Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

KAPÍTULU 6

Halíañanu san hilaaña?

Halíañanu san hilaaña?
  • Ka asuseredubei woun dan le wounwen?

  • Ka uagu wóunwegua?

  • Líchuguba funa san dügüdaguaü woun, wafurendeiruni inarüni luagu óunweni?

1-3. Ka burí álügüdahani hadügübei gürigia luagu óunweni, ani ka burí óunabagülei líchugubei saragu relihión?

SÚDINITI álügüdahani burí le adüga hamaalibei gürigia luagu saragu milu irumu, ani sun wagía, mégei wamuti óunabagülei meberesenga kátawa lan, ni halía lan wawinwanda.

2 Lidan kapítulu 5 furendeitiwa luagu dará lumuti lan lebegi lani Hesukrístu sákürifisiu üma lun gayara lan wawinwandun lun súnwandan. Furendeitiwa giñe füramase tan Bíbülia: “Úaalime óunweni” (Arufudúni 21:4). Ani lubaragiñe lachülürün weyu ligía, sun wagía hilatiwa. Kei lariñaguni urúei Salomón, “ha giñe wínwangiñabaña subudi hamuti luagu hóunweguba lan” (Apurichihati 9:5). Houchatiwa wawinwandun sun le wayaraati, ani álügüdaguagidiwa woungua kaba lan asusereda woun danme le wounwen.

3 Dan le wayahuni hounwen waduheñu, háfuga saminatiwa: “Ka funa san asuseredubei houn? Hasufuriruña san? Góunigi hamutiwa san? Gayarati san wíderaguniña? Warihayabaña san?”. Ruti relihión burí le ubouagubei ámuñegueinarügü óunabagülei. Anihein arufudahati sielun lan houdin ha buídubaña, ani ha lan wuribabaña aba houdin lidoun aban fulasu lánina asufuriruni. Anihein amu arufudahati sügütiwa lan lidoun fulasu le ñein habéi sífirigu lun wóundarun hama wagüchagu. Anihein giñe relihión ariñaguti ñǘdüntiwa lan lidoun ubóu hani hilaaña lun waguserawagǘdün, lárigiñe ábaya lan nasirua wamá lidan amu úgubu.

4. Ka lébunabei afiñeni le larufudahabei libe-agei relihión?

4 Ábanmeme lébunabei afiñeni burí le: anihein lan somu katei wádangiñe erederuti wínwanñu lárigiñe lounwen wágubu. Libe-agei relihión lidan binadu dan kei uguñe weyu, arufudahatiña sigi wamá awinwanda lun súnwandan ani gayara lan warihin, waganbun, luma wasaminarun. Gama lumoun, ida luba lasuseredun katei le? Sesu lébunabei wani sentidu luma wasaminan, le mawadigimarihalibei lárigiñe wounwen. Mawinwandunti waritagun, ni wasaminan, ni le wasandirubei lábugua lidan somu manera le siñá wamuti gunfuranda, ladüga gumuguati dan le lagünrinchagun sesu.

KÁTIMA SAN SUSEREBEI DAN LE WOUNWEN?

5, 6. Según Bíbülia, ka asuseredubei houn gürigia dan le hounwen?

5 Sun le asuseredubei dan le wounwen subudi lumuti Heowá, le Adügübalin sesu. Subudi lumuti inarüni, ani afuranguagüda lumuti tidan Bíbülia ka lan asuseredubei houn hilaaña. Furanguti tarufuduni katei le: dan le lóunwen aban gürigia, aba lagumuchagun. Óunweni lagarabagunbei ibagari, ligía marihin habéi hilaaña, maganbun, masaminarun. Lárigiñe lounwen úgubu meredeti ni kata wínwanñu. Mánitiwa aban uani o sífiri móunwedaditi. *

Halíñoun san lidin ligemeri?

6 Lárigiñe lariñagun Salomón subudi hamani ha wínwangiñabaña hóunweguba lan, aba labürühan “ha hilaañabaña ibidiñeti ni kata houn”. Aba lafuranguagüdüni inarüni súdiniti le, dan lariñagunbei siñá lan hasandirun ínsiñeni ni iyereehabuni “lugundun lidan umúahaü [...] madügǘnti ni kata ñein maritawagún ni kata, úati subudi ni lichú aau ñein” (aliiha huméi Apurichihati 9:5, 6, 10). Ariñagati giñe Sálumu 146:4 dan lan hounwen gürigia ñein “lagumucha le hasaminarubei”. Inarüni góunwedadi wamá ani masigitiwa awinwanda lárigiñe lounwen úgubu. Ítara liña wabagari kei ligemeri aban sanudelu. Dan le leñeguchun, midinti lidoun amu fulasu, gumuguarügüti.

LE LARIÑAGUBEI HESUSU LUAGU ÓUNWENI

7. Ka uma konpararü lani Hesusu óunweni, ani ka larufudahabei le woun?

7 Ariñaga lumuti Hesusu ka lan asuseredubei houn hilaaña, dan le ladimurehanbei luagu lounwen aban lumada. Furumiñe aba lariñagun houn lani disipulugu: “Arumuga wamada Lásaru”. Haritaguatiña yebe lemeraaguña lan Lásaru lun lareidagun lídangiñe lisandi. Ani mítaranti, ligía lafuranguagüdünbalin Hesusu houn: “Hilá Lásaru” (aliiha huméi Huan 11:11-14). Kei harihini, góubaguagüda lumuti Hesusu óunweni luma arumuguni. Mama meha siéluñein lumada ni lidan watu gemeti máfiougati. Midinti óundaragua hama ánheligu ni hama lagüchagu, úati giñe nasiruaya lan kei amu gürigia. Lemeraaguña lidan óunweni, kei hamuga larumuguña aban idabagu huliliti, mewenedünga. Ariñagati giñe amu burí bérusu tidan Bíbülia ítara liña lan. Abürühati Dawidi luagu “arumuguni le lánina óunweni” (Sálumu 13:3). Ítarameme dan le lásaaragüdünu Hesusu liráü Hairu ariñagati, “móunwentu, tarumugarügüña” (Lúkasi 8:52).

Adüga lumutiña Heowá gürigia lun hawinwandun lun súnwandan ubouagu

8. Ka uagu chouru wabalin mama lan meha lisuini Bungiu hóunwegun gürigia?

8 Lisuini meha san Bungiu lun hóunwegun gürigia? Uá. Adüga lumutiña Heowá gürigia lun hawinwandun lun súnwandan ubouagu. Kei wafurendeirun tidan líburu to, ru lumutiña meha Bungiu furumiñetiña wagübürigu lidan aban lubuidun paraísu, aba labiniruniña lau lubuidun átuadi. Buiti yebe labusenrubei Heowá houn. Anihein san úguchili hínsiñehabuti le busenti lun hásügürün lirahüñü lídangiñe aweiyaduni luma óunweni? Uá! Hínsiñetiña lisaanigu Heowá lun, ani busenti meha lun gunda hamá ubouagu lun súnwandan. Ariñagatu Bíbülia ru lani Heowá “súnwandan tidoun hanigi” gürigia (Apurichihati 3:11, RVA). Adüga lumutiwa lau ayumahani lun wawinwandun lun súnwandan, ani dará laali üma lun lagunfulirun ayumahani le.

KA UAGU WÓUNWEGUA?

9. Ka eweridihani líchugubei Heowá lun Adán, ani ka uagu mama lubéi aban gumadi hénrenguti lagunfulirún?

9 Kati uagu wóunwegua? Lun wadeiruni óunabagülei mosu waríaahani le asuseredubei dan meha le ábanrügügili wügüri tuma aban würi ubouagu. Afuranguagüdatu Bíbülia: “Aba giñe labouchagüdün [‘Heowá’, RVA] sun tídibu wewe to buíduburitu lun teigín” (Agumesehani 2:9). Ani anihein meha aban katei moun lumuti hadügüni. Ariñagati Bungiu lun Adán: “Gayaraati beigin tídangiñe tin sun wewe to yaaboun, gama lumoun meigabóun tin wewe to lánina lasubudirúniwa le buídubei lumoun le wuribabei [...] ladüga anhoun beiga ninarün bau bóunweba” (Agumesehani 2:16, 17). Mama meha aban gumadi hénrenguti lagunfulirún, ladüga gíbetu meha amu tídibu wewe to gayarati léiginu Adán tuma Ewa. Gama lumoun ruti aban chansi houn lun harufuduni heteingiradi lun Bungiu le íchugubalin sun katei houn íbini habagari sin figóu. Lau haganbadi, harufuduñein hamuga giñe inebe lan lagumadihan Háguchi le siélubei houn, ani ayumaha hamá heresibiruni adundehani le líchugubei lau ínsiñehabuni.

10, 11. a) Ka adügübei lun maganbadi hamá furumiñetiña wagübürigu lun Bungiu? b) Ka uagu sériu lubéi maganbadi lan Adán tuma Ewa?

10 Híruti desidírü lan Adán tuma Ewa maganbadi hamá lun Heowá. Yusuti Satanási aban hewe lun lálügüdünu Ewa: “Lariñahare lubeiti Bungiu hun lun meigin humá tídangiñe tin ni aban tídangiñe tídibu wewe ya fuluri-ágeirugu?”. Aba tóunabuni: “Gayaraati weigin tídangiñe tin furumiñeguarügü tídibu wewe, ánheinti tídangiñe tídibu wewe to lamidanguaboun fuluri-agei ariñagati Bungiu woun lun meigin wamá ni lun waguurun tuagu tin wewe tugía, ladüga ánhawa lan eiga tídangiñe wóunweguba” (Agumesehani 3:1-3).

11 “Móunwegunbadün —liña Satanási—. Subudi lumuti Bungiu luagu danme lan heigin tídangiñe tin tídibu wewe tuguya, léfegechuba lan hagu lun hasubudiruni le buídubei luma le wuribabei.” (Agumesehani 3:4, 5.) Busenti meha Mafia lun tafiñerun Ewa buídubei lan tun lun teigin tídangiñe furuda to uéigiñeboun teweridirua. Según lariñagun tun, gayarabei desidírü tani le buídubei luma le wuribabei. Ariñagati Satanási leyeehaña lan Heowá lau lariñagun hóunweguba lan ánhaña eiga tídangiñe furuda tuguya. Afiñetu Ewa lun, ligía aba lubéi tárügüdünu furuda aba teigin tídangiñe. Lárigiñe aba tíchugun lun tani weiriei aba giñe leigin. Lau lichú hau hadügei le uéibei leweridiraña Bungiu. Lau heigin tídangiñe furuda tuguya, subudi hamuti luagu maganbadi hamá lun aban gumadi sensiyuti ani richati. Ítara liña meberesen hamá lau Háguchi le siélubei ni lau lugumadin. Ma lueirin menebenehabuni lun Heowá le Adügübaliña!

12. Ka gayarabei lídaraguniwa gúnfurandei ida liña lan lasandiragun Heowá lungua dan le hagarabaagunbei Adán tuma Ewa lun?

12 Ida luba hamuga hasandiragun hungua lun maganbadi lan aban hiráü menebenehabu ligía ani marufudun ligía ínsiñeni hun. Ma gáribei tun hanigi? Ítarameme, mosu wéiri lan ligari lun Heowá lagarabaagun Adán tuma Ewa lun.

Lídangiñe múa ladügǘwa Adán ani aba lagiribudun múame

13. Ka lariñagubei Heowá lasusereduba lan lun Adán danme lounwen, ani ka mini lubéi lira?

13 Keiti maganbadi lubéi Adán tuma Ewa lun Heowá úaali buga resun lun lakipuruniña wínwanñu lun súnwandan. Aba hóunwegun kei lariñaguni Heowá. Aba hagumuchagun. Másügürütiña awinwanda kei sífirigu lidoun amu fulasu. Lárigiñe lamuriahan Heowá luma Adán lun lóunabun luagu maganbadi lan, aba lariñagun lun: “[bagiribuduba] bárigoun lidoun múa le aubei badügǘwa, lídangiñe múa badügǘwa basaliraguayaba múame” (Agumesehani 3:19). Lídangiñe meha múa ladügǘwa Adán (Agumesehani 2:7). Ligía dan lubéi lariñagun Heowá lun Adán lagiribuduba lan múame, lariñaguña lun mabagarihali lanme kei múa le aubei ladügüwa.

14. Ka uagu wóunwegua?

14 Gayarabei yebe wínwanñu lan Adán tuma Ewa uguñe weyu, gama lumoun hilaguatiña ladüga desidírü hamá maganbadi hamá lun Bungiu, aba hafigouhan. Ligía wóunwegunbei sun wagía ha ladügawagun Adán le ásügüragüdübalin figóu luma óunweni woun (aliiha huméi Rómana 5:12). Ítara liña figóu kei aban luriban sandi le galagantewarügüti le siñati walíbürerun luéi. Mama umadaü óunweni, lubaragiñe lira: aban ágani o íñaraguni (1 Korintuna 15:26). Wéiriti weteingiruni Heowá luagu líchuguni lebegi asalbaruni lun lalíbüreruniwa luéi ágani furundeti le!

IDA LIÑA LANÜGÜN BUITI HUN HASUBUDIRUNI INARÜNI LUAGU ÓUNWENI?

15. Ka uagu líchiga dǘgüdaguaü woun wasubudiruni inarüni hawagu hilaaña?

15 Ruti dǘgüdaguaü woun wasubudiruni le tarufudahabei Bíbülia luagu le asuseredubei houn hilaaña. Kei warihini, masufuriruntiña ani masanditiñu giñe igarigu. Moun lumuti wanufudedun hawéi, ladüga siñati hadügün dañu woun. Siñati wíderaguniña ni hideraguniwa. Siñati hadimurehan wama ni wagía hama. Bandi tábutigu relihión ariñagatiña gayara lan híderaguniña hilaaña, ligía híchugunbei gürigia seinsu houn ladüga afiñetiña luagu iyeeni le. Ligíati, wasubudiruni inarüni luagu óunweni mígirunti lun weyeedún.

16. Ka lanagangiñebei le larufudahabei saragu relihión, ani ida liña ladügüni?

16 Úarati san le larufudahabei hani relihión luma le tarufudahabei Bíbülia hawagu hilaaña? Libe-agei relihión máhati lun inarüni le. Ka uagu? Ladüga Satanási lan lanagangiñebei harufudahan. Yusu lumuti Satanási relihión burí mama inarüniti lun hafiñerun gürigia luagu lárigiñe lan hounwen, hasigiruba lan awínwanda kei sífiri lidan amu fulasu. Migisi lumuti iyeeni le luma burí amu lun ladisedagüdüniña gürigia luéi Heowá. Ida liña ladügüni?

17. Ka uagu aban lubéi anabúni lun Heowá afiñeni luagu asufuriruni lidan watu gemeti lun súnwandan?

17 Kei buga warihini, arufudahati saragu relihión luagu súfuri hamá wuribatiña lun sun dan lidan watu gemeti máfiougati. Aban anabúni afiñeni le lun Heowá, ladüga hínsiñehabu lan ani maweiyasunti asufuriragüda ni aban gürigia (aliiha huméi 1 Huan 4:8). Kaba hamuga hasaminara luagu aban wügüri le ádaruti lúhabu liráü lidoun watu gemeti ladüga maganbadi lan lun? Inebebei yebe wügüri ligía hun? Busenbadün hamuga hasubudiruni? Uá. Hasaminaruña hamuga furunde lan wügüri ligía. Ligía labusenrubei Satanási wasaminarun: súfurigüda lániña Heowá bandi gürigia lidan watu gemeti lun súnwandan.

18. Ka iyeeni lani relihión mama inarüniti lébunabei kultu houn hilaaña?

18 Yusuti giñe Satanási fiú relihión lun larufudahan aba lan hasaliragun hilaaña sífirime, ani mosu lan híchugun ha wínwangiñabaña inebesei houn. Según afiñeni le, gayarati umadagu hamá gabafutiña, o áganiñu hanarimetiña. Kei hafiñerun saragu gürigia lun iyeeni le, ligía hanufudebei hawéi hilaaña, rutiña inebesei luma kultu houn. Gama lumoun, arufudahatu Bíbülia harumuguña lan hilaaña, ani lúnrügüba lan Bungiu le inarüniti Heowá wáhuduragua, le adügübadiwa ani rulei sun le wamabei woun (Arufudúni 4:11).

19. Ka arufudahani tídangiñeti Bíbülia gunfuranda wabéi buidu dan le wasubudiruni inarüni luagu óunweni?

19 Dan le wasubudiruni inarüni hawagu hilaaña, mamañounrun láadiwa iyeeni burí lani relihión mama inarüniti. Gúnfurandatima wabéi amu arufudahani le tídanbei Bíbülia kei, füramasei lun awinwanduni lun súnwandan lidan Paraísu ubouagu. Inarünitimabei emenigini le woun lárigiñe wafurendeiruni midin hamá hilaaña kei sífirigu lidoun amu fulasu.

20. Kaba álügüdahani wakutiha lidan kapítulu 7?

20 Lüha meha ladügüni aban wügüri úaraguati gíriti Hobu álügüdahani le: “Anhein ounwe gürigia, labagaridayaba san?” (Hobu 14:14). Gayarati funa san lagiribudagüdüniwa habagari hilaaña houn? Óunabagülei le tíchugubei Bíbülia ruti dǘgüdaguaü woun, warihibeime lidan kapítulu 7.

^ par. 5 Lidan lanwoun ariñahani “Uani” luma “sífiri”: kátima san mini lubéi?”, afuranguagüdawati ka lan mini lubéi dimurei uani luma sífiri.