Hatön Meh
Ōt hòng tahëng tö minë manna hēk kuīl nyā-aṅkūö yik Israel nö el tönyalnyi?
40 samyeuheu yik Israel nö nyā manna nö el tönyalnyi. (Man. 16:35) Nët heuh ang Yāvē nö kētö nyā-aṅkūö cha tö kuīl. (Man. 16:12, 13; Kin. 11:31) Vai ṙôken pöri nuk nyā-aṅkūö cha tö ōt nö in yik Israel.
Vënyu ön nö imat ngam Paipöl tö inlahen Yāvē nö “chöh chūök haneūheu” yik tarik re hòṅ cha nö teūngen tö nyā-aṅkūöre hēk ôk re inrē tö mak hēk nup tahëng inrē hanakten cha. (Kin. 10:33) Hěng van anga-aṅ nö kumngen cha nö i Ēlim, “i chūök nuk tönët sīön mak töpöklö, sat anāi tum māṅ inrē nuk kachūr. (Man. 15:27) In ngam līpöre Paipöl kē Chömanā kē Pēt Pòtē (E) nö vënyu inlahen minë “kachūr chōn nö keuheutngöre chūök hēk i chūök tönyalnyi inrē nö lāku ṙôken yip nyāma ṙòng ò, vī tavī-i hēk hanyatlö kūire inrē.”
Lohten yik Israel nö sökngöre nö in ök tökiröng kamngö, ngam mi-i Fërön Vāti töngamuh. Kūichi ön nö imat ngih töhěng līpöre (Tiskövrī tö Völt òf tö Paipöl) tö ngih vāti hēk ngam tahël mak nö “130 km” [81mīl] rò-tòng, ngaich ngam vāti i Sinai, angū-ö mötlö rò-tòng, tövāi, hēk tö akahka inrē”. Ngö kinūichngö ön inrē: “Öp löktökūö ngih vāti nö söl in ngam mai, löktökūö in e nö 45km [28 mīl] ṙôvat tö ngam kamngö tö Fërön minënyi. Ngih kamngö nö 2,000 ṙò-òl [610m] chūök tö ngam kūö mai ngaich 4.8km [3mīl] rò-tòng. Yěi môklökūöre ngaich meukö minë kachūr chōn nö in e. Vai takô ngih kamngö Lökten nö kaheukö nö Panô-òṅ Ēten Sinai. Löktökūö misī öi meuk inlahen yik tarik nö iyöng in e kūö minë töpōyen kachūr chōn.”
Chōn Kachūr i Förēn vāti
Ik sā yik Israel nö ṙangö Aikup, ngaich kumngö nuk tökirāchö atra, tanīyö chūök kinrāchö atra hēk lohten nö kumngö sāiny hēk tavī-i inrē. Kò-en nöng öt marò-òten nuk chehen. Ngö ṙô ön ngam Paipöl tö yik tarik nö ‘pōyen kahumngö tö sīṅp, pökööre hēk nūa inrē.” (Man. 12:34-39) Pōyen nuk kihngen cha lohten nö ikūö ök tönyalnyi, angū-ö lainyngen nuk töṙeūla lohten nö kapah. Ōt lohten yik in yik Israel kamāḵngen u hēk ōt yik kamëtö tökētu, Lohten inrē nö ōt yik kamëten u nö ikūö nuk insātēv. a (Inl. 7:39-43) Sön pöri nö ōt lohten nuk töṙeūla in yik Israel, ōt inrē nup kūön u lohten. Ṙēn öi mihôiṅ ngatī pön ngö ṙô ang Yāvē nö in yik Israel ik sā cha nö öt ṙatö-ellōnre nö ò: “Ngaich yip kūön yīö min nö fën anāi samyeūheu nöng mahavöt el ngih inchōn.” (Kin. 14:33) Lohten cha-a nö kē tūt minë töṙeūla hēk kāḵ alaha u inrē. Öt töḵngen pöri lohten yik tarik tö 30 lāk ṙôken in ngam 40 samyeuheu. b
Asūp nyā-aṅkūö nuk töṙeūla hēk löktö yih taneūngen tö mak nö ip tönyalnyi? c Pōyen kumṙah Lohten inuk lā urěh ṙētak Lökten kirööngen nuk chōn. Kūichi ön nö imat ngam Insight on the Scriptures, Volume 1, nö urēhěkūö tö 3,500 samyeuheu, nö pōyen tö tö aröp ṙôken ngam mak ik ṙētak. Kūö yòh öi mihôiṅ ngatī ṙô? Pön nyôngö nup vatī hēk chūö hanëmö ma king töngamuh ṙētak nö in e. Inmeuktö e ik ṙētak nö pōyen ök kumṙah Lökten nö hëm nuk mak ik ṙētak. Sön pöri ik ṙētak nö öt lööngkūö hēk pōyen nuk pinhë-eṅkūö in ök tönyalnyi. (Chöö. 8:14-16) Yěn öt hameuktö pinngangkūö öreh ang Yāvē nö kētö mak ngaich nöng ṙôkngöre vah yik Israel hēk nuk töṙeūla inrē nö kapah.—Man. 15:22-25; 17:1-6; Kin. 20:2, 11.
Ngö ṙô ang Môsös nö in yik Israel tö Yāvē nö kē-ekūö cha tömanna ‘pòn hòṅ mikahtölōn cha anga-aṅ tö ngòh tarik nö öt höng kūö roti nö aṅ, pön kūö nup lamöknyö elvāng Yāvē pöri ṙô nö aṅ.”—Chöö. 8:3.
a Nët nun minë tövënyu imat ngam Paipöl inlahen yik Israel nö kētö nuk töṙeūla nö tökētu nö in Yāvē ik sā cha nö el tönyalnyi. Ngam raneh, hē Āròn tö yik kūön ò nö kētu kamngö chūök nö im la-en mākūö kūönṙô hēk ngam innëtö nö ṙētak ök Paska. Unôichrit ngam tö hěng samyeūheu angū-ö hē yik Israel nö ṙā-ang Aikup ik 1512 B.C.E.—Lēv. 8:14–9:24; Kin. 9:1-5.
b Ik hē kinheūtö ngam tö hòṅ 40 samyeūheu yik aṅ Israel nö lök el ngam tönyalnyi, ngaich unôichrit ngam kiyungö cha-a nö kēḵ nuk tö kööinyu ṙôken töṙeūla cha tö ulāyi. (Kin. 31:32-34) Hanöng sā cha nö öl nö teung im kinlēḵngô panam, höng iṙūöhukūö cha-a nö nyā ngam manna.—Yôs. 5:10-12.
c Öt hameuknyu inlahen nun minë töṙeūla nö nyā ngam manna, pön sā tinöölô yik aṅ Israel nö töölô cha-a nö kēḵ ngam manna nö asā ṙòkvat ngòh tarik töhěng tak.—Man. 16:15, 16.
