1. Asūp lōn Yāvē nö in hī?

 KIRÖNGEN ṙanamlōn minā inyöngö yěn meuk ngam kūönre tö fötnyu. Hangenlōn cha-a tö ngam kūönre, lōnu inrē tö ò nö veut kinröngö. Paṙūtalōn pöri cha-a yěn öt hē ngam kūön cha nö kiröng. Ngatī ṙēngen ayī-ö yěi rehtö inlahenre haköp inlaha Yāvē, ngaich ṙamlōn anga-aṅ nö meuk inlahen hī. Lōnu inrē anga-aṅ tö hī iṙūöhen haköp hēk sööḵngö inrē im kanô-en.—1 Kòr. 3:1; 14:20.

2. Asuh nup min tö kakka tö hī in ngih ātiköl?

² In ngih ātiköl in min mikahtökūöre tö sanapṙô në intöönö: Asuh öp manah ngam inlahen hī sööḵngö ṙēḵti im kanô-en? Sitih inlahen ang ngòh töhěng tak Kristīön nö sööḵngö ṙēḵti im kanô-en? Kūö yòh öng nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī nyā minë “töngëḵ nyā-aṅkūö”? Hēk kūö yòh öi hòṅ ma-ainyre sööḵngö ṙēḵti im kanô-en?

ASUH ÖP MANAH NGAM INLAHEN HĪ SÖÖḴNGÖ ṘĒḴTI IM KANÔ-EN?

3. Tö sitih manah öng ngam tö sööḵngö ṙēḵti hēk köiny im kanô-en?

³ Ngam ṙô Krīk sööḵngö ṙēḵti imat ngam Paipöl angū-ö nö ṙôtö ngam ‘kanöönyö,’ ‘töteung’ hēk tö ngam ‘keuheūtlöre.’ a (1 Kòr. 2:6) Sā inlahen ngam tö kun nyīö nö hireūtkenre nö sīöp hēk akahaṙa, ngatī inlahen ayī-ö öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en yěn ngön ngam innôlö hī nö in Yāvē. Sön pöri ayī-ö hòṅ iṙūöhen hangön ngam innôlöre in Yāvē. (1 Tim. 4:15) Pòrô öi kūönö ṙēḵti hēk kiröng inrē mihôiṅ öi ṙòkhöre sööḵngö ṙēḵti im kanô-en. Sitih inlahen mikahkūö pöri ayī-ö töre min sööḵngö ṙēḵti im kanô-en?

4. Asuh öp minkahngö ngòh tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön?

⁴ Hang minë taṙòkhöre chööngö ngam Tēv ön ngòh tö sööḵngö ṙēḵti hēk tö akaha Kristīön, pòrô minë chööngö nö tö kihngen hināngö tö ò hēk töt ööi ò inrē. Öt tö ngö manah pöri angū-ö  tö ò nö töt vaichköreṙen. Kaheuk sakāmö pöri anga-aṅ nö ma-ainyre nö asīnkö minë kuilōn Yāvē. Ma-ainyre inrē anga-aṅ nö asīöp minë tövai tinrīken Kristīön hēk asīnkö mufē ngam Tēv inrē in nup töng sitih. (Efi. 4:22-24) Öt uroh anga-aṅ nö hòṅ kūich list minë chööngö tö hòṅ kēkaren tö ò. Akahakūö pöri anga-aṅ tö minë chööngö ngam Tēv hēk minë lökngörit chööngö inrē, lökten anga-aṅ nö chumkūöṙen tö u yēḵ ò nö kē fëslare, ngaich asīnkö minë fëslare inrē nö la-evṙen.—1 Kòr. 9:26, 27.

5. Asūp mihôiṅ inlahen më Kristīön töt sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en? (Efisös 4:14, 15)

⁵ Ngòh Kristīön pöri töt sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en, ngaich mihôiṅ anga-aṅ nö chōḵngö nö in nup inköphöti inchīlö tö tarik. Tö sā cha lohten nöng ilöö ṙatö-ellōnre nö in minë maheukre el sōsöl mitiā hēk minë tötkô-en niūs, ilööṙen inrē cha-a nö hang ṙô më apòstēt. b (Vë-evkūö Efisös 4:14, 15.) Rö-ö nöng anū-ö, pön lohten cha-a nö veūtö lanīnö nö in nup ṙô yip tahëng, rainyngö tö inlahen yip tahëng, la-alkūö cha inrē hēk yěn halo-oikūö cha-a ngaich ilööṙen nö kēken nup tövaich.—1 Kòr. 3:3.

6. Mikahtö elnang hī nö sitih inlahen ngòh Kristīön nö hireūtkenre nö sööḵngö ṙēḵti hēk akaha inrē? (Ngëichköm nyat inrē.)

⁶ Sā minë urěh taheui kahakkö hī, tö më nyīö nö hireut-hireutkö sanīöpöre hēk akahaṙa. Ngatī ṙô inrē ngam Paipöl tö hī ötkô öi höng köpsören sā nyīö, pöi hòṅ hireut kö inlahen re öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en hēk hòṅ akaha inrē. Öt uroh mikah yin më nyīö töp lökten öp tökiröng tö ò nö hòṅ haköpten ò tö nup inlahen ò. Sā inlahen öp nyīö kikānö yěn römöng kun kun ngaich sarokö kël anga-aṅ tö ngam yöngre kikānö yēḵ ò nö havāngngö el ngam talöökö. Ngaich yēḵ ngam nyīö pöri nö vāyö rôkö, ngaich lohten ngam yöng ò nö hökngen ò nö kahngenre nö havāngngö el ngam talöökö, höng halēnan pöri anga-aṅ nö ngëichkö lātavē re hēk lāhāmöre yěn havāngngö el ngam talöökö. Yēḵ ò pöri ngaich nö kiröng hēk akaha elmat hē-e ngaich ngam yöng ò kikānö nö öt halēnö ò pön kahngenre min anga-aṅ nö havāngngö el ngam talöökö. Rīkre yip inrē umuh Kristīön tö sā inlahen yip kun nyīö, lökten cha-a nö hòṅ hayöökaṙen yěn kē minë fëslare tö më tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön. Pò cha min nö mihôiṅ nö kēken nup tövaich, ngam lökngen ngam innôlö cha min in Yāvē nö pasū. Yēḵ cha pöri min nö sööḵngö ṙēḵti, ngaich möl min cha-a nö mihôiṅ nö kahngenre nö kē öp tölöng fëslare. Chumkūöṙen  cha-a nö fēkö minë lökngörit chööngö aṅmat Paipöl hēk ma-ainyre inrē nö asīnkö nup kuilōn Yāvē.

7. Kē inyöökenre hòng ṙung më tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön nö in yip tahëng?

⁷ Tö ngö manah hòng ngaich, tö yip tö akaha Kristīön nö ötkô nö kē inyöökenre nö in yip tahëng? Hö-ö, öt ngatī. Hēṙu yin ṙung më tö akaha Kristīön nö kē inyöökenre nö in yip tahëng. Öt maheukku pöri cha-a nö in yip tahëng tö cha min nö kē fësla cha hēk vë-eny nup tö hòṅ inlahen cha inrē. Ngatī inlahen yip töt uroh nö ekspirīönu nö in re. Yēḵ ngòh tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön nö kē inlēnöre nö in yip tahëng ngaich lökten in nup ekspirīön cha mihôiṅ anga-aṅ nö haköplu. Hěnghöre köplōn inrē anga-aṅ töre nöng hòṅ kahngenre nö kē fëslare, pön lōnu ang Yāvē tö hī öi ‘kö keun kumre.’—Kal. 6:5.

8. Sitih inlahen aich më tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön nö kö harīkngöre tö höö?

⁸ Öt hěngren mineukö yin më kun nyīö nö ṙòkhöre yēḵ cha nö kiröng, ngatī minë tinrīken më tö akaha Kristīön nö öt hěngren, pöi kö harīkngöre tö höö. Ōt yip tö mötlö mikah tö yip tahëng, ōt yip töt pa-ekūö, ōt töt milip tī nö hayööken holre, ōt tö pōyen tī nö hameuktö miṙēḵlōnre nö i tahëng. Hěnghöre mihôiṅ inrē min nup fësla kahë cha nö öt hěngren. Tö sā ngih inlahen nap tö nët tak akaha Kristīön, yěn yih nup tö hěngren kanihngen nö ikūö cha ngaich mihôiṅ min nup kahë cha fësla nö kö harīkngöre tö höö. Nëtre pöri minë kahë cha fësla nö sā ṙô ngam Paipöl, lökten anū-ö nöng höökiṙen yěn sā ṙô ngam elkuilōn tö hachō-o tö ṙô ngam Tēv. Akaha elmat më tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön tö cha nö ötkô nö uyëken nup fësla yip tahëng, milēḵṙen pöri cha-a tö nup fësla yip holre. Holṙen re inrē nö löklōn Yāvē.—Rōm. 14:10; 1 Kòr. 1:10.

SITIH INLAHEN ÖI SÖÖḴNGÖ ṘĒḴTI IM KRISTĪÖN?

9. Höng kanahngenre hòng min ngòh Kristīön nö sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en? Mikahtö elmat hī.

⁹ Asā chanuhngöre ngam ṙētak ngatī sanīöpö rôkö më nyīö. Öt ngatī inlahen pöri ngòh Kristīön yěn hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en, pön hòṅ ma-ainyre anga-aṅ nö hangön ngam innôlöre nö in ngam Tēv. Töi ngëichkö inlahen më holmaneuk hī aṅ Kòrin, hō-en ngam tölöök inhānga cha-a, ngaich kētöre nö im vinôkö. Teūngen cha-a inrē tö ngam töhet kumlēḵ ngam Tēv, rö-ö nöng angū-ö, pön teūngen inrē cha-a tö ṙētakre nö haköp nö in Pôl. (Inl. 18:8-11) Unôichrit cha nö kē ngam vinôkö, sön cha-a nöng öt kūö-urěh nö im inlaha re nö sööḵngö ṙēḵti nö Kristīön. (1 Kòr. 3:2) Asūp pöri mihôiṅ inlahen hī, hòṅ hī öt sā cha?

10. Asuh öp inlahen hī yěi hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en? (Yūt 20)

¹⁰ Yēḵ hī öi hòṅ sööḵngö, ngaich hòṅ īnu ayī-ö tö ngam kuilōnre öi tö hòṅ sööḵngö öi Kristīön. Ṙīkre pöri yip töng hòṅ köp nöng ‘öt akahaṙa’, lökten cha-a nöng öt teungten nö sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en. (Inch. 1:22) Sā inlahen yip nyīö cha-a yip tö ngaich nö kiröng, hö-ö pöri nö hòṅ kētöre nö in minë la-en, pön höng örheūheu nö hayönglenre nö in nap yöngre. Ötkô in ayī-ö hòṅ asīnkö inlahen vē tö ngatī inlahen, pöi lōnu töre öi hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en. (Vë-evkūö Yūt 20.) Akaha elmat ayī-ö tö ngam inlahenre öi hòṅ hangön ngam innôlöre in Yāvē. Yēḵ meh öm hòṅ sööḵngö ṙēḵti ngaich hòṅ asuh öp inlahen meh? Vë-ekūö Yāvē hòṅ ò nö asīöp ngam kuilōn meh hēk kētö kumlēḵ meh inrē öm sööḵngö ṙēḵti im kanô-en.—Filip. 2:13.

11. Sitih inlahen ang Yāvē nö hayööken hī öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en? (Efisös 4:11-13)

¹¹ Akahakūö ang Yāvē tö hī ötkô höng kahngenre sööḵngö ṙēḵtī im kanô-en. Lökten anga-aṅ nö halēnlö më yōm sīṅp el ngam māṅ hēk tö më mahaköphötī nö mahayööken hī öi hangön ngam innôlöre in Yāvē. Löktö in e inyööken ayī-ö öi “sölta im rôkö tarik hēk i rôlòng sanööḵngö Kristū.” (Vë-evkūö Efisös 4:11-13.) Kē-ěkūö hī inrē ang Yāvē tö ngam töhet kumlēḵre, hòṅ hī öi “sā inlahen mufē Kristū.” (1 Kòr. 2:14-16) Hěnghöre kē-ěkūö hī inrē ang Yāvē tö minë tö fën līpöre tölöök inhānga inlahen vinënyö Yēsū nö tö sitih inlahen anga-aṅ nö tarik hēk asuh inrē nuk la-en ò misī nö ing panam. Yēḵ hī min öi vë-ekūö u ngaich  mihôiṅ min ayī-ö sā inlahen mufē Yēsū hēk minë la-en ò inrē, ngaich möl min ayī-ö sööḵngö ṙēḵti im kanô-en.

NYĀ MINË “TÖNGËḴ NYĀ-AṄKŪÖ”

12. Asuh ön minë ‘ranehlö ṙô inköphöti inlahen Kristū’?

¹² Yēḵ hī hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en, ngaich ötkô öi höng akahakūö tö minë ranehlö ṙô mahaköp inlahen Kristū. Pöi hòṅ kūö-urěh öi in u. Asuh öng ngam ranehlö ṙô mahaköp? Halööktitre, ṙatö-ellōnre in ngam Tēv, inköpö im vinôkö, inköptö inlahen yik tökapah min nö hachohlöng hēk nup tahëng inrē inköphöti. (Hep. 6:1, 2) Anū-ö në inköphöti chūök më Kristīön nö ṙatö-ellōnre. Lökten ang Pītör ik Pentĕkòstē nö vë-eny nang yik tarik tö inlahen u. (Inl. 2:32-35, 38) Tötṙanāngen nun në ranehlö ṙô mahaköp nö in Kristū. Ngö ṙô ök Pôl, ngòh töt ṙamatö-ellōnre nö im inköptö inlahen yik tökapah min nö hachohlöng, öt mahaköp anga-aṅ nö in Yēsū. (1 Kòr. 15:12-14) Rö-ö pöri nöng minë ranehlô mahaköp mikahkūö hī pön tahëng inrē nup tö hòṅ hakööpö tö hī.

13. Asūp tö hòṅ inlahen hī yěi hòṅ kē minë “töngëḵ nyā-aṅkūö”? (Heprāi 5:14) (Ngëichkö ngam nyat.)

¹³ Töt ṙanāngen ön ngam inlahen hī akahakūö tö minë ranehlö ṙô mahaköphöti, hòṅ kē minë “töngëḵ nyā-aṅkūö” inrē ayī-ö. Tö ngö manah öi rö-ö öi höng akahakūö tö minë chööngö kahëtö Yāvē pöi hòṅ akaha elmat inrē tö minë lökngörit chööngö. Yěi ngatī inlahen, ngaich akahakūö min ayī-ö tö ngam mufē Yāvē. Hòṅ haköp minë ṙô ngam Tēv inrē ayī-ö yěi hòṅ kē minë “töngëḵ nyā-aṅkūö,” hòṅ aṙū-uti mikahkūö inrē öi fēken u hēk nup töhakööpö tö hī hòṅ ma-ainyre ayī-ö kēken u. Yē hī min ngatī inlahen ngaich löngö kahë min ayī-ö tö fësla hēk teungten inrē min öi haṙamlōn Yāvē. c—Vë-evkūö Heprāi 5:14.

14. Sitih inlahen ang Pôl nö haköpten më holmaneukre aṅ Kòrin nö sööḵngö ṙēḵti im kanô-en?

¹⁴ Ōt nun minë chööngö imat ngam Paipöl töt keuheūtnyöre ṙô nö vënyö minë inlahngen. Lökten öi hòṅ chumkūöṙen tö minë lökngörit chööngö aṅ mat ngam Paipöl yěi hòṅ katöllö fëslare. Öt lööṙen pöri angū-ö nö in ngòh töt sööḵngö ṙēḵti Kristīön yěn katöllö fëslare, pön töng löng anū-ö tö lōn cha nö in nup kahëken cha. Ōt inrē yip tö ngölōn, nö hòṅ vī-i minë tahëng chööngö. Ngatī yik tarik misī aṅ el ngam māṅ i Kòrin tö yihi mufē elkuilōn tö ngam intöönö, inlahen cha yěn mihôiṅ nö nyā minë tö ṙātu nö ikūö minë insātēv hēk yěn hö-ö. Lökten cha-a lohten nö tölṙô Pôl nö  vī chööngö nö im inlahen e. Hö-ö pöri ang Pôl nö vī chööngö. Höng ṙālen u pöri anga-aṅ nö in cha nö ‘katöllö öp lōnre inlahenre.’ Vënyö minë tö ōt pöri anga-aṅ lökngörit chööngö, hòṅ cha mihôiṅ nö löngö kahë tö katöllöre, ngaich öthō inrē min ngam ellōn cha nö unôichngöre nö fē-ěre hēk öt fukngö tī inrē min cha-a tö holre. (1 Kòr. 8:4, 7-9) Lökten ang Pòl nö mikahtö elmat cha nö mihôiṅ nö öt hayönglenre nö in yip tahëng yěn hòṅ kē minë fëslare, öt uroh inrē cha-a nö hòṅ chöh minë chööngö. Mihôiṅ cha-a nö yūs ngam mikah elmatre yěn hòṅ kahngenre nö atöllö nup tölöng fëslare. Ngatī inlahen ang Pôl nö haköpten cha nö sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en.

15. Sitih inlahen ök Pôl nö hayööken yip aṅ Heprāi Kristīön nö sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en?

¹⁵ Pōyen haköplö in im kahūich Pôl chitrī yip aṅ Heprāi Kristīön. Pön ōt yik in cha töt ma-ainyre nö vī ngam inlahenre nö sööḵngö ṙēḵti nö Kristīön. Pön höng “hòṅ òk aṅteh,” töt hòṅ nyā tö “töngëḵ nyā-aṅkūö.“ (Hep. 5:12) Kūö yòh cha-a nö ngatī inlahen? Pò cha nö öt chumkūöṙen nö hang nup inköptöre tö Yāvē nö löktö in minë māṅ hēk tö nup tufömngöre inrē mikah. (Inch. 4:18) Tö sā ngih inchōḵ elmat, Ōt yik Yahūti Kristīön tö ṙömöng kalēḵ alaha nö hang minë chööngö Môsös minë tö ngaich nö ṙā-aiṙen nö ik ṙētak kinpaha Yēsū, ngaich inrē angū-ö nö 30 samyeuheū ṙò-angen. (Rōm. 10:4; Tai. 1:10) Pòrô ngaich angū-ö nö marô-angen sön cha-a nö öt akaha elmat. Lökten ang Pôl nö kē-ěkūö cha tö minë töngëḵ nyā-aṅkūö. Tö ngö manah, tö minë ṙô tö aṙū-uti. In ngam chitri re anga-aṅ nö mikahtö elnang cha tö inlēnlö ngam tufömngöre nöönyö Yāvē nö löknyö in ngam tökitaknyu mahām Yēsū nö tö mööḵngöre tö nuk tö urěhngöre inlahen. Teūngen yik Kristīön lohten tö nganöönö re nö löktö im ṙô ò tö më Yahūti nö mihôiṅ nö iṙūöhen nö ahānga pòrô nö hakihtuṙen.—Hep. 10:19-23.

KŪÖ YÒH ÖI HÒṄ KALĒḴ ALAHA YĔI HÒṄ SÖÖḴNGÖ ṘĒḴTI IM KANÔ-EN

16. Hòṅ asūp inlahen hī iṙūöhen pòrô ngaich öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en?

¹⁶ Kô-en in hòṅ kalēḵ alaha yěi hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en, hòṅ iṙūöhen pöri inrē ayī-ö öi kū-ö urěh öi ngatī inlahen öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en. Ötkô min ayī-ö ngölōn, ‘Ngön ön ngam innôlö chu öich in Yāvē, öt uroh chin hēk kumlēḵlö alaha re öich hangön ngam innôlöre. (1 Kòr. 10:12) Hòṅ iṙūöhen pöri ayī-ö ‘ngëichköre’ ngaich hòṅ örheūheu öi hangön ngam innôlöre in Yāvē.—2 Kòr. 13:5.

17. Asuh öp mikahkūö hī löktö im chitri kahūich Pôl nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī öi sööḵngö ṙēḵti im kanô-en?

¹⁷ Ngam kahūich Pôl chitri yik Kristīön aṅ  Kòlòsī, in e hēk anga-aṅ nö ṙūöhnyö ṙô re nö ṙôtö inlahen hī öi hòṅ sööḵngö ṙēḵti im kanô-en. Hö-ö yik Kristīön misī pön sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en, sön pöri ang Pôl nö halēnö cha nö un sā mufē ngih panam. (Kòl. 2:6-10) Kakkö inlahen Epafaras anga-aṅ nö imat ngam chitri re ngam mikahkūö yik Kristīön misī aṅ Kòlòsī. Vënyö inlahen Epafaras anga-aṅ nö örheūheu ṙô nö vë-ekūötēv hòṅ ò nö ‘ngön nö söktöhëch’ tö ngö manah tö ò nö iṙūöhen nö sööḵngö im kanô-en. (Kòl. 4:12) Asūp haköplö hī in Pôl hēk Epafaras inrē? Yē hī hòṅ iṙūöhen öi sööḵngö im kanô-en, ngaich hòṅ havëkö inyööken re ayī-ö in ngam Tēv, hěnghöre hòṅ kahngenre inrē öi la-evṙen öi ma-ainyre. Akahakūö nā Pôl nā Epafaras tö inlahen e, lökten cha-a nö lōnu inrē tö yik Kristīön aṅ Kòlòsī nö ma-ainyre nö sööḵngö nö im kanô-en pòrô nö hakihtuṙen.

18. Asūp mihôiṅ inlahen ngòh tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön? (Ngëichkö ngam nyat.)

¹⁸ Fēlen yik Kristīön aṅ Heprāi ang Pôl tö cha min yěn öt sööḵngö ṙēḵti nö im kanô-en, ngaich mihôiṅ min cha-a nö löhlö tī tö ngam inlahenre nö hō-ov tö ngam Tēv. Pön vë-eny nang hī anga-aṅ tö ellōn ngòh Kristīön nö mihôiṅ nö ngëḵngöre töp lökten ò nö öt halööktitre hēk öt havëkö inṙē-ělre inrē nö in ngam Tēv. Ṙamlōn in öi in yik Kristīön aṅ Heprāi tö cha nö öt ngatī inlahen. (Hep. 6:4-9) Sitih inlahen pöri yip Kristīön yip tö ufovngöre hēk tö ha-uknyu inrē nö el ngam māṅ? Yēḵ cha min nö holtö ellōnre nö halööktitre, ngaich öthō min cha-a nö sā yip tarik yip tö löhlö tī tö ngam inlahenre nö hō-ov tö ngam Tēv hēk yip tö kūichi inlahen inrē tö Pôl nö in yik Kristīön aṅ Heprāi. Hěng pöri ngih kanöplōn hī, tö cha yěn havantöre nö in Yāvē, ngaich öthō anga-aṅ nö öt hayööken cha. (Isi. 34:15, 16) Lökten yip minṙôinylen mihôiṅ nö tölṙô yip tö ekspirīönu prötör sistör nö hayööken yip tö ngatī inlahen hòṅ cha nö havantö ngam innôlöre nö in Yāvē.

19. Hòṅ asuh öp lōn meh chö-öiny meh la-en?

¹⁹ Yēḵ meh më-eṅ inrē ma-ainyre sööḵngö ṙēḵti im kanô-en, ngaich ṙātö-ellōnre më-eṅ mihôiṅ töre min öm teungten in ngam chö-öinyre la-en! Lökten man örheūheu nyā minë töngëḵ nyā-aṅkūö hēk asīnkö mufē Yāvē inrē īnup inlahen re. Yēḵ meh öm tö sööḵngö ṙēḵti öm Kristīön, ngaich hòṅ iṙūöhen më-eṅ öm kalēḵ alaha, hòṅ meh inrē örheūheu öm ngön.