Yaqʼax chupam ri rupam

Yaqʼax rikʼin ri rucholajem

TJONÏK 06

¿Achkë rubʼanik xchapatäj pä ri kʼaslemal?

¿Achkë rubʼanik xchapatäj pä ri kʼaslemal?

«Awkʼë rït [Dios] xtzʼuktäj wä pä ri kʼaslemal» (Salmo 36:9). ¿Nanmaj rït riʼ? Ye kʼo jojun winäq nkiʼij chë ri kʼaslemal chaq ke riʼ xtzʼuktäj pä, chë majun ta jun xbʼanö rchë. Xa ta ke riʼ xbʼanatäj, reʼ ntel chë tzij chë majun ta rma yoj kʼäs. Ye kʼa we yë Jehová xyaʼö qakʼaslemal, reʼ ntel chë tzij chë kʼo rma xqr-än, ¿tapeʼ? a Tatzʼetaʼ achkë nuʼij le Biblia chrij ri rubʼanik xchapatäj pä ri kʼaslemal y achkë rma ütz nqanmaj riʼ.

1. ¿Achkë xbʼanö ri kaj chqä le Ruwachʼulew?

Le Biblia nuʼij: «Pa naʼäy, Dios xuʼän ri kaj chqä le Ruwachʼulew» (Génesis 1:1). Ye kʼïy científicos nkinmaj chë jontir ri kʼo chkaj chqä chwäch le Ruwachʼulew kʼo jun rubʼanik xechapatäj pä. ¿Achkë rubʼanik xuʼän Dios jontir riʼ? Ryä xksaj ri loqʼoläj ruchqʼaʼ rchë xuʼän jontir ri kʼo: ri galaxias, ri chʼumilaʼ, ri planetas... (Génesis 1:2).

2. ¿Achkë rma Dios xuʼän le Ruwachʼulew?

Jehová «ma xuʼän ta le Ruwachʼulew rchë chë majun ta njeʼ chwäch, xa kan xuʼän rchë chë kʼo winäq yejeʼ chwäch» (Isaías 45:​18). Ryä kan jaʼäl xuʼän qa che rä le Ruwachʼulew chqä xyaʼ qa jontir ri nkʼatzin chkë ri winäq rchë ronojel mul ütz yejeʼ chwäch (taskʼij ruwäch Isaías 40:​28 y 42:5). Ri científicos nkiʼij chë le Ruwachʼulew ma junan ta kikʼë ri nkʼaj chik planetas, rma majun ta chik jun planeta ri ütz yekʼaseʼ winäq chwäch.

3. ¿Achkë nbʼanö chë ri winäq ma ye junan ta kikʼë ri chköp?

Taq xuʼän yän le Ruwachʼulew, Jehová xyaʼ pä kʼaslemal chwäch. Naʼäy, xeruʼän ri cheʼ, ri kotzʼiʼj chqä ri chköp. Chrij riʼ Dios xeruʼän ri winäq, kan achiʼel rubʼanik ryä kan ke riʼ xuʼän chkë (taskʼij ruwäch Génesis 1:​27). ¿Achkë nbʼanö chë ma yoj junan ta kikʼë ri chköp? Rma kan achiʼel rubʼanik Dios kan ke riʼ bʼanon qa chqë, röj nqkowin nqakʼüt rajowabʼäl chqä runaʼoj nuʼän kikʼë jontir. Chqä nqkowin nqatamaj nkʼaj chik chʼaʼäl, nqaloqʼoqʼej ri rubʼanon qa chqä kiʼ qakʼuʼx nqaʼän taq nqakʼoxaj bʼix. Y jun chik ri nbʼanö chë ma yoj junan ta kikʼë ri chköp, ya riʼ chë röj nqkowin nqayaʼ ruqʼij Dios.

TQATAMAJ MÁS CHRIJ RE NAʼOJ REʼ

Tqatzʼetaʼ achkë rma nqaʼij chë yë Dios xbʼanö ri jalajöj kiwäch kʼaslemal kʼo y achkë rma ütz nqanmaj ri nuʼij le Biblia chrij riʼ. Chqä tqatzʼetaʼ achkë nkikʼüt qa chqawäch chrij Dios ri utziläj taq naʼoj kʼo kikʼë ri winäq.

4. Jontir ri kʼo kikʼaslemal kʼo jun xbʼanö kichë

Kʼïy mul ri winäq nyaʼöx kiqʼij xa rma kʼo jun nkiʼän ri xa chrij ri kʼo chwäch le Ruwachʼulew nkesaj wä kinaʼoj. Ye kʼa, ¿achkë kʼo ta chë nyaʼöx ruqʼij rma jontir ri kʼo chwäch le Ruwachʼulew? Titzʼetaʼ ri VIDEO y kixtzjon chrij reʼ:

  • ¿Achkë jojun kibʼanon ri winäq ri xa chkij chköp kesan wä kinaʼoj?

Jontir jay kʼo jun winäq xbʼanö rchë. Ye kʼa, ¿achkë xbʼanö jontir ri kʼo chwäch le ruwachʼulew? Tiskʼij ruwäch Hebreos 3:4 y kixtzjon chrij reʼ:

  • ¿Achkë más nqä chawäch rït chrij ri ye kʼo chwäch le Ruwachʼulew?

  • ¿Ütz komä nqanmaj chë kʼo jun xbʼanö jontir ri kʼo chkaj chqä chwäch le Ruwachʼulew? ¿Achkë rma?

¿Ataman rït reʼ?

Pa jw.org xtawïl más naʼoj chqä videos chrij re naʼoj reʼ. Keʼakanuj chpan ri peraj «¿Kʼo komä jun xbʼanö rchë?» y «Ri nbʼix chrij ri rubʼanik xchapatäj pä ri kʼaslemal».

«Kantzij na wä chë xa bʼa achkë jay kʼo jun xbʼanö rchë, ye kʼa ri xbʼanö jontir ya riʼ Dios».

5. Ri nuʼij le Biblia chrij ri rubʼanik xbʼan che rä jontir ri kʼo

Chpan ri capítulo 1 rchë Génesis, le Biblia nuʼij achkë rubʼanik xbʼan che rä le Ruwachʼulew chqä jontir ri kʼo chwäch. ¿Kantzij komä xbʼanatäj riʼ o xa yë ri winäq xetzʼukü pä rchë? Titzʼetaʼ ri VIDEO y kixtzjon chrij reʼ:

  • ¿Nukʼüt komä le Biblia chë xa pa 6 qʼij, ri kʼo 24 horas chpan, xbʼan wä le Ruwachʼulew chqä jontir ri kʼo chwäch?

  • ¿Ütz komä nqanmaj ri nuʼij le Biblia chrij ri rubʼanik xbʼan che rä jontir ri kʼo? ¿Achkë rma?

Tiskʼij ruwäch Génesis 1:1 y kixtzjon chrij reʼ:

  • Ye kʼïy científicos nkinmaj chë jontir ri kʼo chkaj chqä chwäch le Ruwachʼulew kʼo jun rubʼanik xechapatäj pä. ¿Rukʼwan komä riʼ ri nkiʼij ryeʼ rkʼë ri xaskʼij qa chpan le Biblia?

Ye kʼo jojun winäq nkikʼutuj qa chkiwäch we Dios xksaj ri evolución rchë xuʼän jontir ri kʼo. Tiskʼij ruwäch Génesis 1:​21, 25, 27 y kixtzjon chrij reʼ:

  • ¿Nukʼüt komä le Biblia chë Dios xksaj ri evolución rchë xeruʼän ri kär, ri nkʼaj chik chköp chqä ri winäq? ¿O kan yë ryä xbʼanö ri jalajöj kiwäch kʼaslemal kʼo?

6. Röj ma junan ta qabʼanik rkʼë xa bʼa achkë chik jun ri rubʼanon qa Dios

Röj ma junan ta qabʼanik kikʼë ri chköp. Tiskʼij ruwäch Génesis 1:​26 y kixtzjon chrij reʼ:

  • Röj nqjowan chqä nqapoqonaj kiwäch nkʼaj chik rma Dios kan achiʼel rubʼanik ryä kan ke riʼ xuʼän qa chqë. ¿Achkë nukʼüt riʼ chawäch chrij runaʼoj Jehová?

JOJUN WINÄQ NKIʼIJ REʼ: «Ri nuʼij le Biblia chrij ri rubʼanik xbʼan che rä ri kaj chqä le Ruwachʼulew ma kantzij ta xbʼanatäj».

  • ¿Achkë naʼij rït? ¿Achkë rma?

RI XQATAMAJ QA

Jehová xuʼän jontir ri kʼo chkaj chqä chwäch le Ruwachʼulew.

Tqakamluj ri xqatzʼët qa

  • ¿Achkë nukʼüt le Biblia chrij ri rubʼanik xbʼan ri kaj chqä le Ruwachʼulew?

  • ¿Xksaj komä Dios ri evolución rchë xeruʼän ri jalajöj kiwäch kʼaslemal kʼo, o kan yë ryä xbʼanö kichë?

  • ¿Achkë rma röj ma junan ta qabʼanik rkʼë xa bʼa achkë chik jun ri rubʼanon qa Dios?

Ütz naʼän reʼ

RCHË NATAMAJ MÁS

Tatzʼetaʼ chë ri rubʼanik xbʼan qa chkë ri ye kʼo chwäch le Ruwachʼulew nkikʼüt chë kʼo jun xbʼanö kichë.

«¿Achkë nqatamaj chkij ri ye kʼo chwäch le Ruwachʼulew?» (¡Despertad!, septiembre 2006)

Tatzʼetaʼ achkë rubʼanik jun tataʼaj nukʼüt chwäch rukʼajol achkë rubʼanik xbʼan jontir ri kʼo chkaj chqä chwäch le Ruwachʼulew.

Jehová xbʼanö jontir ri kʼo (2:37)

Tatzʼetaʼ achkë nkikʼüt chqawäch ri kibʼaqil ri chköp ri xejeʼ ojer chqä ri kibʼanon ri científicos komä: we ri kʼaslemal chaq ke riʼ xtzʼuktäj pä o kʼo jun xbʼanö rchë.

Ri rubʼanik xchapatäj pä ri kʼaslemal. 5 kʼutunïk ri kan kʼo ruqʼij nnukʼüx kij (Folleto)

a Chpan ri tjonïk 25 nuʼij achkë rma Dios xeruʼän ri winäq.