Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Samina wamá “luagu burí katei le lánina sielu”

Samina wamá “luagu burí katei le lánina sielu”

“Samina humá luagu burí katei le lánina sielu, mama luagu burí le lánina ubóu.” (KOL. 3:2)

1, 2. a) Ka meha uagu lídanñein lubéi peliguru damuriguaü le Kolosabei? b) Ka adundehani líchugubei Pábulu houn kolosana?

 WÉIRITI meha peliguru le gádanbalin damuriguaü le Kolosabei lidan furumiñeti sígulu. Añahein meha adügütiña fánreinguaü hádangua ladüga hariñagun luagu mosu lan hagunfuliruni Lilurudun Moisesi. Añahein amu arufudahatiña lunti lan hawinwandun gürigia lidan lanarime gudemei. Lun lagumuchun lau arufudahani málati le, abürühati apostolu Pábulu aban gárada lun damuriguaü le ñein lubéi lariñaga: “Góunigi humá; mígiraguagüda humá hungua houn ha busenbaña heyeehan lau burí arufudahani málati. Mama lúmagiñeti Kristu katei le harufudahabei, lídangiñeti binadu échuni luma burí ligaburi haritagun gürigia lánina ubóu le” (Kol. 2:8).

2 Ariha hamuti meha kristiánugu anuadirúaaña letenirún lun katei “lánina ubóu le” kamá hamahaduña lun le layusurubei Bungiu lun lasalbaruniña (Kol. 2:20-23). Lun hóunigiruni lubuidun hamadagua luma Bungiu, aba líchuguni Pábulu adundehani le houn: “Samina humá luagu burí katei le lánina sielu, mama luagu burí le lánina ubóu” (Kol. 3:2). Ítara liña, mosu meha hasaminarun líbirigu Kristu luagu emenigini “le areidúañubei [ha]bá sielu” (Kol. 1:4, 5).

3. a) Ka hemenigibei kristiánugu anuadirúaaña? b) Kaba wakutiha lidan arütíkulu le?

3 Uguñe weyu, ru hamuti giñe kristiánugu anuadirúaaña hasaminan luagun Larúeihan Bungiu le siélubei luma luagun hemenigin lun ‘gafanran hamá luma Kristu lidan alagan’ (Rom. 8:14-17). Gama lumoun, kaba wariñaga hawagu “amu mudún”, ha hemenigibaña hawinwandun lun súnwandan ya ubouagu? Ka mini lubéi lererun Pábulu houn? Ida liña gayara lan hasaminarun luagu “burí katei le lánina sielu”? (Huan 10:16.) Dandu Abüraámü kei Moisesi seriwitiña meha lun Bungiu lau úaraguni, íbini lidan lidaani lénrengunga, ani kipu hamuti meha hasaminan luagu “burí katei le lánina sielu”. Ka wafurendeirubei lídangiñe hani hénpulu?

KA MINI LUBÉI WÍCHUGUNI WASAMINAN LUAGU KATEI LE SIÉLUBEI

4. Ida liña gayara lan híchuguni amu mudún hasaminan luagu katei le lánina sielu?

4 Memenigintiña amu mudún hawinwandun sielu, gama lumoun gayarati hasaminarun luagun katei le lánina sielu. Ida? Lau híchuguni Heowá luma Larúeihan lidan furumiñeti lúgaaru (Luk. 10:25-27). Ligía meha ladügübei Kristu ani ligía giñe lunbei wadügüni (1 Fe. 2:21). Ítara kei wíbirigu ha meha awinwandubaña lidan furumiñeti sígulu, gagibuguatiwa luma burí saminaü iyeeniti, ínsiñeni luagu umegeguni luma amu burí saminaü le lídanbei ubóu le lani Satanási (aliiha huméi 2 Korintuna 10:5). Áyeiha waméi Hesusu: agagudúañu wamá ani góunigigua wamá woungua luéi burí katei le gayarabei lagadeiruni wamadagua luma Bungiu.

5. Ida liña gayara lan wasubudiruni anhein ladügüña lubéi ligaburi hasaminan gürigia luagun seinsu luma umegeguni efekütu wawagu?

5 Gániti san ligaburi hasaminan gürigia luagun seinsu luma umegeguni efekütu wawagu? Ida luba wasubudiruni ka burí lan katei hínsiñebei woun? Wasubudirubei ánhawa etenira lun le wasaminarubei luma le wadügübei. Ariñagati Hesusu: “Ñein lumuti hirisin, ñeinboun giñe hanigi” (Mat. 6:21). Lun wasubudiruni halíñoun lan tanügawa wanigi mosu wálügüdagun woungua: “Sügütina san saragu dan asaminara luagun seinsu, luagu gayara lan nibihin aban wadagimanu buítimati, nadügün bísinisi o lun buídutima lan nibagari? Odi áfaaguatina lun nakipurun aban agu sensiyuti luma lun netenirun lun neseriwidun lun Bungiu?” (Mat. 6:22). Ariñagati Hesusu ánhawa lan etenira óundaragua irisini “ya ubouagu”, lídanñadiwa lan peliguru lun weferidiruni wamadagua luma Bungiu (Mat. 6:19, 20, 24).

6. Kaba wadüga lun magumadirun lániwa luriban wayumahan?

6 Kei le anihein lubéi figóu lidan wágubu, ménrengunti wachararun (aliiha huméi Rómana 7:21-25). Sin lídehan lani Bungiu sífiri sandu, gayarati wadügün “katei wuribati le adügǘbei lábugiñe luburiga”, kéiburi “bacharuaü, luma burí lanarime fedu, [...] salufuri luma iwiyei” (Rom. 13:12, 13). Lun méiguadun wamá lidoun katei burí “lánina ubóu” le —katei le hínsiñebei woun ladüga gafigoun wamá—, lunti wíchuguni wasaminan luagu katei le lánina sielu. Gama lumoun hénrenguti katei le. Ligía aba lubéi lariñagun apostolu Pábulu: “Bei numuti núgubu, fosunéi lun laganbunina” (1 Ko. 9:27). Furanguti anhein lan busén wabéi wagundaaragüdüni Bungiu, mosu wárügüdagun woungua. Ariha waméi ka lan meha ladügübei Abüraámü luma Moisesi lun hasigirun úaragu (Ebü. 11:6).

‘AFIÑETI MEHA ABÜRAÁMÜ LUAGU HEOWÁ’

7, 8. a) Ka burí katei úmabei hagagibudagua Abüraámü tuma Sara? b) Ka uagun líchigei Abüraámü lisaminan?

7 Dan le meha lariñagunbei Heowá lun Abüraámü lun láguyun hama liduheñu Kanáun, gaganbaditi meha lun lau sun lugundan. Dan le larihinbalin Heowá lafiñen luma laganbadi, aba ladügün aban daradu luma. Ariñagati lun: “Nadügüba aban óunwenbu néchani hau badügawagun” (Agu. 12:2). Gama lumoun, aba lásügürün saragu irumu ani masaanigumémetiña Abüraámü tuma Sara. Álügüdaguatiña funa san houngua anhein bulieilá lubéi Heowá lani füramasei? Luagu amu oubaü, háfuga hénrenguti meha houn hígiruniña haduheñu tuma haban Uru, aban uburugu awanseti Mesopotamia. Éibugatiña lóugiñe 1,600 kilometuru (1,000 maili) lun hachülürün Kanáun, ñein lubéi meha hawinwanda tidan kianpu, súfuri hagía ilamaü ani gagibugua hagía hama gürigia wuribatiña (Agu. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16). Lau sun lira, masaminaruntiña meha hagiribudun lidoun lubuidun habagari Uru (aliiha huméi Ebüréu 11:8-12, 15).

8 Lubaragiñe letenirun lun katei le “lánina ubóu”, “afiñeti buga Abürámü luagu Bungiu” (Agu.15:6). Saminati meha luagun katei lánina sielu: ru lumuti meha lisaminan luagun lani Bungiu füramasei. Ani biní lumuti Heowá luagu lafiñen. Aba larufudagun lungua lun ani aba lariñagun lun: “Arihabéi sielu buidu, babahüdañame waruguma ánhaña gayara ban. Ítara luba hiibe badügawagun” (Agu. 15:5). Ma lubuidun! Mabulieidun lágili meha Heowá lani füramasei. Lúmagiñe dan ligía, ságüme larihini wügüri úaraguati le sielu buin tau waruguma, ábame laritagun luagun lani Bungiu füramasei. Ani dan le lachülürünbei dan ligía, ibiha lumuti irahü le lagurabahabei (Agu. 21:1, 2).

9. Ida liña líderaguniwa lani Abüraámü hénpulu lun weseriwidun lun Heowá lau ubebeni súnwandan?

9 Ítara kei Abüraámü, uguñe weyu wagurabahañein lagunfulirun lani Heowá füramasei (2 Fed. 3:13). Anhein míchugun wamá wasaminan luagun katei lánina sielu, gayarabei labuchadun wawagu agurabaha ani háfuga ábame lan meseriwidunhadiwa lan lun Heowá lau ubebeni. Adügatün meha san somu sákürifisiu lun heseriwidun kei prekursoru o lun haganwoundagüdüni heseriwidun lun Heowá? Anhein ítara liña lubéi, buiti hadüga! Ágiati guentó? Haritagua huméi sigí lan meha Abüraámü eseriwida lun Heowá fidiñuléi lisaminan luagun “uburugu le derebugubei ebu”, lidan amu dimurei, lau lisaminan luagun abinirúni le lunbei leresibiruni ámuñegü (Ebü. 11:10). “Afiñeti meha Abüraámü luagu Bungiu; aba labahüdǘn keisi wügüri richaguati.” (Rom. 4:3.)

ARIHA LUMUTI MOISESI “BUNGIU LE MARIHÍNBEI”

10. Ida liña meha libagari Moisesi dan le nibureingili?

10 Moisesi ligía ábanya wügüri le íchugubalin laritagun luagun katei le lánina sielu. Dan le nibureingili, ‘furendei lumuti lichú hau ehiptuna’. Mama meha furumiñeguarügü arufudahani ligía. Ehiptu meha ageiraü súdinitimabei ubouagu dan ligía, ani ligibuagun lira, tílana meha luban urúei Moisesi. Lau sun arufudahani le leresibirubei, maweiriduntu wanigi luagu “gabafuti [lan] lau lererun luma lau ladüga” (Adü. 7:22). Samina humá san luagu sun le meha gayarabei libihini Moisesi! Gama lumoun ru lumuti meha lisaminan luagun aban katei súdinitimati: ladügüni lugundan Bungiu.

11, 12. a) Ka luwuyeri subudi súdinitimabei lun Moisesi? b) Ida liña meha larufuduni súdinitimati lan arufudahani ligía lun?

11 Dan meha le ñǘraügili Moisesi, chóuruti ayanuha tan Hokawédi, to lúguchu, lun luagu Habungiute ebüréu. Súdinitimati meha le lasubudirubei Moisesi luagu Heowá lun sügǘ lau furumiñeguarügü katei. Ligía lígirunbalin irisini luma ubafu le yebe gayarabei libihini (aliiha huméi Ebüréu 11:24-27). Arufudahani luáguti Bungiu le leresibirubei lúmagiñe liñüraü luma afiñeni le luágubei luagu Heowá adügati lun letenirun lun katei le lánina sielu.

12 Íbini resibi lani Moisesi furendei le íñutimabei lidan dan ligía, mayusurun lumuti lun libihin irisini o uéiriguni Ehiptu. Kei aubei tariñagei Bíbülia, “máhati lun lanügǘniwa keisi tiráü liráü lurúeite Ehiptu; himei lumuti lasufurirun hama lumutuniña Bungiu lubaragiñe laganóun buidu tidan luban urúei, to lánina figóu”. Saragu dan lárigiñe, íderagua lumuti le meha lasubudirubei luagu Heowá lun ladundehaniña ísüraelina.

13, 14. a) Ka meha lunbei ladügüni Moisesi lubaragiñe lesefuruniña ísüraelina? b) Ítara kei Moisesi, ka lunbei wadügüni?

13 Hínsiñeti meha Heowá lun Moisesi ani hínsiñetiña meha giñe lumutuniña Bungiu ísüraelina ha amudirawagubaña Ehiptu lun. Dan le 40 lubéi irumu lau, saminati meha aranseeli lan lun lesefuruniña ísüraelina (Adü. 7:23-25). Gama lumoun, subudi lumuti meha Heowá mítaran lan. Mégeigili meha luadigimaridun luagu fiú igaburi kéiburi ǘnabuguni, gurasu, darangilaü luma ragüguaü unguaü (Ari. 15:33). Megei lumuti meha igaburi burí ligía lun lawanduni óuchawaguni luma lénrengunga le lunbei liabin lun. Bián-wein irumu kei hóuniri mudún íderagua lumuti lun gagaburi lani igaburi burí le.

14 Íderagua lumuti meha arufudahani ligía saragu. Ariñagatu Bíbülia ligía lan meha “wügüri le manaaguntimabei lungua ubouagu” (1 Lur. 12:3). Íderagua lumuti ǘnabuguni lun gaguraasun lan habá ísüraelina, lugundun ámuñegueinarügüti hagaburi súngubei ani ámuñegueinarügüti giñe haturóbulin (Afu. 18:26). Mégeitiwa giñe warufudun igaburi burí le lunbei líderaguniwa ásügüra lídangiñe “óunwenbu asufuriruni” ani belú wagíame lidoun iseri ubóu (Aruf. 7:14). Barüguatiwa san woungua buidu hama sun hawuyeri gürigia, íbini hama ha genegebei furese lan hagañidun? Ariñagati apostolu Féduru: “Inebe hamá sun gürigia hun keisi lubudubu; hínsiñe hamá hiduheñu luéigiñe Hesukrístu hun” (1 Fe. 2:17).

SAMINA WAMÁ LUAGUN BURÍ KATEI LE LÁNINA SIELU

15, 16. a) Ka uagu súdini lubéi wasaminarun luagun katei burí le siéluna? b) Ka uagu súdini lubéi wóuserun buidu?

15 Wawinwanduña lidan aban “dan hénrenguti” (2 Tim. 3:1). Ligíati, lun here lan wafiñen ani agagudúañu wagíame, mosu wíchuguni wasaminan luagun katei le siéluna (1 Tesa. 5:6-9). Ariha wamá ǘrüwa katei lidan wabagari le ídanbei gayara lan wadügüni.

16 Wousan: Ka uagu lunti lubéi wóuserun buidu? Afuranguagüda lumuti apostolu Féduru ítara: “Buidulá hóuserun hadan ha ibidiñehabúbaña lun Bungiu; [...] harihubei buiti le hadügübei, ábame híchugun uéiriguni lun Bungiu” (1 Fe. 2:12). Wábiñe wamá yebe o lidan wamá yebe wadagimanu o leskuelarugu, lidan isebáhari o lidan apurichihani adüga wamuti sun wayaraati lun wíchugun uéiriguni lun Heowá lau wagaburi. Inarüni sun lan wagía charatiwa (Rom. 3:23). Gama lumoun, ánhawa asigira ageindaguei “wuribu buiti le lánina wafiñen”, gayarabei méiguadun wamá lidoun luriban wayumahan (1 Tim. 6:12).

17. Ida liña gayara lan wáyeihani ligaburi Kristu? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

17 Wagaburi: Úarati aban lubuidun usa luma aban lubuidun igaburi. Ariñagati apostolu Pábulu: “Ítaramemela ligaburi hasaminarun kei meha ligaburi lasaminarun Kristu” (Fili. 2:5). Ida liña meha ligaburi Kristu? Ǘnabuguti meha, ani ínchaha lumuti meha ǘnabuguni ligía lun líchuguni le buídutimabei lumagiñegúa lun Heowá. Aranseñu liña meha súnwandan lun layanuhan houn amu luagu uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu (Mar. 1:38; 13:10). Ani ariha lumutu meha Lererun Bungiu keisi lúrudu le méinitimabei (Huan 7:16; 8:28). Aturiaha lumutu lau duari, ligía gayara lubéi líridun somu fánreinti tídangiñe, lóunabun luagu tufulesein ani afuranguagüdaloun. Anhein busén wabéi ítara wamá kei ligía, mosu waturiahanu Bíbülia ani apurichiha wagía lau ǘnabuguni luma ubebeni.

Wéiriti meha lisudinin lapurichihóuniwa uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu lun Hesusu (Ariha huméi párafu 17)

18. Ida liña gayara lan wídehan lidan luadigimari Heowá?

18 Wídehan: Busenti Heowá “lun danme lan haganbuni sun ha siélubaña, ha múarugubaña, hama ha lábugiñebaña múa liri Hesusu, lun háhuduragun lun” (Fili. 2:9-11). Íbini iñu lan lubara Hesusu sielu, rédeiti lábugiñe lererehan Lúguchi lau ǘnabuguni. Ligía giñe lunbei wadügüni (1 Ko. 15:28). Ligíati, ídeha wamá sunsuinagubei lidan luadigimari Heowá “adüga [...] disipulugu” (Mat. 28:19). Ani “adüga waméi [...] le buídubei” hawagu sun gürigia luma hawagu wíbirigu lidan afiñeni (Gal. 6:10).

19. Ka un línchahawa arütíkulu le?

19 Ma gúndaatiwa lau laritaguagüdüniwa Heowá lunti lan wasaminarun luagun katei burí lánina sielu? Lau wíchuguni warihin luagun katei burí le, sigí wamá éibaagua “lau erei” (Ebü. 12:1). Nadagimein wamá “tau sun wawani keisi lun Heowá”. Ábame wibihin saragu abinirúni (Kol. 3:23, 24TNM).