Yaqʼax chupam ri rupam

Yaqʼax rikʼin ri rucholajem

Kikʼutunïk ri yeskʼin ruwäch qawuj

Kikʼutunïk ri yeskʼin ruwäch qawuj

Le Biblia nuʼij chë yekʼatzin kaʼiʼ o más testigos rchë nsol jun kʼayewal (Núm. 35:30; Deut. 17:6; 19:15; Mat. 18:16; 1 Tim. 5:19). Tapeʼ ke riʼ, ri Rupixaʼ Moisés nuʼij wä chë taq jun achï nuʼän tzʼil taq bʼanobʼäl rkʼë jun qʼopoj ri ya nkʼleʼ, y ri qʼopoj riʼ nuräq ruchiʼ ye kʼa majun nkʼoxan rchë rma xa «pa juyuʼ» kʼo wä, nbʼix chë ri achï riʼ xuʼän jun mamaʼ mak, ye kʼa ri qʼopoj manä. ¿Achkë rma nbʼix riʼ tapeʼ majun achkë xtzʼetö ri xbʼanatäj?

Chpan Deuteronomio 22:25 kʼa 27 ma najin ta ntzʼet we ri achï ajmak o manä, rma ri achï riʼ kantzij na wä chë ajmak. Ri nrajoʼ wä nukʼüt re pixaʼ reʼ ya riʼ chë ri qʼopoj ma ajmak ta. Tqatzʼetaʼ ru-contexto re pixaʼ reʼ.

Chpan Deuteronomio 22:23 chqä 24 nutzjoj rij jun achï ri nuʼän tzʼil taq bʼanobʼäl rkʼë jun qʼopoj «pa tinamït». Ri qʼopoj riʼ ya nkʼleʼ, y rma chë ri qʼopojiʼ ri ya yekʼleʼ nbʼix wä chë achiʼel ta ye kʼlan chik, ri achiʼ riʼ najin wä nuʼän jun mamaʼ mak. Ri versículo 24 nuʼij chqä chë ri qʼopoj riʼ «ma xräq ta ruchiʼ», rma riʼ ryä chqä xuʼän jun mamaʼ mak. Rma xa ta xräq ruchiʼ, ri winäq xkikʼoxaj ta chqä xkitoʼ ta. Rma riʼ che kaʼiʼ ye ajmak wä chwäch Jehová.

Ye kʼa ri Rupixaʼ Moisés nuʼij wä reʼ chqä: «Ye kʼa, we jun achï xrïl jun qʼopoj pa juyuʼ, y ri qʼopoj riʼ ya nkʼleʼ y ri achï xtzäq ruchqʼaʼ chrij rchë xwär rkʼë, xa xuʼ ri achï kʼo chë nkäm; ri qʼopoj kʼo chë majun naʼän che rä. Ryä ma ajmak ta, rma riʼ ma xtkamsäx ta. Ri xuʼän ri achï riʼ xa junan rkʼë ri nuʼän jun achï taq nkatäj chrij jun ruchʼalal rchë nukamsaj. Rma ri achï riʼ, xa pa juyuʼ xrïl wä ri qʼopoj ri ya nkʼleʼ, y ri qʼopoj riʼ xräq ruchiʼ, ye kʼa majun achkë xtoʼö rchë» (Deut. 22:25-27).

Taq nbʼanatäj riʼ, ri qʼatöy taq tzij nkinmaj wä rutzij ri qʼopoj. Ryeʼ nqʼax wä chkiwäch chë «ri qʼopoj riʼ xräq ruchiʼ, ye kʼa majun achkë xtoʼö rchë». Rma riʼ, ri qʼopoj ma xuʼän ta jun mamaʼ mak. Ye kʼa ri achï riʼ nqʼat wä tzij pa ruwiʼ rma xtzʼlaʼ ri qʼopoj chqä xuʼän jun mamaʼ mak chwäch Jehová.

Rma riʼ, tapeʼ re pixaʼ reʼ nrajoʼ wä nukʼüt chë ri qʼopoj ma ajmak ta, ri xqatzʼët qa nukʼüt chë ri achï kan ajmak wä chwäch Jehová. Ütz nqayaʼ chwäch qan chë ri qʼatöy taq tzij ütz ütz xtkinukʼuj na wä ri xbʼanatäj chqä chë ri rubʼanik xtkisöl ri kʼayewal riʼ kan xtkʼwaj wä riʼ rkʼë ri naʼoj ye rubʼin qa Jehová nkʼaj chik mul (Éx. 20:14; Deut. 13:14; 17:4).