Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Heowá adundehabalin wawadigimari lánina arufudahani lidan sun Ubóu

Heowá adundehabalin wawadigimari lánina arufudahani lidan sun Ubóu

“Au Aburemeibei le Bubungiute; arufudaha numuti le buídubei bun, adundeha numutibu luéigiñe üma le lunbei bafalaruni.” (ISAÍASI 48:17)

1. Ka adügübei lun hénrengu lan hapurichihan lubúeingu Heowá?

BARÜHAÑA gefentiña luagu Heowá ha lánina dan le lóugiñe 130 irumu apurichiha. * (Aliiha huméi abürüdǘni.) Ani hénrenguhaali houn. Ka uagu? Luagu saragu resun. Ítara kei kristiánugu ha lánina furumiñeti sígulu, murusunrügüñanu meha ani mínsiñeti meha le harufudahabei houn besafu gürigia. Gíbetiña meha giñe asaminarutiña maleskuelan hamá. Ani dan le lachagarunbalin Hesusu Mafia siélugiñe lun ubouagun, aba lagumeserun éibaahouni kóntüra lubúeingu Heowá (Arufudúni 12:12). Lúmagiñe dan ligía hapurichihaña lidan “lagumuhóun dan” hénrenguti le (2 Timotéu 3:1).

2. Ida liña líderaguniwa Heowá lidan wapurichihan?

2 Busenti Heowá lun wapurichihan lidan sun Ubóu, ani mígirunbei lun lararamúniwa. Ligía íderagua láadiwa lubéi lun wapurichihan. Ida liña ladügüni? Furigüda láadiwa lídangiñe relihión le mama inarüniti. Ani ligía meha giñe ladügübei lidan binadu dan dan le lesefurunbaliña ísüraelina Babilóniagiñe (Arufudúni 18:1-4). Arufudahaali saragu katei woun lun wabuidun guánarügü. Arufudahaali woun ida luba lan wapurichihan luma ida luba lan wawinwandun lidan darangilaü hama amu (aliiha huméi Isaíasi 48:16-18). Kei aubei warihei, íderagua lumutiwa Heowá lun wapurichihan. Mini lan san le ligía lan gamaniharibei lau sun katei ubouagu lun líderaguniwa lun wapurichihan? Uá. Inarüni susereeli lan fiú katei ubouagu le adügübei lun ménrengun lan woun wapurichihan. Gama lumoun awanhagua awinwanda lidan ubóu le lani Mafia, ani ligía wasufurirunbei éibaahouni luma amu turóbuli. Ánheinti Heowá, íderagua lumutiwa lun wagagibudagun luma turóbuli luma lun wasigirun apurichiha (Isaíasi 41:13; 1 Huan 5:19).

3. Ida liña lagunfulirun profesía le lídanbei Danieli 12:4?

3 Abürühati Danieli luagu lidan lanme “lagumuhóun dan” hasubudirubei lan saragu gürigia kátima lan tarufudahabei Bíbülia (aliiha huméi Danieli 12:4). Ida liña lagunfulirun profesía le? Murusun dan lubaragiñe lagumeserun lagumuhóun dan le, íderagua lumutiña Heowá lubúeingu lun gunfuranda hamani arufudahani súdiniti le tídanbei Bíbülia luma lun hadisedun luéi arufudahani le iyeeniti. Uguñe weyu, arufudaha hamuti lubúeingu le tariñagubei Bíbülia lidan sun Ubóu. Furendei hamaali kéiburi 8 míñunu gürigia inarüni ani harufudahañein houn amu gürigia. Gama lumoun, ka íderagubaliwa lun wapurichihan lidan sun ubóu? Ariha waméi.

TÁSÜGÜRAWAGÜDÜN BÍBÜLIA LIDOUN AMU BURÍ IÑEÑEIN

4. Lúmounbei irumu 1900, lidan átiri iñeñein gayara lan tibihín Bíbülia?

4 Luagu saragu irumu, mígiruntiña lábutigu relihión lun haliihanu gürigia Bíbülia. Éibaaha hamutiña ha aliihabarun ani áfara hagía fiú hádangiñe ha ásügüragüdübarun lidoun amu iñeñein. Gama lumoun, kéiburi 200 irumu guentó, sügügüda lumutu fiú óundaruni Bíbülia lidan kéiburi 400 iñeñein, ani imprimíruatu giñe. Lúmounbei irumu 1900, gayarahali meha tibihín Bíbülia lidan saragu fulasu ani lidan saragu iñeñein. Buiti katei le. Le wuribabei, hénrenguti meha houn gürigia gunfuranda hamanu.

5. Ka adüga hamaalibei gefentiña luagu Heowá lun gunfuranda hamani saragu gürigia le tariñagubei Bíbülia?

5 Gunfuranda hamuti meha lubúeingu Heowá mosu lan híderaguniña gürigia lun gunfuranda hamani le tariñagubei Bíbülia, ani ligía meha hadügübei. Furumiñe, yusu hamutu meha to anuheinharuboun lidan dan ligía ani barǘ hamutu meha houn gürigia. Gama lumoun, lidan irumu 1950 aba hasagarun aban iseri Bíbülia, to gíriboun Traducción del Nuevo Mundo. Uguñe weyu, anuheinharu Bíbülia to lidan lóugiñe 120 iñeñein, dayarügü o aban fánreinti tídangiñe. Ani lidan irumu 2013 furitu Bíbüliameme to lidan inglesi lau fiú asansiruni. Ménrengutimati gunfurandawa tan Bíbülia to luma lun tásügürawagüdün lidoun amu iñeñein. Ani ménrenguntimati giñe larufudahóun tau!

LIDAANI DARANGILAÜ

6, 7. a) Ka burí wuribu aniheinhalibei lidan 100 irumu le ásügürübei? b) Ida liña wayusuruni dan lánina darangilaü lun wapurichihan lidan saragu ageiraü?

6 Lidan lagumuhóun 100 irumu le ásügürübei aniheinhali saragu wuribu, íbini bián wuribu wéinamuti. Ani hilatiña saragu míñunu gürigia lidan wuribu burí ligía. Ligíati, ka uagu wariñaga íderagua láadiwa lan lidaani darangilaü lun wapurichihan? Ariha waméi. Lidan meha lidaani Libiaman Wuribu Wéiriti, aban meha íbiri gíriti Nathan Knorr ligía alidihabalin hawadigimari gefentiña luagu Heowá. Lidan irumu 1942, aba líchugun íbiri ligía aba lubuidun yanu lidan aban adamurini, yanu le gíribei: “Paz... ¿será duradera?”. Afuranguagüda lumuti profesía le lídanbei Arufudúni kapítulu 17. Ani aba lariñagun luagu miábinbei lan Arümahedón lidan dan ligía, ñeinbei lan darangilaü lárigiñe wuribu ligía (Arufudúni 17:3, 11).

7 Gúnfuliti profesía le lídanbei Arufudúni kapítulu 17 ani aba liabin dan lánina darangilaü. Chóuruti masuseredun lan katei le lidan sun Ubóu. Lárigiñebei Libiaman Wuribu Wéiriti, aniheinhali amu burí wuribu ñǘbüriti ani hilaaña saragu míñunu gürigia. Gama lumoun, aniheinhali dan lánina darangilaü lidan saragu ageiraü, ani yusu wamuti dan ligía lun wapurichihan. Ka resultóubei? Guentó hóustadiwa kéiburi widü míñunu gefentiña luagu Heowá. Gíbetiña gürigia ha dan le konparárü wamaniña hama ǘnabu hawéi 110,000 ha meha añaheinbaña lidan lidaani Libiaman Wuribu Wéiriti (aliiha huméi Isaíasi 60:22). Kei aubei warihei, apurichihaadiwa houn saragu gürigia lidan lidaani darangilaü.

UGUNEI BUÍDUTIMATU LUN AWEIYASUHANI

8, 9. a) Ka uagu ménrengutimahali lubéi aweiyasuhani uguñe weyu? b) Ka gayarabei wadügüni lau tídehan iseri burí ugunei lánina aweiyasuhani?

8 Dan le hagumeserunbei lubúeingu Heowá apurichiha, hénrenguti meha aweiyasuhani. Kei hénpulu, lidan irumu 1900 kéiburiñoun 8,000 karü Meriga, luma fiú üma buíduburiti. Ánheinti guentó lidan sun ubóu anuhein lóugiñe 1,500 míñunu karü, ani lidan saragu fulasu anihein üma buíduburiti. Ligía gayara lubéi wapurichiha lidan burí fulasu díseti. Ánheinti hénrengu lubéi aweiyasuhani lidan fulasu le ñein lubéi weredera ani mosu wéibugun saragu? Íbini ítara, adüga wamuti sun wayaraati lun wachülürün ñein lubéi hawinwanda gürigia lun wíchuguni uganu houn (Matéu 28:19, 20).

Adüga wamuti sun wayaraati lun wachülürün hábiñoun gürigia lun wapurichihan houn

9 Anuhein giñe amu burí tuwuyeri ugunei to íderagubadiwa lun wapurichihan. Kéiburi busu, waporu tuma íngiini, adügatu ugunei burí to lun gayara lan wóunahan Bíbülia tuma amu burí agumeiraguagüdüni houn íbirigu ha awinwandubaña lidan fulasu díseti. Ani seremei anuhein lan awión, gayarati houdin íbirigu íchiga yanu lidan burí adamurini wéinamuti lun híchugun dǘgüdaguaü houn íbirigu. Fiú hádangiñe íbirigu ha seriwitiña keisi óunigirutiña sirkuitu, tidan aban sukursáli o keisi misioneru. Ani íbirigu ha arihibaña lau hawadigimari gefentiña luagu Heowá lidan sun ubóu hama amu íbirigu gayarati houdin tidan awión lidoun amu burí ageiraü lun híchugun gurasu houn íbirigu luma lun harufudahan houn. Íderagua lumutiña katei le lubúeingu Bungiu lun lidan hamá aban (Sálumu 133:1-3).

IÑEÑEIN INGLESI LUMA LÁSÜGÜRAWAGÜDÜN

10. Wéiriti san layusurún inglesi uguñe weyu?

10 Lidan furumiñeti sígulu, hiibe-agei gürigia ha meha awinwandubaña lábugiñe lagumadihan Roma ayanuhatiña güriegu. Uguñe weyu, gíbetiña gürigia ubouagu ayanuhatiña inglesi. Ariñagatu aban líburu to ayanuhaboun luagu iñeñein le luagu aban lan hádangiñe kada gádürü gürigia ayanuhatiña o gunfuranda hamuti inglesi. Furendei hamuti saragu gürigia lugundun ligía iñeñein létima ayusurúbei lidan bísinisi, polítika, siensia luma lidan teknolohía.

11. Ida liña wayusuruni inglesi wagía gefentiña luagu Heowá?

11 Wagía gefentiña luagu Heowá, yusu wamaali inglesi saragu, ani íderagua láadiwa lun wapurichihan. Saragu irumu lubaragiñe dan le, lidan meha inglesi táfurida wani agumeiraguagüdüni furumiñe lubaragiñe táfuridun lidan amu iñeñein. Kei le ayanuhóua lubéi inglesi lidan saragu fulasu ubouagu, gíbetiña meha gürigia gayarati haliihanu agumeiraguagüdüni. Ligía giñe iñeñein le ayanuhóubei tidan áfisi to ñéingiñe lubéi ladundehóua sun wadagimanu lidan sun ubóu. Ani ligía iñeñein le hayusurubei íbirigu lídangiñetiña saragu ageiraü ha ñǘdünbaña tidoun leskuela to burí adügǘboun Patterson (Nueva York).

Hínsiñetiwa lun Heowá ani busenti lun wawadigimaridun luma

12. a) Átiriñein san iñeñein le ídanbei wásügüragüdoun agumeiraguagüdüni? b) Ida liña líderaguniwa programa burí tánina konputadora?

12 Íbini weiri lan wayusuruni inglesi, subudi wamuti mosu lan wapurichihani uganu houn sun gürigia ha ubouagubaña. Ligía wásügüragüdünbarun wani agumeiraguagüdüni lidoun lóugiñe 700 iñeñein. Ida liña wadügüni? Lau tídehan konputadora luma programa kéiburi MEPS, le ahuudubei lun tadügǘniwa agumeiraguagüdüni lidan saragu iñeñein. Ligía adügübei lun lidan hamá aban gefentiña luagu Heowá luma lun gunfuranda hamani arufudahani le tídanbei Bíbülia (aliiha huméi Sofoníasi 3:9).

LÚRUDU LUMA LE DESIDÍRÜ LUBÉI LIÑUN-AGEI LÚRUDU

13, 14. Ida liña líderaguniwa saragu lúrudu luma le desidírü habéi liñun-agei lúrudu?

13 Lidan furumiñeti sígulu, íderagua lumutiña meha halurudun rómana kristiánugu lidan hapurichihan. Uguñe weyu, íderagua lumutiwa giñe lilurudun saragu ageiraü lun gayara lan wapurichihan. Kei hénpulu, anihein fiú lúrudu Meriga le ígirati lun gani hamá gürigia relihión, lun hayanuhan luagu hafiñen luma lun hadügün adamuridaguni. Íderagua lumutiwa katei le lun wadamuridagun luma lun wapurichihan. Íderagua lumutiwa giñe lun ñein tan wani áfisi to ídangiñeboun letenirúa lun wadagimanu lánina apurichihani lidan sun ubóu. Gama lumoun, mama líbüregubeiñadiwa. Anihein dan mosu lan woudin lidoun liñun-agei lúrudu lun wageindagun luagu waricha lun wapurichihan (Filipuna 1:7). Ani dan le hálugun lúrudugu hagidaruni waricha, ñǘdüntiwa lidoun amu aguseragülei le súdinitimati ani liibe-agei dan gañei wamuti kesi.

14 Lidan amu burí ageiraü, ñǘdünhadiwa giñe lidoun liñun-agei lúrudu lun wibihin üma lun wáhuduragun lun Heowá luma lun wapurichihan darangilu. Ani dan le mibihin wamani, aba woudin lidoun liñun-agei lúrudu le arihibei lau sun ubóu. Kei hénpulu, ñǘdünhadiwa lidoun Liñun-agei Lúrudu Yuropa le Ageindagubei luagu Haricha Gürigia. Lúmounbei irumu 2014, lidan sisi-hati, gañei wamaali meha kesi lidan liñun-agei lúrudu le 57 wéiyaasu. Ani lunti gaganbadi lan liibe-agei ageiraü le Yuropabei lun le desidíruabei ñein. Íbini iyereegu wamá houn saragu gürigia “lidan sun ubóu”, lidan saragu ageiraü íderagua lumutiwa lúrudu lun weseriwidun lun Heowá lau líbürei (Matéu 24:9).

ISERI BURÍ KATEI LE ÍDERAGUBALIWA

Anuhein agumeiraguagüdüni tídangiñetu Bíbülia wama lidan saragu iñeñein

15. a) Ida liña buídutimahali lan programa lun imprimírua tan garüdia? b) Ida liña líderaguniwa programa burí le?

15 Sügühali lóugiñe 500 irumu lúmagiñe tadügǘn aban máhina lun imprimírua tan líburu. Lǘtiña gürigia ayusuroun. Gama lumoun, 200 irumu guentó lúmagiñe láfuachun iseri burí aransehani. Seremei iseri burí aransehani ligía gayarahali imprimírua tan líburu tuma burí garüdia furese, maseruntimati ani buídutimati tarihín. Íderagua láadiwa iseri burí programa le saragu. Ida? Lun gunfuranda wamani, ayanuha wamá tuagu furumiñetu Garüdia Atalaya to áfuriduboun lidan inglesi lidan irumu 1879. Úatu meha iyawaü tidan ni dibuhu, ani sísirügüñoun-milu kopia imprimíruatu. Ánheinti uguñe weyu, anuhein Garüdia Atalaya lidan lóugiñe 200 iñeñein, anuhein iyawaü buíduburitu tidan lau koloru buíduburiti ani imprimíruatu tóugiñe 50 míñunu kopia sagü hati.

16. Ka burí katei íderagubaliwa lun wapurichihan lidan sun ubóu? (Ariha humóun iyawaü lidan lagumeseha arütíkulu.)

16 Lidan lagumuhóun 200 irumu sagawaali iseri burí katei le íderagubadiwa lun wapurichihan lidan sun ubóu. Furumiñe ayanuhatiwa meha tuagu íngiini, karü tuma burí awión. Gayarati giñe wayanuhan tuagu beiki, máhina lánina abürühani, máhina le imprimírubei agumeiraguagüdüni houn marihintiña, gágamuru, kámara lun adirahani, radiu, bigibigitu, pelíkula burí, konputadora luma Internet. Inarüni mama lan gefentiña luagu Heowá adügübalin sun katei le. Gama lumoun yusu wamuti lun wadügün Bíbülia tuma amu burí agumeiraguagüdüni lidan saragu iñeñein luma lun wapurichihan lidan sun ubóu. Ítara liña lagunfulirun profesía le lídanbei Isaíasi 61:6, le ñein lubéi lariñaga Heowá “héigibei [lan lumutuniña] harisin amu néchanigu” (aliiha huméi).

17. a) Ka katei arihíbei furangu luagu wapurichihan? b) Ka uagu busén lubéi Heowá lun wawadigimaridun luma?

17 Furanguti Heowá lan adundehabalin apurichihani lidan sun ubóu. Memegeirun lumutiwa lun ladügüni wadagimanu le, gama lumoun, ru lumuti woun ladüga hínsiñe wamá lun ani busenti lun wawadigimaridun luma. Ítara liña warufuduni lun hínsiñe lan woun ani hínsiñe hamá gürigia woun (Márükosu 12:28-31; 1 Korintuna 3:9). Wéiriti weteingiruni Bungiu luagu líderaguniwa lun wapurichihan lidan sun ubóu. Ligíati, yusu waméi sun chansi lun wayanuhan houn gürigia luagu Heowá luma luagu Larúeihan.

^ par. 1 Lúmagiñe kéiburi irumu 1870, Aturiahatiña Bíbülia meha híribei lubúeingu Heowá. Lidan irumu 1931 aba hagumeserun ayusurei iri gefentiña luagu Heowá (Isaíasi 43:10).