1. Asuh nup intöönö tö söklöre yěi ngëchkö minë vahī kuntī Yāvē?

YĒḴ HĪ öi fēken minë vahī kuntī Yāvē, ngaich sā mufē Tāvit min ayī-ö nö ngö ṙô: “Yē chu ngëichkö minë halīöngö meh, vahīṙen minë kuntī meh, ngam chingëṅt tö minë taneūsömat inrē minë hachöngten meh; Suh ang ngòh tarik töp lökten meh chumkūöṙen tö ò, tö ngòh kūön tarik inrē, töp lökten meh chöhken ò?” (Sal. 8:3, 4) Pi-a inrē ayī-ö öi ngatī mufē öi sā mufē Tāvit öi kuöṅnen elmat töre tö minë taneūsömat, sön pöri ang Yāvē nö chumkūöṙen tö hī. Mikahtökūöre in min tö Yāvē nö vīlen nā Ātöm nā Ēva, ngaich rö-ö anga-aṅ nöng chumkūöṙen tö cha pòn kaheukhöt cha inrē nö el ngam mikūönöre.

2. Asuh ök lōn Yāvē nö in nā Ātöm nā Ēva?

² Kirööngen hanāgenlōn an Yāvē tö nā Ātöm nā Ēva. Ngaich lōnu inrē anga-aṅ tö cha nö mikūönlö hēk chumkūöṙen inrē tö ngih panam. Ngö ṙô ngam Tēv nö in cha: “Mikūönlö yēḵ, ṙuölöre ṙôken inrē, hatöölö ngam tumlat hayöngö e, minā-aṅv inrē.” (Ran. 1:28) Yēḵ nā Ātöm nā Ēva nö la-evṙen nö asā nup chööngö kahëtö ngam yöngre Yāvē, ngaich köp öre cha-a tö yip kūön cha nö el ngam mikūönö Yāvē.

3. Sitih mikahlōn öi tö nā Ātöm nā Ēva nö kamnguvö nö el ngam mikūönö Yāvē?

³ Vënyö inlahen ngam tarik ang Tāvit in ngam Salmai 8:5 nö ngö ṙô: “Pò meh vīlen ò nö lātaṙeū hö-ö tö më ma-ahānga ngaich hatullö kui ò më-eṅ tö minā-aṅ, ineū-euṅ inrē.” Kò-en më tarik nö öt asā kinē-ekūö më ma-ahānga  nö aṅhav in tö kumlēḵ re, mikah re hēk heuneū-en inrē. (Sal. 103:20) Öt uroh inrīkngöre pöri cha-a tö më ma-ahānga. Pön vīlen ò nö “lataṙeū” tö më ma-ahānga. Akahalōn ayī-ö tö nā Ātöm nā Ēva nö kamngövö nö el ngam mikūönö Yāvē. Kò-en nö vayö vīni-i nā Ātöm nā Ēva tö tī Yāvē ngaich hěnghöre kē-ekūö inrē tö ngam tö vai kumchikṙen!

4. Asup inlahen nā Ātöm nā Ēva hēk asuh nup haköplö hī min in ngih ātiköl?

 ⁴ Haṙivlōn ayī-ö tö nā Ātöm nā Ēva nö öt hang chööngö ngam Tēv, lökten cha-a nö öt köp nö el ngam mikūönö Yāvē. Lökten yip kūön cha töngamuh nö kihngen sā ṙô minë yamih min haköp hī. Öt harīkngö re pöri ngam kuilōn Yāvē. Pön lōnu anga-aṅ tö më tö chiplö tarik nö kūön ò. Haköp inlahen Yāvē in min el ngih ātiköl nö sitih inlahen anga-aṅ nö pōiṙāi elmat tö më tarik hēk milēken cha inrē, sitih inlahen inrē ayī-ö yēḵ hī hòṅ kaheukhötre el ngam mikūönö Yāvē töngamuh, hēk asuh nup inkôlò më kūön Yāvē el öp yamih min panam.

5. Vī-i hī ang Yāvē nö sā re, lökten ayī-ö öi hòṅ sitih inlahen?

⁵ Vīlen hī ang Yāvē öi sā tinrīken ò. (Ran. 1:26, 27) Tö ngö manah tö hī öi mihôiṅ öi asīöp minë tinrīken Yāvē tö sā ngam, hanangenlōn, neūkölōn, chaniplen hēk ngam lanöökö inrē. (Sal. 86:15; 145:17) Yēḵ hī min öi asīöp në tinrīken Yāvē, ngaich kētö nöönyö Yāvē ayī-ö kūö ò nö vīlen hī sā ò. (1 Pīt. 1:14-16) Ngaich ṙamlōn min ang Yāvē hēk ngatī inrē min ayī-ö öi ṙamlōn. Ngaich hameuktö re min ayī-ö öi hòṅ kaheuk hötvö öi el ngam mikūönö Yāvē.

6. Sitih inlahen ang Yāvē nö milēken hī öi tarik?

⁶ Vīlö ngam tö vai patī hī ang Yāvē. Urěhekūö vinīlö yip tarik ang Yāvē nö halēnlö ngih panam. (Yōp 38:4-6; Yar. 10:12) Lumvënyökūö ellōn re an Yāvē. (Sal. 104:14, 15, 24) Ngaich meuk minë vahīṙen re “ngam Tēv nö löök.” (Ran. 1:10, 12, 31) Kētö minlēḵṙen hī ang Yāvē öi “chööngu” öi in minë taṙòkhöre vahīṙen ò ikūö ngih panam. (Sal. 8:6) Lōnu an inrē nö in më tölöök tarik nö örheūheu nö chumkūöken e. Örheūheu öm më-eṅ kētö nööinyö Yāvē chö-öiny tö minë taṙòkhöre kahëtö ò?

7. Sitih inlahen öi akahalōn in ngam Yôsuā 24:15 tö ngòh tarik nö inu tö ngam inlōnti re nö katöllö öp lōn re?

⁷ Kētö inlōnti hī an Yāvē öi katöllö öp lōn re. Mihôiṅ in katöllö öp lōn re tinrīken re. (Vë-evkūö Yôsuā 24:15.) Yēḵ hī öi atöllö ngam linöökö lōn Yāvē, ngaich ṙamlōn anga-aṅ. (Sal. 84:11; Inch. 27:11) Mihôiṅ in inrē löngö tī yūs ngam inlōntī re öi in minë tahëng chūök re öi katöllö nup lōn re. Öi sitih inlahen? Ta-a töi ngëichkö ngam inchō elmat Yēsū.

8. Kētö inchō elmat inlahen Yēsū nö sitih anga-aṅ nö löngö tī nö yūs ngam inlaha re nö katöllö öp lōn re?

⁸ Örheūheu ök Yēsū nö fēken yip tahëng. Hěngheuh anga-aṅ tö yip haköp tö ò nö laraḵ. Ngaich cha-a nö heuhtöre nö chuh in öp tö chēvhakṙen chūök, öt teūngen pöri acha-a nö heuhtöre. Pò yip tömaṙôngö tarik nö chuh ngörit cha, ngaich cha-a nö lōnu töre nö hòṅ haköptu tö Yēsū. Öt līplö ang Yēsū nö meukö cha, aṙē-ělōn pöri anga-aṅ  tö cha, “Kaknyöre ngaich Anga-aṅ nö marô-òtô nö haköpten cha.” (Māk. 6:30-34) Ngatī in inrē ayī-ö öi hòṅ fēken yip tahëng. Yēḵ hī öi kētö nup ṙētak re hēk kumlēḵ re öi hayööken yip tahëng, ngaich harōilö minë-eny Yāvē ayī-ö. (Mët. 5:14-16) Ngaich hameuktöre inrē ayī-ö öi hòṅ lōnu töre öi mupaka alaha ngam mikūönö ngam Tēv Yāvē.

9. Asup inlōnti ngòh tarik kahëtö Yāvē?

⁹ Kētö heuneū-en ngòh tarik an Yāvē nö fötnyö nyiö, kētu la-en inrē cha-a nö haköpten më nyiö nö hangenlōn tö ò hēk löklōn ò inrē. Pōyen nup heuneu-en vē ma-ahānga kahëtö Yāvē, öt kētu heuneu-en pöri acha-a nö fötnyö nyiö. Yī-ö inyöngö, kētö nööinyö Yāvē öi yī-ö tö ngam inlōnti re kahëtö ò? Kē-ěkūö meh an Yāvē tö ngam la-en. Ngam lōn ò tö yīö ‘harūkö cha im chinökṙen, inlēnö inrē aṅ im Mā.’ (Efi. 6:4; Chöö. 6:5-7; Sal. 127:3) Pōyen nup halēnlö ngam söngkötön inyööken meh nö löktö in minë līpöre, vītiō, tinköökö hēk minë ātiköl inrē el ngam website. In e öi akahakūö tö Yāvē nā Yēsū nö hangenlōn tö vē nyiö. (Lūk. 18:15-17) Yēḵ meh öm hayönglen re in Yāvē hēk vayö tī inrē öm haruklö më kūön re, ngaich ṙamlōn anga-aṅ. Ngaich kētö ṙētak më kūön re inrē më-eṅ nö mupakö alaha ngam mikūönö ngam Tēv Yāvē.

10-11. Asup tökētu ṙētak tö Yāvē löktö in ngam tö kitaknyu maham Yēsū?

¹⁰ Kēngen ngam Kūön re ang Yāvē töp lökten hī hēk mihôiṅ nôlhöt el ngam mikūönö ò. Sā ngam haköp hī in ngam  perekrāf 4, öt köpsören nā Atöm nā Ēva hēk tö yip kūön ò nö mupakö alaha ngam mikūönö Yāvē. (Rōm. 5:12) Tölngen re nak nā Ātöm nā Ēva nö kēken tökööl, lökten ang Yāvē nö ha-uknyen cha nö in ngam mikūönö re. Ngaich sitih inlahen pöri yip kūön cha? Hangenlōn ang Yāvē tö cha nö ṙòkhöre. Lökten ò nö kēngö ngam töng hěng maneuk Kūön re, hòṅ yip hamang chööngö nö nôlhöt nö el ngam mikūönö ò. (Yôh. 3:16; Rōm. 5:19) Lökten in ngam tö kētu nômö Yēsū ang Yāvē nö kēḵ yip tö 1,44,000 nö kūön re.—Rōm. 8:15-17; Inm. 14:1.

¹¹ Köiṅnyu ṙòken yip tarik hamang chööngö Yāvē. Maheūṅkku cha-a tö re min nö nôlhöt nö el ngam mikūönö Yāvē, unôichrit ngam tö hěng köiny samyeūheu. (Sal. 25:14; Rōm. 8:20, 21) Lökten cha nö “Kayöngö” ngöṙô tö Yāvē ngam Vamīlen cha. (Mët. 6:9) Kētu ṙētak inrē min yip tö ha-aṅlöng nö haköp inlahen Yāvē hēk haköp minë chööngö ò inrē. Yēḵ cha pöri nö katöllö ngam inlahen re nö ha-ööinyö Yāvē, ngaich möl min cha-a nö nôlhöt nö el ngam mikūönö ò.

12. Asup min intöönö tö kakka tö hī?

¹² Ngaich in meuk minë inlahen tī Yāvē nö asīöp ngam minā-aṅ ngòh tarik. Sā ò nö kēḵ më tö hachamö elkui nö kūön re. Ngaich kūön ò min vē tö “töt kanṙeuken tarik” nö el öp tö tufömngöre panam. (Inm. 7:9) Söklöre pöri ngam intöönö, asup kò-òren tö hòṅ inlahen hī, yěi hòṅ nôlhöt el ngam mikūönö Yāvē?

13. Yēḵ hī lōnu öi hòṅ nôlhöt el ngam mikūönö Yāvē, ngaich hòṅ asup inlahen hī? (Mākös 12:30)

¹³ Holtö ellōn re man löklōn Yāvē. (Vë-evkūö Mākös 12:30.) Pōyen nup  kahëtö Yāvē in hī. Mööḵlö pöri nö in u ngam inlahen hī hangenlōn tö ò hēk vë-ekūö ò inrē. Yēḵ hī öi ‘lök in minë chööngö’ Yāvē, ngaich hameuktöre ayī-ö öi hangenlōn tö ò. (1 Yôh. 5:3) Hěng ngam chööngö tamölṙô hī vī tarik nö mahaköp ngaich vōkö cha. (Mët. 28:19) Chööngö hēk ngamuh tamölṙô hī hangenlōn tö höö. (Yôh. 13:35) Yip hamang chööngö Yāvē min cha-a min tö nôlhöt nö el ngam mikūönö ò.—Sal. 15:1, 2.

14. Asup inlahen hī öi hameuktö hanangenlōn re in yip tahëng? (Mëtiv 9:36-38; Rōma 12:10)

¹⁴ Hangenlōn man tö holre. Ngam hanangenlōn ön tö mööḵlö nö in minë tinrīken Yāvē. (1 Yôh. 4:8) Ik sā hī ötrēhěn akahakūö tö Yāvē, hēten e anga-aṅ nö hangenlōn tö hī. (1 Yôh. 4:9, 10) Ngatī ayī-ö hòṅ hangenlōn tö yip tahëng. (Efi. 5:1) Kò-òren öi haköpten cha tö inlahen Yāvē urěhēkūö ngam manāngen nö yih. (Vë-evkūö Mëtiv 9:36-38.) Ngaich hayööken cha nö hanôltöre nö el ngam mikūönö Yāvē. Pòrô ngaich cha-a nö vōkö, iṙūöhen ayī-ö hangenlōn hēk milēḵṙen tö cha. (1 Yôh. 4:20, 21) Öi sitih inlahen? Asehkūö re man tö inlahen öp tö hěng tak prötör, öt akahakūö më-eṅ töp chö-öiny ò nö kēken öp töhěng la-en. Sön pöri më-eṅ öt tutkö inlahen ò nö vaich. Pöm ṙinātu ellōn in ò, milēḵṙen tö ò hēk möklö lōn tö ò.—Vë-evkūö Rōma 12:10; Filip. 2:3.

15. Hòṅ in chiö öi hameuktö ngam neūkölōn tö ngam miṙēḵlōn?

¹⁵ Holtö neūkölōn re hēk miṙēḵlōn re man in yip tahëng. Yēḵ hī öi hòṅ nôlhöt el ngam mikūönö Yāvē ngaich hòṅ la-evṙen ayī-ö asā nup ṙô ngam Paipöl. Tö sā Yēsū nö haköpten hī öi hameuktö neūkölōn re hēk miṙēḵlōn re tö yip tö kunyaha elmat töre. (Lūk. 6:32-36) Öt lööṙen ayī-ö ngatī inlahen. Hòṅ sā mufē Yēsū pöri ayī-ö ngaich asinkö nup tinrīken ò inrē. Yēḵ hī min hang chööngö Yāvē, asinken Yēsū inrē ngaich hameuktöre ayī-ö öi hòṅ nôlhöt el ngam mikūönö Yāvē.

16. Asup mihôiṅ inlahen hī hòn öt chōich ngam minë-eny Yāvē tö tī hī?

¹⁶ Un hachōichi ngam minë-eny Yāvē tö hī. Meuk inlahen yip nyīö in ṙung nö asinken yip maṙöinylö tö re möthë yip mëm cha. Yēḵ ngam mëm ò nö la-evṙen nö asā nup chööngö aṅ mat ngam Paipöl, ngaich ngatī inlahen min ngam kahëm ò. Yēḵ ò hēk nö kēken nup tövaich, ngatī inlahen hēk ngam kahëm ò. Ngatī inlahen inrē el ngam mikūönö Yāvē. Yēḵ ngòh Kristīön nö ṙāngenre, ngaich la-evṙen tö nup tötlöök ngaich meuk inlahen ò min yip tahëng ngaich mihôiṅ nö asīntöre ngaich chōich min ngam minë-eny ngam mikūönö ngam Tēv. (1 Tös. 4:3-8) Hö-ö in ayī-ö hòṅ sā yip tötlöökö la-en, öt lōnu inrē ayī-ö tö ngam innôlö re nöt löng nö in Yāvē.

17. Asuh öp tötkô nö mufē hī, ngaich kūöyòh?

¹⁷ Hayönglenre man in Yāvē, um in nup kanôlò. Kilēḵngôre an Yāvē tö hī min yěi urěhlö ngam Pūlngö ò ngaich öt hakten min ayī-ö tö nup nya-akūöre hēk nup tahëng inrē kuilōn ngam alaha hī. (Sal. 55:22; Mët. 6:33) Yēḵ hī öi ṙātö-ellōnre in ngam kinlēḵngô Yāvē ngaich öt hayönglenre min ayī-ö in minë kanôlò hēk in nup inṙamngölōn inrē. Pò hī öi akahalōn tö hī teūngen tö ngam tökô-en lanamö yěi hateung ngö kuilōn ngam  Tēv. (Filip. 4:6, 7) Pòrô in aṅhavin tö ngam rupīö, nö ṙāi tī hī öi havah nup töng kuilōn re, ṙētakvö hòng pöri ayī-ö öi chumkūöken minë chehen re? Hö-ö hòng öi höng yahlö lōn min tö u? Hòṅ köpölōn in, tö minë la-en nö pōyen i linökö lōn Yāvē. Öt lōnu anga-aṅ tö hī öi lōngen tö minë la-en re. Fēkö inlahen öp ṙal tarik man, ök tö kētu ṙētak nö kaheuktu nö kūön ngam Tēv. Hangenlōn pöri anga-aṅ tö nuk kanôlò re ngaich löhlö tī töm kinë-ekūöre. Öt lōnu in ayī-ö öi hòṅ asinken ò!—Māk. 10:17-22.

18. Asup min inkôlò yip tarik hamang chööngö?

¹⁸ Teūngen min yip hamang chööngö tö inkôlò re. Örheūheu min cha-a nö hangenlōn tö Yāvē ngaich löklōn ò inrē. Yěn ṙöhta min ngam Pūlngö ngam Tēv nö vī ngih panam nö peretāis, ngaich kētu la-en min öi chumkūöken e. Kēngen nup kanihngen min Yēsū nup kahëtö nā Ātöm nā Ēva. Hachohlö yip tö köinyu ṙòken min Yāvē ngaich kētö ngam nômö tö-örheūheu aṅ nö in cha ngaich cha-a min nö kôlò el alaha. (Lūk. 23:42, 43) Ngaich yěn het min yip tarik Yāvē, möl min cha-a nö kô-en nö kūön ngam Tēv ngaich cha-a min nö mahameuknyö ngam “minā-aṅ, ineū-euṅ inrē” ngam vahënyö Tāvit.—Sal. 8:5.

19. Hòṅ asup kanöplōn hī ngaich?

¹⁹ Tövai öp maheukkö meh, yēḵ meh öm ṙamā-ang in yip “tökiröng kiteūm.” Hangenlōn an Yāvē tö meh, lōnu inrē anga-aṅ tö meh öm nôlhöt el ngam mikūönö ò. Lökten man la-evṙen tö nup la-en tö ṙamölōn tī tö ò. Kööpölōn man tö nup kinlēḵngô ò. Ngam minlēḵken meh öm löklōn ò hēk ha-öinyö inrē, milēḵṙen më-eṅ tö e.