Yaqʼax chupam ri rupam

Yaqʼax rikʼin ri rucholajem

«Ri utziläj taq rutzjol [...] xttzjöx»

«Ri utziläj taq rutzjol [...] xttzjöx»

«Ri utziläj taq rutzjol [...] xttzjöx»

«Ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios xttzjöx chwäch jontir Ruwachʼlew rchë chë ke riʼ jontir winäq xkekʼoxan rchë. Chrij riʼ kʼa riʼ xtchup ruwäch ronojel ri itzelal» (MATEO 24:14).

¿Achkë xrajoʼ xuʼij Jesús kikʼë re tzij reʼ? Ri Evangelio rchë Lucas nuʼij chë Jesús «xbʼä chkipan nmaʼq chqä koköj taq tinamït rchë xbʼetzjoj ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios» (Lucas 8:⁠1). Ryä chqä xuʼij: «Kʼo chë ntzjoj ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios [...]; xa kan rma riʼ xitaq pä» (Lucas 4:​43). Pa naʼäy, ryä xerutäq rutzeqelbʼëy rchë nkitzjoj ri utziläj taq rutzjol riʼ chkipan koköj chqä nmaʼq taq tinamït ri naqaj ye kʼo wä. Ye kʼa chrij riʼ xuʼij reʼ chkë: «Xkixok n-testigos [...] kʼa pa tinamït ri más näj nkanaj wä» (Hechos 1:8; Lucas 10:1).

Ri xkiʼän ri naʼäy taq cristianos. Ri rutzeqelbʼëy Jesús kan xkichäp ri samaj xyaʼöx qa pa kiqʼaʼ. Chpan Hechos 5:42 nuʼij reʼ: «Ronojel qʼij, kan xkitäj kiqʼij rchë xkikʼüt chqä xkitzjoj ri utziläj taq rutzjol chrij ri Cristo, Jesús, pa templo chqä chuchiʼ taq jay». Re samaj reʼ jontir cristianos xebʼanö rchë, y ma xechaʼöx ta na. Ri historiador August Neander nuʼij: «Celso, jun chkë ri naʼäy ri xtzʼibʼan ri achkë nuquʼ chrij ri cristianismo, ntzeʼen wä chkij ri cristianos ri yetzjon Ruchʼaʼäl Dios rma xa ye josqʼin lana, ye ajbʼanöy xajabʼ, xa chrij tzʼüm ye samaj wä, xa majun ta kitamabʼal chqä ma ye oknäq ta pa tijobʼäl». Jean Bernardi, ri xtzʼibʼan rchë ri libro Les premiers siècles de L’Église (Los primeros siglos de la Iglesia), nuʼij chë ri cristianos kʼo wä chë «nkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios xa bʼa akuchï ye kʼo wä chqä che rä xa bʼa achkë winäq; pa taq bʼey, pa taq tinamït, pa taq kʼaybʼäl chqä chkachoch ri winäq. Y nkiʼän wä riʼ taq majun kʼayewal pa kiwiʼ chqä taq nyaʼöx kʼayewal pa kiwiʼ». Ri achï riʼ chqä xuʼij chë ri cristianos kʼo wä chë yeʼapon «chpan ri tinamït ri kʼa más näj nkanaj wä».

¿Achkë yetzjon Ruchʼaʼäl Dios komä? Jun sacerdote ri rubʼiniʼan David Watson nuʼij chë «ri winäq komä ma kan ta nuʼij riʼ kan nkitamaj chrij Dios rma ri Iglesia ma nbʼä ta kikʼë ri winäq rchë nukʼüt ri Ruchʼaʼäl Dios chkiwäch». José Luis Pérez Guadalupe nuʼij chpan ri libro ¿Por qué se van los católicos? chë ri testigos de Jehová ma ye junan ta kikʼë ri evangélicos, ri adventistas chqä nkʼaj chik religiones, rma ri testigos de Jehová «yebʼä chuchiʼ taq jay» rchë nkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios.

Chpan jun wuj rchë ri Cato Institute, Jonathan Turley xuʼij reʼ: «Xa xuʼ naʼij testigos de Jehová, y kan konojel bʼaʼ chkë ri winäq npë pa kijolon ri ajtzjöy Ruchʼaʼäl Dios ri nkikokaj ruchiʼ kachoch taq ma kiyoʼen ta wä. Chkiwäch ryeʼ —ri Testigos—, ma yebʼä ta chuchiʼ taq jay rchë nkikʼüt chkiwäch ri nkʼaj chik ri nkinmaj, xa kan nkʼatzin rchë nkowïr ri kikʼuqbʼäl kʼuʼx» (Cato Supreme Court Review, 2001-​2002).

[Recuadro]

¿Xatzʼët yän yë achkë riʼ ri kantzij taq cristianos?

Chkipan ri artículos ri xeqatzʼët qa, xqaksaj le Biblia rchë xqanukʼuj kij jalajöj naʼoj ri nkikʼüt ye achkë riʼ ri kantzij taq cristianos. ¿Xatzʼët yän rït ye achkë riʼ? Kantzij na wä chë kan ye kʼïy religiones ye kʼo ri nkiʼij chë ye cristianos, ye kʼa ma keʼamestaj ta re tzij reʼ ri xuʼij Jesús chkë rutzeqelbʼëy: «Ma jontir ta ri yebʼin ‹Wajaw, Wajaw› chwä xkeʼok chpan Ruqʼatbʼäl Tzij Dios. Xa xuʼ xkeʼok ri xtkiʼän ri nrajoʼ ri Ntataʼ ri kʼo chlaʼ chkaj» (Mateo 7:​21). Achiʼel nqatzʼët, rchë nawïl ri utzil ri xtkʼäm pä ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios pa qawiʼ, nkʼatzin natzʼët achkë yebʼanö ri nrajoʼ Dios —ntel chë tzij, ri kantzij taq cristianos— y yatok kichiʼil. ¿Nawajoʼ natamaj más chrij re Qʼatbʼäl Tzij reʼ chqä achkë utzil xtkʼäm pä pa qawiʼ? (Lucas 4:43). We ke riʼ, tabʼanaʼ utzil katzjon kikʼë ri xeyaʼö re revista reʼ chawä: ri testigos de Jehová.