Chpan ri jnaʼ 2023, ri doctores xkitzʼët chë más ye kʼïy winäq chwäch jontir le Rwachʼlew nkinaʼ chë xa kiyonïl ye kʼo chqä chë nkʼatzin yetoʼöx ri winäq riʼ. ¿Kʼo komä rsolik re kʼayewal reʼ?

•   «Ri nqanaʼ chë xa qayonïl yoj kʼo chqä ri nqayonij qa qiʼ rkʼë jbʼaʼ nuʼän chë npë qayabʼil o npë jun mamaʼ bʼis pa qan. Rma riʼ, ¿achkë ütz nqaʼän? Ütz chë ronojel qʼij nqakanuj rbʼanik rchë más jnan nuʼän qawäch kikʼë qachiʼil» (Vivek Murthy, ri ukʼwayon bʼey chpan ri Salud Pública rchë Estados Unidos). a

 Ma nkʼatzin ta na chë jun winäq nuyonij qa riʼ rchë nunaʼ chë xa ryonïl kʼo. Rkʼë jbʼaʼ ye kʼo nkinaʼ chë xa kiyonïl ye kʼo tapeʼ ye kʼo chkikojöl ye kʼïy winäq. We röj nqanaʼ chë xa qayonïl yoj kʼo, le Biblia nqrtoʼ rchë más jnan nuʼän qawäch kikʼë qamigos; ya riʼ xtqrtoʼ rchë ma kan ta xtqanaʼ chik chë xa qayonïl yoj kʼo.

 Taʼij ri nanaʼ chqä tayaʼ axkïn. Röj ütz nqaʼij chkë ri nkʼaj chik achkë nqanaʼ, ye kʼa nkʼatzin chqä nqayaʼ qaxkïn chkë taq nkiʼij chqë achkë nkinaʼ. Taq más xtakʼüt chwäch jun winäq chë yachʼpü chrij, más jnan xtuʼän awäch rkʼë.

•   Ri nuʼij le Biblia: «Ma tiʼän ta xa xuʼ ri nkʼatzin chiwä rïx, xa tibʼanaʼ chqä ri nkʼatzin chkë ri nkʼaj chik» (Filipenses 2:4).

 Keʼakanuj nkʼaj chik awamigos. Keʼakanuj jalajöj kiwäch awamigos, achiʼel ri kʼo chik kijnaʼ o más ye akʼalaʼ chawäch rït, o achiʼel ri jun chik kijatzul o jukʼan chik tinamït kepë wä.

•   Ri nuʼij le Biblia: «Kan rkʼë ronojel iwan keʼiwajoʼ ri nkʼaj chik» (2 Corintios 6:13).

 We nawajoʼ natamaj más chrij ri achkë rbʼanik yeʼawïl ütz awamigos, taskʼij rwäch ri artículo «Cómo saciar la sed de amistad».