Töhakööpö Ātiköl 34
Haköplu In Minë Tö-eūka Aṅmat Ngam Paipöl
“Höng cha-a pöri min tö-akaha elmat yip tö akaha.”—TAN. 12:10.
TINKÖÖKÖ 98 Töhet Līpöre tö Uhômhötvö tö Ngam Tēv
RAHËICHTAMAT a
1. Sitih mufē öm më-eṅ yěm haköp minë tö-eūka kinlēḵngô aṅmat ngam Paipöl?
“TÖ ÖÖIRE chin öich haköp minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl,” ṙô ngam ṙālö prötör Pen ön ngih. Ööire öm më-eṅ inrē öm sā inlahen Pen öm haköp minë tö-eūka? Ngölōn hòng ṙöng më-eṅ töre öm kihngen haköp mat u? Ōt yip tö pōring (Boring) yěn haköp minë tö-eūka kinlēḵngô. Yěm mikahtökūöre pöri tö inlahen Yāvē nö kūö yòh nö kūichhöt minë tö-eūka kinlēḵngô ngaich lohten min nö haṙī-ingre öp mufē meh tö inlahen u.
2. Asuh nup min kahakkö hī in ngih ātiköl?
2 In ngih ātiköl in min mikahtökūöre tö inlahen hī kūö yòh öi hòṅ haköp minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl, ngaich sitih inlahen kò-òren öi hakööpö u. Ngaich ngëichkö minë tö nët min ayī-ö kinlēḵngô im līpöre Tanīěl öi mikahtökūöre min tö öp yanöölenre yěi akaha elnang tö u.
KŪÖ YÒH ÖI HÒṄ HAKÖP MINË TÖ-EŪKA AṄMAT PAIPÖL?
3. Asūp min inlahen hī yěi hòṅ akaha elnang tö ṙô minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl?
3 Hòṅ havëkö inyöökenre in yěi hòṅ akaha elnang tö ṙô minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl. Ngëichkö ngih inchōḵelmat. Asehkūöre man tö inlahenre öm havöt chuh ip panam töt mikahkūöre, holuröön pöri më-eṅ tö öp holre tö keuheūtlöre mikahkūö tö inlahen ngam panam. Akahakūö anga-aṅ tö kamngö öp chūök meh iyöng hēk tö kū-ö nup talöökö inrē. Iṙôken ngam ṙanamlōn meh min pöm hōlu töm holre. Sā inlahen ngam hol hī an inrē Yāvē nö akahakūö tö ngam ṙētak hī öi iyöng ikūö panam hēk tö ngam talöökö inrē chahuh hī nö kū-ö tö yih angū-ö. Lökten min öi hòṅ īnu tö inyāichngö öi havëkö inyöökenre in Yāvē nö mikahtö elnang hī tö ṙô minë tö-eūka.—Tan. 2:28; 2 Pīt. 1:19, 20.
Yēḵ hī öi haköp inlahen minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl ngaich hīnöre min ayī-ö tö minë tö hòṅ yih (Ngëichköm perekrāf 4)
4. Kūö yòh ang Yāvē nö kūichhöt minë tö-eūka kinlēḵngô nö im Ṙô re? (Yarimiā 29:11) (Ngëichköm nyat inrē.)
4 Sā inlahen yip tö akaha inyööngö an Yāvē inrē nö lōnu tö yip kūönre nö ṙamlōn hēk kuchīken ip yamih ṙētak. (Vë-evkūö Yarimiā 29:11.) Öt akahakūö yin Më inyööngö tö inlahen tinrīken më kūönre ip yamih ṙētak, akahakūö pöri ang Yāvē. Mihôiṅ min anga-aṅ nö vënyö nup inlahen ip yamih ṙētak. Lökten anga-aṅ nö kūichhöt minë tö-eūka imat ngam Paipöl, ngaich yěi hakööpö u min ngaich akahakūö min ayī-ö tö inlahen nup tö hòṅ vënyu. (Isa. 46:10) Sā nup tö pōiṙāi inkòlô nun minë tö-eūka kinlēḵngô nö ṙamā-ang in Yāvē. Kūö yòh öi mihôiṅ ṙatö-ellōnre tö minë tö kūchiyö nö imat ngam Paipöl nö kô-en min anū-ö nö teungtakūö?
5. Asuh öp mihôiṅ haköp më ṙālö nö im inlahen Mëks?
5 El hôi më töt ṙamatö-ellōnre yin ṙung më kūön hī nö el iskul, më töt ṙamatö-ellōnre nö im Paipöl in minë ṙô e inrē. Lökten cha-a min nö mihôiṅ nö yīhi kintöngölōn nö löktö in nup la-en hēk ṙô yip holre inrē. Kò-òren öi hachōḵelmatre tö inlahen prötör Mëks. Ngö ṙô anga-aṅ, “Ik sā chu el Iskul, yīhi kintöngölōn chū-ö tö minë haköptö mina yöngre. Ngölōn chū-ö, tökô-en öng vö ngih tinlööken haköptö mina yöng chu, kô-en hòng inrē ngam Paipöl nö ṙô ngam Tēv.” Sitih inlahen ngaich minā yöng ò? Ngö ṙô anga-aṅ, “Rö-ö nāp pön paṙūtalōn, hö-ö pöri cha-a nö tāiny nö in chu.” Löknyö mat ngam Paipöl ṙô pöri cha-a nö kētö sanapṙô Mëks, ṙūöhtö mikahkūöre inrē ang Mëks nö haköpö u. Ngö ṙô anga-aṅ nö vë-eny: “Haköp minë tö-eūka chū-ö imat ngam Paipöl, ngaich vë-eny minë haköpre inrē öich in yik tö sā ṙēḵti re el ngam māṅ. Asuh ngaich öp yanöölen ò? Ngö ṙô ang Mëks, “Unôichrit e ngaich nö ngönlöre ngam ṙinatö-ellōn chu tö ngam Paipöl nö lamöktö in ngam Tēv!”
6. Yēḵ meh yīhi kintöngölōn ngaich hòṅ sitih inlahen më-eṅ hēk kūö yòh?
6 Yěm sā Mëks öm yīhi kintöngölōn tö minë ṙô ngam Paipöl, yēḵ u nö tökô-en hēk yěn hö-ö, ngaich um haṙivlōn. Uh pöri öm höhölōn tö e. Sā ṙēngen yech ön ngam kintöngölōn. Yěm öt ilööṙen min kēngö ngam yech, ngaich hiṙeūt inlahen tī re min angū-ö nö chahū-uitī tö ngam chehen meh. Ngatī ṙēngen min ngam ṙinatö-ellōn hī nö kūönngöre yěn köp ngam kintöngölōn. Lökten mihôiṅ öm hatönöre, ‘Ṙatö-ellōnre öich in minë tö kūichi imat ngam Paipöl inlahen öp yamih ṙētak? Yěn yih ngam kintöngölōn meh ngaich mihôiṅ öm haköp minë tö eūka imat ngam Paipöl minë tö ngaich nö teungtakūö. Sitih inlahen pöri më-eṅ öm haköp inlahen u?
INLAHEN HĪ YĔI HÒṄ HAKÖP MINË TÖ-EŪKA KINLĒḴNGÔ
Yěi hòṅ sā Tanīěl öi asīöp ngam ṙinatö-ellōnre öi in Yāvē ngaich hòṅ löng ngam chö-öiny hī öi haköp minë tö eūka aṅmat ngam Paipöl hòṅ hayāichngöre inrē ayī-ö, hòṅ hakūötenre inrē öi haköp (Ngëichköm perekrāf 7)
7. Kūö yòh ang Tanīěl nö tövai nö inchōḵ elmat hī nö im inköpö minë tö eūka imat ngam Paipöl? (Tanīěl 12:10) (Ngëichkö ngam nyat.)
7 Tövai ang Tanīěl nö inchōḵ elmat hī nö i inköpö minë tö eūka imat ngam Paipöl. Löng ngam kuilōn ò nö haköp minë tö eūka pön hòṅ mikahtökūöre anga-aṅ tö minë kanô-en. Īnu inrē ang Tanīěl tö ngam inyāichngö. Akahakūö anga-aṅ töre yē ò min nö haröhtöre nö in Yāvē hēk hang minë tövai inchöngten inrē, ngaich hayöökaren min anga-aṅ tö Yāvē nö mikahtökūöre tö minë tö eūka aṅmat ngam Paipöl. (Tan. 2:27, 28; Vë-evkūö Tanīěl 12:10.) Lökten ang Tanīěl nö örheūheu nö havëkö inyööken re nö in Yāvē hēk hayönglenre inrē nö in ò. (Tan. 2:18) Hakūötenre inrē ang Tanīěl nö haköp. Nup töng ōt in ò alaha ngam Töhet Līpöre, haköpö u anga-aṅ hēk chöh manah minë haköpre inrē. (Yar. 25:11, 12; Tan. 9:2) Asūp haköplö hī mihôiṅ öi in Tanīěl?
8. (a) Asūp öp chö-öiny yip rīkre nö hòṅ haköp minë tö eūka imat ngam Paipöl? (b) Asuh pöri öp chö-öiny hī ayī-ö öihaköp?
8 Asuh öp chö-öiny meh haköp. Ṙën hòng më-eṅ öm hòṅ haköp minë tö eūka imat ngam Paipöl kūö meh hòṅ mikahtökūöre tö minë kanô-en imat u? Yěn ngatī ngaich hayöökaren min më-eṅ tö Yāvē. (Yôh. 4:23, 24; 14:16, 17) Ōt yip tarik töng tahëngö chö-öiny nö haköp minë tö eūka imat ngam Paipöl. Pön sōḵ cha-a nö hang minë tövai inchöngten imat ngam Paipöl pön höng asā nup kuilōnre. Lökten cha-a nö hòṅ chöh nup löknyö ṙôre nö vënyö ngam Paipöl nö öt lamöktö in ngam Tēv. Ötkô pöri ayī-ö öi asīntöre öi sā cha, pöi hòṅ löng ngam chö-öiny hī öi haköp minë tö eūka aṅmat ngam Paipöl. Hòṅ aṅhav in inrē ayī-ö tö öp töhěng tinrīken yěi hòṅ mikahtökūöre tö inlahen minë tö eūka imat ngam Paipöl.
9. Asuh öp tinrīken tö hòṅ in hī yěi hòṅ akahakūö tö minë tö eūka imat ngam Paipöl? Mikahtö elmat hī.
9 Īnu tö ngam inyāichngö. Kilēḵngôre ang Yāvē tö ò min nö hayööken yip töyāichö ellōn. (Yāk. 4:6) Lökten ayī-ö öi hòṅ havëkö inyöökenre öi in Yāvē yěi hòṅ akahakūö tö inlahen minë tö eūka imat ngam Paipöl. Hòṅ hayöökaṙen ayī-ö öi akaha elnang tö u lökten öi kē inyöökenre in më tö-akaha mahalanṙen ngam löktö tī Yāvē töngamuh nö löngö ṙētak tī nö kē-ěkūö hī tö minë nyā-aṅkūö. (Lūk. 12:42) Tēv lanënen an ngam Yāvē. Lökten nöng hěng ngam talöökö tī ò nö mikahtö elnang hī tö minë kanô-en aṅmat ngam Paipöl më tö halēniṙen tö ò, öthō nö tahëngö löktö.—1 Kòr. 14:33; Efi. 4:4-6.
10. Asūp haköplö hī in Estör?
10 Hakūötenre yěm haköp. Kò-òren öm fēkö öp ööilōn re in minë tö eūka imat ngam Paipöl. Ngaich urěh min më-eṅ kò-òren chöh manah ṙô nup haköpre. Ngatī inlahen ök ihih sistör tö Estör minë-eny. Ṙamlōn anga-aṅ yěn haköp inlahen Kristū, ngöṙô anga-aṅ: “Ik sā chu öich 15 samyeūheu, ngaich chöh minë tö hameuknyu chū-ö tö eūka inlahen Yēsū urēhěkūö ò nö yih nö ing panam.” Haköp inlahen minë tölöömö anga-aṅ līpöre minë tökôti in ngam Tet Sī (Dead Sea). Sīöplöre ngaich ngam ṙinatö-ellōn ò nö in minë tö eūka. Ngöṙô anga-aṅ: “Ōt minë tö kūichiyö inlahen Yēsū urēhěkūö ò nö yih nö ing panam. Imneuktö minë tö eūka nö kūichhötvö anū-ö tö ngam Tēv.” Ngöṙô inrē ngam sistör, “Ṙolheuh ṙô chū-ö öich haköp pöich hòṅ akah elnang tö minë ṙô e.” Ṙamlōn pöri anga-aṅ tö inlahen re. Unôichrit inlahen ò nö haköp minë tö eūka imat ngam Paipöl ngöṙô anga-aṅ, “Akah elmat chin ngaich tö minë tö kūichi imat ngam Paipöl nö kô-en!”
11. Asūp min yanöölen hī yěi ṙatö-ellōnre tö minë tö kūichi imat ngam Paipöl nö tö kô-en?
11 Yē hī ngaich öi akah elmat tö inlahen minëtö eūka imat ngam Paipöl nö sitih inlahen anū-ö nö teungtakūö, ngaich sīöplöre min ngam ṙinatö-ellōn hī öi in Yāvē tö ò nö anga-aṅ mahachōkūö hī. Teūngen inrē ayī-ö tö ngam tövai maheukköre ip yamih ṙētak. Lökten yē hī öi haköp inlahen e, ngaich teūngen min ayī-ö tö ṙanamlōnre pòrô hē el ṙētak kanihngen. Ta-a chěi töi ngëichken minë tö nët tö eūka tö Tanīěl minë tö teungtakūö töngamuh nö i në ṙētak hī. Yē hī min öi akahakūö tö u ngaich löngö kahë min ayī-ö tö fësla re.
KŪÖ YÒH ÖI HÒṄ MIKAHTÖKŪÖRE TÖ NGAM KUNRÖÖN TÖ RÒNGTI VËT, TÖ RÒNGTI TILIN INRĒ?
12. Inmeuktö yòh öng ngam kunröön tö ròngti vët hēk tö ròngti tilin? (Tanīěl 2:41-43)
12 Vë-evkūö Tanīěl 2:41-43. Hěngheuh ang Tanīěl nö vënyö manah ök heūvö Rācha Nēpukatnēsar. Heūv ngam tökiröng insā ngam rācha. Ròngti minë kunröön ngam insā nö vët, ròngti inrē nö tilin. Yēḵ hī öi haṙong tö ṙô ngih tö eūka öi in minë tahëng tö eūka im līpöre Tanīěl hēk in ngam Inmeukhömat inrē, ngaich in e mikahkūö ayī-ö tö ngam kunröön nö ṙôtö ngam Prītēn Amerikā ngam tökalēḵ inyöngö töngamuh ikūö ngih panam. Ngöṙô ang Tanīěl nö vënyö inlahen ngam tökalēḵ inyöngö, tö e min “nö ròngti nö ngëḵ ròngti inrē nö lareuka.” Kūö yòh pöri ngam inyööngö nö öt ngëḵ? Pön sā ṙēngen ngam vët nö öt ngëḵngöre yěn hōlu tö ngam tilin, ngatī ngam tökalēḵ inyööngö nö öt kalēḵngöre tö tī më tarik. b
13. Asuh nup min kanô-en haköplö hī in ngih tö eūka?
13 Pōyen haköplö in min öi i alaha ngam kunröön ngam insā ngam vahënyö Tanīěl. Ngam raneh, tö ngam inyööngö tö Prītēn nā Amerikā nö ṙōlheuh nö hameuktö ngam kumlēḵre. Kiyung cha-a ik raneh vörlt vôr hēk innëtö vörlt vôr inrē, ngaich mihôiṅ. Ōt köpsören kumlēḵ pöri ngaich ngam tökalēḵ inyööngö kūö tī më tarik ò nöng la-al kūö höö hēk la-al ngam mahayöng inrē. Innëtö, anga-aṅ min manā-aṅ tökalēḵ nö mahayöng. Ngaich unôichrit e min ngam inyööngö ngam Tēv nö ha-etngen minë inyööngö tö tarik. Pòrô min nup tahëng inyööngö nö hòṅ kēngö chūök ngam inyööngö tö Prītēn Amerikā, sön pöri cha-a nö ötkô nö kēngen ngam chūök e. Ṙën ayī-ö öi mihôiṅ öi ngatī ṙô, pön vënyu ngam ihong ngam inmeuktö ngam inyööngö tö ngam Tēv min nö fukngö tī ngam tökiröng insā, angū-ö ngam Prītēn Amerikā min nö ha-etiyö.—Tan. 2:34, 35, 44, 45.
14. Sitih inlahen öi löngö kahë tö fësla re yěi akahakūö tö manah minë tö eūka inlahen nagm kunröön tö ròngti vët hēk tö ròngti tilin?
14 Ṙatö-ellōnre hòng më-eṅ tö minë vahënyö Tanīěl inlahen ngam kunröön ngam insā tö katēhě tö vët hēk tilin nö tökô-en? Yěn ngatī, ngaich kô-en min angū-ö nö meūkö nö in ngam inlahen meh. Öthō min më-eṅ hamūl minë kanôlò ikūö ngih panam, pöm akahakūö tö u nöng chuhngöre. (Lūk. 12:16-21; 1 Yôh. 2:15-17) Yēḵ meh min öm akaha elnang tö inlahen minë tö vënyu ngaich akahakūö min më-eṅ tö ngam la-en inhangkö ngam tölöök inhāngö hēk tö ngam inköphöti nö tötṙanāngen. (Mët. 6:33; 28:18-20) Mihôiṅ öm hatönöre unôichrit inlahen re öm haköp inlahen minë tö vënyu, öm ngö ṙô, ‘Ṙatö-ellōnre öich tö ngam Pūlngö ngam Tēv nö anga-aṅ min ma-ahetngö minë inyööngö tö më tarik?’
KŪÖ YÒH ÖI HÒṄ MIKAHTÖKŪÖ TÖ NGAM RĀCHA AṄ LĀ LÒHNGÖ HĒK LĀ KAPĀ?
15. Achīö öng ngam rācha aṅ lā lòhngö tö ngam rācha lā kapā töngamuh? (Tanīěl 11:40)
15 Vë-evkūö Tanīěl 11:40. Vënyu inlahen minë tö nët rācha nö in ngam tö 11 mirulö līpöre Tanīěl. Tö ngö manah tö minë inyööngö ikūö ngih panam nöng kasalö höö anū-ö, yěi asā tö ngam tö vënyu tö-eūka im Paipöl hēk minë tahëng tö-eūnyu, ngaich in e ayī-ö akahakūö tö ngam Rūs hēk tö më hol ò nö kaheūkö angū-ö nö rācha aṅ lā kapā. Ngaich ngam rācha aṅ lā lòhngö nö ṙô tö ngam Prītēn Amërika angū-ö ngam tökalēḵ mahayöng. c
Öt yaha mufē min ayī-ö yěi hang inlahen ngam rācha aṅ lā lòhngö hēk rācha aṅ lā kapa nö la-al hī, pön teungtökūö min minë kinlēḵngô aṅmat Paipöl hēk ngönlöre inrē min ngam ṙinatö-ellōn hī (Ngëichköm perekrāf 16-18)
16. Asūp kanihngen yip tarik ngam Tēv mī-iyöng im kamngö ngam rācha aṅ lā kapā?
16 Më tarik ngam Tēv mī-im kamngö ngam rācha lā kapā nö hakihtuṙen cha-a tö ò. Angū-ö lāinyngen cha nö fëlö hēk chaphöt cha inrē nö el chēl kūö cha nö chiplö nö löklōn Yāvē. Öt pa-ekūö më prötör sistör hēk öt kūönngöre inrē ngam ṙinatö-ellōn cha pòrô nö hakihtuṙen tö ngam rācha aṅ lā kapā. Kūö yòh? Kūö cha nöi akahakūö tö më tarik ngam Tēv min nö hakihtuṙen nö in teūngngöṙô ngam vahënyö Tanīěl. d (Tan. 11:41) Yēḵ hī min öi akahakūö tö u ngaich ngönlöre min ngam maheukkö hī hēk ngönlöre inrē ngam kuilōn hī öi chiplö öi i linökölōn ngam Tēv.
17. Asūp kanihngen më tarik ngam Tēv mī-iyöng in ngam kamngö ngam rācha aṅ lā lòhngö?
17 Ngatī inrē nö inuk ṙētak nö hakihtuṙen më tarik ngam Tēv tö tī ngam rācha lā lòhngö. Tö sā cha ik raneh hēk innëtö völt vôr nö hachělhötvö më Kristīön kūö cha nö öt hòṅ kētöre nö kiyung, angū-ö lāinyngen më kūön më Vamënyen Yāvē inrē nö ṙānyu nö el nuk iskul. In nuk tö fömngöreṙen pöri samyeūheu nö harīkngöre tī ngam rācha aṅ lā lòhngö nö kalah më tarik ngam Tēv. Tö sā minë pòlitiköl parti yěn ahāngkö minë pārti (party) re cha-a. Ngaich mihôiṅ min öp töhěng tak Kristīön nö mööḵlö mat tö öp töhěng parti tö ngam tahëng. Lohten anga-aṅ nö öt kētö vōt sön pöri nöng ellōn hanga tö ngam töhěng parti nö mihôiṅ. Lökten öi ötkô öi hěngö kahë tö lā-a re pòrô öi höng ellōnre öi fē-a!—Yôh. 15:18, 19; 18:36.
18. Sitih inlahen öi ayī-ö yěi meuk inlahen ngam rācha lā lòhngö hēk tö ngam rācha lā kapā nö la-al höö? (Ngëichkö ngam nyat.)
18 Pōyen yip tarik töt ṙamatö-ellōnre tö minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl nö lamöktö in ngam Tēv. Lökten cha yěn meuk inlahen ngam “rācha aṅ lā lòhngö” nö kiyung nö la-al ngam rācha aṅ lā kapā, ngaich vöö cha-a pön öt akahakūö tö öp inlahen cha min. (Tan. 11:40) Nëtre tak minā rācha nö aṅhavin tö minë tökiröng aṅtīre nö kiyung. Yēḵ cha min nö aṅtīten tö u nö kiyung ngaich höng payāyi min ngih panam. Akahakūö pöri ayī-ö tö Yāvē min nö öt halöngten e nö ngatī. (Isa. 45:18) Lökten ayī-ö öi öt vöö tö inlahen minā tö nët tak rācha yěn kunyaha elmat tö höö, pön vaichtö ṙūöhölre hēk ngam ṙinatö-ellōn hī tö ngih tötlēn panam nö röhta pinyayngö min.
IṘŪÖHEN HAKÖP INLAHEN MINË TÖ-EŪKA
19. Hòṅ asuh öp kanöplōn hī tö inlahen minë tö eūka imat ngam Paipöl?
19 Hö-ö in öi uroh akahakūö tö minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl nö sitih inlahen min nö teungtakūö. Öt keuheūtlöre mikahkūö ök inrē pròfět Tanīěl tö manah minë kahūichre. (Tan. 12:8, 9) Yēḵ hī pöri öt uroh fūra mikahkūö tö manah öp tö-eūka, öt tö ngö manah ngaich angū-ö tö e min nö öt teungtakūö. Hòṅ ṙatö-ellōnre ayī-ö tö Yāvē min nö öthō nö öt lööngö ṙētak tī nö vë-eny nang hī tö minë tö hòṅ mikahkūö hī, sā inlahen ò misī nö i nuk tö urěhngöre ṙētak.—Amôs 3:7.
20. (a) Asuh öp min maheuk hī tö teungtakūö in minë tö-eūka aṅmat ngam Paipöl? (b) Asuh öp tö hòṅ örheūheu inlahen hī?
20 Ahangkö min ngam ‘lanāmö hēk tö ngam kumchīkṙen’ tö më mahayöng ikūö ngih panam. (1 Tös. 5:3) Ngaich unôichrit e min minë inyööngö nö la-al minë tövaich tinlööken hēk ahetngen e inrē. (Inm. 17:16, 17) Ngaich möl minë inyööngö nö lök alaha më tarik ngam Tēv. (Isi. 38:18, 19) Ṙultenre ngaich min ngam kinyūngö Armakētòn. (Inm. 16:14, 16) Ṙatö-ellōnre in tö öp ṙētak min nö röhta yanīhi. Hö-ö hòng ayī-ö öi ha-öiny tī Yāvē nö kūichhöt u nö imat ngam Paipöl? Lökten ta-a töi örheūheu öi haköp minë tö-eūka aṅmat Paipöl hanöng sā u nö öl nö teung ngaich hayööken yip tahëng inrē nö ngatī inlahen.
TINKÖÖKÖ 95 Yānglöre Ngam Yanāngö Ngam Kanô-en
a Pòrô ngih panam nö kū-ö tö im öt lanöökö, mihôiṅ ayī-ö ṙatö-ellōnre tö öp yamih min ṙētak nö vai. Ngaich yēḵ hī öi haköp nup tö-eūka aṅmat ngam Paipöl, ṙūöhölre hēk ngam ṙinatö-ellōn hī. In ngih ātiköl in min mikahtökūöre töre öi kūö yòh hòṅ haköp minë tö-eūka kinlēḵngô aṅmat ngam Paipöl. Ngaich ngëichken minë tö nët min ayī-ö tö-eūka kinlēḵngô imat ngam līpöre Tanīěl öi ngëichkö öp yanöölenre min yěi akahakūö tö nup manah e.
b Vë-ekūö ngam ātiköl tö ngö kui “Hameukhömat Hī Ang Yāvē Tö Nup ‘Tö Hòṅ Yih Min,’” in ngam Chūökamahati-HI Chūn 15, 2012, përa 7-9.
