Sitih Inlahen Öich Yěn Meuk Pornokrafī Ngam Pīhö Chu?
-
“Sā töng örheūheu nö asēha ngam pīhö chu tö lōn chu.”
-
“Aṙē-ěvö chu-ö pöich ngölōn töre öich höng öt vai.”
-
“Ötrēhěn chū-ö öich kô kakken e i tahëng. Höng in re tī chū-ö tö ngam miṙivlōn re.”
-
“Ngö lōn chū-ö tö Yāvē nö öt chumkūöṙen tö chu.”
Ngatī mufē öp töpīhövö kikānö yěn meuk pornokrafī a öp pīhö ò. Ngaich yěn tö chumngëṅtu hēk samyeūheuvö rô-òten ngam kikōnyö nö meuk pornokrafī nö hayunkenre, ngaich kihngen ngam pīhö ò hēk nö ṙātö-ellōnre nö in ò. Ngö ṙô an ngòh töhěng tak inpīhö kikānö, “Sā töng öt akahakūö chū-ö tölōn re tö ngam pīhöre? Sitih yěn höng ōt hēk nup hayunngö ò nö in chu?”
Halēnlöng ön ngih ātiköl nö inyööken öp inpīhö kikānö, öp töpīhövö tö öp mameuk pornokrafī. b Mikahtö elnang hī inrē angū-ö tö nup inlēnö aṅmat ngam Paipöl, nup kamëtö hanöhlö ngam kikānö töpīhövö. Hangönlö ṙinātö-ellōn ò inrē nö in Yāvē tö ò nö chumkūöṙen tö ò. Ngaich teūngen min anga-aṅ tö lanāmö elkuilōn re, röhta inrē nö in Yāvē. c
ASUH ÖP KÔ-ÒREN INLAHEN MEH?
Ötkô man min höng tanta mat öm ngëichkö nup töng la-en ngam pīhöre, ötrěhěn inrē öm kô öm asökngö inlahen ò nö vaichö la-en. Mihôiṅ pöri öm hakūöṅnngö ṙôken minë kanihngen re, hòṅ meh teūngen tö lanāmö elkuilōn re. Ta-a töi ngëichken u.
Un vanāichö meh angū-ö tö lōn meh. Mihôiṅ an min ngam inpīhö kikānö nö ngö lōn, höng chū-ö chin tö tī-ivö tö ngam pīhöre nö meuk pornokrafī. Ngöṙô ang Teniyěl d, “Tī chu an ngam mikūönö chu nö pasuḵ. Kūö tanāinyö chu.” Ngaich ngölōn ang Elis, kūö töt vanāyö chu an ngam pīhö chu nö ngatī inlahen, “Kūöyòh ang ṙöng ngam pīhö chu nö ngëichkö tahëng kikānö?” Ōt yip inpīhö kikānö mi-i kui re tī tö nup vanāichö yip pīhöre ngölōn cha-a tö më pīhöre, nö tī cha nö ngatī inlahen.
Yē meh ngatī mufē, köpölōn më-eṅ tö Yāvē nö öthō nö afukkui meh tö vanāichö ngam pīhö meh. Ngöṙô ön ngam Yāköp 1:14: “Tūöki an ngòh tarik töp lōnre, ngaich hachōḵoyö.” (Rōm. 14:12; Filip. 2:) Lökten ang Yāvē nö öthō nö vīlö vanāichö meh, ngëichken ngam chaniplen meh pöri anga-aṅ öm löklōn ò.— 122 Kin. 16:9.
Ngaich yē ngòh tarik inrē nö meuk pornokrafī, ngaich rö-ö angū-ö nö tö ngö manah tö ngam pīhö ò kikānö nö öt vai, öt löök lökten anga-aṅ nö meuk. Ngöṙô ök ihih töhěng tak töpōihöl nö haköp. Yē ngòh tarik nö hěngheuh nö meuk pornokrafī, ngaich iṙūöhöröön min ngam kuilōn ò nö hòṅ hēk nö meuk. Ötrěhěn kô kikānö nö hatöö-önglōn ò.
Um yahlö mufē. Örheūheu ang Ketrīn tö ṙô re nöng famëkö inlahen ngam pīhöre nö meuk pornokrafī. Ngöṙô ang Fransös: “Yē chu öt meukngö talöökö ngam pīhöre, hěng sumkam min chū-ö öich höng famëken ò.” Ōt yip inpīhö kikānö vamë-enyre nö aṙē-ěvö yěn el hôi yip tahëng prötör sistör, yip tö akahakūö tö inlahen më pīhö cha nö mameuk pornokrafī. Ōt yip töng hěng tak tö lōn re, pön ngö lōn cha-a tö yip tahëng nö öt akahakūö tö mufē cha.
Öthō nö öt yih në töngatī mufē. Yē meh pöri min höng örheūheu afēken u ngaich mihôiṅ min më-eṅ öm höng yahlö mufē tö u. Lökten man hòṅ asīöp ngam innôlö re öm in Yāvē, hòṅ meh min mihôiṅ lā-al u.—Sal. 62:2; Efi. 6:10.
Mihôiṅ öm vë-ekūö inlahen yik kikānö aṅmat ngam Paipöl, fēkö inlahen cha inrē yik töngatī kanihngen. Vë-ekūötēv yik cha-a ngaich teūngen tö hanöhlöre tö tī Yāvē. Öt kēngö nuk kanihngen cha ang Yāvē, kētö lanāmö elkuilōn cha pöri. Kô-òren öi ngëichkö inlahen Hëna. Keuheūtnyöre anga-aṅ töm “yöng miṙivlōnre” kalē-ěṙô inrē nö peuny. Hē ò pöri “nö iṙūöhö ṙô nö vë-ekūötēv nö ikūö” Yāvē, teūngen ngaich anga-aṅ tö lanāmö elkuilōnre. Pòrô anga-aṅ nö öt akahakūö tö inlahen re min hēk ip unôich.—1 Sa. 1:10, 12, 18; 2 Kòr. 1:3, 4.
Mihôiṅ man kē inyööken re in më minṙöinylen el ngam māṅ. Chā-a yin “chūök inyatlö tö kuföt, innyatlö inrē tö chanôchö panam.” (Isa. 32:2) Lohten min cha-a nö vë-eny nang meh tö inlahen yip sistör tö mihôiṅ nö chūök ṙô meh vë-eny ṙô ellōn re.—Inch. 17:17.
MIHÔIṄ ÖM RIH HAYÖÖKEN NGAM PĪHÖRE?
Mihôiṅ öm rih më-eṅ hayööken ngam pīhöre, hòṅ ò nö ṙāngenre nö meuk pornokrafī? Heūṅ mihôiṅ man. Vënyu nang in tö ngam Paipöl, tö nup kanihngen yěn ōt ngaich “ěhten tö nët tak tö töhěng tak” nö lā-al u. (Mum. 4:9-12) Yē ngam kikānö min nö hayööken ngam pīhöre, ngaich mihôiṅ min ngam pīhö ò nö ṙāngenre nö meuk pornokrafī. Havantöre inrē ngam ṙinātö-ellōn ngam kikānö nö im pīhöre.
Eltī ngam kikōnyö an ngam inlahen ò yěn ṙāngenre min nö meuk pornokrafī hēk yěn höö. Ngaich hòng ngam pīhö meh nö havëkö kūö Yāvē tö kumlēḵ re, kēḵ inyööken re hòng inrē anga-aṅ nö in më minṙöinylen? (2 Kòr. 4:7; Yāk. 5:14, 15) Ngaich hòng anga-aṅ nö akahakūö tö inlahen re yěn ōt min nup mahayikngen ò, tö sā ò yěn ngaich nö halēnngö ṙôken ṙētak re nö yūs minë fôn hēk teplet inrē? (Inch. 27:12) Hōḵ hòng anga-aṅ nö hayöökaṙen tö meh, hēk keuheūtnyö ṙô re hòng inrē anga-aṅ nö vë-eny inlahen re. Yěn heūṅ, ngaich mihôiṅ më-eṅ hayööken ò.
Öm sitih inlahen pöri? Tā-a töi ngëichkö inlahen sistör Felisiā. Löktökūö nyinī-ö re ngam pīhö ò Ītön nö meuk pornokrafī. Öt tainy pöri ang Felisiā, lökten nö öt kihngen ngam pīhö ò nö vë-ekūö ò yěn yih ngam kuilōn ò nö hòn meuk pornokrafī. Vë-eny inlahen re ang Itön nö ngö ṙô: “Öt hēngö hayunngö chū-ö im pīhö re. Ngaich holtö hanangenlōn re anga-aṅ nö hayööken chu öich tölngu inlahen öich yūs ngam intörnet. Ngëichkö inlahen chu inrē anga-aṅ yěich asīnkö minë inchöngten re tö ò.” Rö-ö pön höng haṙivlōn ang Felisiā tö inlahen ngam pīhö re nö meuk pornokrafī, ngö ṙô pöri anga-aṅ, “Yē chu öre höng örheūheu hatainykö ngam pīhö re ngaich sön lohten anga-aṅ nö öt ṙāngenre nö i mineukö minë tötlöng. Holṙenre pöri āi ai hayööken höö. Urěh chū-ö öich ngëichkö kanihngen ngam pīhö re, ngaich ngatī ngam pīhö chu nö hayööken chu öich hakūönngö ngam kanihngen ellōn re.”
Yěn ngatī inlahen mina pamīhöre nö vë-ekūö höö, ngaich mihôiṅ min ngam kikōnyö nö ṙāngenre nö meuk pornokrafī, havantöre inrē min ngam ṙinātö-ellōn ngam kikānö nö im pīhöre. Pön öt hayunnguvö ngam kikōnyö nö im pīhö re, vë-eny minë öt kumlē-en re anga-aṅ, tö minë kuilōn re inrē, nup kū-ö ò inrē nö havötköre, ṙòkhöre anū-ö nö vënyu tö ò.
Öt mihôiṅ öm rih më-eṅ ngatī inlahen hayööken ngam pīhöre? Öt tövai hòng angū-ö yēḵ nā öre an holṙô re an vë-ekūö ngih ātiköl ngaich kakkö minë tövënyu imat e? Hòṅ kē-ělkūö alaha re ngam pīhö meh nö ṙāngenre nö meuk pornokrafī, hòn havan ngam ṙinātö-ellōn meh öm in ò. Ötkô anga-aṅ nö tainy nö in meh, hòṅ akahakūö pöri anga-aṅ tö kanihngen meh tö kūö inlahen ò. Ngatī më-eṅ inrē öm hòṅ hayööken ngam pīhöre nö ṙāngö ngam tötlöng kahëken re, hòṅ meh min hēk havantö inlahen re öm ṙātö-ellōnre in ò. Hòṅ akahakūö nā-a tö öp lāinyngen ngòh tarik nö kūöyòh nö meuk pornokrafī, ngaich sitih inlahen inrē mihôiṅ öi ṙāngenre tö e. e
Mum. 7:8; 1 Kòr. 13:4.
Yěm vöö tö nā an lā-alkūö re min, ngaich mihôiṅ an havëtö öp töhěng tak minṙöinylen nö mahangihtöṙô nā yěn vë-ekūö höö. Köplōn pöri më-eṅ, öthō man min höng ilöö havantö inlahen re öm ṙātö-ellōn re in ngam pīhö re. Um cheingö pöri. Ngeichkö nup töng raheichyen më-eṅ inlaha öp pīhö meh nö halööktitre. Hamöiyöre inrē, um ṙā-anglōn re tö ngam pinīhö tö nā nö hēk nö ngönlöre min.—SITIH INLAHEN ÖM MIN YĔN ÖT ṘANĀNGEN ANGŪ-Ö?
Yěn hēk ngam pīhö meh nö havantö mat re nö meuk pornokrafī, tö ngö manah hòng angū-ö tö ò nö öt fē-ělre töm vanaichö re hēk öt hanlööktit inrē? Hö-ö an nö töngatī manah. Yē ngam mineukö pornokrafī nö invah ngam tarik, ngaich öt lööṙen anga-aṅ nö lā-al e min. Pòrô anga-aṅ ngaich nö ṙāngenre tö lon re, sön mihôiṅ angū-ö nö havan nö in ò. Ōt yip muh tö samyeūheuv rô-angen nö öt meuk pornokrafī mihôiṅ pöri nö havan ngam kuilōn cha. Sitih inlahen öp rih kô-òren töngatī inlahen. Hòṅ hangönöre takô hēk anga-aṅ nö lā-al ngam kuilōn re. Pòrô anga-aṅ nö ngaich nö mihôiṅ tölōn re. (Inch. 28:14; Mët. 5:29; 1 Kòr. 10:12) Hòṅ tumfömlö ngam “inyöngö ellōnre” anga-aṅ hòṅ harunöre inrē nö “surīkhö tötlöök”—yěn pòrô hòng nö mineukö pornokrafī hēk masturbation inrē. (Efi. 4:23; Sal. 97:10; Rōm. 12:9) Hòṅ hòng anga-aṅ nö ngatī inlahen? Yěn heūṅ, ngaich ötlöktu anga-aṅ nö öt hanlööktit. f
Sitih inlahen pöri min më-eṅ yěn sōḵ öp pīhö meh nö halööktitre? Heuṅ haṙivlōn man min, tainy inrē, ngölōn inrē më-eṅ tö ngam pīhö meh nö michūḵṙen tö meh. Hē e pöri më-eṅ öm hòṅ pehtö nup töng sitih pinṙūtölōn re öm in Yāvē, anga-aṅ min kamëtö lanāmö elkuilōn meh. (1 Pīt. 5:7) Iṙūöhen inrē öm haröhtöre in Yāvē ngaich haröhtöre min anga-aṅ nö in meh. Örheūheu öm haköpmat ngam Paipöl, vë-ekūötēv, afītöre tö nup haköp re. Vënyu nang in öi im Isayā 57:15, tö Yāvē nö holtöṙah cha yip “töyāichö ellōn töhaṙivlōn,” inrē hòṅ ò nö hangönken cha. Lökten öm haköpöre i linökölōn Yāvē. Kēḵ inyööken re in më minṙöinylen. Ngaich um ṙāngen re inrē öm meūkkö inlahen ngam pīhöre nö halööktit re.—Rōm. 2:4; 2 Pīt. 3:9.
a “Pornokrafī” ngöṙô in tö minë tötlöng vitiō, nyat, ātiköl hēk tö minë tinköökö inrē minë mahachōlö ellōn ngam tarik nö fēkö minë tötlöng.
b Ngam kikōnyö an tövënyu nö mameuk pornokrafī nö in ngih ātiköl, nö inchōḵtö elmat hī. Yanöölen ngam inpīhö kikōnyö pöri inrē minë inlēnö imat ngih ātiköl, yěn mameuk pornokrafī ngam pīhö ò kikānö.
c Ötkô ngam mineūkö pornokrafī nö chöö-öny mina pamīhöre nö ṙāngen höö tö ṙô ngam Paipöl.—Mët. 19:9.
d Harīki ngam minë-eny.
e Mihôiṅ man hēk ṙūöhtö mikahkūöre tö inlahen e öm el ngam jw.org hēk imat minë līpöre hī inrē. Tö sā ngam ātiköl el jw.org ngam tö ngö, “Pasū-u Tī Ngam Pornokrafī Tö Ngam Pinīhö Tö Nā” hēk “Chōichngen Hòng Ayī-ö Yěi Meuk Nup Tötlöng Nyat Hēk Vitiō Inrē!” hēk ngam ātiköl inrē im Chūökamahati-HI 1 Chulāi, 2014, pěch 9-11 ngam tö ngö, “Mihôiṅ Man Ṙāpöre Um Lō-ongkūö!”
f Ōt yip pamīhöre chamuh in yip ispesölist tòktör nö kēḵ inyööken re, yěn kihngen takô nö ṙāngenre nö meuk pornokrafī, holre töm inlahen cha nö kēḵ inyööken re nö in yip minṙöinylen.