Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

KAPÍTULU 5

Lebegi asalbaruni ligía idewesei wéiritimabei lúmagiñe Bungiu

Lebegi asalbaruni ligía idewesei wéiritimabei lúmagiñe Bungiu
  • Ka mini lubéi lebegi asalbaruni?

  • Ida liña líchuguni Bungiu?

  • Ida luba gayara lan lanügün buiti hun?

  • Ida luba gayara lan harufudun teinki humani?

1, 2. a) Ka adügübei lun gebegi lan aban idewesei hun? b) Ka uagu lebegi lubéi asalbaruni idewesei gebegitimati le resibi wamaalibei?

KA IDEWESEI buídutimabei lídangiñe le resibi humaalibei? Mama mosu seru lan aban idewesei lun gebegi lan. Le linarün aban katei, mama lebegi aban idewesei arufudubei luagu wéiri lan lisúdini. Gebegiti hun anhein adüga lubéi lun gunda humá o anhein ru lubalin le hemegeirubei lidan hibagari.

2 Lídangiñe sun idewesei le gayarabei heresibiruni, anihein aban le buídutimabei. Aban idewesei lúmagiñeti Bungiu houn sun gürigia. Rúhali Heowá saragu idewesei woun, gama lumoun, idewesei le súdinitimabei sákürifisiu lani Hesukrístu le Liráü (aliiha huméi Matéu 20:28). Warihibei lidan kapítulu le, lebegi lan asalbaruni idewesei le gebegitimabei lídangiñe sun le resibi wamaalibei, ladüga ruti chansi woun lun wéiri lan wagundaarun, resibi waméime létima wemegeirubei. Lebegi asalbaruni arufudubalin lueirin wínsiñe lun Heowá.

KA MINI LUBÉI LEBEGI ASALBARUNI?

3. Ka mini lubéi lani Hesusu sákürifisiu, ani ka lunbei gúnfuranda wamani lun wasubudiruni lueirin lebegi idewesei le?

3 Lidan fiú dimurei, lau sákürifisiu lani Liráü, adügati Heowá lun gayara lan halibürerun o hasalbarun gürigia lídangiñe figóu luma óunweni (Éfesuna 1:7). Le asuseredubei lidan fuluri-agei Edén ligíaba íderaguawa gúnfurandei arufudahani tídangiñeti Bíbülia le. Anhein gúnfuranda wamá ka lan leferidirubei Adán dan le lafigouhanbei, ligíarügübei wéiri lan lebegi idewesei lánina lebegi asalbaruni woun.

4. Ka meha mini lubéi ibagari mafigounti lun Adán?

4 Dan le ladügünbalin Heowá Adán, ruti meha aban katei wéiriti lebegi lun: ibagari mafigounti. Samina humá ka lan mini lubéi le lun Adán. Lau aban saminaü luma aban úgubu mafigounti, maweiyasunbei yebe asandira, aweiyada, ni ounwe. Anihein meha aban umadaguaü espechaliti hadan darí lun tariñagun Bíbülia liráü lan Bungiu Adán (Lúkasi 3:38). Ligía wéiri lubéi meha lubuidun lanaagun Adán lungua luma Bungiu, kei aban isaani luma aban úguchili hínsiñehabuti. Adimurehati meha Heowá luma Adán, ruti wadagimanu le lunbei líchugun ugundani lun ani ariñaga lumuti lun ka lan lagurabahabei lúmagiñe (Agumesehani 1:28-30; 2:16, 17).

5. Ka mini lubéi tariñagun Bíbülia “lenege guánarügü” lan Bungiu ladügei Adán?

5 Dan le ladügünbalin Bungiu Adán, “lenege guánarügü ladügei” (Agumesehani 1:27). Kei wafurendeirun lidan kapítulu 1 tidan líburu to, aban Sífiri marihúaditi Heowá (Huan 4:24). Mítaranti lúgubu kei wagía. Mini lan le, genege lani meha Adán Heowá lidan ligaburi, kéiburi: ínsiñeni, lichú aau, irichaü luma ubafu. Genege lumuti giñe Adán Lúguchi lidan amu katei súdiniti: gayarati meha desidírü lan ligía guánarügü kaba lan ladüga. Mítaranti meha kei aban máhina sétiwaali lúnrügü ladügüni le unbei lesetirúa. Lubaragiñe lira, gayarati lanúadiruni lungua le buídubei luma le wuribabei. Lun hamuga gaganbadi lan Adán lun Bungiu, lawinwanduña hamuga lun súnwandan lidan Paraísu ubouagu.

6. Ka leferidirubei Adán dan le maganbadi lubéi lun Bungiu, ani ka lanügübei le houn ladügawagun?

6 Furanguti seru lan lafayeiruni Adán maganbadi lan lun Bungiu, lugundun siadiwati lun lounwen. Féridi lumuti libagari mafigounti luma sun abinirúni ladüga lafigouhan (Agumesehani 3:17-19). Le hírubei, mámarügüñein lan luáriua Adán leferidirei ibagari le, féridigüda lumuti giñe houn ladügawagun. Ariñagatu Bíbülia: “Ítara kei lídangiñe lan meha aban wügüri [Adán] lebelura figóu ubouagun, belú ligía óunweni lídangiñe figóu, ítara liña giñe hóunweguba lubéi sun gürigia lugundun afigouhaaña súngubei” (Rómana 5:12). Ligíati, galagante wamuti figóu lúmagiñe Adán. Ligía tariñagunbei Bíbülia luagu “alugurúañu” waña lan úara luma Adán kei idamuni lun figóu luma óunweni (Rómana 7:14). Úaali meha emenigini lun Adán tuma Ewa ladüga maganbadi hamá lun Bungiu. Gama lumoun, kábati asusereda houn ladügawagun Adán?

7, 8. Ka bián katei mini lubéi lebegi asalbaruni?

7 Aban desidírü lan Heowá lesefuruniña gürigia lau lebegi asalbaruni. Ka mini lubéi lebegi asalbaruni? Furumiñe, aban ebegi le afayeirúbei lun lagiribudagüdǘniwa aban katei o lalibürerún aban gürigia. Libiaman, tidan Bíbülia, yusuwati dimurei le kei ebegi le ichugúbei lun lafayeirún somu katei o dañu le lasufurirubei aban gürigia. Ariha wamá aban hénpulu, lun hamuga ladügün aban gürigia lun lasuseredun aban danaguaü mosu lafayeiruni lebegi sun dañu le lanügübei danaguaü ligía.

8 Kei aubei warihei, wéiriti féridi le lanügübei Adán woun. Ida luba meha gayara lan lafayeirun lebegi sun le eferidirubei, ani líbürewa wagíame lídangiñe figóu luma óunweni? Ariha waméi ida liña lan lafayeiruni Heowá lebegi asalbaruni luma ida luba lan gayara lan lanügün buiti hun.

IDA LIÑA LAFAYEIRUNI HEOWÁ LEBEGI ASALBARUNI?

9. Ka meha ebegi lani asalbaruni mégeiwabei?

9 Kei aban lubéi ibagari le mafigounti eferidirubei siñati lagañeinhaniya aban ibagari le gafigounti (Sálumu 49:7, 8). Mégeiwati meha lafayeirun aban ebegi libe le eferidirubei. Ítara liña larufuduni gumadi richati le tídanbei Lererun Bungiu, “ibagari luagu ibagari” (2 Lúrudu 19:21). Kábati afayeirei lebegi áluma o ibagari le meha leferidirubei Adán? Mégeiwati meha amu ibagari sin figóu lun “lafayeiruni lebegi hasalbarun” gürigia (1 Timotéu 2:6).

10. Ida liña lafayeiruni Heowá lebegi asalbaruni?

10 Ida liña lafayeiruni Heowá lebegi asalbaruni? Aba lóunahan aban hádangiñe lisaanigu le mafigounti siélugiñe ubouagun. Gama lumoun móunahanti furumiñeguarügü hádangiñe, aba lóunahani Liráü le hínsiñetimabei lun: Liráü le ábanrügüti (aliiha huméi 1 Huan 4:9, 10). Lau sun lugundan lígirei lúbiñe sielu (Filipuna 2:7). Kei warihini lidan kapítulu 4, adügati Heowá aban milaguru lau líchuguni libagari Liráü turageirugun María. Seremei lani Bungiu sífiri sandu, nasiruati Hesusu kei gürigia mafigounti, líbüre luéi lasíadihan figóu (Lúkasi 1:35).

Ru lumuti Heowá Liráü le ábanrügüti lebegime wasalbarun

11. Ida liña san gayara lubéi lafayeiruni aban wügüri lebegi asalbaruni hawagu míñunu gürigia?

11 Ida liña san gayara lubéi lafayeiruni ábanrügü wügüri lebegi asalbaruni houn saragu míñunu gürigia? Ida liña san gafigoun habéi súngubei? Haritagua humá luagu afigounha lan Adán, ítara liña leferidiruni idewesei gebegiti le: ibagari sin figóu, aban idewesei le buga siñaali lásügüragüdüni houn ladügawagun. Figóurügüñein luma óunweni lásügüragüda houn. Hesusu le unbei taguaha Bíbülia “lagumuhóun Adán” aban meha wügüri mafigounti (1 Korintuna 15:45). Gayarati lariñawagun lárügüdüñein lan Hesusu lubara Adán lun lasalbaruniwa. Lau líchuguni libagari mafigounti kei sákürifisiu lidan gaganbadi lun Bungiu, fayei lumuti ebegi le megeiwabei lun ladouragun lau lifigoun Adán, ru ligía aban emenigini houn ladügawagun Adán (Rómana 5:19; 1 Korintuna 15:21, 22).

12. Ka larufudubei Hesusu lau sun le lasufurirubei?

12 Abahüdaguatu Bíbülia buidu luagu asufuriruni burí le lawandubei Hesusu lubaragiñe lounwen. Bei hamuti, dagua haméi luagu wagabu lánina asufuriruni le ídanbei láfaga darí lounwen (Huan 19:1, 16-18, 30; ariha huméi lanwoun ariñahani “Lunti san hayusurun kristiánugu gurúa?”). Ka uagu mosu lubéi meha lasufurirun saragu? Warihubei lidan amu kapítulu, asigeneha lan Satanási luagu ua lan ni aban gürigia ubouagu lun lakipurun úaraguni lun Heowá anhein óuchawagua. Lau lawandun Hesusu lau úaraguni íbini hanarime lan asufuriruni ligía, ru lumuti óunabagülei le buídutimabei lun lasigenehan Satanási. Arufudati Hesusu gayarati lan desidírü lan aban wügüri mafigounti úaragua lan lun Heowá íbini ru lan Mafia lérengunga lun. Ma funa lugundan Bungiu dan le larihini úaragua lan Liráü le hínsiñebei lun! (Ariñawagúni 27:11.)

13. Ida liña san lafayeirún lebegi asalbaruni?

13 Ida liña san lafayeirún lebegi asalbaruni? Weyu 14 lidan hati huríu nisán irumu 33 lidan wadaani, ígirati Bungiu lun lafarún Liráü le mafigounbei. Ítara liñati ladügüni Hesusu sákürifisiu “aban wéiyaasu lun sun dan” lau libagari kei wügüri mafigounti (Ebüréu 10:10). Lǘrüwan weyu lárigiñe lounwen, aba láguyuguagüdüni Heowá kei aban sífiri gürigia. Sielu, aba líchuguni Hesusu lebegi libagari mafigounti, le ru laalibei keisi aban sákürifisiu lun lasalbaruniña ladügawagun Adán (Ebüréu 9:24). Ánhati Heowá lun lebegi lani Hesusu sákürifisiu, ítara liñati leseriwidun sákürifisiu ligía kei lebegi asalbaruni le mégeiwabei lun halíbürerun sun gürigia lídangiñe lamudihan figóu luma óunweni (aliiha huméi Rómana 3:23, 24).

IDA LUBA LANÜGÜN LEBEGI ASALBARUNI BUITI HUN?

14, 15. Ka lunbei wadügüni lun ‘lachibun [o ferudunawa lan] wafigoun’?

14 Seremei lafayeirún lebegi asalbaruni gayara lubéi wagundaarun lau lubuídunburi abinirúni íbini gafigoun wamá. Ariha wamá fiú abinirúni le wibihibei uguñe weyu luma le lunbei wibihini ámuñegü lídangiñe idewesei wéiritimati le líchugubei Bungiu.

15 Ferudunawa lan figóu. Kei galagante wamani figóu, mosu wáfaagun lun wadügüni le buidubei. Sun wagía afigounhatiwa, lau wererun o lau le wadügübei. Seremei lani Hesusu sákürifisiu gayara lubéi ‘lachibun [o ferudunawa lan] wafigounʼ (Kolosana 1:13, 14). Gama lumoun, lun wibihin ferudun mosu wasakürihan tídangiñe sun wanigi, mosu giñe webegirun ferudun lúmagiñe Heowá lau ǘnabuguni lau wafiñen luagu lani Liráü sákürifisiu (aliiha huméi 1 Huan 1:8, 9).

16. Ka uagu gayara lubéi adorarü wamani Bungiu lau laruman saminaü, ani ida luba lanügün le buiti woun?

16 Aban laruman saminaü ligibugiñe Bungiu. Dan le subudi wamani gadurun wamá, gayarati wasandiragun woungua memeniginga, ani mebegi wamá. Seremei lani Hesusu sákürifisiu, feruduna lumutiwa Heowá ani lau línsiñehabu ígirati lun wáhuduragun lun lau aban laruman saminaü íbini gafigoun wamá (Ebüréu 9:13, 14). Ítarati, gayarati wadimurehan luma lau líbürei (Ebüréu 4:14-16). Dan le wakipurun laruman saminaü, wínwantiwa lau ugundani, buiti wasandiragun woungua ani darangilati giñe wasaminan.

17. Ka burí abinirúni gayarabei weresibiruni ladüga lounwen Hesusu wawagu?

17 Emenigini lun awinwanduni lun súnwandan lidan aban paraísu ubouagu. “Óunweni lafayeihabei figóu”, liña Rómana 6:23. Ariñagati giñe bérusu ligía: “Ánheinti edewehani le líchugubei Bungiu woun, ibagari le magumuchaditi lidan Wabureme Hesukrístu”. Lidan kapítulu 3 tidan líburu to, ariha wamuti abinirúni burí le yarafaalibei lidan Paraísu ubouagu (Arufudúni 21:3, 4). Sun burí abinirúni le, íbini awinwanduni lun súnwandan lau lubuidun átuadi, gayarabei lasuseredun ladüga lounwen Hesusu wawagu. Lun weresibiruni, mosu warufuduni luagu teinki wamani idewesei lánina lebegi asalbaruni.

IDA LUBA GAYARA LAN HARUFUDUNI LUAGU TEINKI HUMANI?

18. Ka uagu mosu lubéi weteingiruni Heowá luagu líchuguni idewesei lani lebegi asalbaruni?

18 Ka uagu mosu lubéi wéiri lan weteingiruni Heowá luagu lebegi asalbaruni? Gebegitimati aban idewesei dan le adüga lan le íchugubalin aban sákürifisiu, yusuléi lidaani, lere, o liseinsun lun líchuguni woun. Ani hingí lumutu wanigi ladüga ítara liña lan larufuduni luagu hínsiñe wamá lun. Ligíati, lebegi asalbaruni, ligía idewesei le gebegitimabei lídangiñe súngubei, ladüga Bungiu lan adügübalin sákürifisiu le wéiritimabei. “Ladüga wéiriti hínsiñe gürigia ha ubouagubaña lun Bungiu darí lun lóunahani Liráü le ábanrügüti”, liña Huan 3:16. Lebegi asalbaruni arufudubalin óunwenbu línsiñehabu Heowá. Arufudati giñe hínsiñe wamá lun Hesusu, ladüga lánharun lederegeruni libagari wawagu (aliiha huméi Huan 15:13). Mosu ladügün idewesei lánina lebegi asalbaruni lun hachoururuni luagu hínsiñe humá lun Heowá luma lun Liráü (Galasiana 2:20).

Lun harufuduni teinki humani idewesei lánina lebegi asalbaruni mosu háfaagun lun hasubudiruni Heowá buidu

19, 20. Ida luba gayara lan harufuduni teinki humani idewesei lúmagiñeti Bungiu le lánina lebegi asalbaruni?

19 Ida luba san harufuduni teinki humani idewesei lúmagiñeti Bungiu le lánina lebegi asalbaruni? Furumiñe Subuditima huméi Heowá Le íchugubalin idewesei le (Huan 17:3). Gayarabei hadügüni ánhadün aturiahoun Bíbülia lau tídehan líburu to. Eibume hasubudiruni Heowá, hínsiñetimabei hun. Eibume línsiñedun hun, busentimabadün hagundaaragüdüni (1 Huan 5:3).

20 Afiñe humá luagu lebegi asalbaruni. Hesusu guánarügü ariñagubei: “Le afiñebei luagu Liráü Bungiu, gabagariti le magumuchaditi” (Huan 3:36). Ida luba gayara lan warufuduni afiñe wamá luagu Hesusu? Mámarügü lau dimurei. Kei larufuduni Santiagu 2:26, “hilañu liña giñe hafiñen anhein marufudun humá lau katei buiti le hadügübei”. Anha, arufudatiwa afiñeni le inarüniti lau katei le wadügübei. Dan le wáfaagun lun wáyeihani Hesusu warufuduñein afiñe wamá luagu, dandu lau le wariñagubei kei lau le wadügübei (Huan 13:15).

21, 22. a) Ka uagu lunti lubéi wachülürün lidoun adamuridaguni irumu-auti lánina Ladinerun Aburemei? b) Kaba wafurendeira lidan kapítulu 6 luma 7?

21 Chülǘ humá lidoun adamuridaguni irumu-auti lánina Ladinerun Aburemei. Lidan guñoun 14 lidan nisán irumu 33, gumeseti Hesusu aban adamuridaguni le unbei tagúara Bíbülia Ladinerun Aburemei (Matéu 26:26-28). Subudiwati giñe kei Laritaguagüle lounwen Kristu. Hesusu agumeserubalin adamuridaguni le, lun líderaguniña lani apostolugu hama sun kristiánugu inarünitiña lun haritagun aban katei súdiniti: lau lounwen derege lumuti libagari o luani keisi wügüri mafigounti. Adimurehati Hesusu luagu adamuridaguni le dan le líchuguni gumadi: “Adügameme huméi katei le, haritaguagüleme nuagun” (1 Korintuna 11:24). Haritaguagüda lumutiwa Adamuridaguni le wéiri lan wínsiñe lun Heowá luma Hesusu. Lau wachülürün lidoun adamuridaguni irumu-auti le, warufuduñein giñe teinki wamani lebegi asalbaruni. *

22 Sákürifisiu lani Hesukrístu ligía idewesei le wéiritimabei ebegi le líchugubei Heowá woun (2 Korintuna 9:14, 15). Gayarati giñe lanügün buiti íbini houn gürigia ha hilaañabaña, luáguba le wafurendeira lidan kapítulu 6 luma 7.

^ par. 21 Lidan “Ladinerun Aburemei: efeduhani le íchugubei inebesei lun Bungiu”, hadeiruba lanwoun ariñahani luagu ka lan mini lubéi Ladinerun Aburemei.