1. Tö sitih manah öng ngam miṙivlōn tö tökööl?

 YĒ HĪ ṙung öi kēken nup tökööl hēk vaichköre inlahen inrē, ngaich töt ṙanāngen angū-ö nö in hī öi hòṅ haṙivlōn tö nup kahëkenre. Vë-eny nang hī an ngam Paipöl tö öp tarik tö haṙivlōn tö nup tökööl kahëkenre ṙāngenre min anga-aṅ tö u kūö ò nö haṙivlōn. Ma-ainyre inrē min anga-aṅ nö öt hēk nö kēken u.—Ngëichköm Paipöl Tiksönörī, “Miṙivlōn tö tökööl.”

2. Kūö yòh öng nö töt ṙanāngen nö in hī öi hòṅ akahakūö tö manah ngam ṙô miṙivlōn tö tökööl? (Nahimiā 8:9-11)

² Hòṅ ṙòkhöre in ayī-ö tarik öi hòṅ akahakūö tö manah ngam ṙô miṙivlōn tö tökööl. Kūö yòh? Kūö hī öi ṙòkhöre öi köölö fālen. Kaheuk sakāmö inrē öi fukngö öi in ngam tökööl. Pön höng kinë-ekūö hī ngam tökööl tö ngam kinpaha tö nā Ātöm nā Ēvā misī. (Rōm. 3:23; 5:12) Öt hěng hang tak tarik töt köölö fālen. Ngatī inlahen ök misī tanīnöṙô Pôl tö yik tahëng inrē tarik tö hangenlōn tö ngam Tēv nöng örheūheu nö la-al ngam tökööl. (Rōm. 7:21-24) Töngö manah hòng angū-ö ngaich nö in hī tö hī öi höng afēken u, ngaich höng haṙivölōn kūö hī öi höng örheūheu öi fukngö öi im tökööl? Hö-ö öt ngatī. Pön tö aṙē-ěvlōn ngam Tēv hī Yāvē tö hī, lōnu inrē anga-aṅ tö hī öi örheūheu öi ṙamölōn. Kò-òren öi chumkūöṙen tö ṙô Yāvē nö in yik Yahūti hē nuk sakāmö Nahimiā. (Vë-evkūö Nahimiā 8:9-11.) Öt lōnu misī ang Yāvē tö cha nöng örheūheu nöng afēken nuk tökööl kahëkenre ngaich haṙivölōn, lōnu pöri anga-aṅ tö cha nö holtö ṙanamölōnre nö löklōn ò. Akahakūö ang Yāvē tö hī yěi haṙivlōn tö nup tököölre, ngaich havöötö ellōnre öi in ò, ngaich teūngen min ayī-ö tö ngam ṙanamlōnre. Lökten ò nö lōnu tö hī öi akahakūö tö inlahen e. Yē hī min öi haṙivlōn tö nup tökööl kahëkenre, ngaich mihôiṅ öi ṙātö-ellōnre tö ngam tö aṙē-ěvlōn yöng hī nö öthō min nö öt aṙēlen nup tökööl hī.

3. Asuh nup min kahakkö hī in ngih ātiköl?

³ Ta-a chěi ngaich töi ngëichkö minë tö lūöi manah ngam ṙô miṙivlōn  tö tökööl öi in ngih ātiköl. Urěh in min öi mikahtökūöre tö inlahen ṙô Yāvē nö haköpten yik Israel tö manah ngam ṙô miṙivlōn tö tökööl, ngaich hēk min öi ngëichkö inlahen tī Yāvē nö hayööken yip tarik tö faluṙen nö havöötö ellōnre. Ngaich im manā-aṅ öi mikahtökūöre min tö inlahen ṙô Yēsū nö haköptö yik haköptöre tö manah ngam ṙô miṙivlōn tö tökööl.

ASUH ÖP ṘÔ YĀVĒ NÖ HAKÖPTÖ INLAHEN NGAM MIṘIVLŌN TÖ TÖKÖÖL NÖ IN YIK ISRAEL

4. Sitih ṙô ang Yāvē nö haköptö inlahen ngam miṙivlōn tö tökööl re nö in yik aṅ Israel?

⁴ Hē ngam Tēv Yāvē misī nö katöllen yik aṅ Israel nö tarik ò, ngaich kētö ök töhěng anga-aṅ kinlēḵngô nö in cha ngö ṙô ang Yāvē nö in cha tö cha min yē cha nö hang chööngö ò, ngaich laklen cha min anga-aṅ, kētö inkòlô cha min inrē. Ngöṙô inrē anga-aṅ nö in cha: “Pò ngih inchöngten ngih tinöölô meh tö chu i ngih sakāmö, nö öt töyaha kanihngen nö in meh.” (Chöö. 30:11, 16) Yē më aṅ Israel min nö öt hang minë chööngö Yāvē nöng vë-ekūö minë tahëng insātēv, ngaich kē-ěyö min minë inkòlô nö ikui cha tö Yāvē. Ngaich fukkui min cha-a tö minë tö ṙōlkangen kanihngen. Öt tö ngö manah pöri ngaich angū-ö nö in Yāvē tö ò min ngaich nöng örheūheu nö ṙāngen cha. Pön yěn haṙivlōn min cha-a tö minë tökööl kahëkenre, ‘havantöre inrē nö in Yāvē ngaich hang nup chööngö ò,’ ngaich hō-en cha min hēk anga-aṅ. (Chöö. 30:1-3, 17-20) Ngaich havantöre hēk min ngam Tēv nö in cha, ngaich hēk nö kētö inkòlô cha.

5. Sitih inlahen ang Yāvē nö hameuktöre nö öt ṙāngen yik tarikre? (2 Rācha 17:13, 14)

⁵ Haṙivlōn pöri ayī-ö öi meuk inlahen yik tarik Yāvē kūö cha nöng ṙōlheuh nö miṙivngölōn ò. Hēṙu cha-a nö vë-ekūö minë insātēv, ngaich hēṙu nö kēken minë tökiröng fālen nö ikūö ò. Anū-ö ngaich lāinyngen cha nö fukkui tö minë tökiröngen kanihngen. Hö-ö pöri ang Yāvē nö ṙāngen më tarikre. Höng örheūheu anga-aṅ nö hayööken cha. Ṙōlheuh anga-aṅ nö tīnten yik pròfět nö in cha, ngaich vë-ekūö cha nö hòṅ aṙēḵtu ṙô tö cha nö hòṅ havöötö ellōnre ngaich havantöre nö in ò.—Vë-evkūö 2 Rācha 17:13, 14.

6. Kūö yòh öng nö töt ṙanāngen ngam inlahen ngòh tököölö fālen tarik nö hòṅ haṙivlōn tö nup tököölre tö ṙô yik pròfět? (Ngëichkö ngam nyat.)

⁶ Tīntö yik pròfět re misī ang Yāvē famëlen yik tarikre ngaich mahalööktö minë mufē cha inrē. Tö sā ò nö löktö in ök pròfět Yarimiā nö ngö ṙô, ‘Yī-ö  lamā-al chu Israel, havantöre yin öi in chu, öthō chin min öich höng haköp ngam lanīnöre öich ngëichken yīö. Pò chu öich tö hangenlōn. Öthō chin min höng örheūheu öich haṙivlōn öich in yīö. Lökten yin öi höng hameuktöre öi haṙivlōn tö minë tököölre, kūö yīö öi höng choholre öi la-al ngam Tēv re Yāvē.’ (Yar. 3:12, 13) Ngatī ṙô inrē ang Yāvē nö löknyö elvāng ök pròfět Yôěl nö ngö ṙô, ‘Keuheūttö ellōnre yin öi havantöre öi in chu.’ (Yôěl 2:12, 13) Ngöṙô inrē anga-aṅ nö löktö in ök pròfět Isayā nö in cha, ‘Söichlöre yin ahetlöre inrē, ngaich ṙāngenre öi kēken nup tötlöök la-en öi ikuö chu.’ (Isa. 1:16-19) Löktö in ök pròfět Isikīěl ṙô ang Yāvē nö ngöṙô, ‘Sitih lōn öm më-eṅ, kuchikölōn öichu i kinpaha tötlöök? Hö-ö. Pön höng ngamuh kuilōn chu tö ò nö ṙāngenre tö nup tötlöök kahëkenre, ngaich havantöre nö in chu ngaich aṅ. Öt ṙanamölōn chin öich i kinpaha ngòh tarik, lökten yin havöötö ellōnre, ngaich havantöre öi in chu ngaich örheūheu öi aṅ.’ (Isi. 18:23, 32) Yē ngòh tarik nö haṙivlōn tö nup tököölre, ngaich ṙamlōn ang Yāvē nö in ò, kūö ò nö lōnu tö hī öi höng örheūheu öi aṅ. Öt hökkö inlahen ngam tököölö fālen pöri anga-aṅ tarik nö halööktitre, ngaich möl nö hayööken ò. Töi mikahtö elmatre öi löktö in minë rīkre inchōḵ elmat.

7. Asuh nuk ṙô Yāvē nö haköpten yik tarikre aṅ Israel tö ngam inlahen nā pròfět Hōsī töm pīhö ò inrē?

⁷ Kò-òren in öi ngëichkö inlahen tī Yāvē nö haköptö yik tarikre Israel tö ngam tökô-en istōri inlahen nā pròfět Hōsī tök pīhö ò Kōmör. Asěha ang Kōmör ngaich kē pīhöre tö tahëng tarik nö ṙāngen ök pīhöre Hōsī. Ngö lōn hòng ngaich ang Yāvē tö Kōmör ngaich nö öt maheūkkuvö? Ötkô hēk inrē anga-aṅ nö havantöre nö in ò? Tö mihôiṅ ngam Tēv Yāvē nö meuk ellōn hī öi tarik. Lökten anga-aṅ nö ngö ṙô nö in Hōsī, ‘Kuṙòh chuh in ngam kikānö man, ngaich hēk öm hangenlōn tö ò, ngam ma-asěhköre nö kēḵ pīhöre tö tahëng, ngam ma-asěhköre öm sā inlahen Yāvē nö hangelōn tö më tarik aṅ Israel. Pòrô cha-a nö vë-ekūö minë tahëng insātēv nö havööngö kūöre tö ò.’ (Hōsī 3:1; Inch. 16:2) Ngaich öm meuk inlahen Yāvē nö tīnten Hōsī nö chuh in ngam pīhöre, ngaich tölṙô ò nö aṙēlěn ò ngaich havanan hēk nö pīhöre. Pòrô anga-aṅ nöng öt ṙāngenre nö kēken minë tötlöök la-en. a Ngatī inlahen ang Yāvē nöng hangenlōn tö yik tarikre aṅ Israel, hō-en cha inrē yik tö marôvat ngaich tö ò, töla-evṙen inrē tö nuk tötlöng la-en. Sön ang Yāvē nöng öt ṙāngenre nö hangenlōn tö cha. Höng öt ṙāḵkenre anga-aṅ nö tīnten yik pròfět nö chuh in cha hòṅ cha nö havöötö ellōnre, ngaich ṙāngen nup tötlöök kahëkenre. Asuh öp haköp hī öi in ngih inchōḵ elmat? Mihôiṅ ang ngam Tēv ngam “mameuk ellōn taṙòkhöre” tarik nö hayööken öp tarik öp töt ṙamākenre nö kēken tökööl, ngaich hayööken ò anga-aṅ nö havöötö ellōnre nö in ò? (Inch. 17:3) Tā-a töi mikahtökūöre.

SITIH INLAHEN TĪ ANG YĀVĒ NÖ HAYÖÖKEN YIP TARIK TÖKÖÖLÖ FĀLEN NÖ HAVÖÖTÖ ELLŌNRE?

8. Sitih inlahen tī ang Yāvē nö hayööken Kēn nö haṙivlōn tö nuk kahëkenre? (Ranehlö 4:3-7) (Ngëichkö ngam nyat.)

⁸ Lanòh ök Kēn nö kūön nā Ātöm nā Ēva misī. Īnu inrē misī anga-aṅ tö tökööl. Vë-eny nang hī inrē ngam Paipöl tö, ‘nuk la-en ò nö tötlöök.’ Angū-ö ngih lohten lāinyngen Yāvē nö ‘sō-en Kēn tö nuk kahëtö ò inrē tökētu.’ Hòṅ halööktö ngam mufēre öre anga-aṅ, tö minë tinrīken ò inrē. Hö-ö pöri anga-aṅ nö ngatī, pön vaichtö yihī tanāinyö anga-aṅ līn inrē ök kūö ò. Sitih inlahen ngaich ang Yāvē nö in ò? Holtö hanangenlōnre ang Yāvē nö vë-ekūö ò tö ò yē ò nö hòṅ kēken tölöök la-en, ngaich teūngen min anga-aṅ tö inkòlô. Ṙōlheuh ṙô ang Yāvē nö fēlen ò tö ò yē ò min nö öt chumkūöṙen nö ngëichköre, ngaich mihôiṅ min anga-aṅ nö kēken tökööl. Ma-ainyre anga-aṅ nö hayööken Kēn nö havöötö ellōnre nö in ò. Haṙivlōn pöri ayī-ö tö kūö Kēn nö öt hòṅ hangṙô Yāvē. Ngaich hòng ang Yāvē nö ngö lōn tö tarik min ngaich nö ötkô nö halööktitre ngaich havantöre nö in ò? Hö-ö öt ngatī.

9. Sitih inlahen tī ang Yāvē nö hayööken Tāvit nö haṙivlōn tö nup kahëkenre ngaich havöötö ellōnre?

⁹ Hangenlōn misī ang Yāvē tö ök Rachā Tāvit.  Eūkö inlahen Tāvit anga-aṅ nö ngö ṙô tö ò, ‘nö töhěng tak nö tarik nö tö sāḵta nö in minë kuilōn chu.’ (Inl. 13:22) Kēken minë tökiröng tökööl hēk ang Tāvit, asěha anga-aṅ ngaich fëlngö tarik inrē. Tö hòṅ kumpaha öre anga-aṅ nö sā minë chööngö Môsös misī. (Lēv. 20:10; Kin. 35:31) Lōnu pöri ang Yāvē tö Tāvit nö haṙivlōn tö nuk tököölre, ngaich halööktitre. b Lökten anga-aṅ nö tīnten ök pròfět Natān nö chuh in ò. Meuk inlahen Tāvit pöri ayī-ö nö ihih tö ò nö öl nö hō-en ngam inlahenre nö kēken ngam tökööl. Öl inrē anga-aṅ nö haṙivlōn ngaich ṙāngenre nö kēken ngam tökööl. Hē Natān pöri nö kētö ngih inchōḵ elmat nö in ò lökngöre ellōn ngaich anga-aṅ tö e, ngaich möl anga-aṅ nö akahaiṙen töre nö miṙivngölōn Yāvē. Halööktitre ngaich anga-aṅ tö ngam fālenre. (2 Sa. 12:1-14) Unôichrit e ngaich anga-aṅ nö kūich ngam töhěng Salmai ngam lökten hī öi akahalōn tö ò nö haṙivlōn takô tö ngam tövaich kahëkenre. (Sal. 51, supöriskripsön) Teūngen yip tarik kamëken tökööl tö hanöhlöre yěn vë-ekūö ngih Salmai, ngaich havöötö ellōnre. Öt ṙanamölōn hòng ayī-ö öi hang inlahen Yāvē nö hayööken Tāvit nö haṙivlōn tötököölre ngaich havantöre nö in ò?

10. Sitih inlahen mufē öm öm hang inlahen Yāvē nö ṙömöng möi nö in hī, hōḵ inrē nö aṙēlen nup tökööl hī?

¹⁰ Surīkhen ngam tökööl an ngam Tēv Yāvē. Hangenlōn pöri anga-aṅ tö hī öi ṙòkhöre. (Sal. 5:4, 5) Lökten yē hī öi fukngö öi im tökööl, ngaich hòṅ hayööken hī anga-aṅ öi halööktitre. Pòrô ngòh tarik nö kēken nup tökiröng fālen hēk tökööl inrē, ngaich öthō ang Yāvē nö öt hayööken ò nö haṙivlōn tö nup tököölre ngaich havöötö ellōnre. Lōnu anga-aṅ tö hī öi haröhtöre öi in ò. Teūngen ayī-ö tö hanöhlöre yěi hāngö e. Yē hī öi fēkö ngam inlahen Yāvē nö ṙömöng möi nö in hī, hōḵ inrē nö aṙēlen hī anū-ö ngaich tamūökten hī öi in ò öi hangenlōn tö ò, ngaich ilööṙen öi halööktitre yē hī öi kēken tövaich. Tā-a chěi töi ngëichkö inlahen ṙô Yēsū nö haköptö yik raneh Kristīön tö manah ngam ṙô miṙivlōn tö tökööl.

SITIH ṘÔ ÖK MISĪ YĒSŪ NÖ IN YIK HAKÖPTÖRE TÖ INLAHEN NGAM MIṘIVLŌN TÖ TÖKÖÖL

11-12. Sitih ṙô ök Yēsū nö vë-eny inlahen ngam Yöngre nöng hööngöre nö aṙēlen hī? (Ngëichkö nyat.)

¹¹ Sā haköp hī ngaich öi in ök mu-urěh ātiköl, löktö in Yôhan ök vamôk hēk Yēsū Kristū ṙô ngam Tēv Yāvē nö vë-eny nang yik Kristīön ik raneh senchurī, tö ngam invöötö ellōn nö tötṙanāngen nö in hī.—Mët. 3:1, 2; 4:17.

 ¹² Hē Yēsū misī nö ing panam, ngaich ṙōlheuh anga-aṅ nö vë-eny nang yik tarik tö ngam Yöng ò nöng höngöre nö aṙēlen hī. Hachōḵ elmat hī ang Yēsū nö vë-eny ngam istōri inlahen ök manāngö kūön ngam tökòlô tarik ök kumröönngöre nö ṙāngö patī ngam yöngre, ngaich la-evṙen tö minë tötlöng la-en. Hē ò pöri ngaich nö ‘yīhi mikah, ngaich havan anga-aṅ nö chuh patī re. Sitih inlahen tī ngaich ngam yöng ò tö ò? Ngöṙô ang Yēsū, hē ngam kūön ò pöri nö “ṙömöng marôvat nö meūkö tök yöngre, keuheūtnyöre ngam yöng ò tö miṙēḵlōnre tö ò faltöre ngaich anga-aṅ ngaich fūöllöre tö ò ngaich holtö hanangenlōnre nö hāmkūö ò.” Öt mufē-ěvö ngam kūön tö ò min nö aṙēlöngö tö ngam yöngre. Ngöṙô lang anga-aṅ nö in ngam yöngre tö ò nöng kē-ě ò nö sā inlahen yip tarik töla-evṙen. “Kūön” chu ngöṙô pöri ngam yöng ò nö havëken ò ngaich hō-en ò. Ngöṙô inrē anga-aṅ: “Ngòh tö chatngen sin ngaich nö kôti.” (Lūk. 15:11-32) Ṙōlheuh ang Yēsū nö meuk ngam hanangenlōn Yāvē tö tarik urēhěkūö ò nö yih nö ing panam hē ò nö el halīöngö. Ngaich yip tö haṙivlōn tö nup tökööl re ngaich aṙēlen cha anga-aṅ. Löktö in ngih istōri ang Yēsū nö mikahtö elmat hī tö ngam yöng hī nö tö pōyen miṙēḵlōn tö hangenlōn inrē tö hī!

13-14. Asūp haköplö Pītör nö in Yēsū in ngam miṙivlōn tö tökööl hēk sitih ṙô anga-aṅ nö haköp tö yip tahëng? (Ngëichkö ngam nyat.)

¹³ Haköpten Pītör inrē ang Yēsū tö ngam yöng ò nö ma-aṙē-ěl tökööl yip tö haṙivölōn tö tökööl re. Örheūheu ang Pītör nö vaichköre inlahen höng aṙēlen ò pöri misī ang Yēsū. Köplōn, tö Pītör nö lūöi heuh nö mahngen Yēsū, haṙivlōn lohten anga-aṅ tö ngam inlahen re. Lökten anga-aṅ ngaich nöng peuiny. (Mët. 26:34, 35, 69-75) Unôichrit Yēsū pöri nö hachohlöng, meukkūö Pītör lohten anga-aṅ nöng hěngtak. (Lūk. 24:33, 34; 1 Kòr. 15:3-5) Akahalōn ang Yēsū tö Pītör nö haṙivlōn tö minë kahëken re, lökten anga-aṅ nöng aṙēlen ò lökten in e ngaich anga-aṅ nö akahalōn tö ò nö ṙömöng hangenlōn tö ò.

¹⁴ Akaha elmat ang Pītör tö mufē ngòh tarik yěn teūngen tö nup inṙē-ěl nup tökööl re. Löktö in e anga-aṅ nö heuveū-euṙô nö vë-eny nang yik tahëng tö inlahen e. Unôichrit ngam Pentěkòs ngaich ang Pītör nö kēten ök töhěng minkahten nö ikūö yik Yahūti. Vë-eny nang yik tarik anga-aṅ tö cha  nö fëlngen Kristū. Ngöṙô pöri anga-aṅ nö in cha: ‘Havöötö ellōnre yin ngaich havantöre hòṅ nup tökööl yīö min nö ha-ëtiyö, ngaich teūngen yī-ö min tö ngam lanāmö ṙā-ang in ngam Tēv Yāvē.’ (Inl. 3:14, 15, 17, 19) Ngöṙô ang Pītör tö ngòh tarik nö hòṅ havööngö kūöre tö nup tökööl kahëken re, ngaich havantöre nö in Yāvē. Töngö manah tö ò nö hòṅ halööktö nup mufē re, ngaich ṙāngen nup tökööl kahëken re. Ngaich kētöre nö la-evṙen tö nup la-en tö ṙamölōn tī tö ngam Tēv. Ngöṙô inrē ang Pītör tö Yāvē yēḵ ò nö aṙē-ělö tö ngòh tarik, ngaich keuheūtngöre tī anga-aṅ nö sichngen u nöng sā töng öt fāluṙen öp tarik, höng sā ṙēngen töng öt fāluṙen anga-aṅ nö in re. Ngöṙô hēk ang Pītör nö in yik Kristīön unôichrit tö ṙōlhang samyeūheu inlahen ò nö kētö ngih minkahten: ‘Tö Yāvē nö hameuktö ngam manööyöre nö in yīö kūö ò nö öt lōnuvö tö ngòh töhěng tak tarik nö ha-ëti hōtu pöri nö teūngen tö ṙētakre nö havöötö ellōnre.’ (2 Pīt. 3:9) Teūngen cha-a lohten tö hanöhlö re nö hang ngih inlahen Yāvē tö ò nöng höngöre nö aṙēlen nup tökööl kahëken hī pòrô anū-ö nö tökiröng nö fālen!

15-16. (a) Asuh nuk haköplö Pôl nö in ngam miṙivlōn tö tökööl hēk in ngam inṙē-ěl inrē? (1 Timôtī 1:12-15) (b) Asuh nup min kahakkö hī ip yamih ātiköl?

¹⁵ Sôl ök aṅ Tārsös nö pōyen nup vanāichköreṙen ò. Lōnu anga-aṅ tö ngam miṙivlōn tö tökööl hēk inṙē-ěl inrē. Tö angëḵ sin misī ang Sôl. Pōyen tī inrē nö hakihten yik mahaköp nö in Yēsū. (Inl. 7:58–8:3) Höng öt mufē-ěv lohten yik Kristīön tö ngòh tö ngatī inlahen tarik nö mihôiṅ nö halööktitre hēk haṙivlōn inrē tö nup tököölre. Harīkngöre pöri minë mufē nā Yēsū tö ngam Yöng ò tö minë mufē hī ayī-ö öi tarik. Pön höng ngëichkö nup tövai cha-a tinrīken ò, lökten ang Yēsū nö ngöṙô: ‘Katöllen ò chin nö ameūken ngam minë-eny chu.’ (Inl. 9:15) Rö-ö nöng anū-ö pön hameuktö pinngangkūö inrē ang Yēsū nö chö-önyten Sôl nö hameuktö miṙivlōnre tö nuk tököölre. (Inl. 9:1-9, 17-20) Halööktitre ngaich ang Sôl ngaich vītöre nö Kristīön. Unôichngöre ngaich anga-aṅ nö tanīnöṙô Pôl invëka, ṙōlheuh ṙô inrē anga-aṅ nö vë-enyre nö ha-öinyö Yēsū hēk Yāvē kūö cha nö hameuktö miṙēḵlōnre nö in ò nö aṙēlen ò. (Vë-evkūö 1 Timôtī 1:12-15.) Ngöṙô inrē anga-aṅ nö haköpten yik tahëng Kristīön tö ‘ngam Tēv nö aṙē-ělōn tö yīö hēk hōten yīö inrē öi yihtöre im invöötö ellōn.’—Rōm. 2:4.

¹⁶ Hěngheuh ngaich ang Pôl nö akahalōn tök töhěng tak tarik kamëken tökööl nö el ngam māṅ i Kòrin. Sitih inlahen ngaich ang Pôl? Kūichtö ök töhěng anga-aṅ chitri. Löktö in ngam chitri ayī-ö kahūich ò öi akahakūö tö Yāvē nö tö hangenlōn tö tarik, lökten anga-aṅ nö halēnö cha ngaich yēḵ cha nö haṙivlōn tö nup tökööl re. Ngaich hameuktö ngam miṙivlōnre anga-aṅ nö in cha nö aṙēlen cha. Haköplu inrē ayī-ö mihôiṅ öi lökten in ngam chitri kahūich Pôl tö hī sitih inlahen mihôiṅ öi asīnken Yāvē. Anū-ö min kahakkö hī in öp yamih ātiköl.