Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Ka uagu lunti lubéi haruma wamá?

Ka uagu lunti lubéi haruma wamá?

“Lunti lubeiti sandu humá.” (FAD. 11:45)

1. Ida liña tíderaguniwa haliburun Fádirigu?

 AGURABATI Heowá lun sandu hamá sun lubúeingu, lidan amu dimurei, lun haruma hamá lidan heseriwidun, lidan habagari luma luagu hágubu. Ayanuhóuati luagu arumani tidan sun Bíbülia, gama lumoun, hanarimetimati layanuhóun luagu tidan haliburun Fádirigu. Ligíati, wasubudirunu líburu to buidu líderagubadiwa lun sandu wamá súnwandan.

2. Írida humá fiú katei súdiniti tuáguti haliburun Fádirigu?

2 Haliburun Fádirigu to labürühaboun Moisesi, tídangiñetu “Lererun Bungiu” to huuboun lun tarufudahan (2 Tim. 3:16). Lidan iñeñein le ídanbei tabürüdǘwa Bíbülia furumiñe fuati liri Heowá kéiburi diisi wéiyaasu lidan kada kapítulu tidan líburu to. Líderagubadiwa wakutihanu lun here wamá ani lun madügün wamá ni kata le gayarati lawiyeduni liri Heowá (Fad. 22:32). Dimurei “Au Heowábei”, le áfuachubei saragu wéiyaasu, haritaguagüda lumutiwa súdini lan gaganbadi wamá lun Bungiu. Lidan arütíkulu le luma lidan le aban wadariruba ariñahani súdiniti le lunbei líderaguniwa lun weseriwidun lun lau arumani.

LUNTI SANDU WAMÁ

3, 4. a) Ka mini lubéi lachibún Aarón? b) Ka mini lubéi hachibún lirahüñü Aarón? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

3 (Aliiha huméi Fádirigu 8:5, 6.) Heowá anúadirubalin Aarón lun ligía lan fádiri le íñutimabei Ísüraeli ani anúadira laña lisaanigu lun fádirigu hamá. Aban sínbolu lani Hesukrístu Aarón, ani lirahüñü sínbolu meha hani kristiánugu anuadirúaaña. Ka méhati mini lubéi lachibún Aarón? Mini lan san mosu lan meha giñe lachibún Hesusu? Uá, lugundun ‘harumati’ meha Hesusu, mafigounti meha (Ebü. 7:26; 9:14). Le linarün katei, arumani le meha luágubei Aarón aban meha sínbolu lánina arumani luma irichaü le luágubei Hesusu ligibugiñe Bungiu. Kati mini lubéi hachibún lisaanigu Aarón?

4 Achibúni ligía arufuda lumuti luwuyeri arumadahóuni le lunbei hadügüni ha anuadirúbaña lun fádirigu hamá sielu. Layanuhaña san arumadahóuni ligía luagu badisei? Uá, lugundun magida lumuti badisei figóu; lubaragiñe lira, mini lan luagu deregegua lan aban gürigia lungua lun Bungiu sunsuinagubei. Ida líñati ladügǘn arumadahóuni ligía? Ariñagati Pábulu tauba lan ‘lererun Bungiu’, ligía mosu lubéi gaganbadi hamá kristiánugu anuadirúaaña lun larufudahan Kristu (Efe. 5:25-27). Ítarati, chibawatiña ani adügǘwa hagía sándume tau Lererun Bungiu. Gayarati san lariñawagún ligiaméme hawagu “amu mudún”? (Huan 10:16.)

5. Ka uagu gayara lubéi wariñagun arumadaha tániña giñe Lererun Bungiu amu mudún?

5 Kei aubei wariñagei, mama meha aban sínbolu hani amu mudún ha lánigu Kristu lisaanigu Aarón (Aruf. 7:9). Íbini ítara, harumagüda tumutiña giñe Lererun Bungiu gürigia ha. Afiñetiña luagu le tariñagubei Bíbülia luagu lebegi lita Hesusu, ani ligía ínchahabaliña lun heseriwidun lun Heowá “wéyuagu áriebu” (Aruf. 7:13-15). Sigiti harumadahóun kristiánugu anuadirúaaña hama amu mudún weyu luagu weyu, ani kei resultóu, óuseratiña buidu súnwandan (1 Fe. 2:12). Ma funa lanarime ugundani le lasandirubei Heowá dan le larihini arumani luma úarani le hádanbei kristiánugu anuadirúaaña hama amu mudún, ha gaganbadibaña lun Hóuniri Mudún, Hesusu, ani sigí haméi lau úaraguni!

6. Ka uagu lunti lubéi waríagun woungua súnwandan?

6 Mosu meha haruma hamá fádirigu lidan binadu dan, ani arumani ligía súdiniti woun uguñe weyu. Súnwandan harihini gürigia ha aturiahabarun Bíbülia wama luagu haruma lan fulasu le ñein lubéi wadamuridagua luma giñe haruma wamá ani buidu ligía waranseragun woungua. Gama lumoun, arumani le hawagubei fádirigu haritaguagüda lumutiwa furumiñeguarügü lan le amudeiruti luagun “luwübüri Aburemei”, le ánharuti lun áhuduraguni le inarüniti, lunti ladügüni tau aban anigi to harumatu (aliiha huméi Sálumu 24:3, 4; Isa. 2:2, 3). Busenti Heowá lun wáhuduragun lun tau aban anigi, aban saminaü luma aban úgubu harumati. Lun wadügüni, mosu waríagun woungua súnwandan. Danme le wadügüni, háfuga warihini mosu lan wadügün óunwenbu burí asansiruni (2 Ko. 13:5). Kei hénpulu, aban lubúein Heowá le badiseihali le héchubei ariha iyawaü luma burí bidéu lánina agamariduni buiti lun lálügüdagun lungua: “Narufuduña san arumani lidan nibagari?”, ani lunti giñe lamuriahan ídemuei lun lígiruni échuni wíyeti ligía (Sant. 5:14).

SANDU WAMÁ MINI LAN GAGANBADI WAMÁ

7. Ida liña meha lagunfuliruni Hesusu dimurei le lídanbei Fádirigu 8:22-24?

7 Dan le lagumeserunbalin Moisesi afadirihani Ísüraeli, aba líchugun lita aban mudún luagu larigei Aarón le luéigiñebei lóunwenren, luagu lúguchi lugudi luma luagu lúguchi lúhabu le luéigiñebei lóunwenren. Adüga lumuti ligiaméme houn lisaanigu Aarón (aliiha huméi Fádirigu 8:22-24). Arufudati katei le luagu gaganbadibaña lan buga fádirigu ani háfaaguba lan lun hagunfulirun lau hawadigimari. Ítarameme, ruti Hesusu, Wafadirin le Íñutimabei, aban lubuidun hénpulu houn kristiánugu anuadirúaaña luma houn amu mudún. Aranseñu liña meha lun lasigiruni ladundehan Heowá, yusu lumuti lúhabu lun ladügüni lugundan Bungiu ani madireirunti lugudi luéi üma le richabei (Huan 4:31-34).

8. Ka lunbei wadügüni keisi lubúeingu Heowá?

8 Súngubei wagía, dandu anhein hádangiñetiwa lubéi kristiánugu anuadirúaaña o hádangiñe amu mudún, lunti wáyeihani hénpulu le líchugubei Hesusu, Wafadirin le Íñutimabei, ani gaganbadi wagíame lun lilurudun Heowá le tídanbei Bíbülia, lugundun mabusenruntiwa wírudagüdüni lani Bungiu sífiri sandu (Efe. 4:30). Mosu ‘wáluahani üma le surubei lun wagudi’ (Ebü. 12:13).

9. a) Ka hariñagubei ǘrüwa íbirigu ha nadagimeinhaaña hama lílana Sétanu le arihibei lau hawadigimari gefentiña luagu Heowá lidan sun ubóu? b) Ida liña líderaguniwa le hariñagubei íbirigu ha lun sanduméme wamá?

9 Ariha waméi ka lan hariñagubei íbirigu ha nadagimeinhaaña hama lílana Sétanu le arihibei lau hawadigimari gefentiña luagu Heowá lidan sun ubóu luagu saragu dan. Ariñagati aban hádangiñe: “Íbini aban lan óunwenbu chansi lawadigimariduniwa hama íbirigu ha, anihein burí dan gayara lan narihini nungua luagu íbini lan anuadirúaaña lan, gafigounmémegiña. Íbini ítara, áfaaguadina lidan sun irumu burí ligía lun gaganbadi nan houn ha líridubaña Heowá lun hadundehaniña lumutuniña”. Ariñagati amu íbiri: “Bérusu kéiburi 2 Korintuna 10:5, le ínchahabaliwa lun gaganbadi wamá lun Kristu, arufudahaali nun mosu lan gaganbadi nan houn ha arihibaña lau wawadigimari lánina apurichihani ani íderagua náñame. Ani ítara liña nadügüni”. Ani ariñagati ábanya íbiri: “Gürigia le hínsiñehabubei lun le hínsiñebei lun Heowá, iyereegu ligía le iyereegubei lun Heowá lun, ani áluaha lumuti ladundehan súnwandan busén ligía lagundaaragüdüni, gaganbadibei tun lóundarun Bungiu luma houn ha layusurubaña lun lagunfuliruni lisuuni ubouagu”. Haritagua lumuti íbiri le weiri tan meha lanigi lau laganbadi íbiri Nathan Knorr, le ñǘbuinbei lun aban lan hádangiñe íbirigu ha arihibaña lau hawadigimari gefentiña luagu Heowá lidan sun Ubóu. Lidan irumu 1925, dan le láfuridunbei fiú iseri gunfurandaü lidan arütíkulu “Nacimiento de la nación” tidan garüdia to lidan inglesi, añahein meha íbirigu mafiñentiña, gama lumoun, ánhati íbiri Knorr lun arufudahani ligía. Íderagua lumutiwa wasaminarun luagun le hariñagubei íbirigu ha lun warihini luagu mosu lan gaganbadi wamá lun sándubadiwa lan.

GAGANBADI WAMÁ LUN LILURUDUN HEOWÁ LUÁGUTI HITAÜ

10. Ka uagu súdini lubéi gaganbadi lun lilurudun Bungiu luáguti hitaü?

10 (Aliiha huméi Fádirigu 17:10.) Ariñagati meha Heowá houn ísüraelina moun lumuti lan heigin “hitaü”, ani ariñawagúati giñe woun, wagía kristiánugu, moun lumuti lan giñe weigin hata animaalu ni hata gürigia (Adü. 15:28, 29). Íbini dan le lídanñein lan peliguru wabagari, desidírühadiwa wagunfuliruni gumadi le, meberesenga ánhaña adüga ha ibidiñehabubaña lun Heowá ani meberesen hagía lau lilurudun erei wawagu. Gaganbaditiwa lun Heowá ladüga hínsiñe lan woun. Mabuseruntiwa weferidiruni wamadagua luma ani mabuseruntiwa giñe weferidiruni wafulasun lidan damuriguaü. Íbini subudi wamani ñéinbaña lan adügütiña bula wau ladüga wamahadun lun hitaü, desidírühadiwa gaganbadibadiwa lan lun Heowá (Hud. 17, 18). Ka gayarabei líderagunün lun desidírü humá lun meigin humá “hitaü” ni lun hayusuruni keisi agaranihani? (2 Lur. 12:23.)

11. Ka arufudubalin luagu weiri lan lila katei le meha adügǘbei lau hitaü lidan Luéyuri Ferudunawa lan Figóu?

11 Adundehani burí le líchugubei Heowá lun fádiri le íñutimati Ísüraeli luagu le lunbei ladügǘniwa lau hitaü lidan Luéyuri Ferudunawa lan Figóu íderagua lumutiwa lun gunfuranda wamani buidu ida liña lan larihini Bungiu hitaü. Lúnrügübei meha aban katei layusurúa hitaü: lun ferudunawa lan hafigoun ha áluahabaña ferudun luma Heowá. Lidan weyu ligía, aban weyu luagu irumu, mosu meha labahichaguni fádiri lita aban bágasu wügüri luma lita aban gábara wügüri ligibugiñe tidáü bágüsi lánina daradu (Fad. 16:14, 15, 19). Lau lira, feruduna lubéi meha Heowá hafigoun lumutuniña. Ariñagati giñe Bungiu furumiñeguarügü lan le agaliruhati aban animaalu, lubaragiñe léigini lǘgürügü, lunti láwiyuruni lita múarugun ani darugua ligíame lau lau sagoun. Kati uagu? “Lugundun, sun le gabagaribei, lau hitaü le lídanbei labagarida.” (Fad. 17:11-14.) Súdiniti meha ligaburi layusurúniwa hitaü lidan Luéyuri Ferudunawa lan Figóu ítara kei lúrudu lánina lawiyurúniwa hitaü múarugun. Mama meha aban échuni mébunati. San irumu lubaragiñe, ariñaga laali meha Heowá lun Noé luma houn ladügawagun moun lumuti lan meha heigin hitaü; moun lumuti meha héigini lun hakipuruni habagari (Agu. 9:3-6). Ka larufudahabei katei le houn kristiánugu?

12. Según ligaradan Pábulu houn kristiánugu ebüréu, ka meha lánibei hitaü lidan libihín ferudun?

12 Tidan ligaradan apostolu Pábulu houn kristiánugu ebüréu, afuranguagüdati lau lan hitaü libihíwa ferudun luagu figóu. Ariñagati luagu, según lan Lúrudu, “harumagüdawati sun liibe-agei katei lau hitaü, ani úati ferudunawa lan figóu anhein máwiyuruniwa hitaü” (Ebü. 9:22). Ariñagati Pábulu íbini lan hu lan sákürifisiu hani animaalugu ligía, seriwitimati meha lun laritaguagüdüni houn ísüraelina luagu gafigoun hamá ani mégeiwa lan aban sákürifisiu wéiritimati lun gayara lan ferudunawa lan hafigoun sunsuinagubei. “Lilurudun Moisesi liyawadirügüñein meha burí katei buiti le meha lunbei lanügüni Kristu houn gürigia.” (Ebü. 10:1-4.) Ida luba meha san ferudunawa lan figóu sunsuinagubei?

13. Ida liña wasandiragun woungua lau le ladügübei Hesusu?

13 (Aliiha huméi Éfesuna 1:7.) Sákürifisiu le ladügübei Hesusu lau lederegeruni libagari hawagu sun gürigia súdiniti woun sun wagía ha hínsiñehabubaña lun luma lun Lúguchi (Gal. 2:20). Gama lumoun, katei le ladügübei Hesusu lárigiñe lounwen luma láguyugun ligía esefurubaliwa. Le linarün katei, ligía meha mini lubéi adundehani le lídanbei Lúrudu lubá Luéyuri Ferudunawa lan Figóu. Weyu ligía, beluti meha fádiri le íñutimabei lau murusun lídangiñe lita animaalu lidoun fulasu le Sándutimabei tidan tabernákulu —ani dan lárigiñe tidoun ténpulu—, ani ñein aba meha larufuduni liñúarü Heowá (Fad. 16:11-15). Ítarameme, lárigiñebei láguyugun, múdeiti Hesusu sielun ani ñein aba meha larufuduni lebegi lita ligibugiñe Heowá (Ebü. 9:6, 7, 11-14, 24-28). Wéiriti weteingiruni luagu le ladügübei! Seremei wafiñerun luagu lebegi lita, feruduna lumuti Bungiu wafigoun ani gayarati wagundaarun lau aban lubuidun saminaü.

14, 15. Ka uagu súdini lubéi gunfuranda wamani ani gaganbadi wagíame lun lilurudun Heowá luagu hitaü?

14 Ma gunfuranda wamaali guentó ka lan meha uagu lamahada Heowá lun leigíniwa “hitaü”? (Fad. 17:10.) Ibagari hitaü lun Bungiu, ligía sagüráu lubéi (Agu. 9:4). Chóuruti busén wamá warihini katei kei larihini Heowá ani lun gaganbadi wamá lun gumadi lun meigin wamá hitaü. Ítararügübei darangilu wamá luma Bungiu ánhawa arufuda afiñeni luagu lebegi lani Hesusu sákürifisiu ani gunfuranda wameime gebegi lan hitaü lun le Adügübaliwa (Kol. 1:19, 20).

15 Le linarün katei, lidan furumiñeguarügü oura gayarati lasuseredun somu katei le ídanbei mosu lan desidírü wamá, o desidírü lan somu waduhe, anhein lánharuba lubéi o máhabei lan lun lichugún hitaü luagu, somu lídangiñe laganagu hitaü o somu agaranihani le ídanbei layusurúa hitaü. Ani úati ni aban wádangiñe busenti lírudagüdüni Heowá lau lánharun lun aban katei le mínsiñebei lun. Ligía súdini lubéi lun wafurieidun lun, wáluahan ariñahani ani desidírü wameime kaba lan wadüga lubaragiñe ñein lan somu turóbuli. Anhein wadüga ítara, aranseñu waba lun wóunabun luagu wafiñen luma lun mígiraguagüdün wamá woungua lun ligaburi hasaminan amu. Gíbetiña surusiagu, anosuhatiña hama amu burí gürigia ha arihibalin hitaü kei árani lun lesefuhóun ibagari amuriahatiña hama gürigia lun hedewehan hitaü. Ánheinti wagía, subudi wamuti Heowárügüñein lan garicha lun desidírü lani ida luba lan layusurún hitaü, ani sagüráuti “hitaü lidan furumiñeguarügü igaburi” lun. Desidírü wamá lubeiti lun gaganbadi wamá lun lilurudun Bungiu luáguti hitaü. Kipu wamá aban igaburi harumati ani arufuda waméi lun ítara gebegi lan lubafu lita Liráü lun lesefuhan woun, ligíarügüñein hitaü le gayarabei ladügün lun ferudunawa lan wafigoun ani ru ligía ibagari magumuchaditi (Huan 3:16).

Gaganbadibadün san lun lilurudun Heowá luáguti hitaü? (Ariha huméi párafu 14 luma 15)

KA UAGU AGURABA LUBÉI HEOWÁ LUN SANDU WAMÁ?

16. Ka uagu mosu lubéi sandu wamá?

16 Dan le lesefurunbaliña Heowá ísüraelina lídangiñe amudirawaguni Ehiptu, ariñagati houn: “Au Aburemei le asagarubalün Ehiptugiñe lun Auba lan Hubungiute. Lunti lubeiti sandu humá, lugundun au, sándutina” (Fad. 11:45). Agurabati meha Heowá lun sandu hamá lumutuniña lugundun aban lan Bungiu sánduti ligía. Ani wagía mosu giñe sandu wamá. Furanguti tígiruni haliburun Fádirigu katei le.

17. Ida liña tíderaguniwa haliburun Fádirigu?

17 Húuhali wakutihan fiú bérusu tídangiñe haliburun Fádirigu. Íderagua láadiwa lúntima tínsiñedun líburu tídangiñetu Bíbülia to woun luma lun gunfuranda wamani buidu ka lan uagu mosu lubéi haruma wamá. Gama lumoun, gíbegili arufudahani súdiniti tidan líburu to. Lidan le aban arütíkulu wafurendeiruba amu burí katei luagu ida luba lan weseriwidun lun Heowá lau arumani.