Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

TÍTULU LE LUÁGUBEI TIDÁÜ | KA ÍDANGIÑE LESEFURAWA HESUSU?

Lounwen luma láguyugun Hesusu, ida liña lahuudun woun?

Lounwen luma láguyugun Hesusu, ida liña lahuudun woun?

“Afiñebá luagu Wabureme Hesukrístu, ábame basalbarun.” (Adügaü 16:31)

Dimurei le apostolu Pábulu luma Sílasi ariñagubalin lun aban óunigiruti furisun Filipu. Lun gunfuranda wamani ka lan uagu mosu lubéi wafiñerun luagu Hesusu lun wesefurun lídangiñe óunweni, furumiñe mosu gunfuranda wamani ka lan uagu wóunwegua. Ariha waméi ka lan tariñagubei Bíbülia luagu katei le.

Mama lun hóunwegun gürigia hadügǘwa

“Dan le líchugunbalin Wabureme Bungiu wügüri lidoun Edén, lun lábunaguni, luma lun lóunigiruni, aba líchuguni lúrudu le lun: ‘Gayaraati beigin tídangiñe tin sun wewe to yaaboun, gama lumoun meigabóun tin wewe to lánina lasubudirúniwa le buídubei lumoun le wuribabei. Meigabóun tin wewe tuguya, ladüga anhoun beiga ninarün bau bóunweba’.” (Agumesehani 2:15-17.)

Ru lumuti meha Bungiu Adán, le furumiñeti wügüri, lidan fuluri agei Edén, aban lubuidun paraísu ubouagu buin hau animaalugu tuma tídibu wewe. Geyegu liña meha Adán tau saragu tídibu wewe to gayaraboun leigin tídangiñe tin. Ábanrügüñoun meha tídibu wewe ñein to uáguboun lariñaga Bungiu lun lun meigin lanu. Ariñagati Bungiu lun anhoun lan leiga, lóunweba lan.

Ka gunfuranda lubéi Adán lau eweridihani ligía? Subudi lumuti meha ka lan óunwenibei lugundun arihaali meha hounwen animaalu. Lun hamuga adügǘwa lan Adán lun lounwen dan lárigiñe, meseriwínti hamuga leweridihan Bungiu lun ni kata lugundun lounwemémeña hamuga. Gama lumoun, subudi lumuti meha Adán anhein lan gaganbadi lun Bungiu lun meigin lan tídangiñe tin tídibu wewe tuguya, lawinwanduña hamuga lun súnwandan.

Gíbetiña saminatiña aban lan sínbolu lánina agamariduni tídibu wewe tuguya, ani mítaranti, lugundun ariñagati Bungiu lun Adán tuma Ewa: “Garahüñügua humá saragu, buíngüda huméi ubóu hau hirahüñü ani gumadi huméi” (Agumesehani 1:28). Layanuhaña meha Bungiu tuagu aban tídibu wewe inarünitu. Wati meha Heowá tun tídibu wewe tugía “wewe to lánina lasubudirúniwa le buídubei lumoun le wuribabei” lugundun aban meha sínbolu lánina liricha lun lasubudiragüdüni le buídubei luma le wuribabei. Lun hamuga meigin lan Adán tídangiñe tin tídibu wewe tuguya, larufuduñein hamuga gaganbadi lan lun Heowá luma leteingiradi luagu sun katei buiti le resibi láalibei lúmagiñe.

Hilati Adán ladüga maganbadi lan lun Bungiu

Lariñaga Bungiu lun Adán: “Aba beigin tídangiñe tin wewe to uéiboun neweridirabu”. Ábaya lariñagun lun: “Bagañeiruboun beigan fein lau lárouga bun, darime bagiribudun bárigoun lidoun múa. [...] Lídangiñe múa badügǘwa basaliraguayaba múame” (Agumesehani 3:17, 19).

Houti Adán tídangiñe tin tídibu wewe to uéiboun leweridirei Bungiu. Wéiriti charati ligía, lugundun aban meha ebedaaguni lun Bungiu katei ligía. Larufuduñein meha Adán meteingiradi lan luagu sun le líchugubei Heowá lun. Lau leigin tídangiñe tin wewe tuguya, lamahaduña lun Heowá keisi lurúeite ani aba desidírü lan lasigiruni lémeri guánarügü, ani wuribabei meha lani katei le resultóu.

Lau lásügürün dan, aba lounwen Adán, ítara kei meha lariñaguni Heowá lun. Lídangiñe múa ladügei Bungiu Adán, ani aba lariñagun lun lagiribuduba lan lárigoun lidoun múa. Masigirunti meha Adán awinwanda lidan somu igaburi o lidan amu fulasu. Dan le lóunwenbei aba lerederun kei kaliki le ídangiñebei ladügǘwa (Agumesehani 2:7; Apurichihati 9:5, 10).

Hilatiwa ladüga ladügawagun wamá Adán

“Ítara kei lídangiñe lan meha aban wügüri lebelura figóu ubouagun, belú ligía óunweni lídangiñe figóu, ítara liña giñe hóunweguba lubéi sun gürigia lugundun afigouhaaña súngubei.” (Rómana 5:12)

Wuribati lani lumaganbadin Adán resultóu. Furumiñe, féridi lumuti libagari, ani mama aban ibagari luagu 70 o 80 irumu: féridi lumuti chansi lun lawinwandun lun súnwandan. Ani ligibuagun lira, aba gafigoun lan, ligía súngubei lubéi lisaanigu gafigountiña.

Súngubei wagía galagante wamuti figóu lúmagiñe Adán, ani lau lásügürün dan aba wóunwegun. Afuranguagüda lumuti Pábulu le gádanbaliwa lau dimurei burí le: “Ǘgürügü au ani alugurúañu niña lun figóu. Fugiabu au! Kaba san esefurana lídangiñe igaburi lánina figóu le nídanbei, le anügübalina lidoun óunweni?”. Ligía guánarügü ariñagubei: “Búngiugubeirügü, lídangiñe Wabureme Hesukrístu” (Rómana 7:14, 24, 25).

Derege lumuti Hesusu libagari lun gayara lan wawinwandun lun súnwandan

“Lun [...] lasalbaruniwa lóunahei Bungiu [Liráü] ubouagun.” (1 Huan 4:14.)

Adügati Heowá somu katei lun gayara lan wesefurun lídangiñe lani figóu efekütu luma lun móunwegun wamá sin emenigini. Ka ladügübei? Óunaha lumuti Liráü ubouagun lun nasirua lan kei aban wügüri mafigounti kei Adán. “Madügünti Kristu ni aban figóu” (1 Féduru 2:22.) Ligía masiadirúnwa lubéi lun lounwen ani gayarati hamuga meha lawinwandun lun súnwandan.

Gama lumoun, ígirati Heowá lun lounwen Liráü háhaburugu láganiñu ani ǘrüwa weyu lárigiñe aba láguyuguagüdüni. Águyuguati Hesusu keisi aban sífiri ani murusun dan lárigiñe aba lagiribudun sielun. Ítara liña lederegeruni lebegi libagari le mafigounbei ligibugiñe Lúguchi lun libihini le leferidirubei Adán dandu lungua kei houn ladügawagun. Resibi lumuti Heowá lani Liráü sákürifisiu ani dará lumuti katei le üma lun sun lan le afiñeruti luagu Hesusu lun libihin ibagari magumuchaditi (Rómana 3:23, 24; 1 Huan 2:2).

Ítara liña, le leferidirubei Adán, ibiha lumuti Hesusu lárigoun. Hilati lun gayara lan wawinwandun lun súnwandan. Ariñagatu Bíbülia: “Lau lueirin línsiñehabu Bungiu woun, ánhati lun lounwen Kristu hawagu sun gürigia” (Ebüréu 2:9).

Arufudahati le saragu katei woun luagu Heowá. Ladüga gafigoun hamá gürigia siñati meha hagunfulirun lau sun le mégeiwabei lun hesefurun según lilurudun Heowá le lánina irichaü. Gama lumoun, ladüga línsiñehabu Bungiu luma lugudemehabu, aba desidírü lan lagunfuliruni lilurudun guánarügü. Ani wéiriti meha liserun lafayeihan: mosu meha lederegeruni libagari Liráü (Rómana 5:6-8).

Águyuguati Hesusu, ani ñéinbaña amu águyugutiña

“Sarati Kristu lídangiñe óunweni; ligía furumiñetibei ásaaruti lídangiñe óunweni. Ítara kei lídangiñe lan aban wügüri liabin óunweni ubouagun, ítara giñe, lídangiñe lan aban wügüri liabin hásaarun hilaaña. Ítara kei hóunwegun súngubei ladüga lídangiñe lan Adán hayabin, ítara luba giñe gabagariya hamá súngubei lárigiñe óunweni ladüga lánigu hamá Kristu.” (1 Korintuna 15:20-22.)

Chouru wamuti winwan lan Hesusu ani hilá ligía, gama lumoun, ida liña san wasubudiruni sará lan lídangiñe óunweni? Chóuruti sará lan lídangiñe óunweni ladüga saligua lan houn saragu gürigia lidan ámuñegueinarügü fulasu luma oura. Lidan aban ókaasion aba larufudagun lungua houn hóugiñe 500 gürigia. Ayanuhati apostolu Pábulu luagu katei ligía tidan ligaradan houn korintuna. Ariñagati wínwangiña lan fiú hádangiñe gürigia ha arihibalin, arufudati lau dimurei le luagu gayara lan híchugun gürigia hagía fe luagu le harihibei luma luagu le haganbubei (1 Korintuna 15:3-8).

Súdiniti ayanuha lan Pábulu luagu Kristu kei le “furumiñetibei ásaaruti lídangiñe óunweni”, mini lan le luagu ñéinbaña lan amu gürigia ásaarutiña. Hesusu guánarügü ariñagubei luagu lachülürüba lan dan lun “haganbuni sun hilaguaaña” lumalali (Huan 5:28, 29).

Anhein busén wabéi wawinwandun lun súnwandan, mosu wafiñerun luagu Hesusu

“Wéiriti hínsiñe gürigia ha ubouagubaña lun Bungiu darí lun lóunahani Liráü le ábanrügüti, lun lounwen luagu hafigoun, lun sun lan ha afiñerutiña luagu, meferidirun hamaamuga, gabagarirügü hamaamuga aban ibagari le magumuchaditi.” (Huan 3:16.)

Ayanuhati furumiñeti burí páhina le tídanbei Bíbülia luagu dan le lagumeserunbei óunweni ubouagu ani aba lagumuchagun fuluri-agei Edén. Le lagumuhóun burí páhina ayanuhati luagu luéyuri lagumuchun óunweni ani ábame ladügüni Bungiu sun Ubóu paraísume. Danme le lachülürün dan ligía, gayarabei hagundaarun gürigia lau habagari lun súnwandan. Füramaseti Arufudúni 21:4 “úaalime [lan] óunweni”. Ani lun lachoururuni woun gayara lan wafiñerun luagu lani Bungiu füramasei, ariñagati lidan bérusu 5: “Inarüniti dimurei burí le, ani gayaraati lafiñerúniwa luagu”. Sun le füramase lubéi Heowá, chóuruti lagunfulirubei lan.

Afiñetün san “inarüniti [lan] dimurei burí le, ani gayaraati [lan] lafiñerúniwa luagu”? Anhein ítara liña lubéi, sigí humá afurendeira luagu Hesusu ani afiñe humá luagu; ítara luba lagundaarun Heowá hau. Líchuguba saragu abinirúni hun uguñe weyu, luma emenigini lun hawinwandun lun súnwandan lidan paraísu ya ubouagu, le ídanbei úaali lanme óunweni “ni ayahuni ni íruni ni igarigu”.