibei lidan hibagari? Gayarati san hamisurahan íbirigu ha nibureintimagiña húbiñoun lun hásügürün dan buiti hama? Gayarati san hamuriahan hama lun háfuridun huma apurichiha lun harihini ugundani le lanügübei eseriwiduni lun Heowá? Lidan binadu dan, ariñagati Eliú: “Lumalalilá le winwan láalibei katei adimureha, arufudaléi saragu irumu lichú lau” (Hob. 32:7). Ánheinti apostolu Pábulu, ariñagati houn íbirigu würiña ha derebuguhaña lun híchugun gurasu houn amu íbirigu lau hererun luma lau hani hénpulu. Abürühati: “Würiña ha wéiyaaña [...]. Lunti híchugun hénpulu buiti lau habagaridun luma hererun” (Titu 2:3).

GAYARATI HÍDEHAN SARAGU

6. Ka uagu gayara lubéi hídehan kristiánugu ha wéiyougaaña saragu?

6 Anhein aban hubéi kristiánu le derebuguhali, gíbeti katei gayarati hadügüni. Samina humá luagun le hasubudirubei guentó lumoun le meha hasubudirubei darandi o bián-wein irumu guentó. Furendeihadün ayusurei adundehani tídangiñeti Bíbülia lidan hibagari. Chóuruti ménrengun lan hun hachülüragüdüni inarüni tidoun hanigi gürigia. Anhein aban hubéi wéiyaali lidan afiñeni, subudi humuti ida luba lan híderaguniña íbirigu ha achararutiña o ha éiguadutiña lidoun figóu (Gal. 6:1). Háfuga furendeihadün etenira lun wadagimanu le adügǘbei lidan damuriguaü, lidan burí adamurini wéinamuti o lidan tábunawagun Luban Adamuridaguni. O háfuga subudi humuti ida luba lan hadüga lun hánharun surusiagu lun hagaranihan sin hitaü. Íbini anhein málügili lubéi hasubudiruni inarüni, gíbeeli hisubudin luagu ibagari. Kéiburi anhein agüriaha humaaña lubéi hisaanigu, subuditi saragu katei hun. Kei aubei warihei, gayarati heseriwidun íbirigu ha derebuguhaña lun híchugun erei luma gurasu tidan lóundarun Heowá: gayarati harufudahan houn íbirigu, hadundehaniña ani híchugun erei houn (aliiha huméi Hobu 12:12).

7. Ka gayarabei harufudahani íbirigu ha derebuguhaña houn nibureintiña?

7 Ida liña gayara lan hayusuruni hisubudin lun buídutima lan híderaguniña amu? Háfuga gayarati híderaguniña nibureintiña agumesera o alidiha aban aturiahani tídangiñeti Bíbülia. Anhein würiña hubéi, gayarati san híchugun adundehani houn úguchuru ha nibureingiña luagu ida luba lan hadüga lun mabulieidagun hamá luéi hani buligasion keisi kristiánugu lidan añaha lan etenira houn hasaanigu? Anhein wügüri hubéi, gayarati san híderaguniña amu wügüriña nibureingiña lun híchugun yanu lau ubebeni luma lun hibihin buiti resultóu lidan hapurichihan, o háfuga gayarati harufuduni houn ka lan hadügübei dan le hidin bisida íbirigu ha wéiyaaña lun híchugun dǘgüdaguaü houn? Íbini méreedün lan kei meha furumiñe, gíbeti hichansin lun híderaguniña nibureintiña. Ariñagatu Lererun Bungiu: “Here nibureingiña hapantagülebei; hagaruban wéiyaaña mutu henebesebei” (Ari. 20:29).

GAYARATI SAN HESERIWIDUN ÑEIN LUBÉI HEMEGEIRÚA HANWOUN APURICHIHATIÑA?

8. Ka meha ladügübei apostolu Pábulu dan le wéiyaali?

8 Yusu lumuti meha apostolu Pábulu sun lere lun leseriwidun lun Bungiu lidan lueiyan. Dan le láfuridunbei furisunrugugiñe Roma, lidan burí irumu 61, awandaali meha saragu irumu lidan aban wadagimanu hénrenguti keisi misioneru ani gayarati hamuga meha ábahali lan lerederun ñein lun buídutima lan lawinwandun (2 Ko. 11:23-27). Chóuruti hagundaaruña lan hamuga meha íbirigu ha lídanbaña óunwenbu uburugu ligía lun lerederun Pábulu apurichiha hama. Gama lumoun aba larihini mégeiwatima lan lun lidin eseriwida lidan amu burí fulasu. Ábaya lagumeseruni leseriwidun keisi misioneru úara luma Timotéu luma Titu, ñǘdünti Éfesu, Küreta, ani háfuga ñüdün lan giñe Masedónia (1 Tim. 1:3; Titu 1:5). Íbini ibidiñe lan woun anhein ñüdün lubéi Esüpáña, ligía meha lasaminarubei ladügün (Rom. 15:24, 28).

9. Háfuga, ídabuga láguya Féduru lun leseriwidun lidan fulasu le ñein lubéi huutima lan? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

9 Ligiaméme ladügübei apostolu Féduru. Háfuga lóugiñehaali meha 50 irumu lau dan le láguyunbei lidoun aban fulasu le ñein lubéi gayara lan húutima lan. Ka uagu wasaminarei le? Anhein aban lubéi meha lirumudiri luma Hesusu o wéiriaraühali lan luéi, kéiburihali 50 irumu lau dan le lídinbei adamuridagua hama ha híbiri apostolugu Herusalén lidan irumu 49 (Adü. 15:7). Fiú dan lárigiñe, aba lidin Féduru awinwanda Babilónia, chóuruti lun lan lidin apurichiha houn saragu huríu ha awinwandubaña ñein (Gal. 2:9). Ñein meha lawinwanda dan le labürüdünbarun furumiñetu ligaradan lábugiñe ladundehan lani Bungiu sífiri lidoun burí irumu 62 (1 Fe. 5:13). Gayarati hénrengu lan houn gürigia háguyun lidoun amu fulasu, gama lumoun mígirunti Féduru lun ladügün lirumudiri lun lásiñarun leseriwidun lun Heowá sunsuinagubei.

10, 11. Abahüdagua humá luagu somu íbiri le águyubei lidoun fulasu le ñein lubéi mégeiwatima lan lídehan íbini derebuguhali lan.

10 Uguñe weyu, gíbetiña íbirigu ha barühaña lóugiñe 50 irumu aba harihin sánsihali lan gádantiña ani gayarahali lan heseriwidun lun Heowá lidan amu burí manera. Añahein águyatiña ñeinhin lubéi mégeiwatima hamá. Kei hénpulu, abürühati Robert: “Dan le meha 55 lubéi irumu wau, au tuma nani weiriou, aba warihin luagu gayarahali lan wadügün saragu amu katei lidan wabagari. Ábanrügüñein wasaani ani mámaali meha wama leredera, magübüriguhaadiwa meha ha wéiyougaaña lun wetenirun houn ani ibihaadiwa meha aban liraüraü alagan. Aba warihini anhoun lan walugura waban gayarabei lan wafayeiruni wadúeihan ani gayara ligíame wawinwandun darí lidaani naguburahani nafayeiruaha luagu sun irumu le nadagimein náalibei. Aba waganbun luagu gibe hamá gürigia ánharutiña lun inarüni Bolivia ani maserunga lan ñein. Aba lubéi wáguyun ñeinhin. Hénrenguti meha woun wéchudun luagu iseri wábiñe. Mítaranti meha katei ñein kei Meriga! Gama lumoun wéiriti labiniruni Heowá wáfaagun”.

11 Sigiti Robert ariñaga: “Guentó lúnrügaali wadagimanu le lídanbei damuriguaü wetenira. Fiú hádangiñe gürigia ha aturiahabarun Bíbülia wama badiseihaña. Haganagua gürigia hagía añahein lílana aban familia gudemetiña ha awinwandubaña lidan aban aüdü díseti. Súnwandan hadügüni lénrengun wéiyaasu ligía lun houdin uburugu adamuridagua. Wéiriti wagundan lau warihini hawanserun darí lun lagumeserun hasaani le íbugañaü eseriwida kei prekursoru”.

MÉGEIWATI ÍDEMUEI LIDAN AMU BURÍ IÑEÑEIN

12, 13. Abahüdaha humá aban sügǘ luagu somu gürigia le gumeseeli eseriwida lun Heowá lidan amu burí manera dan le mawadigimaridunhali.

12 Íbirigu ha burí lídanbaña damuriguaü luma burí sétanu le lánina somu iñeñein terencha gayaraati hasagarun saragu buiti lídangiñe hénpulu hani íbirigu ha wéiyaaña. Ani lapurichihóun houn burí gürigia hagía barüti saragu ugundani. Kei hénpulu, abürühati Brian: “Dan le nagunfulirunbei 65 irumu, irumudiri le ídanbei muádigimaridunhaña lan gürigia Gran Bretaña, au tau sun nani weiriou aba wasandirun aban óunwenbu íruni. Mámaali meha wama heredera wasaanigu, ani lidan fulasu le ñein lubéi wapurichiha hénrenguti wadarirun gürigia ha busentiña haturiahanu Bíbülia. Ábati nasubudirun aban nibureinti cheiní nadagimeinti kei akutihati tidan aban luban furendei íñuti ñein lubéi weredera. Aba namisurahani lidoun adamuridaguni ani ñǘdünti, ani aba giñe lagumeserun aturiahoun Bíbülia numa. Fiú dimaasu lárigiñe aba lagumeserun anüga aban lani paaná cheiní lúmagua. Bián dimaasu lárigiñe aba lanügün ábanya, ñéingiñe ábaya lanügün aban.

13 “Dan le liábinbei liseingün cheiní amuriaha aban aturiahani tídangiñe Bíbülia, aba nasaminarun: ‘Mama ladüga 65 lan irumu nau lun nígiruni neseriwidun lun Heowá’. Ábati nálügüdünu nani weiriou, 63 irumu tau, anhein hínsiñe lubéi hamuga tun tafurendeirun cheiní. Aba meha wayusurun aban külase aganbahouarügüti lídangiñe kaseti. Sügühali diisi irumu lúmagiñe dan ligía. Wapurichihan lidan amu iñeñein adügati lunya nibureingua lan wasandiragun woungua. Lumoun guentó rúhadiwa külase tídangiñe Bíbülia houn 112 cheiní. Hibe-agei ñǘdünhaña adamuridagua, ani aban hádangiñe teseriwiduña kei prekursora.”

Háfuga gayaragili haganwoundagüdüni heseriwidun (Ariha huméi párafu 12 luma 13)

GUNDA HUMÁ ADÜGEI LE HIYARAATI

14. a) Ka lébunabei hagundaarun íbirigu ha derebuguhaña? b) Ida liña gayara lan líchugun lani Pábulu hénpulu dǘgüdaguaü houn?

14 Íbini añahein lan saragu íbirigu ha gúnfulihaña 50 irumu o lóugiñe ha gayaraati heseriwidun lun Heowá lidan iseri burí manera, añahein amu siñati hadügüni. Añahein hagía sánditiña, o mosu hetenirun houn hagübürigu o houn hasaanigu ha lábugiñegiña hererehan. Anhein ítara liña lubéi gádantün, gunda humá lau hasubudiruni gunda lan Heowá lau le hiyaraabei íchiga lun, murusunrügü lan yebe o gibe lan. Lubaragiñe heferidiruni hugundan luagu siñá lan hadügün saragu, gunda humá lau le gayara hubéi adüga. Samina humá luagu lani apostolu Pábulu hénpulu. Luagu saragu irumu rédeiti dáüwañu lúbiñe, ani siñati meha lasigirun adügei luéiyasun keisi misioneru. Gama lumoun ayanuhati tuagu Lererun Bungiu lun sun le achülürüti abisidahei ani adüga ligía lun léredun hafiñen (Adü. 28:16, 30, 31).

15. Ka uagu weiri lubéi hebegi kristiánugu ha derebuguhaña?

15 Agia san kristiánugu ha wéiyougaaña? Gúndaati giñe Heowá lau eseriwiduni le gayarabei híchuguni lun. Íbini ariñaga lan Salomón mama lan lidaani aweiyaduni luma luriban átuadi buídutimabei lidan habagari gürigia, wéiriti lebegi áfaaguni le hadügübei íbirigu ha derebuguhaña lun heseriwidun lun Heowá (Luk. 21:2-4). Ani lidan damuriguaü, wéiriti giñe lebegi lubuidun hénpulu le híchugubei kristiánugu derebuguhaña ha lǘhañabaña eseriwida lun Heowá.

16. a) Háfuga ka burí abinirúni tásiñarubei Ana ibiha? b) Ka meha katei gayarabei tadügüni Ana lidan teseriwidun lun Bungiu?

16 Ayanuhatu Bíbülia tuagu aban weiriou mutu gíritu Ana to asigiruboun alawahei Heowá íbini wéiyaaru lan. Dan le meha nasirua lubéi Hesusu, 84 meha irumu tau ani hilaali meha túmari. Háfuga mawinwanduntu saragu lun aban tan hádangiñe lani Hesusu disipulugu, lun tanuadirún lau sífiri sandu o lun gachansin tan lun tapurichihani uganu buiti. Gama lumoun, gúndaatu meha Ana lau le tiyaraabei adüga. “Máfuriduntuti ténpulurugugiñe, aba terederun ñein eseriwida lun Bungiu áriebu wéyuagu.” (Luk. 2:36, 37.) Danha le anihán lan fádiri águdaha kupali ténpulurugu binaafin luma guñoun, chóuruti anuhein lan meha Ana haganagua gürigia ha lídanbaña tibürürün ténpulu afurieida tidan tanigi, háfuga luagu dimí oura. Lidan aban lídangiñe tidin ténpulu, aba tarihini Hesusu dan le ñǘraügili, aba tagumeserun “adimureha [...] luagu houn sun ha agurabahabálin lasalbarúniwa Herusalén” (Luk. 2:38).

17. Ida liña gayara lan wíderaguniña kristiánugu ha sándibaña o ha wéiyougaaña lun gayara lan háhuduragun lun Heowá úara wama?

17 Uguñe weyu, mosu aranseñu wamá lun wíderaguniña kristiánugu ha sándibaña o ha wéiyougaaña. Añahein hagía busentiña hamuga lun lidan hamá sun adamuridaguni luma burí adamurini wéinamuti, gama lumoun, lídanrügüñein fiú lídangiñe gayara lan houdin. Ida liña gayara lan híderawagun? Anihein burí damuriguaü adügatiña aransehani lau ínsiñeni lun haganbuni íbirigu ha adamuridaguni luagu gágamuru. Anihein dan háfuga siñati ladügǘn aransehani le. Íbini ha siñabei houdin adamuridagua gayaramémegili hídehan lidan áhuduraguni inarüniti. Kéiburi lau hafurieidun, ídehatiña lun lawanserun damuriguaü (aliiha huméi Sálumu 92:13, 14).

18, 19. a) Íbini masaminarun hamani, ida liña híchugun kristiánugu ha wéiyougaañabaña dǘgüdaguaü houn amu? b) Kátaña gayarabei hasigiruni adundehani: “Haritaguabá luagu Bungiu”?

18 Huguya kristiánugu ha wéiyaañabaña háfuga masaminarungubeitün ru humá saragu gurasu houn híbiri íbirigu. Haritagua humá tuagun Ana, to meha abasiihaboun ténpulurugun luagu saragu irumu. Saminatu meha funa san Ana lasigiruba lan tani hénpulu íchiga gurasu woun saragu sígulu lárigiñe? Ínsiñeni le meha tasandirubei luagu Heowá rédeiti bürüwañu tidan Bíbülia. Ani chóuruti redei lan ínsiñeni le hasandirubei luagu Heowá tidan hanigi híbirigu lidan afiñeni. Ligía aba lubéi tariñagun Lererun Bungiu lau ichouruni: “Gürigia ha richaguabaña, ítara liña hagaruban kei aban ridi” (Ari. 16:31).

19 Sun wagía gébehati katei le gayarabei wadügüni lidan weseriwidun lun Heowá. Gama lumoun, ha héregiñabaña lunti mabulieidun wamani dimurei burí le: “Haritaguabá luagu Bungiu [...], lau machülügili lan lénrengunga” (Apur. 12:1).