Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

“Ariha hamuti” katei le füramase lubéi Bungiu

“Ariha hamuti” katei le füramase lubéi Bungiu

“Hilaguatiña sun gürigia ha meresibirunga haméi sun le füramase lubéi Bungiu houn; gama lumoun ariha hamuti liabin dísegiñe.” (EBÜRÉU 11:13)

1. Ka uagu gunda wabéi lau gayara lan wasaminarun luagun katei le marihin wamagili? (Ariha humóun iyawaü to lídanboun lagumeseha arütíkulu.)

WAGÍA gürigia, gabafutiwa lun wasaminarun luagun katei le marihinñaha wamagili. Ani gúndaatiwa lau líchuguni Heowá lubuidun iyaraani le woun. Ka uagu? Ladüga seremei katei le gayara lubéi wasaminarun luagun katei buiti le wagurabubei. Ani gayarati wadügün aransehani ani desidírü wagía buidu. Tidan Bíbülia, füramaseti Heowá woun wagundaaruba lan lau saragu katei buiti ámuñegü. Íbini siñagili lan warihini, gayarati wasaminarun luagun ani afiñe wagíame luagu lagunfuliruba lan (2 Korintuna 4:18).

2, 3. a) Kaba un gayara lan wayusuruni wasaminan? b) Kaba uagu wayanuhan lidan arütíkulu le?

2 Añahein gürigia yusu hamuti hachügü lun hasaminarun luagun katei le lunbei masuseredunbei lan. Kei hénpulu, gayarati tasaminarun aban irahü táhamahaña lan tigibuagu aban warigabaga. Subudi wamuti siñati lan lasuseredun katei le. Íbini ítara, gayarati wasaminarun luagun katei le lunbei lasuseredun. Samina wamá tuagun lúguchu profeta Samueli: aba füramase tan lun Heowá tanügübei lan tisaani lun lawadigimaridun hama fádirigu. Yusu tumuti tisaminan lun tasaminarun ida luba lanme dan ligía. Desidírü taali meha le lunbei tadügüni, ani luagun meha aban katei inarüniti tasaminara. Ruti katei ligía erei tun lun tagunfuliruni le füramase tubéi (1 Samueli 1:22). Ítarameme, gayarati wayusuruni wasaminan lun wasaminarun luagun lani Bungiu füramasei, lugundun chouru wamuti lagunfulirubei lan (2 Féduru 1:19-21).

3 Saragu lubúeingu Bungiu lidan tidaani Bíbülia saminatiña ida luba lan funa katei burí le füramase lubéi Bungiu houn. Ida liña san lahuudun houn hasaminarun luagun le füramase lubéi Bungiu houn. Ida luba san lahuudun woun wasaminarun luagun luéyuri lagunfuliruni Bungiu sun le füramase lubéi? Wayanuhaba luagu katei le lidan arütíkulu le.

SAMINATIÑA LUAGUN DAN LE LUNBEI LIABIN ANI ABA HÉREDAGÜDÜNI HAFIÑEN

4. Ka íderagubalin Aweli lun lasaminarun luagun aban ibagari buítimati ámuñegü?

4 Aweli meha furumiñeti wügüri le afiñerubei luagu lani Bungiu füramasei. Subudi lumuti meha ariñaga lan Heowá tun hewe lárigiñebei lafigouhan Adán tuma Ewa: “Níchuguba gáganiguaü bidoun tuma würi, hadoun badügawagun hama tadügawagun. Hachuinrubei tadügawagun bábulugu, bágüreime lihilin hagudi” (Agumesehani 3:14, 15). Ibidiñeti meha lun Aweli ida luba lan lagunfulirun füramasei ligía. Íbini ítara, saminati luagun. Háfuga álügüdagua lan meha lungua kaba lan tágüüra hewe ani íderagua láñame gürigia lunya mafigoun hamá. Líchuguni laritagun luagun sun katei le íderagua lumuti lun lasaminarun luagun aban ibagari buítimati ámuñegü. Afiñeti meha Aweli súnwandan lan lagunfuliruni Bungiu le füramase lubéi. Ligía leresibirunbalin Heowá lani sákürifisiu (aliiha huméi Agumesehani 4:3-5 luma Ebüréu 11:4).

5. Ida liña lahuudun lun Enoku lasaminarun luagun dan le lunbei liabin?

5 Enoku meha ábanya wügüri le afiñebei luagu lani Heowá füramasei. Lidan meha lidaani Enoku gíbetiña meha gürigia wuribatiña ha ayanuhabaña wuriba luagu Heowá. Háfuga saminati meha luagun lidaani úaaña lan wuribatiña (aliiha huméi Ebüréu 11:5, 6). Ida liña meha líderaguni lasaminarun luagun dan le lunbei liabin? Íderagua lumuti lun lóuserun lau ganigi luma lun leweridiruniña gürigia luagu lagumuchuba lan meha Bungiu hau gürigia wuribatiña (Húdasi 14, 15).

6. Ka meha uagun lasaminara Noé lárigiñe Guran?

6 Afiñeti meha giñe Noé luagu lani Bungiu füramasei. Ligía mounwen lubéi lidan Guran (Ebüréu 11:7). Kei le weiri lubéi lafiñen, lárigiñebei Guran aba líchugun animaalugu lidan sákürifisiu lun Heowá (Agumesehani 8:20). Dan lárigiñe, ábaya haribadun gürigia. Aba lagumadihan aban wügüri gíriti Nimüródu ani álugati ladügün lun hebedaagun gürigia lun Heowá (Agumesehani 10:8-12TNM). Kipu lumuti meha Noé lafiñen. Ítara kei Aweli, chóuruti samina lan meha Noé luagun lidaani lagumuchun Bungiu lau figóu luma óunweni. Háfuga samina lan giñe luagun luéyuri lagumuchun Bungiu hau gumadimatiña wuribatiña. Ítarameme, gayarati giñe wasaminarun luagun weyu ligía, guentotima lau yarafatimahali lan (Rómana 6:23).

SAMINATIÑA LUAGUN LUÉYURI LAGUNFULIRUNI BUNGIU LANI FÜRAMASEI

7. Ka luwuyeri ibagari uágunbei gayara lan hasaminarun Abüraámü, Isaakü luma Hakobu lubá ámuñegü?

7 Gayarati meha hasaminarun Abüraámü, Isaakü luma Hakobu luagun aban ibagari buídutimati ámuñegü. Füramase haali meha Bungiu luagu habinirúba lan sun gürigia ha ubouagubaña hádangiñe ‘hadügawagun’ (Agumesehani 22:18; 26:4; 28:14). Ariñagaali meha giñe Bungiu houn luagu haganwounduba lan haduheñu darí lun aban hamá néchani wéiriti ani hawinwanduba lan lidan aban lubuidun ageiraü (Agumesehani 15:5-7). Chouru lumuti meha Abüraámü, Isaakü luma Hakobu luagu lagunfulirubei lan Heowá le füramase lubéi. Ligía gayara lubéi meha hasaminarun luagun habagari haduheñu lidan fulasu ligía. Le linarün katei, súnwandan líderaguniña Heowá lubúeingu úaraguatiña lun hachoururuni hagundaaruba lan gürigia lau ibagari le leferidirubei Adán tuma Ewa.

8. Ka meha íderagubalin Abüraámü lun gaganbadi lan luma lun léredagüdüni lafiñen?

8 Marihin lumuti Abüraámü hama amu burí lubúeingu Bungiu ha úaraguatiña lagunfulirun füramasei le ladügübei Bungiu houn, ladüga hilatiña lubaragiñebei lagunfulirun. Íbini ítara, gayarati meha hasaminarun luagun. Ariñagatu Bíbülia: “Ariha hamuti liabin dísegiñe ani aba hasubudiruni” (aliiha huméi Ebüréu 11:8-13). Ligía meha íderagubalin Abüraámü lun úaragua lan luma lun léredun lafiñen lau sun gibe lan meha lituróbulin. Subudi lumuti meha gúnfuli lani Bungiu lani füramasei lidan dan le sügühalibei ani chouru lumuti giñe lagunfulirubei lan lidan dan le lunbei liabin.

9. Ida liña leseriwidun lun Abüraámü lafiñerun luagu lani Heowá füramasei?

9 Kei le afiñe lubéi meha Abüraámü luagu lani Heowá füramasei, adüga lumuti meha sun le lariñagubei Bungiu lun. Kei hénpulu, ígira lumutu luban Uru ani merederunti awinwanda lidan aban uburugu. Subudi lumuti madurarunbei lan ni aban uburugu lun súnwandan, lugundun meseriwiduntiña lurúeitegu lun Heowá (Hosué 24:2). Aguraba lumuti meha lachülürün dan lun Heowá lan agumadiha lidan sun Ubóu lun súnwandan. Ariñagatu Bíbülia larúeihan lan Bungiu “uburugu le derebugubei ebu, uburugu le ladügübei Bungiu” (Ebüréu 11:10). Afiñeti meha Abüraámü, Aweli, Enoku, Noé hama amu lubúeingu Bungiu luagu águyuguni. Eibu meha hasaminarun hawouguoun awinwanda lidan Paraísu lun súnwandan, aba meha léreduntima hafiñen luagu Heowá (aliiha huméi Ebüréu 11:15, 16).

10. Ka uagu hu lubéi meha tun Sara tasaminarun luagun ida luba lan lagunfuliruni Heowá lani füramasei?

10 Ayanuha wamá tuagu Sara, to lani Abüraámü weiriou. Afiñetu meha giñe luagu lani Heowá füramasei. Füramase haali meha Heowá lun tani weiriei: “Níchugu[ba] aban irahü bun tídangiñe”. Ariñagati giñe lun: “Háguchuboun saragu néchanigu, ani lurúeitebaña burí ageiraü tadügawagun” (Agumesehani 17:16). Íbini 90 lan meha irumu tau sara ani masaanigutu, saminatu meha luagun weyu le lunbei gayara lan gasaani tani irahü le füramase lubéi Bungiu houn. Háfuga samina tan giñe luagun hagibedagun liduheñu tisaani darí lun aban lan óunwenbu néchani (Ebüréu 11:11, 12). Ligía adügübei lun héretima lan tafiñen. Ani ítara kei meha füramase lani Heowá tun, aba gasaani tan aban irahü gíriti Isaakü. Ruti meha katei ligía ichouruni tun luagu lagunfulirubei lan Heowá sun lani füramasei. Ánhawa asaminara luagun sun le füramase láalibei Heowá woun, léreduba giñe wafiñen.

MEREDETI LASAMINARUN LUAGUN AFAYEIRUAHAÜ

11, 12. Ka uagu ábatima lubéi línsiñedun Heowá lun Moisesi eibu dan?

11 Wéiriti meha giñe lafiñen Moisesi luagu lani Heowá füramasei. Wínwanti meha keisi liráü urúei Ehiptu. Gama lumoun, arufudahatiña meha lagübürigu ha ebüréu lun luagu Heowá. Arufudahatiña lun füramase lan Bungiu lesefuruniña idamuni ebüréu lun líchugun aban lubuidun fulasu houn lun hawinwandun (Agumesehani 13:14, 15; Áfuriduni 2:5-10). Éibutima lasaminarun Moisesi luagun füramasei ligía, ábatima línsiñedun Heowá lun. Wéiriti meha línsiñe Bungiu lun darí lun mabusenrun lan irisini luma ubafu.

12 Ariñagatu Bíbülia weiri lan meha lafiñen Moisesi darí lun mabusenrun lan hádangiñe lan liduheñu lurúeite Ehiptu dan le laweiridunbei. “Himei lumuti lasufurirun hama lumutuniña Bungiu lubaragiñe laganóun buidu tidan luban urúei, to lánina figóu.” Mebegiti meha “lirisin Ehiptu” ni kata lun dan le konparárü lani luma chansi lun leseriwidun lun Heowá. Ka uagu? Lugundun saminati meha luagun afayeiruahaü le füramase lubéi Heowá lun (Ebüréu 11:24-26).

13. Ida liña lahuudun lun Moisesi lasaminarun súnwandan luagun füramasei le ladügübei Heowá?

13 Chóuruti samina lan Moisesi saragu luagun lani Heowá füramasei lun lesefuruniña idamuni ebüréu. Ítara kei amu lubúeingu Bungiu, subudi lumuti meha Moisesi füramase haali lan Heowá lesefuruniña sun gürigia lídangiñe óunweni (Hobu 14:14, 15; Ebüréu 11:17-19). Kei le súnwandan lan meha lasaminarun Moisesi luagun lani Bungiu füramasei, gunfuranda lumuti hínsiñe hama gürigia lun. Adügati katei le lúntima línsiñedun Bungiu lun luma lúntima lafiñerun luagu. Íderagua lumuti giñe lun úaragua lan lun lidan sun libagari (2 Lúrudu 6:4, 5). Manufudedunti giñe íbini dan le meha lálugunbei lurúeite Ehiptu láfaruni, lugundun subudi lumuti líchugubei lan Heowá lafayeiruaha ámuñegü (Áfuriduni 10:28, 29).

SAMINA HUMÁ LUAGUN SUN LE LUNBEI LADÜGÜNI LARÚEIHAN BUNGIU

Samina humá san danme le gayarahali hadügüni katei le füramase lubéi Heowá hun (Ariha huméi párafu 15)

14. Ka hasaminanbei saragu gürigia?

14 Gíbetiña gürigia saminatiña luagun katei le lunbei masuseredunbei lan. Kéiburi ha gudemebaña, saminatiña lachülürüba lan dan lun harisidun ani ábame hawinwandun sin idiheri. Gama lumoun, ariñagatu Bíbülia ñeinbei lan turóbuli luma asufuriruni lidan binadu ubóu le (Sálumu 90:10). Añahein amu saminatiña haranserubei lan gumadimatiña ha ubouagubaña turóbuli burí le ubouagubei. Ani ariñagatu Bíbülia Larúeihanrügüñein lan Bungiu gayara laransehani (Danieli 2:44). Saminatiña saragu magünrinchagun lubéi lan Bungiu ubóu. Ani ariñagatu Bíbülia lagumuchuba lan Bungiu lau ubóu (Sofoníasi 1:18; 1 Huan 2:15-17). Gürigia ha agurabahabaña lasuseredun amu katei luéi le bürüwañubei tidan Bíbülia, wéiribei íruni hawagu.

15. a) Ka uagu buidu lubéi wasaminarun luagun ibagari le füramase lubéi Bungiu woun lubá ámuñegü? b) Írida humá aban katei le hagurabubei lau saragu ugundani.

15 Füramase haali Heowá aban ibagari buiti woun lubá ámuñegü. Ánhawa asaminara luagun, gúndaatimabadiwa ani hérebadiwa lun wasigirun eseriwida lun Bungiu. Saminatün san huouguoun adügei katei le füramase lubéi Bungiu hun, ya ubouagu o sielu? Anhein aguraba hubéi hawinwandun ya ubouagu, samina humá danme le hawadigimaridun hama humadagu lun hadügüni Ubóu ábanme lubuidun paraísu. Gúndaabadün lidan wadagimanu ligía lugundun hadundehabadün gürigia ha beresebaña hau. Hínsiñebei Heowá houn sun gürigia, ítara kei hun. Buídubei hátuadi ani hérebadün, ani madiheridunbadün luagu ni kata. Gúndaabadün lugundun gayarabei hayusuruni sun le hiyaraabei adüga lun híderagun amu luma lun híchugun inebesei lun Heowá. Ani danme le hásaarun hilaaña lídangiñe óunweni, háfuga gayarabei híderaguniña lun hasubudiruni Heowá (Huan 17:3; Adügaü 24:15). Dan le wasaminarun luagun katei burí le, subudi wamuti luagu lasusereduba lan, lugundun Bíbülia ariñagubalin (Isaíasi 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22).

AYANUHA HUMÁ HAMA AMU LUAGU LE HAGURABUBEI

16, 17. Ka uagu buidu lubéi wayanuhan luagu ibagari le füramasei lubéi Heowá woun?

16 Ánhawa ayanuha hama amu gefentiña luagu Heowá luagu le wabusenrubei wadügün lidan Paraísu, furangutimabei lidan wasaminan. Inarüni úati lan asubudiruti kaba lan ladüga lidan Paraísu, gama lumoun, buiti wayanuhan luagu. Furumiñe, ladüga arufudatiwa ítara afiñe wamá luagu lani Heowá füramasei. Libiaman, ladüga rútiwa gurasu wóuniwagua lun úaragua wamá lun Heowá íbini gaturóbulin wamá. Ligía meha ladügubei Pábulu hama amu kristiánugu ha Rómabaña (Rómana 1:11, 12).

17 Dan le wasaminarun luagun sun le füramase lubéi Heowá woun lubá ámuñegü, aba masaminarun wamá saragu luagun waturóbulin. Luagu aban dan, wéiriti meha lidiheri Féduru darí lun lariñagun lun Hesusu: “Wagía, ígira wamaali sun le meha wámabei lun wafalarunibu. Kaba san wibiha?”. Busenti meha Hesusu lun lasaminarun Féduru hama ha híbiri disipulugu luagun katei buiti le lunbei hadügüni ámuñegü. Ligía lariñagunbei houn: “Danme le nañuurun, au le Wügüri Garaüwarügüti luagu nala yágüta sielu lun narúeihan lau sun nuéirigun, huguya le afalarubalina hañuuruba giñe luagu duusu haláü lun haguseragüdüniña dúusugubei lani Ísüraeli türibu. Sunti ha ígiraañabaña haban, o hamulenu, o hátunu, o hagübürigu, o hasaanigu, o hamúan, nuéigiñe, heresibiruba san wéiyaasu lanwoun, resibi hameime ibagari magumuchaditi” (Matéu 19:27-29). Gayarahali meha lasaminarun Féduru hama ha híbiri disipulugu luagun habagari sielu agumadiha luma Hesusu luma íderaguaña gürigia ha úaraguabaña lun lagidarun figóu hawéi.

18. Ka uagu buidu lubéi wasaminarun luagun luéyuri lagunfuliruni Heowá sun le füramase lubéi?

18 Lidan arütíkulu le ariha wamuti ida liña lan meha hayusuruni fiú lubúeingu Bungiu hasaminan lun héredagüdüni hafiñen. Saminati meha Aweli luagun lani Bungiu füramasei. Kei le weiri lubéi lafiñen luagu füramasei ligía, buiti meha lumadagua luma Bungiu. Saminati meha Abüraámü luagun luéyuri lagunfulirun lani Heowá füramasei luáguti ‘adügawaguni’ (Agumesehani 3:15). Ligía gaganbadi lubéi íbini laganagua saragu turóbuli. Saminati meha Moisesi luagu afayeiruahaü le füramase lubéi Heowá lun, ani ligía íderagubalin lun línsiñedun lun luma lun úaragua lan lun (Ebüréu 11:26). Ánhawa asaminara luagun luéyuri lagunfuliruni Heowá le füramase lubéi, hínsiñetimabei woun, ani héretimabei giñe wafiñen. Lidan le aban arütíkulu wafurendeiruba amu katei luagu ida liña lan gayara lan wayusuruni wasaminan.