Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

KAPÍTULU 15

Ida luba warihini “buiti le líchugubei wawadigimari”

Ida luba warihini “buiti le líchugubei wawadigimari”

‘Ariha waméi buiti le líchugubei wawadigimari.’ (APURICHIHATI 3:13.)

1-3. a) Ida liña harihini saragu gürigia wadagimanu? b) Ida liña tadimurehan Bíbülia luagu wadagimanu, ani kaba álügüdahani ounabúa lidan kapítulu le?

UGUÑE weyu, gíbetiña gürigia arihiti wadagimanu kei aban íñarawaguni, kei aban ihürügu. Weyu luagu weyu adügatiña wadagimanu le míchugunti ni murusun ugundani houn, ani dan le hadügüni migifeti hasandiruni dan. Gama lumoun, mama mosu herederun lau igaburi le. Gayarati hadarirun lébuna hadügüni huádigimari lau ugundani le inarüniti.

2 Ayanuhatu Bíbülia buidu luagu wadagimanu. Arufudatu luagu aban lan abinirúni wadagimanu luma katei burí le lanügübei. Abürühati Salomón: “Ánhawa eiga, gurá wagía, aríagua wameime buiti le líchugubei wawadigimari, rúrügü liñalin Bungiu woun” (Apurichihati 3:13). Wéiriti wínsiñe lun Heowá ani busén lumuti létima buídubei woun, busenti lun gunda wamá lau wawadigimari luma lau buiti le líchugubei woun. Ánhawa afurendeira arihei wadagimanu kei larihini Bungiu, ígira wagíame lun ladundehaniwa gumadi burí le tídanbei Bíbülia, gayarabei wakipuragun woungua lidan línsiñehabu (aliiha huméi Apurichihati 2:24; 5:18).

3 Lidan kapítulu le, lounabúba gádürü álügüdahani: Ida luba san larihini kristiánu ‘buiti le líchugubei luadigimari’? Ka burí wadagimanu moun lubéi ladügüni? Ida luba ladüga lun letenirun dandu lun luadigimari kei lun láhuduragun lun Heowá? Ani ka wadagimanu súdinitimabei lun ladügüni? Furumiñe, gumese wamá adimureha hawagu awadigimaridutiña ha buídutimabaña: Heowá luma Hesukrístu.

NADAGIMEINTI LE SUNTIGABAFUBEI LUMA NADAGIMEINTI LE HEMENITI

4, 5. Ida liña san indikarü tani Bíbülia luagu weiri lan lubenefan Heowá?

4 Heowá ligía Nadagimeinti le Suntigabafu. Ariñagati Agumesehani 1:1: “Dan le lagumeserunbei sun katei, aba ladügüni Bungiu sielu luma ubóu”. Dan lagumuchunbalin Bungiu luadigimari ubouagu, aba larihin luagu “buidu lan sun le ladügübei” (Agumesehani 1:31). Lidan amu dimurei, buiti lasandiragun Bungiu lungua lau le ladügübei. Gúndaati Heowá “Bungiu le gúndaabei” lau sun le ladügübei (1 Timotéu 1:11TNM).

5 Wéiriti lubenefan Heowá; meredeti madügünga ni kata. Ligía saragu lubéi sígulu lárigiñe lagumuchun ladügüni Ubóu luma sun le lídanbei, aba lariñagun Hesusu: “Nadagimeinti Núguchi chülǘ lumoun dan le” (Huan 5:17). Kati ladaagubei Úguchili sun dan le? Lóunigiruñanu gürigia siélugiñe ani ladundehañanu. Adügaali giñe “gürigia iseri”: kristiánugu ha anuadirúbaña lau sífiri sandu, ha lúnbaña harúeihan luma Hesusu sielu (2 Korintuna 5:17). Mararamagungili lawadigimaridun lun lagunfuliruni lisuuni houn gürigia, hawinwandun ha hínsiñehabubaña lun Bungiu, súnwandan lidan aban iseri ubóu (Rómana 6:23). Chóuruti gunda lan Bungiu lau lani resultóu, lugundun ibihaali lun haganbuni saragu míñunu gürigia uganu luáguti Larúeihan, hayarafadun lun, ani adüga hameime asansiruni le mégeiwabei lun herederun lidan línsiñehabu (Huan 6:44).

6, 7. Ka hénpulu lánina benefaü líchugubei Hesusu?

6 Luagu saragu dan, rúhali Hesusu aban lubuidun hénpulu lánina benefaü. Saragu dan lubaragiñe liabin ubouagun, ligía meha “nadagimeinti hemeniti” le ayusurúbei lidan ladügǘn “sun katei le siélubei luma le ubouagubei” (Ariñawagúni 8:22-31, TNM; Kolosana 1:15-17). Ani dan le ubouagu lubéi kei wügüri, aban meha nadagimeinti buiti ligía. Lúmagiñe liñüraü furendei lumuti wadagimanu lánina tábunawagun muna, subudiwati meha kei ‘sarafangei’ (Márükosu 6:3). * Haritagua waméi luagu lidan lan dan ligía, úatu meha gamasein le ñein lumuti lalugurahóua umegeguni lun burí wadagimanu le, ni asiaragülei, ni tulu to nadagimeintu lau elekütrisida. Lau meha háhabu hadügei gürigia wadagimanu burí le, mégeiti meha le saragu erei luma lichú aau. Gayarati san hasaminarun luagun Hesusu ñüdün áluaha fulansu, háfuga áchuga aban tídibu wewe luma anaahei fulansu lidoun fulasu le ñein lubéi lemegeirei? Gayarati san hasaminarun luagun ábunagua muna? Afidirei índanu, bena, adüga ligía katei kéiburi haláü luma dábula? Chóuruti, subudi lani meha Hesusu ugundani le lanügübei ladügǘniwa wadagimanu buidu.

7 Gúnfuli lumuti giñe Hesusu lani ministeriu lau benefaü. Téniti lun wadagimanu súdiniti le, lidan ǘrüwa irumu dimí le laubei adügei. Busenti meha lachülürün houn sun gürigia ha liyaraati, ligíati meferidirun lubéi meha dan, saragiati meha ani nadagimeinti darí áriebu (Lúkasi 21:37, 38; Huan 3:2). “Ñǘdünti Hesusu lidoun saragu uburugu luma burí lirahüñü fulasu íchigei uganu buiti luagu [L]arúeihan Bungiu” (Lúkasi 8:1). Éibugati saragu kilometuru lídangiñe burí üma le buinbei lau kaliki lun lanügüni uganu buiti houn gürigia.

8, 9. Ida liña meha larihini Hesusu ‘buiti le líchugubei luadigimari’?

8 Ariha lumuti san Hesusu lani luadigimari resultóu? Anha. Bunaguati saragu ilaü lánina inarüni luáguti Larúeihan Bungiu, darí lun lígirun saragu nadü lunti lalubahoun. Ruti meha ladügǘn luadigimari Bungiu iderebugu lun ani ágüdaha lumuti darí lun meberesen lan lerederun méiginga lun ladügüni (Huan 4:31-38). Dan le gumumemeeli lani ministeriu ya ubouagu, ma funa lugundan ladüga gayara lan lariñagun lun Lúguchi: “Rúhadina uéiriguni bun ya ubouagu, gumú nan giñe [wadagimanu] le uágubei bóunahana”! (Huan 17:4.)

9 Chóuruti úagiña lan gürigia íchuguti hénpulu le buítimati luáguti larihíniwa ‘buiti le líchugubei hawadigimari’ kei Heowá luma Hesusu. Adügati ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu lun ‘wáyeihani’, adügati giñe ínsiñeni le wasandirubei luagu Hesusu lun ‘wafalaruni’ (Éfesuna 5:1; 1 Féduru 2:21). Guentó akutiha waméi, ida luba lan wagundaarun lau resultóu le lánibei wáfaagun lidan wawadigimari.

IDA LUBA WARIHINI “BUITI LE LÍCHUGUBEI WAWADIGIMARI”

Warihibei “buiti le líchugubei wawadigimari” anhein wafalara adundehani le tídanbei Bíbülia”

10, 11. Kaba íderaguawa lun buidu lan ligaburi warihini wadagimanu?

10 Gafulasunti wadagimanu lidan habagari kristiánugu. Ani busentiwa gunda wamá lau wawadigimari. Gama lumoun, gayarati hénrengu lan, dan le mínsiñe lan wawadigimari woun. Ánheinti ítara liña lubéi, ida luba warihini “buiti le líchugubei”?

11 Sansi waméi ligaburi warihini wadagimanu. Háfuga siñati wasansiruni le gádanbaliwa, gama lumoun gayarati wasansiruni wagaburi. Líderagubadiwa wasaminarun luagu ligaburi larihini Bungiu katei. Kéiburi anhein gaduheñu wabéi lun wanuriahaniña, haritagua wamá luagu meberesenga lan ǘnabugu lan wadagimanu le wadügübei, ígirati lun wetenirun lun le hemegeirubei waduheñu, ani wéiriti lebegi katei le ligibugiñe Bungiu. Ariñagatu Bíbülia luagu gürigia lan le móunigirun lumutiña liduheñu “wuribatimati sügǘ lau aban gürigia le mafiñenti” (1 Timotéu 5:8). Dan le gunfuranda wamani lun lan wagunfulirun lau somu isuuni —kárugu le líchugubei Bungiu woun— lahuuda wadigimanu, gúndaatimatiwa sügǘ hau wapaanagu lidan wadagimanu.

12. Ka uagu buidu lubéi benefa wamá ani úaragua wagía lidan wawadigimari?

12 Arufuda wamá benefaü luma úaraguni. Lunti benefa wamá, furendei wagíame adügei wawadigimari buidu. Gíbeti buiti wibihin dan le buidu lan wawadigimaridun, gebegibei wawadigimari houn wayubudirigu (Ariñawagúni 12:24; 22:29). Ibihatiwa giñe buiti dan le úaragua wamá, míweruhan wagía umegeguni, ni dan, ni seinsu (Éfesuna 4:28). Kei wafurendeiruni lidan kapítulu 14, adügatiwa lun hafiñerun wayubudirigu wawagu. Ani íbini míchugun hamá fe luagu nadagimeintiña lan buítiña wagía, ‘darangilubei waritagun lugundun busentiwa buidu lan wóuserun lidan sun katei’ ani wasubudirubei luagu gúndaañu liña lan Wabungiute le hínsiñehabubei woun (Ebüréu 13:18; Kolosana 3:22-24).

13. Ka resultóu lánibei lubuidun wóuserun lidan wadagimanu?

13 Wasubudiruni barǘ lan ligaburi wóuserun uéiriguni lun Bungiu. Ariha hamuti amu gürigia, dan le buidu lan wóuserun. Ka san resultóu lánibei lira? Adügati lun larihíniwa “buidu lan arufudahani le luáguti Bungiu le Wasalbaragüle” (Titu 2:9, 10). Wendegüda lumuti lubuidun wóuserun, relihión le inarüniti ani adügati lun harihini gürigia luagu buidu lan. Ma hamuga lubuidun lun lasubudiruni aban wani paaná lidan wadagimanu inarüni ladüga lubuidun wóuserun! Le súdinitimabei úa lan amu katei íchuguti saragu ugundani woun, kei wasubudiruni gayara lan wagundaaragüdüni Heowá ani ru wagía uéiriguni lun lau ligaburi wóuserun (Ariñawagúni 27:11; (aliiha huméi Ariñawagúni 27:11; 1 Féduru 2:12).

YUSU WAMÁ LICHÚ AAU LIDAN LANUADIRÚN WADAGIMANU

14-16. Ka burí bián álügüdahani súdinibei lun wadügüni dan le wanúadahan wadagimanu?

14 Mariñagun tumuti Bíbülia sun le buídubei lumoun le wuribabei luáguti wadagimanu. Gama lumoun, mama luagu lira, wadügüba lan sun luwuyeri wadagimanu. Gayarati tíderaguniwa Bíbülia lun wanúadirun wadagimanu le richaguati, huuti, ani hínsiñe ligía lun Bungiu (Ariñawagúni 2:6). Ida luba wasubudiruni anhein mínsiñe lubéi somu wadagimanu lun? Anihein biama álügüdahani le súdiniti lun wadügüni.

15 Ánhawa adüga somu luwuyeri wadagimanu, wadüraaguñein san gumadi le tídanbei Bíbülia? Furanguti tadimurehan Bíbülia luagu wuriba lan íweruhani, iyeeni, luma hadügǘn guáriua (Áfuriduni 20:4; Adügaü 15:29; Éfesuna 4:28; Arufudúni 21:8). Ligíati maha wabéi lun furumiñeguarügü wadagimanu le ñein lumuti mosu lan wadügün katei kéiburi lira. Mígirun lumutiwa ínsiñeni le wasandirubei luagu Heowá, lun wánharun lun burí wadagimanu le adügati lun wadüraaguni lilurudun (aliiha huméi 1 Huan 5:3).

16 Ladügüba san wawadigimari lun gadan lániwa o wawanseragüdün somu échuni le wuribati? Samina wamá, anhein ichugúa aban wadagimanu woun lun wóunabahan gágamuru tidan aban áfisi. Úati ni kata wuribati luagu wadagimanu lira. Gama lumoun, anhein hamugati tidan lubei aban háspitali lánina haragahóuniwa irahüñü? Inarüni luagu mama lan wídehaña lidan haragahóuniwa irahüñü. Gama lumoun, lau wawadigimaridun ñein sagü weyu, ma wíchuguña hamuga ídemuei lun aban bísinisi le etenirubei lun aban échuni le siadi tumuti Bíbülia? (Áfuriduni 21:22-24TNM.) Kei hínsiñe lubéi Heowá woun, mabusenruntiwa gadan lániwa ni kata le siadi tumuti Bíbülia.

17. a) Ka burí katei lunbei wakutihani lubaragiñe desidírü wamá lidan katei burí luáguti wadagimanu? (Ariha huméi kuaduru “ Lunti san nánharun lun wadagimanu le?”.) b) Ida luba wadüga lun líderaguniwa wasaminan lun desidírü wamá katei burí le hínsiñeti lun Bungiu?

17 Lun desidírü wamá buidu lidan katei luáguti wadagimanu, buídurügübei lun wakutihani bián álügüdahani le lídanbei parafu 15 luma 16. Gama lumoun, anihein amu burí katei lunti wakutihani dan le wanúadahan wadagimanu. * Siñati wagurabahan líchuguni musu úaraguati ani gunfurandati, sun adundehani woun luagu sun katei le gayarabei lasuseredun. Lidan lira wemegeira lichú aau. Kei wafurendeiruni lidan kapítulu 2 mosu wadundehani wasaminan lau waturiahanu Bíbülia, samina wagíame ida luba lan wayusuruni lidan wabagari sagü weyu. Ítarati, “lau wayusuruni iarani le wawagubei lun wasubudiruni le buídubei lumoun le wuribabei” wéchudagüdüñein lun ítarameme lan asubudiragüdei woun, ani líderagubadiwa wasaminan lun desidírü wamá katei burí le hínsiñeti lun Bungiu ani ladügüba le lun werederun lidan línsiñehabu (Ebüréu 5:14TNM).

KIPU WAMÁ LICHÚ AAU LIDAN KATEI LÁNINA WADAGIMANU

18. Ka uagu hénrengu lubéi lakipurúniwa lichú aau lidan katei lánina áhuduraguni lun Bungiu?

18 “Hénrenguti [...] lagumuhóun dan” le, ligíati hénrengu lubéi houn kristiánugu lun hakipurun lichú aau (2 Timotéu 3:1). Subudi wamuti hénrengu haali lan ladarirún luma lakipurún wadagimanu. Ani subudi wamuti mosu lan wetenirun lun le hemegeirubei waduheñu. Gama lumoun ánhawa móunigi, ménrengunbei wígiraguagüdün woungua lun ladiheridagüdüniwa wadagimanu o haluguruniwa gürigia ubouaguna lau línsiñegu umegeguni, ani leberesehabeiti lira wawanserun lidan katei lánina wáhuduragun lun Bungiu (1 Timotéu 6:9, 10). Ariha waméi kaba lan íderaguawa akipura lichú aau luma achoururei “katei le buídubei [o le súdinitimabei]” (Filipuna 1:10).

19. Ka uagu gadüna lubéi Heowá wafiñerun luagu sunsuinagubei, ani ida luba líderaguniwa afiñeni ligía?

19 Afiñe wamá luagu Heowá tau sun wanigi (aliiha huméi Ariñawagúni 3:5, 6). Gadünati Heowá lun wafiñerun luagu sunsuinagubei, lugundun hínsiñetiwa lun ani óunigira lumutiwa (1 Féduru 5:7). Subudi lumuti sügǘ wau, kátima lan wemegeirubei ani maweiyasunti ígirawa (Sálumu 37:25). Ligíati, moun lubéi wabulieiduni le tariñagubei Bíbülia: “Míchiga huméi hínsiñehabu luagun seinsu; gunda humá lau le húmati, lugundun líchugubei Bungiu le hemegeirubei hun. Ariñagaali: ‘Nóunigirubadibu; mígirun nubadibu’” (Ebüréu 13:5). Saragu íbirigu ha eseriwidubaña lidan dan dayarüti, rútiña fe luagu ru lani Bungiu le hemegeirubei houn súnwandan. Anhein chouru wabalin líchugubei lan Heowá le wemegeirubei woun, madiheridunbadiwa saragu luagu wanuriahaniña waduheñu (Matéu 6:25-32). Maweiyasun wamá ígirei apurichihani, adamuridaguni, ni amu katei lánina wáhuduragun lun Heowá luagu wadagimanu (Matéu 24:14; Ebüréu 10:24, 25).

20. Ida liña warufuduni buidu lan wagu?

20 Mabuinchagüda waméi wabagari lau umegeguni (aliiha huméi Matéu 6:22, 23). Arufudatiwa maweinamun lan wagu luagu umegeguni dan le mabuinchagüdün wamani wabagari lau. Mosu luágunrügü lan aban katei híchigei kristiánugu harihin: hadügüni lugundan Bungiu. Anhein buidu lubéi ligaburi warihin, máfaragunbadiwa woungua lun wagañeirun saragu seinsu ni lun wanügün aban ibagari buin lau wendei. Metenirunbadiwa agañeinha katei burí le málügili lúmagiñe láfuridun, le burí uágubei hariñaga gürigia luagu megei wamani lun gunda lan wabagari. Kaba san íderaguawa? Lau mabuinchun wamá lau saragu duéiti le memegeirun wamuti, ni lau umegeguni le mégeiti saragu dan lun letenirúniwa lun. Kei tariñagun Bíbülia “anhein geigin wabéi, gadaüragun [wagía], lunti gufuruma wamá lau lira” (1 Timotéu 6:8). Houcha wamá lun sensiyu lan wakipuruni wabagari.

21. Ka uagu mosu lubéi wetenirun lun katei burí le súdinibei, ani ka katei lunbei súdinitima lan lidan wabagari?

21 Ru waméi wamadagua luma Heowá lidan furumiñeti lúgaaru súnwandan. Kei lougua lan dan, mosu wetenirun lun le súdinitimabei. Anhein madügün wamá ítara, lídinba libe-agei wadaani lidan burí katei le úati súdini lan, ani metenibadiwa lun létima súdinibei. Ka lunbei súdini lan lidan wabagari? Íbini weiri lan lisudinin laturiahóun tidan luban furendei íñuti houn saragu gürigia lun gibe lan seinsu hagañeirun, amisuraha lumutiña Hesusu lani disipulugu lun háluahani “[L]arúeihan [...] Bungiu furumiñe” (Matéu 6:33). Ani kei kristiánugu ha inarünitiña ligía wíchugubei lidan furumiñeti lúgaarü lidan wabagari. Lau ligaburi wawinwandun —le desidírü wabéi, le wasaminarubei wadügün ámuñegü, luma le wadügübei— arufuda wamuti gebegitima lan Larúeihan luma lugundan Bungiu woun, sügǘ lau umegeguni luma burí katei le líchugubei ubóu le.

ARUFUDA UBEBENI LIDAN WANI MINISTERIU

Dan le wíchuguni apurichihani lidan furumiñeti lúgaaru, warufuduñein weiri lan línsiñe Heowá woun

22, 23. a) Ka wadagimanu lídangiñe le wadügübei súdinitimabei ani ida liña warufuduni luagu ru wamani lidan lúgaaru le yuubei lun? (Ariha huméi kuaduru “ Adügati le desidírü nubéi lun labuinchun nibagari lau ugundani”.) b) Ka lunbei desidírü wamani lidan katei lánina wadagimanu?

22 Subudi hamuti lubúeingu Bungiu luagu lídanñanu lan lagumuchagüle lagumuhóun dan. Ligíati, hetenirunbei lun wadagimanu le súdinitimabei houn kristiánugu: lapurichihóun Larúeihan Bungiu luma hadügǘn disipulugu (Matéu 24:14; 28:19, 20). Ítara kei líchuguni Hesukrístu hénpulu houn, bereseguñanu lidan wadagimanu lánina asalbaruni le. Ida liña híchuguni lidan furumiñeti lúgaaru? Hibe-agei nadagimeintiña saragu lidan hani ministeriu kei apurichihatiña. Híbiri aransehatiña lun heseriwidun kei prekursorugu o misionerugu. Ani ínchaha hamutiña saragu agübürigu hasaanigu eseriwida lidan dan dayarüti, subudiga houn mosu lan hínchahaniña lun hasaminarun haganwoundagüdüni le hadügübei lidan háhuduragun lun Heowá. Keiti sun lubéi kristiánugu inarünitiña, apurichihatiña lau ubebeni, gayarati san lariñawagún luagu ariha hamani “buiti le líchugubei [h]awadigimari”? Anha. Úati amu katei le íchuguti saragu ugundani luma abinirúni woun, kei weseriwidun lun Heowá tau sun wawani (aliiha huméi Ariñawagúni 10:22).

23 Saragu wádangiñe, mosu wawadigimaridun saragu oura lun gayara lan wanuriahaniña waduheñu. Íbini ítara, gayarati warihini “buiti le líchugubei wawadigimari”, ítara kei labusenruni Heowá. Ánhawa abagarida lidan úarani luma ligaburi lisaminan luma adundehani le tídanbei Bíbülia, wagundaaruba lidan wawadigimari. Gama lumoun, moun lumuti wígirun lun lagidaruni wadagimanu dan le lunbei wayusuruni lidan wadagimanu le súdinitimabei: lapurichihóun uganu buiti luagu larúeihan Bungiu. Ítara luba warufuduni luagu hínsiñe lan Heowá woun ani ayumaha wamá werederun lidan línsiñehabu.

^ par. 6 Lidan güriegu, dimurei ‘sarafangei’ mini lan “aban nadagimeinti fulansu, lun lan yebe lábunagun muna o ladügün katei kéiburi haláü, dábula o amu burí katei”.

^ par. 17 Anihein katei burí le lunti lakutihóun luáguti wadagimanu tidan garüdia La Atalaya 15 lidan gádürü-hati, irumu 1999, páhina burí 28-30, tuma to lánina 15 lidan unsu-hati, irumu 1982, páhina 26.