TÖHAKÖÖPÖ ĀTIKÖL 1
Ngöhören Yin höng Hayönglenre in Yāvē
NGAM YĪÖRTEXT 2021: “Im inlahen yīö ngöhören ngam kumlēḵ yīö im Inyönglenre Inrē.”—ISA. 30:15.
Tinköökö 3 Kumlēḵ Ih, Maheūṅkkö Ih, Innyatlö Ih inrē
RAHËICHTAMAT *
1. Asuh nup kò-òren intöönö yamih nö ellōn hī tö sā nuk intöönö yamih nö ellōn ök Rācha Tavit?
ṘÒKHÖRE in lōnu töre hòṅ kuchīken lām inrē. Öt hěng tak in hī tö yal nö kihngen. Sön pöri öi höng īnu tö nup kanihngen re. Amahtuṙen öi hēṙu sā mufēḵ ellōn ök Rācha Tāvit öi hòṅ hatöönö Yāvē öi ngö ṙô: “Irô-òten öich min chöh ellōn re öich höng haṙivö ellōn irô-ò tö ngih sakamö?”—Sal. 13:2.
2. Asuh nup min kahakkö hī in ngih ātiköl?
2 Öthō in öt yihiv tö nup kanihngen töngamuh, öt hō öi öt kò-òngvah tö u. Mihôiṅ pöri ayī-ö öi hakūönngö ṙôken u. Mikahtö kūö re in min in ngih ātiköl tö nup löktö yanīhi nup kanihngen. Ngaich kakken nup tö tafūöl min ayī-ö inlahen hī öi la-al nup kanihngenre öi höng ngöhören.
ASUH NUP LĀINYNGEN NUP KANIHNGEN NÖ YIH?
3. Asuh nup min kò-òren löktö yanīhi nup kanihngen hī mihôiṅ öi min lakngö röön u?
3 Kūö ṙôken nup mufē re in kò-òren öi yihiv tö nup kanihngen re.Tö sā në, pōyen ṙāi në nya-aṅkūö, chehen alaha, öt teunglö tī mānlö kui re kūö ṙôken ṙāi në chehen töngamuh; töölô inrē öi ulāingö ṙētak tö yip holre ip chūök re öi kamān hēk el iskul inrē. Öt rēhěn öi kô asökngen në öt lanöökö ikūö ngih panam. Kihngen ayī-ö pöi iyöng kūö ngih panam im chūök vē tarik töt akahakūö tö ṙôm Paipöl. Akahakūö Mët. 13:22; 1 Yôhan. 5:19) Lökten in töngamuh öi ngatī ṙôken kanihngen!
inrē ngam Sī-ö, ngam tēv ngih panam, tö yip tarik yēḵ cha min nö “piṙūtkö nup kanôlò ing panam” ngaich mihôiṅ min cha-a nö ṙāngen re nö lök lōn Yāvē yēḵ cha min nö kihngen. (4. Sith Inlahen mufē öi min kò-òren yěi yihiv tö nup kanihngen?
4 Yěn pōyen min nup kanihngen hī höng anū-ö min ngaich afēkö hī. Tö sā në, löktö yih nup vö min rupīö chu hòṅ chu min aṅ hēk sitih inlahen öich vö min yēḵ chu vahavö, öt kinmānu inrē. Mihôiṅ öich vö min la-al nup kinlaha re hòṅ chu öt filal nup chööngö ngam Tēv. Lohten min öi kihngen fēkö inlahen tī yip tarik lamārit ngam Sī-ö nö chökṙen yip tarik ngam Tēv, ngaich sitih inlahen ayī-ö hē-e yěn hòṅ chökṙen hī anga-aṅ. Ngölōn min öi kò-òren ‘vaich öi min yěi ngatī mufē?’
5. Tö sitih manah öng ngam ṙô Yēsū hē ò nö ngö ṙô: “Uh yin piṙūtkö nômöre”?
5 Ngöṙô ang Yēsū tö yik haköptöre: “Uh yin piṙūtkö nômöre.” (Mët. 6:25) Tö ngatī manah öng ngam ṙô Yēsū tö hī ngaich ui hēngô afēka? Hö-ön ngatī! Pön pōyen misī yik tarik Yāvē tö pōyen mufē elkui lōn sön ang Yāvē nö öt havööngökūöre tö cha. * (1 Rā. 19:4; Sal. 6:3) Tö ngö manah pöri ngam ṙô Yēsū tö hī öi sōtu öi yahlö mufē tö u. Sōten hī anga-aṅ yahlö mufē öi höng afēkö öp nya-aṅkūö ngih nômöre ngaich vaichngö min öi kò-òren töm linöökö lōn ngam Tēv. Sitih inlahen öi ri kò-òren hòṅ hī öt yahlö piṙūtka?—Ngëich köm pòks “ Chinta Köm Körně kē Törīkě.”
TAFŪÖL MINË TALÖÖKÖ HĪ HAKŪÖNNGÖ NUP TÖYAHLÖ MUFĒ
6. Sā ṙô ngam Filipī 4:6, 7, asuh öp min ṙamaptö nup tö yahlö mufē hī?
6 (1) Vë-ekūötēv örheūheu. Yöölen ön ngòh Kristīön tö nup kanihngenre, yěn havöötökūöre nö in Yāvē. (1 Pīt. 5:7) Pön hang ṙô ò min anga-aṅ, ngaich kē-ěkūö ò tö “ngam lanāmö ngam Tēv, ngam chamööḵngö taṙòkhöre mikah min.” (Vë-ekūö Filip. 4:6, 7.) Löktö im töhet fanöinylöre min ang Yāvē nö ṙaptö nup tö yahlö mufē hī.—Kal. 5:22.
7. Asuh nup tö hòṅ kanöplōn hī yēḵ hī öi ve-ekūö ngam Tēv?
7 Yēḵ meh yihtöre in Yāvē öm ve-ekūötēv, keuheūtnyö ṙô ellōnre man öm in ò. Mihôiṅ öm keuheūtnyö ṙô ellōnre ikūö Yāvē töre öm hòṅ la-al nup kanihngen re ngaich kē-ěkūö meh min anga-aṅ tö mikah kumlēḵ inrē hòṅ meh kô öm la-al nup kanihngen re. Yěm ötkô pöri öm la-al nup kanihngenre tö kūö ṙôken u, ngaich havëkö kūö Yāvē me-eṅ tö hinòlṙen re hòṅ meh öt yahlö mufē. Höng iṙūöhö ṙô öm ve-ekūötēv pòrô öm öt ilööṙen teūngen tö sanapṙô re, um ṙāngôre. Tön rö-ö an Yāvē nöng tölṙô meh ve-eny nup ṙô ellōnre tön tölṙô meh pöri örheūheu ṙô öm ve-ekūötēv.—Lūk. 11:8-10.
8. Asuh nup tötkô nö vāchi tö hī ṙô hī yēḵ hī ve-ekūötēv?
8 Yēḵ meh öm pehtö nup taṙòkhöre pinṙūtölōnre öm in Yāvē öm ve-ekūötēv, um vaichngö öm öt kētö nöönyö ò. Mihôiṅ öm kaheuk ṙôken nup inkòlô re tö tī ò, pòrô nö ṙònghöichṙen nup kanihngen meh. Yēḵ meh öt heuveū-eu ṙô öm marôtòng ṙô öm ve-eny nup mufē elkuilōnre öm in Yāvē, mihôiṅ öm köplōn tö ò nö öthō nö öt sapṙô meh pòrô öm höng ngöṙô ‘Hayööken chu man!’—2 Kin. 18:31; Rōm. 8:26.
9. Achīö öp min tökô-en chūök innyatlö?
Isa. 30:1, 2) Ve-eny nang cha ang Yāvē töm chahöh cha talöökö nöng chanök alaha. (Isa. 30:7, 12, 13) Löktö in Isayā, ang Yāvē nö ve-eny nang yik tarik töm tökô-en chūök cha nö chöh inyönglenre. Ngö ṙô anga-aṅ: “Im inlahen yīö ngöhören ngam kumlēḵ yīö im inyönglenre inrē ” tö yīö öi in Yāvē.—Isa. 30:15b.
9 (2) Hayönglenre im mikah Yāvē, um i mikah re. Ik samyeūheu 8 senchurī B.C.E., hē yik aṅ Yūtā nö pa-ekūö tö cha min kiyūngö tö yik aṅ Asiriā ngaich haköövö cha-a. Havëkö inyööken re ngaich cha-a nö in yik aṅ Aikup. (10. Sitih Inlahen öi kò-òren hameuktöre hayönglenre öi in Yāvē?
10 Sitih inlahen öi kò-òren hameuktöre hayönglenre öi in Yāvē? Ngëichkö në inchō elmat hī. Sā meh yěm teūngen töp kinmānö töpōyen rineushö öt ṙētak vö pöri öm chuh el mīting, ahānga inrē. Haṙöingen meh yip muh ip chūök meh öm kamān pön yikngen meh, hö-ö pöri cha-a nö lamöklōn ngam Tēv Yāvē. Asehkūöre yěn ngöṙô yip aṅ patī meh nö in meh : “Katöllö lōnre man yěch chū-ö yěn ngam Tēv meh.” Lohten öm kihngen öm katöllö öp tölöng kahë re in u anū-ö në tölūöi, in u pöri nö ṙòkhöre mihôiṅ ang Yāvē nö hayööken meh öm lööngö katöllö. (Mët. 6:33; 10:37; 1 Kòr. 7:39) Ngam intöönö pöri, Hayönglen re hēk ṙātö ellōnre öm min in Yāvē?
11. Asuh öp öre haköp hī imat ngam Paipöl mahayööken hī öt vöö yěn yih pòrô nup kanihngen hī?
11 (3) Haköp man in yik tölöng hēk tövaich. Pōyen yik tarik töhakööpö inlahen tö hī yik töng ngöhören nö hayönglen re nö in Yāvē. Yēḵ meh min öm haköp inlahen cha ngaich yöölen min me-eṅ öm lökten in u yěm la-al nup kanihngen re. Tö sā ngih, hē yik mākūö yik Yahūti nö tölṙô yik tanīnöṙô nö ṙāngenre nö ahānga, öt ṙāngenre pöri cha-a. Vaich tö ngö ṙô cha-a: “Hòṅ hang chööngö ngam Tēv in, mööḵlö tö chööngö tarik.” (Inl. 5:29) Unôichrit cha pòrô nö fohoh, öt pa-ekūö yik tanīnöṙô. Kūö yòh? Kūö cha nö akahakūö tö Yāvē nö lā in cha. Ṙamlōn anga-aṅ inrē nö in cha. Lökten cha-a nöng iṙūöhen nö ahāngköm tölöök inhānga. (Inl 5:40-42) Hē yik tökunyaha elmat nö hòṅ fëlngen Satěpān, höng ngöh töhëichṙen anga-aṅ yang inrē ök arëkūö ò “sā mineūkö kūö ma-ahānga anga-aṅ.” (Inl 6:12-15) Kūö yòh? Kūö ò nö akahalōn tö Yāvē nö ṙamlōn nö in ò.
12. Sā ṙô ngam 1 Pītör 3:14 töm 4:14, kūö yòh öi mihôiṅ höng ṙamlōn yēḵ hī öi hakihtuṙen?
12 Ṙātö ellōnre yik tanīnöṙô tö Yāvē nö in cha. Kē-ěkūö cha anga-aṅ tö kumlēḵ cha nö hameuknyö nuk la-en pinngangkūö. (Inl. 5:12-16; 6:8) Pòrô pöri ayī-ö töngamuh öi öt sā cha öi hameuktö pinngangkūö. Sön Yāvē nö holtö ṙah hī, Fēḵlen hī anga-aṅ nö löktö im Ṙô re tö ò nö ṙamlōn nö in hī kūö hī hō kihngen kūö tölöök la-en, kētö ngam töhet fanönylöre inrē anga-aṅ nö in hī. (Vë-evkūö 1 Pīt. 3:14; 4:14.) Lökten mihôiṅ öi öt pa-ekūö yěn yih min nup kanihngen hī, Hòṅ hayönglenre pöri öi in Yāvē ngaich öt hō min anga-aṅ nö öt laklen hī pòrô nup tösitih kanihngen hī öthō min anga-aṅ nö öt mihôiṅ nö ṙānyen hī. Nuk kinlēḵngô Yēsū nö in yik haköptö ò ik raneh senchurī, teung min anū-ö nö in hī, ngö ṙô anga-aṅ: “Tön kētö elvāng yīö Chin min, ane inrē mikah, nup öt kanô-òṅ yip lā-al yīö min öt huneū-euṅ ṙô cha nö sapṙô.” Ṙinātu ellōn ayī-ö: “Teūngen min tö nômöre, öi löktö im manöiyö.” (Lūk. 21:12-19) Köplōn tö Yāvē nö öthō nö vaichngen hī, pòrô min öi kapah ngaich hachohlen hī min anga-aṅ.
13. Asuh öp min yanöölen hī in yik töt ngöh nö hayönglen re nö in Yāvē?
13 Mihôiṅ in inrē yanööluṙen in yik töt ngöh nö hayönglen re nö in Yāvē. Yēḵ hī min haköp inlahen cha ngaich öt hō min öi asīnkö nuk tövaich inlahen cha. Sā inlahen ök Rācha Asā aṅ Yūtā nö hayönglenre sin nö in Yāvē nö inuk kanihngen re hē ranulten ò nö hayöng, lökten ò nö hakôlöng ṙô tö Yāvē. (2 Kin. 14:9-12) Unôichngöre pöri ngaich anga-aṅ nö hayönglenre nö i mikah re hē ök Rācha Pasā aṅ Israel nö choholre nö hòṅ kiyūngan, ngaich havëkö hinòlṙen re anga-aṅ nö in yik aṅ Sīriā, nö hòṅ in Yāvē öre anga-aṅ nö hayönglenre nö sā inlahenre tö lā-urěh. (2 Kin. 16:1-3) Hē ò inrē ngaich nö köny nö pōihangen nö vahavö ngaich ötrēhěn anga-aṅ nö havëkö inyöökenre nö in Yāvē.—2 Kin. 16:12.
14. Asuh öp kò-òren haköplö hī in ngam vanāchö Asā?
14 Ik raneh sin ang Asā nö hayönglenre nö in Yāvē nö inuk kanihngen re. Unôichngöre pöri anga-aṅ nö vaichngö tö ngam Tēv, ngaich hayönglenre anga-aṅ nö i mikah re. Yöölen anga-aṅ tölōnre yěn ngatī, löng inrē ngam inlahen ò tö lōn ò nö hayönglenre nö in yik aṅ Sīriā nö la-al yik Israel. Öt marò-òten pöri ngam lanāmö nö in ò. Löktö in ök pròfět ang Yāvē nö vë-ekūö Asā nö ngö ṙô: “Pò meh hayönglenre ip rācha aṅ Sīriā, öm öt hayönglenre in Yāvē ngam Tēv meh, ngaich yik kumyung ök rācha aṅ Sīriā nö öt kô-òngvah tö tī meh.” (2 Kin. 16:7) Hòṅ chumkūöṙen ayī-ö inrē hòṅ hī min öt höng kahngenre öi chöh talöököre la-al nup kanihngenre ngaich öt kēḵ inyööken re öi in ngam Ṙô Yāvē. Pòrô nö töveut nup Iōn hī la-en, löng pöri min nup töng katöllö hī yěi ngöhören hayönglenre öi in Yāvē.
15. Sitih inlahen öi kò-òren yěi vë-ekūö mat ngam Paipöl?
15 (4) Köplōn Tö Nup Miröökö Aṅmat Paipöl. Mihôiṅ nup inrē aṅmat ngam Paipöl miröökö nö hayööken hī ngöhören öi köp hayönglenre öi in Yāvē, lökten kalah köplōn tö nup miröökö. Mihôiṅ min öm pōitô öm vë-ekūö u kūichngen u inrē mihôiṅ inrē öm ṙōlheuh ṙô öm vë-ekūö u hôṅ meh köplōn. Ngatī tinöölö ṙô misī ang Yôsuā nö haköp ngam līpöre Chööngö ngaich asīnkö nup imat e. Ngaich hayööken ò min anū-ö nö öt pa-ekūö nö inup töng kū-ö ò nö kiröönngöre. (Yôs. 1:8, 9) Mihôiṅ ngam Paipöl nö hayööken hī öi öt halönyköre yěn pòrô nö pōyen nup kanihngen hī.—Sal. 27:1-3; Inch. 3:25, 26.
16. Sitih Inlahen tī ang Yāvē nö hayööken hī ngöhören hayönglenre in ò nö löktö in minë māṅ?
16 (5) Hanôlhötre in yip tarik ngam Tēv. Mihôiṅ yip inrē prötör sistör hī nö hayööken hī köp ngöhören hayönglenre öi in Yāvē. Yöölen in kò-òren löktö inup minkahten hēk nup sanapṙô nup tö vënyu nö löknyö el mīting, ngönlöre inrē ayī-ö yěi vë-ekūöre tö yip prötör sistör hī. (Hep. 10:24, 25) Mihôiṅ inrē öi ngönlöre yěi vë-eny nup mufē re öi in yip holre aṅ ngam māṅ yip tökô-en nö hol hī. Mihôiṅ öi ngönlöre öi inup kanihgenre öi löktö inup “tölöök ṙô” nup ṙahônyö yip hol hī.—Inch. 12:25.
17. Sā ṙô ngam Heprāi 6:19, sitih Inlahen öng ngam mineūkköm Pūlngö nö ṙapken hī hē el nup kanihngen?
17 (6) Köp hangönkö ngam maheūkkö re. Ngam mineūka aṅ im Pūlngö an “tö sā sanumti ngam nômö mineūka,” mahayööken hī öt hanlönyken hē el nup kanihngen. Hep. 6:19.) Afēkö nup kinlēḵngô Yāvē hē hī min öt afēku tö nup töt löng mufē elkuilōn hī. (Isa. 65:17) Ngëichköre më-eṅ öm ikūö öp tufömngöre tövai panam yěn öt hěngtak min pumnëken hī. (Mai. 4:4) Ngönlöre min inrē ngam maheūkkö meh yěm vë-eny inlahen öp tufömngöre panam öm in yip tahëng. Lökten man holtö ellönre im inhānga vinīten-mahaköp inrē. Yēḵ meh min ngatī inlahen ngaich mihôiṅ öm ṙātö ellōnre “töm maheūkkö meh nö kô-en min nö söl manā-aṅ.”—Hep. 6:11.
(Vë-evkūö18. Asuh nup min kanihngen hī yamih ngaich hòṅ sitih inlahen ayī-ö yěi hòṅ mihôiṅ öi la-al u?
18 Asā inlahen ranöhta yanīhi öp manāngen ngih panam, ngatī inlahen sanīöpö ṙôken min nup kanihngen hēk afēkö hī inrē. Mihôiṅ ngam yīörtext 2021 nö hayööken hī köp ngöhören öi la-al nup kanihngen re, öt i kanò-òṅ re pöri, lökten im inyönglen re pöri öi in Yāvē. Pöh hameuktöre ṙātö ellōnre in minë kinlēḵngô Yāvē “Im inlahen yīö ngöhören ngam kumlēḵ yīö im inyönglenre inrē.”—Isa. 30:15.
Tinköökö 8 Yāvē an Chūök Innyatlö Hī
^ Par. 5 Havīlöng in min kò-òren tö kanihngen, löktem hī min kò-òren öi yīhi pinhë-eṅkūö. Fēlen hī pöri min ngam yīörtext 2021 tö hī hòṅ hayönglen re öi in Yāvē in u anū-ö ṙētak, inup yamih inrē min ṙētak. Vënyu nang in min in ngih ātiköl tö Inlahen re öi sitih inlahen min öi hang ngam inlēnö in ngam yīörtext hī.
^ Par. 5 Ōt yip prötör hēk sistör hī yěn suska tö kanihngen ngaich nöng ilöö vöö hēk pa-ekūö inrē. Tö hěngkangen an angū-ö nö invah hö-ö pöri nö angū-ö ngih ṙô Yēsū sinôtö hī öi piṙūtku.
^ Par. 63 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (1) Ngam tö hěng tak sistör ṙōlheuh ṙô nö vë-ekūötēv im töhěng sakamö nö vë-eny nup piṙūtköre.
^ Par. 65 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (2) Im chūök ò nö la-evṙen hē ngam ṙētak nyina-aṅ nö haköp mat ngam Ṙô Yāvē nö kē mikahre.
^ Par. 67 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (3) Afēkö minë tövai hēk tötvai anga-aṅ inchōröön hī aṅmat ngam Paipöl.
^ Par. 69 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (4) Hapanlö ngam töreuslöre tī anga-aṅ miröökö nö in ngam frich re pô òn hòṅ köplōn tö e.
^ Par. 71 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (5) Ṙamlōn anga-aṅ yěn hōluröön tö holre nö ahānga.
^ Par. 73 VAMË-ENY INLAHEN NGAM NYAT: (6) Afēkö öp tufömngöre anga-aṅ yamih min tövai panam nö hangönlöm maheūkköre.