1. Asūp yanöölen hī yěi lēntöhechṙen, urēhěkūö yanīhi nup kanihngen?

 LAKLÖRE an ngam nômö hī yěi lēntöheichṙen. Tö sā hī, yěi urēhěkūö minë kanihngen öi lēntöheichṙen ngaich öt kò-òngvah min ayī-ö, hěnghöre mihôiṅ min öi hayööken yip tahëng inrē. Hěng öp söngkötön i Yūrop, vamë-eny inlahenre nö hayööken yip tahëng nö ngöṙô: “Eltī meh an ngam inlahen meh öm laklö ngam nômöre yěm urěhngöre inlahen öm lēntöheichṙen.”

2. Kūö yòh öi hòṅ lēntöheichṙen urēhěkūö yanīhi öp tökiröng kanihngen? (Mëtiv 24:44)

² Rötten yanīhi öp min tökiröng kanihngen. (Mët. 24:21) Yěn sā yanīhi minë tahëng kanihngen pöri min angū-ö ngaich öt pingangkūö min ayī-ö hē e, pön urěhngöre ṙô ang Yēsū nö vë-eny inlahen e. Vë-eny nang yik haköptöre anga-aṅ urēhěkūö tö 2,000 samyeūheu tö cha nö hòṅ lēntöheichṙen ip yanīhi ngam sakāmö. (Vë-evkūö Mëtiv 24:44.) Yē hī min ayī-ö öi lēntöheichṙen, ngaich lööṙen min öi la-al nup kanihngenre ip ṙētak hēk mihôiṅ inrē min öi hayööken yip tahëng.—Lūk. 21:36.

3. Sitih inlahen öi min lēntöheichṙen öi la-al nup tökiröng kanihngen yěi īnu tö ngam manööyö, miṙēḵlōn hēk hanangenlōn inrē?

³ Töi chumkūöṙen öi ngëichkö në tö lūöi tinrīken hòṅ hī min öi asīöpö u, ngaich mihôiṅ min öi lēntöheichṙen la-al nup tökiröng kanihngen. Mötlö yěi töölöṙô öi ahangkö öp tökiröng kinṙôka ngaich la-al hī min yip tarik, sitih inlahen öi min ip hē e? (Inm. 16:21) Yē hī min öi īnu tö ngam manööyö ngaich hang chööngö Yāvē min ayī-ö ṙātö-ellōnre inrē min tö ò nö laklen hī. Sitih inlahen pöri min ayī-ö yěn höng rahëichyen aṅ in yip prötör sistör hī tö nup chehen hēk höng öt aṅhavin inrē? (Hap. 3:17, 18) Yěi īnu min tö ngam miṙēḵlōn ngaich öp töng kanò-òṅ hī min, ngaich hayööken cha min ayī-ö. Ngaich yěn holṙenre min yip mahayöng nö la-al hī, ngaich hěngkang chūök min ayī-ö öi in yip prötör sistör in nup töng kūönti chūökö, ngaich sitih inlahen min ayī-ö? (Isi. 38:10-12) Yěi īnu min töm tökô-en hanangenlōn ngaich mihôiṅ min ayī-ö la-al nup kanihngenre ip hē e.

4. Sitih inlahen öng ngam Paipöl nö ṙūöhöl alaha hī öi īnu tö ngam manööyö, miṙēḵlōnre tö yip tahëng hēk ṙūöhlö ngam hangenlōnre inrē?

 ⁴ Ṙūöhöl alaha hī an ngam ṙô ngam Tēv tö hī öi örheūheu īnu tö ngam manööyö, aṙě-elōn tö yip tahëng hēk asīöp ngam hanangenlōn inrē. Sā ṙô ngam Lūkös 21:19 nö ngöṙô: “Teūngen yin min tö nômöre, ip manööyö yīö.” Ngö kinūichngö an inrē im Kòlòsi 3:12: “Lökten yin hayutlöre tö miṙēlōn.” Ngatī in ngam 1 Tösalònikē 4:9, 10 nö ngöṙô: “Pò yīö yī-ö ngaich haköptu tö ngam Tēv öi kö hāngenlōn tö höö. . . . Kahōlö, halēnö yīö pöri īhö, ṙuhölre, hēkökūöre.” Lumnööṙö yip Kristīön nun në miröökö nö kūichi yip tö aṅhav in töm manööyö, miṙēḵlōnre tö yip tahëng hēk tö hanangenlōn inrē. Sön pöri cha-a nö hòṅ asīöpö u anū-ö tinrīken. Hòṅ ngatī inlahen in ayī-ö inrē. Ta-a chěi tö chumkūöṙen, ngëichkö inlahen yik raneh senchurī Kristīön nö sitih inlahen cha-a nö hameukten në tinrīken. Mikahtökūöre inrē min ayī-ö öi sitih inlahen mihôiṅ öi asīnken cha. Ngaich yē hī min öi ngatī inlahen ngaich sitih inlahen ayī-ö öi höngöre töp tökiröng kanihngen.

5. Sitih inlahen yik raneh senchrī Kristīön nö köptī töm manööyö?

⁵ Töt ṙanāngen an ngam manööyö nö in yik raneh senchrī Kristīön. (Hep. 10:36) Kūö cha nö la-al minë kanihngen nö sā yip tahëng, hěnghöre pōyen inrē nup kanihngen yamihen cha. Pōyen inrē yik Kristīön tö hakihtuṙen tö yik Mākūö Kūönṙô aṅ i yik Yahūti hēk tö yip mā aṅ Rōm, vītöre inrē më aṅ patī cha nö kunyaha elmat tö cha. (Mët. 10:21) Ōt inrē minë kanihngen cha el minë maṅ, pön ōt yip tahëng mahaköptö minë tövaich inköphöti lökten ngam lanāmö nö öt köpsöreṙen nö el minë maṅ. (Inl. 20:29, 30) Sön pöri yik Kristīön, nö īnu tö ngam manööyö. (Inm. 2:3) Nö sitih inlahen? Kūö cha nö chumkūöṙen nö haköp inlahen yik tarik tö īnu tö ngam manööyö, tö sā Yōp. (Yāk. 5:10, 11) Havëkö kūö Yāvē anga-aṅ tö nganöönöre. (Inl. 4:29-31) Chumkūöṙen inrē anga-aṅ tö ngam inlahenre yěn īnu min tö ngam manööyö ngaich öthō min ang Yāvē nö öt kētö raneushö ò.—Inl. 5:41.

6. Asūp haköplö hī öi in sistör Mërita nö la-al minë inkihten re?

⁶ Yē hī töngamuh öi örheūheu haköpmat ngam Paipöl hēk yěi fēken minë tökētu inchōḵ elmat imat minë līpöre ngaich köptī min ayī-ö tö ngam manööyö. Ngatī inlahen ök ihih sistör Mërita mi-iyöng Alpaniā, nö köptī tö ngam manööyö. Kunyaha elmat yik aṅ patī ò tö ò hēk örheūheu inrē nö fëlö ò. Ngöṙô anga-aṅ: “Haköp inlahen Yōp chū-ö imat ngam Paipöl ngaich fēkö inlahen ò. Kò-en chū-ö öich lökngöre öich haköp inlahen ò. Pōyen nuk inkihten Yōp, ötrēhěn anga-aṅ nö akahakūö tö löktö minë kanihngenre. Sön pöri anga-aṅ nö ngöṙô: “Hanöng saha chu kapah öthòṅ ṙāngö ngam hinëngö chū-ö min nö ṙā-ang in chu!” (Yōp 27:5) Öt uroh nun minë kanihngen chu nö sā ṙôken nuk kanihngen Yōp. Ĕhten chin chū-ö, öich akahakūö tö löktö në kanihngenre.”

7. Sitih inlahen öm mihôiṅ, pòrô minë kanihngen meh nö öt pōyen töngamuh?

⁷ Yěi hòṅ īnu tö ngam manööyö ngaich töt ṙanāngen ngam inlahen hī örheūheu öi vë-ekūötēv hēk vënyö nup kanihngenre inrē in Yāvē. (Filip. 4:6; 1 Tös. 5:17) Lohten in ayī-ö öt yaha ṙôken kanihngen. Sön hòng pöri ṙung ayī-ö öi havëkö inyöökenre öi in Yāvē, yē hī öi haṙivlōn hēk öt akah elmat inrē töp inlahenre? Yē meh öm havëkö inyöökenre in Yāvē i nup tö rahëichyen, ngaich öt piyu-en min më-eṅ öm havëkö inyöökenre in ò yěn yih nup tökiröng kanihngen. Ṙatö-ellōnre inrē min më-eṅ öm in ò, pön akahakūö anga-aṅ töp ṙētakre min nö hayööken meh.—Sal. 27:1, 3.

8. Asūp mikahkūö hī im inlahen sistör Mira öi möi la-al në kanihngenre töngamuh hēk ip yamih ṙētak? (Yāköp 1:2-4) (Ngëichkö ngam nyat.)

⁸ Yěi īnu tö ngam manööyö el ṙētak në kanihngen töngamuh, ngaich möi min ayī-ö ip yamih tökiröng kanihngen. (Rōm. 5:3) Kūö yòh öi mihôiṅ ngatī ṙô? Pōyen yip prötör sistör tö kôti kūö töre yěn möi hēk chiplö nö lā in Yāvē ngaich mihôiṅ cha-a nö la-al nup yamih kanihngenre. Yē hī ngatī inlahen öi īnu tö ngam manööyö ngaich ṙūöhölre min ngam ṙinātö-ellōn  hī öi in Yāvē, tö ò nö höngöre nö hòṅ hayööken hī. Ngaich yěi īnu tö ngam ṙinātö-ellōnre ngaich möi min ayī-ö öi la-al nup kanihngenre ip yamih ṙētak. (Vë-evkūö Yāköp 1:2-4.) Töi chumkūöṙen öi ngëichkö inlahen ngòh töhěngtak painīör ang sistör Mira, ngam aṅ Alpaniā, akahngenre anga-aṅ i nuk urěhngöre ṙētak nö möi nö la-al nuk kanihngenre. Lökten anga-aṅ töngamuh nö īnu tö ngam manööyö re. Ṙōlheuh inrē ang sistör Mira nö ngölōn tö minë kanihngen nöng yīhen ò. Fēkö inlahen tī Yāvē pöri ngaich anga-aṅ nö örheūheu nö chumkūöṙen tö ò irò-òten ngam tö 20 samyeūheu, vë-ekūöre anga-aṅ nö ngöṙô: ‘Haköpngöre man in Yāvē. Ṙōl samyeūheu an nö holṙen meh, fēkö nup kanihngenre man nup la-al meh, höng hökngen u hòng min anga-aṅ nö yëḵngen, uh man öm heūlngöre.’ Mihôiṅ öm fēkö nup inlahen tī Yāvē nö hayööken meh öm möi la-al nup kanihngenre. Ṙātö-ellōnre man, yěm möi min öm la-al nup kanihngenre ngaich chumkūöṙen ang Yāvē tö meh ngaich kētö inkòlô meh min inrē anga-aṅ. (Mët. 5:10-12) Yěm ngatī inlahen min öm harūnöre öm möi, ngaich mihôiṅ min më-eṅ öm lēntöheichṙen öm la-al nup yamih tökiröng kanihngen.

9. Sitih inlahen yik prötör sistör aṅ el ngam maṅ Anti-òk i Sīriā nö hameuktöre nö īnu tö ngam miṙēḵlōn?

⁹ Töi chumkūöṙen ngëichkö inlahen yik Kristīön aṅ in yik Yahūti ik sā ök tökiröng inyāichö. Ik sā yik holmaneuk cha aṅ el ngam maṅ Anti-òk i Sīriā nö hang inlahen yik Kristīön aṅ in yik Yahūti ngaich lohten cha-a nö tööḵlö tö miṙēḵlōn re, öt höng angū-ö pöri inlahen cha pön kētöre inrē cha-a nö hayööken cha. Ngöṙô an ngam Paipöl: “Ngaich yik mahaköp, nö kö i kanô-òṅre, nö hòṅ tīnngö mameukṙen yik holre mī-iyöng Yūtā.” (Inl. 11:27-30) Pòrô cha-a nö marôvat tö më holmaneukre aṅ Yūta, sön pöri cha-a nö öt heūlngöre nö i inyööken cha.—1 Yôh. 3:17, 18.

10. Sitih inlahen öi min hameuktö ngam neukölōnre tö yip prötör sistör yěn faltöre minë kanihngen? (Ngëichkö ngam nyat.)

¹⁰ Sitih inlahen öi töngamuh hameuktö ngam neukölōnre tö më prötör sistör yěn faltöre minë tökiröng kanihngen. Mihôiṅ öi ilöö kētöre öi hayööken cha, mihôiṅ öi vë-ekūö më minṙöinylen yěi hòṅ vòlöntīör öi kētöre i nup la-en hēk kētö minë kòntripiusön in ngam la-en tö keūheutngöre chūök, ngaich vë-elkui yip prötör sistör inrē. b (Inch. 17:17) Töi ngëichkö ngih inchōḵ elmat, ik sā ngam tölëlngökūö invah COVID-19 nö keuheūtngöre chūök ik 2020, ngaich pōyen tö tö 950 nuk Tisastör Rilīf Kömetīs tö vīlöng nö chö-öinyten yip prötör sistör tö keuheūtngöre chūök ing panam. Yip prötör sistör kamëtöre nö in ngih la-en, kirööngen ṙô in öi ha-öiny tī cha. Kò-en cha-a nö īnu tö ngam neukölōnre, lökten cha-a nö hateungtö minë chehen rilif, hayööken yip holmaneukre nö i linöökö lōn Yāvē hēk vīlö patī cha hēk chūök cha inrē nö ha-öiny ngam Tēv.—Asātò e im 2 Kòrin 8:1-4.

11. Sitih inlahen öng ngam nööinyö Yāvē nö löktö in minë la-en hī?

¹¹ Yē hī min öi hameuktö ngam tökiröng miṙēḵlōnre tö më prötör sistör ngaich hayööken cha min ayī-ö yěn yih nup tö faltöre kanihngen, ngaich chumkūöṙen min yip tahëng nö meuk inlahen hī. Töi ngëichkö ngih inchōḵ elmat, tö sā ök chanôichö tö Tōriön minënyi nö yih ik 2019, ngaich payāyi ök Patī Pūlngö i Pahamas. Ik sā më prötör sistör nö havanlö minānlö ngam Patī Pūlngö, ngaich hatön ök kòntrektör yik tarik tö ṙôken kahë ò tö rupīö nö in ngam la-en. Ngöṙô anga-aṅ nö in cha: ‘Öt kē ṙāi ngih la-en chin, chū-ö inrē min kamëtö nup chehetī yīö, hēk öt kē ṙāi yip tö la-evṙen hēk tö nup lanënen tī yīö inrē. Pön kuilōn chu angū-ö öich hayööken ngam söngkötön yīö. Ṙamölōn chū-ö inrē öich meuk inlahen yīö öi hayööken yip holre.’ Pōyen yip töngamuh tarik töt akahakūö tö Yāvē. Ōtre pöri yip in cha tö chumkūöṙen tö nup tinrīken më Vamënyen Yāvē. Fēḵa man, tö iṙôkö kinrööngö öng ngam inlahen hī yěi aṅhav in tö  ngam neūkölōnre öi kēken nup la-enre, ngaich yěn meuk yip tarik ngaich hòṅ lōnu cha-a nö mikahtökūöre töm tökô-en Tēv ngam tö ‘pōyen kanôlò tö neūkölōn!’—Efi. 2:4.

12. Sitih inlahen öi min lēntöheichṙen ip tökiröng kanihngen yěi īnu töm neūkölōnre tö më prötör sistör? (Inmeukhömat 13:16, 17)

¹² Hòṅ ngatī in ayī-ö ip ṙētak öp tökiröng kanihngen öi löktö in minë la-enre öi hameuktöre īnu töm neūkölōnre tö më prötör sistör. Kūö yòh nö hòṅ ngatī? Löktö in ngam Paipöl in akahakūö tö yip tarik töt hamòlṙen yip mā aṅkūö ngih panam, ngaich la-al nup kanihngenre cha-a töngamuh hēk ip ṙētak öp yamih min tökiröng kanihngen. (Vë-evkūö Inmeukhömat 13:16, 17.) Lohten min ip ṙētak, yip prötör sistör nö öt aṅhav in tö nya-aṅkūö re hēk öt chūöku inrē tö patīre. Yē hī min öi tööḵlö tö neūkölōnre ngaich hayööken më prötör sistör min ayī-ö, ngaich yěn yih min ngam Rācha hī ang Yēsū Kristū nö kahôka, ngaich ngöṙô min anga-aṅ nö in hī, ‘Ta-ih, yī-ö tö amīnu tö ngam pūlngö.’—Mët. 25:34-40.

13. Sā ṙô ngam Rōma 15:7, sitih inlahen yik raneh senchurī Kristīön nö hangönken ngam hanangenlōnre tö höö?

¹³ Meuk ngam hanangenlōn yik raneh senchurī Kristīön in nö ihôi höö. Tö lööṙen hòng pöri ngam inlahen më prötör sistör nö hameuktö ngam hanangenlōnre tö höö? Töi fēkö inlahen yik prötör sistör el ngam maṅ i Rōm. Ōtre yik prötör sistör Yahūti hēk lamöktökūö nyinī-ö re inrē nö haköptu tö nuk chööngö Môsös. Ōtre yik prötör sistör töt Yahūti hēk tö harīkngöre chūök inruklö inrē. Ōt yik Kristīön tö hakövö, ngaich ōt yik töt hakövö. Hēk ōt inrē yip tö aṅhavin tö tarik alahare. Kö harīkngöre më prötör sistör tö höö, sön pöri nöng kö hangenlōn tö höö. Sitih inlaha cha-a nö ngatī inlahen? Ngöṙô ang Pôl nö vë-ekūö cha “Lökten yin kö hōḵen höö.” (Vë-evkūö Rōma 15:7.) Tö sitih manah angū-ö? Ngam ṙô in ngih miröökö “kö hōḵen höö” tö ngö manah angū-ö tö hī öi hameuktö hanangenlōnre tö yip holre hēk haṙūötken cha inrē, tö sā hī mihôiṅ havëten cha nö chuh patīre hēk hanòla cha inrē. Sā ṙô Pôl nö in Filimòn, nö hōten ò anga-aṅ nö holtö ‘hanangenlōnre nö ha-öiny tö yīhi’ ngam tarik alahare ang Onīsimös ngam famalngöre sin nö ṙa-ang in ò. (Filim. 17) Ha-öiny tö yīhi nā Prisilā nā Akula ang Apòlös. Tö kūönen mikahkūö anga-aṅ tö nup ṙô inköptö më Kristīön, sön anga-aṅ nöng hanòlö cha, ngaich kumten ò nö holre. (Inl. 18:26) Kö harīkngöre löktö yin më raneh senchurī Kristīön, harīkngöre panam hēk harīkngöre kamtö chūök inrē. Öt anū-ö pöri lāinyngen cha nö marôvat tö höö, pön kö ha-öiny tö yīhi höö cha-a.

14. Sitih inlahen ang sistör Ëna töm pīhö ò nö hameuktö hanangenlōnre tö më prötör sistör?

¹⁴ Hòṅ ngatī in ayī-ö öi hòṅ hameuktö ngam hanangenlōnre tö më prötör sistör re, öi hanòlö cha hēk kē-ěny ṙētakre inrē öi in cha. Ngaich ngatī inrē min cha-a nö hameuktö hanangenlōnre tö hī. (2 Kòr. 6:11-13) Töi chumkūöṙen ngëichkö ngih inchōḵ elmat inlahen sistör Ëna hēk tök pīhö ò. Söömi cha-a nö i Vest Afrika nö la-en töm misönörī. Unôichrit taneungö cha nö im panam ngaich rultenre ngam tö lëlngökūö invah COVID-19. Angū-ö lāinyngen cha nö ötkô nö chuh in yip prötör sistör aṅ elngam māṅ. Sitih inlahen pöri cha-a nö hameuktö hanangenlōnre tö më prötör sistör? Löktö in minë vitiōkôl cha-a nö vë-ekūö më prötör sistör ngaich vë-eny nang cha töre nö hòṅ hēk nö mikahtökūöre tö cha. Lökngöre ellōn më prötör sistör nö meuk ngam hanangenlōn cha. Lökten cha-a inrē nö fūnken cha hēk mësēchö cha inrē. Kūö yòh aich na pamīhöre nö hòṅ ṙūöhtö mikahkūöre tö më prötör sistör? Ngöṙô ang sistör Ëna: “Öt vaichngö chin töngamuh tö inlahen më prötör sistör nö hameuktö hanangenlōnre tö chu hēk tö më mikūönö chu inrē hē el ṙētak nup kanihngen hēk ṙanamlōn. Lökten öich kūyulōn töre öich hòṅ ngatī inlahen öich hameuktö ngam hanangenlōnre tö më prötör sistör.”

15. Asūp haköplö meh inlahen sistör Vönësa nö hangenlōn tö yip taṙòkhöre prötör sistör? (Ngëichkö ngam nyat.)

¹⁵ Pōyen yip prötör sistör el minë maṅ tö  harīkngöre chūök inruklö, kamngö hēk tinrīken inrē. Yē hī pöri min öi chumkūöṙen tö nup tövai tinrīken cha ngaich sīöplöre min ngam hanangenlōn hī tö cha. Töi chumkūöṙen ngëichkö inlahen sistör Vönësa ngam tö la-evṙen nö elngam māṅ i Niū Sīlënt. Kihngen anga-aṅ nö hanòl më prötör sistör aṅ elngam māṅ. Pön harīkngöre nup tinrīken cha nup tö mihôiṅ nö yīhi laniplö tī tö ò. Fēkö inlahenre pöri anga-aṅ nö hòṅ kē-ěny ṙētakre nö in më prötör sistör. Löktö in e ngaich anga-aṅ nö akahakūö tö nup ööilōn Yāvē nö in cha. Ngöṙô anga-aṅ: “Ngaich an töngamuh ngam pīhö chu nö sörkit ovösīör ngaich yěi meukkūö yip tö pōyen prötör sistör tö harīkngöre tinrīken ngaich lööṙen chū-ö öich hanòlö cha. Ṙamlōn chū-ö yěch meukkūö yip tö ṙōlkangen prötör sistör. Ngatī inrē ang Yāvē nö hangenlōn tö yip tarik tö ṙōlkangen, lökten nö tūöktö yip taṙòkhöre tarik nö in re.” Yē hi min öi sā inlahen Yāvē öi ngëichkö nup tövai tinrīken yip prötör sistör, ngaich hameuktöre min ayī-ö öi hangenlōn tö cha.—2 Kòr. 8:24.

16. Kūö yòh öng nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī hangenlōn tö më prötör sistör el ṙētak ngih tökiröng kanihngen? (Ngëichkö ngam nyat.)

¹⁶ Töt ṙanāngen ön ngam inlahen hī hangenlōn tö më prötör sistör ip ṙētak öp tökiröng kanihngen. Yěn rultenre min öp tökiröng kanihngen, ngaich sitih inlahen min ang Yāvē nö laklen hī? Töi chumkūöṙen tö inlahen nuk ṙētak misī ik sā ngam panam Pēpilön nö kiyungö, ngaich kētö inlēnö yik tarikre ang Yāvē. Ngöṙô anga-aṅ: “Ta-ih, yī-ö tarik chu, kuhēthötre el minë urôhò yīö, ngaich öptökūö minë inkūp mahavīlen meh: rahëchtaṙen öm hayunngöre, hanöng saha chanuhu ngam lanīnö.” (Isa. 26:20) Hòṅ ngatī inlahen yip min tarik Yāvē ip ṙētak öp tökiröng kanihngen. Ngam manah ngam ‘lamatuhēt urôhò’ nö ṙô tö minë māṅ anū-ö. Kilēngôre ang Yāvē, yē hī min öi in më prötör sistör öi ha-öinyö ò ip ṙētak öp tökiröng kanihngen ngaich laklen hī min anga-aṅ. Lökten nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī öi hangenlōn tö më prötör sistör, pòrô öi kihngen ngatī inlahen. Laklöre inrē min ngam nômö hī.

17. Yē hī löktökūö ing töngamuh öi lēntöhechṙen, ngaich asuh min mihôiṅ öp inlahen hī ip ṙētak öp tökiröng kanihngen?

¹⁷ Yěn yih min öp “Tökiröng sakāmö Yāvē”, ngaich kanihngen yip taṙòkhöre tarik min angū-ö ip hē e. (Sef. 1:14, 15) Ngatī inrē min yip tarik Yāvē nö hòṅ la-al minë kanihngen. Yē hī pöri öi löktökūö ing töngamuh öi lēntöheichṙen ngaich īnu min ayī-ö tö ngam lanāmö ip hē e hēk hayööken yip tahëng inrē holre. Pòrô nup tö sitih kanihngen yamih nö lākūö hī, ngaich īnu min ayī-ö tö ngam manööyö. Ngaich yěn kihngen më prötör sistör hī, ngaich īnu min ayī-ö tö ngam miṙēḵlōn re tö cha. Ngaich öp töng kanò-òṅ hī öi hayööken cha ngaich ngatī inlahen ayī-ö. Yěi hangenlōn tö yip prötör sistör töngamuh ngaich öthō min öi ṙāngen cha ip ṙētak öp tökiröng kanihngen. Ngaich kē-ěkūö hī min ang Yāvē tö ngam tö örheūheu nômö, ngaich nup lamā-urĕh min nö vāchiyö hēk nup mu-unôich min nö öt fēkaṙen.—Isa. 65:17.