TÖHAKÖÖPÖ ĀTIKÖL 8
TINKÖÖKÖ 130 Til Sē Māf Körē
Asīnken Yāvē Im Inṙē-ěl
“Sā tī ngam Tēv nö aṙēlen yīö, ngatī yin yēḵ yī-ö inrē.”—KÒL. 3:13.
ASUH ÖP MIN HAKÖP HĪ?
In ngih ātiköl min öi mikahtökūöre tö hī sitih inlahen mihôiṅ aṙēlen yip holre yěi miṙivilōn tö cha.
1-2. (a) Ihē öi mihôiṅ ötlööṙen aṙēlö yip holre? (b) Sitih inlahen ang sistör Tënis nö tövai nö inchōḵ-okūö hī im inṙē-ěl?
ÖT LÖÖṘEN in ṙòkhöre öi aṙēlen yip holre yē cha nö miṙivngölōn hī hēk yěn ōt inrē nup inlahen tī cha tö hī? Mihôiṅ hòng pöri ayī-ö öi ṙāngen ngam miṙivlōnre ngaich aṙēlen öp holre? Heūṅ mihôiṅ. Töi chumkūöṙen tö inlahen sistör Tënis, a ngòh tövai nö inchōḵ-okūö hī im inṙē-ěl. Ik 2017 ngam sistör nö holtö ngam mikūönöre nö chöhken ngam tufömngöre Vörlt Hetkuātörs më Vamënyen Yāvē. Ik sā cha nö havan nö chuh patī, ngaich sōngö cha-a nö el ök kār re tö ök kār ök töhěng tak tarik. Öt akahaiṙen ngaich ngam sistör kūö ngam pinlāngen cha. Ik hē ò pöri nö akahaiṙen ngaich akahalōn anga-aṅ tö ngam kūönre nö pōihangen nö pala-aiṙen hēk kapah inrē ngam pīhö ò Prāin. Ngöṙô ngam sistör nö fēkö inlahen e: “Lakuki ellōn chū-ö, ik sā chu öich hangö e hēk öt akaha elmat inrē ngaich chū-ö tö inlahen re.” Unôichngöre ngaich ngam sistör nö akahalōn, töp tarik nö rö-ö nö kūö ò nö hiyōy lökten nö sōngö cha, ötrēhěn inrē nö kūöre nö öt chumkūöṙen nö chuvē. Hē e ngaich ngam sistör nö vë-ekūö Yāvē hēk havëkö ngam lanāmö elkuilōnre inrē hòṅ ò nö ṙapöre.
2 Kē-ě ngaich ngam tarik nö kahòkkaṙen kūö ò nö kapaha tī hēk mihôiṅ min anga-aṅ nö chuh el chēl yěn kôti ngam fālen ò. Vënyu nang ngam sistör tö inlahen ò nöng anga-aṅ tö hökka ṙô tö inlahen ngam tarik yěn hòṅ kētu sācha hēk yěn hö-ö. Ngöṙô ang sistör Tënis: “Hēk chū-ö öich fē-ělre tö ngam tökiröng kanihngenre. Nö sā inlahen tö ṙòknyukūö minë ta-īö ngam vah chu nö hongtukūö tö sāl.” Haroh tumhang afta ngam sistör nö chuh el kōt (court) nö vë-eny inlahen ngam tarik tö pala-aiṙen tī tö ngam mikūönö ò. Asuh pöri öp ṙô ngam sistör nö in ngam chöch (judge)? Hōten ngam tarik anga-aṅ nö aṙēlöng. b Lökngöre ellōn ngam chöch nö hangṙô ò, lökten nö ngöṙô: “Ngaich chin öich 25 samyeuheū rô-òten öich la-evṙen tö ngih la-en chöch, öt hěngheuh pöri chū-ö öich meuk tö ngatī inlahen nö havëkö inṙē-ěl öp tö fāluṙen hēk hameuktö hanangenlōnre inrē tö ò.”
3. Kūö yòh ang sistör Tënis nö aṙēlen ngam tarik?
3 Kūö yòh ang sistör Tënis nö aṙēlen ngam tökiröng fālen ngam tarik? Kūö ò nö afēkö inlahen Yāvē nö aṙēlen hī, lökten ò nö ngatī inlahen. (Mai. 7:18) Yē hī inrē min ayī-ö afēkö inlahen tī Yāvē nö aṙēlen hī, pòrô öi töt het öi tarik. Ngaich lōnu min ayī-ö töre öi aṙēlen yip holre.
4. Asuh öp lōn Yāvē nö in hī? (Efisös 4:32)
4 Holtö ellōnre an Yāvē yěn aṙēlen hī töp lökten ò nö lōnu tö hī sā inlahen ò öi aṙēlö yip holre. (Vë-evkūö Efisös 4:32.) Lōnu inrē anga-aṅ tö hī aṙēlen yip tö haṙivlōn tī töre. (Sal. 86:5; Lūk. 17:4) Chumkūöṙen in min tö nup ihih tö lūöi tö kakka in ngih ātiköl, nup mahayööken hī min holtö ellōnre aṙēlen yip holre.
UM KÖPTĪ TÖM MIṘIVLŌNRE
5. Sitih inlahen mufē öi yěi haṙivlōn tö yip holre? (Inchōḵ-oṙô 12:18)
5 Ṙōlheuh in ṙung haṙivlōn tö kūö nup ṙô hēk inlahen yip holre. Möthë yěn hol hī cha-a hēk aṅ patī hī inrē. (Sal. 55:12-14) Hēṙu ngam miṙivlōn hī nö sā chanökö hī yěi sapö töp surītö. (Vë-evkūö Inchōḵ-oṙô 12:18.) Yē hī min höng ṙap ngam miṙivlōnre hēk ngö mufē töre öi höng vayen, ngaich öt kūönngöre min minë miṙivlōn hī. Sā ṙēngen öp surītö angū-ö tö saphötvö, hö-ö pöri ayī-ö hòṅ kēnyen e. Köplōn tö minë miṙivlōn hī nö rö-ö min anū-ö nö kūönngöre yěi öt chumkūöṙen tö u.
6. Sitih inlahen öm min yěm haṙivlōn tö tī yip holre?
6 Lohten in öi līn hēk yīhi tanānyö yěi miṙivilōn tö yip holre. Vënyu nang in tö ngam Paipöl tö hī ayī-ö tarik öi mihôiṅ yīhi tanānyö. Vë-eny nang hī pöri angū-ö tö hī hòṅ ṙap nup mufē elkuilōnre. (Sal. 4:4; Efi. 4:26) Kūö yòh? Pöi mihôiṅ min öi höng kētöre in nup la-en afēköre. Yēḵ hī min höng tainy öi in re, ngaich mihôiṅ min nö ötlöng ngam ṙòng e. (Yāk. 1:20) Köpölōn tö hī mihôiṅ yīhi tanānyö, eltī hī pöri angū-ö yěi hòṅ köptī tö ngam tanānyöre hēk yěi hö-ö.
Mihôiṅ in yīhiv töm tanāinyö, eltī hī pöri angū-ö yěi hòṅ köptī töm tanāinyöre hēk yěi hö ö
7. Sitih mufē öi yē hī ötlēkaṙen tö yip tahëng?
7 Sitih mufē öi yē hī ötlēkaṙen tö yip tahëng? Töi chumkūöṙen tö në tö vënyu ekspirīön. Ngöṙô ang sistör Ën: “Ik sā chu ṙömöng kūönö, ngaich ṙāngen öp yöng chu kikānö ngam yöng chu kikānyö. Ngaich pīhötö ngam kikānö anga-aṅ tö reushu nö amahten ih. Sā töng hěng tak chū-ö tölōn re. Ik sā ngam yöng chu hēk kikōnyö nö kūönu nö in ngam tahëng pīhöre, ngaich sā kamë chūök chu cha-a tö lōn chu. Ngöṙô mufē chū-ö tö cha ngaich nö öt chumkūöṙen tö chu.” Vë-eny mufē re ang sistör Chôrchet ik sā ök pīhö ò nö yikngö tahëng kikānö nö hayutö mat ò, ngöṙô anga-aṅ: “Lamöktökūö nyinī-öre ai öi holre, holṙen re inrē ai painīör. Keuheūtnyöre chū-ö tö ngam miṙivlōnre ik sā ò nö ngatī inlahen nö in chu.” Ngöṙô ang sistör Nīomi: “Öt mufē-ěv chū-ö tö ngam pīhöre nö miṙivngölōn chu min. Ik sā ò nö vë-eny nang chu töre nö hayunkö matre nö meuk minë tötlöng tö meūkö, ngaich sā ṙēngen mahachīlö chu anga-aṅ hēk filāl ngam ṙinātö-ellōn chu inrē.”
8. (a) Kūö yòh öi hòṅ aṙēlen yip holre? (b) Asuh öp min yanöölen hī yěi aṙēlen yip holre? (Ngëichkö ngam pòks tö ngöṙô “ Sitih Inlahen Öm Min Yěm Haṙivlōn Tö Tī Yip Tahëng?”)
8 Hö-ö in kô asökngö nup inlahen tī yip holre hēk nup ṙô cha yěn miṙivngölōn hī. Mihôiṅ pöri ayī-ö ṙapöre öi ui la-alkūö cha. Möltö vanāiyö pöri ngam inlahen hī inrē yěi höng aṙēlen cha. Kūö hī öi tö hangenlōn tö Yāvē hēk lōnu inrē anga-aṅ tö hī aṙēlen yip holre. Yē hī min öi köptī tö ngam tanānyö re hēk öt aṙēlen yip holre, ngaich lohten min ayī-ö höng sā yip tö kulō-ov hēk ötkòlô el alaha inrē. (Inch. 14:17, 29, 30) Töi chumkūöṙen tö inlahen sistör Kristin ngöṙô anga-aṅ: “Yēḵ chu öich tany hēk līn inrē, ngaich hö-öv ngam ṙanamlōn chu. Öt chumkūöṙen chū-ö tö ngam el alahare, höng öp töng yòh ngaich nyā-aṅkūö chu. Ötrēhěn inrē öich fūra mat öich haròh. Höng öt akahakūö inrē chū-ö tö ṙô re yěch ṙò-òv hēk nup inlahen chu inrē. Angū-ö lāinyngen ngam innôlö chu nö öt vai nö in ngam pīhö chu hēk in yip tahëng inrē.”
9. Kūö yòh öi ötkô köptī tö ngam miṙivlōn?
9 Sitih inlahen öm min yēḵ öp mumṙivngölōn meh nö öt havëkö inṙē-ělre nö in meh? Yē hī min aṙēlen ò ngaich höng yanöölen hī min angū-ö. Töi afēkö inlahen sistör Chôrchet ngam tö vënyu taheui ik urěh ngöṙô anga-aṅ: “Pòrô ngaich āyö ṙāngen (divorce) höö. Sön nöng köp ngam tanānyö chu, angū-ö lāinyngen chu öich öt lāmö elkuilōn. Kô-en chū-ö kihngen, ṙāngö ngam inlahen re pöri chū-ö öich tany, töp lökten chu öich höhlö.” Yē hī min höng köptī tö ngam miṙivlōnre, ngaich höng köp min ngam tanānyö nö in hī. Höng ayī-ö min tö kihngen tö tī re. Lökten yē hī aṙēlö yip holre, ngaich höng yanöölen hī min angū-ö. Mihôiṅ inrē min ayī-ö vaichngö tö nup miṙivlōnre tö tī cha. Ngaich havan min ngam ṙanamlōn hī. (Inch. 11:17) Sitih inlahen pöri më-eṅ yēḵ meh ṙömöng kihngen öm aṙēlen öp holre?
UM KÖPTĪ TÖ NGAM TANĀNYÖ
10. Asūp tö hòṅ mikah elmat hī yěi hòṅ holtö ellōnre aṙēlen öp holre? (Ngëichkö ngam nyat.)
10 Asūp mihôiṅ inlahen meh yěm kihngen öm havaichngöre tö nup inlahen tī öp hol meh nö miṙivngölōn meh? Hòṅ akaha elmat më-eṅ töm inlahen hī yěi aṙēlö holre nö öt tö lööṙen. Tö sā ṙēngen öp tarik yěn pōihangen nö pala-aiṙen, ngaich öt hē öp vah ò nö pēt, ngatī inlahen ngam miṙivlōn hī nö öt ilööṙen nö chuhngöre. Unöichrit e pöri ayī-ö öi mihôiṅ holtö ellōn aṙēlö yip holre.—Mum. 3:3; 1 Pīt. 1:22.
Yē ngòh tarik nö pōihangen nö pala-aiṙen, ngaich hòṅ chumkūökaṙen anga-aṅ pön öt ilööṙen minë vah ò min nö lööken (Ngëichköm perekrāf 10)
11. Kūö yòh nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī vë-ekūötēv yěi hòṅ aṙēlen yip holre?
11 Töt ṙanāngen an ngam inlahen hī öi hòṅ vinë-ekūötēv yěi hòṅ aṙēlen öp holre. c Töi hēk chumkūöṙen tö ngih ekspirīön sistör Ën. Vënyö ngam yanöölen re anga-aṅ nö löktö im vinë-ekūötēv, ngöṙô anga-aṅ: “Havëkö kūö Yāvē chū-ö tö ò nö aṙēlen ih, kūö ih höng öt akahngö nup ṙô re hēk inlahen re tötlöng. Lökten chū-ö öich kūich chitri öp yöngre kikōnyö tö öp pīhö ò inrē öich vë-eny nang cha töre ngaich öich aṙēlen cha.” Öt tö lööṙen ön ngih inlahen sistör Ën nö ngatī inlahen, sön pöri anga-aṅ nö aṙēlen cha. Ngöṙô hēk anga-aṅ nö vë-eny: “Örheūheu ang Yāvē nö aṙēlen hī, lökten chū-ö öich aṙēlen ngam yöngre kikōnyö hēk tö ngam pīhö ò inrē, pī-a lohten min cha-a nö nëtre tak nö hòṅ haköp inlahen Yāvē.”
12. Kūö yòh öi hòṅ ṙātö-ellōnre in Yāvē, öt im ellōnre? (Inchōḵ-oṙô 3:5, 6)
12 Um hayönglenre i ellōnre, hayönglenre pöri in Yāvē. (Vë-evkūö Inchōḵ-oṙô 3:5, 6.) Pön anga-aṅ tö akahakūö tö nup tö yöölen tī min tö hī. (Isa. 55:8, 9) Öthō min anga-aṅ nö tölṙô hī kētöre inup la-en töt yöölen tī tö hī. Lökten yěn tölṙô hī anga-aṅ öi aṙēlö holre, ngaich hòṅ ṙātö-ellōnre ayī-ö tö u nö yanöölen hī. (Sal. 40:4; Isa. 48:17, 18) Yē hī pöri min öi hangṙô ngam ellōnre, ngaich lohten min öi kihngen aṙēlö öp holre. (Inch. 14:12; Yar. 17:9) Ngaich in taheui öi kakkö inlahen sistör Nīomi, ngöṙô anga-aṅ: “Ngöṙô lōn sin chū-ö ik ureh, pòrô öp tö yòh hö-ö chin chū-ö hòṅ aṙēlen ò. Pön öt löktu anga-aṅ min nö halööktitre hēk min nöng vaichköreṙen, ngaich vaichngö inrē tö nup inlahen tī re nö miṙivngölōn chu. Tölöng angū-ö nö mufē chu tölōn chu, akahakūö pöri Yāvē tö minë kanihngen ellōn chu. Öt ṙòkhöre pöri minë tö ngatī mufē chu nö hō-ov tö ò. Pön akahakūö anga-aṅ tö minë miṙivlōn chu min nö öthō nö ötlöökta. Lōnu inrē anga-aṅ tö chu öich aṙēlö öp pīhöre.” d
HAVAI NGAM MUFĒRE
13. Asūp tö hòṅ inlahen hī sā ṙô ngam Rōma 12:18-21?
13 Lohten ngaich min ayī-ö öi aṙēlen öp tarik tö haṙivlōn tī tö hī hēk öt kakken ngam inlahen ò inrē nö miṙivngölōn hī. Yē hī ngaich pöri kô-en aṙēlen ò, ngaich hòṅ hěng hēk öp ihih inlahen hī. Yēḵ öp töhěng tak Kristīön nö prötör hēk sistör hī, ngaich hòṅ ma-ainyre ayī-ö vī ngam lanāmö. (Mët. 5:23, 24) Aṙēlen cha pöri ayī-ö öi holtö miṙēḵlōn re. (Vë-evkūö Rōma 12:18-21; 1 Pīt. 3:9) Ihē öi kò-òren ngatī inlahen?
14. Asuh nup tö hòṅ ngëchka tö hī in yip hol hī hēk kūö yòh?
14 Hòṅ asīnken Yāvē in öi ngëichken nup tövai tinrīken yip holre. (2 Kin. 16:9; Sal. 130:3) Yip tö haṙivlōn tī tö hī. Yē hī min ngëichkö nup tövai tinrīken cha ngaich lööṙen min öi aṙēlen cha. Ngöṙô ang prötör Chëröt: “Yěn ōt prötör töhaṙivlōn tī tö chu, ngaich höng ngëichkö nup tövai chū-ö tinrīken ò lökten öich lööṙen aṙēlen ò.”
15. Kūö yòh öng nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī, vë-enyre yěi ngaich öi aṙēlen öp holre?
15 Yē hī hòṅ vī ngam lanāmö in yip holre mumṙivngölōn hī, ngaich hòṅ vë-eny nang cha ayī-ö tö hī ngaich öi aṙēlen cha. Kūö yòh angū-ö nö töt ṙanāngen? Töi chumkūöṙen tö ṙô sistör Nīomi, ngöṙô anga-aṅ: “Ik sā ngam pīhö chu nö hatöönö chu nö ngöṙô, ‘ngaich öm aṙēlen chu?’ Höng öt sapṙô ò chū-ö. Akahakūö chū-ö töre hē e öich öl aṙēlen ò. Unôichngöre pöri chū-ö öich holtö ellōnre öich ngöṙô in ò, ‘ngaich chin aṙēlen meh.’ Meutnyi mak mat anga-aṅ nö hang ngam ṙô chu hēk höhlö inrē. Ngatī chū-ö inrē öich höhlö. Lökten in e ngam innôlö ai nö vai hēk havantöre inrē ngam ṙinātö-ellōn chu öich in ò.”
16. Hòṅ asuh öp inlahen hī yěi hòṅ aṙēlen öp holre?
16 Lōnu an Yāvē tö hī öi aṙēlen yip holre. (Kòl. 3:13) Ṙōlheuh pöri ayī-ö kihngen ngatī inlahen. Asūp pöri kò-òren inlahen hī? Ötkô ayī-ö öi öt chumkūöṙen tö nup mufē elkuilōnre yěi haṙivlōn tö tī öp holre. Ma-ainyre më-eṅ um köptī tö ngam tanāinyöre öm in öp holre hēk havai ngam mufēre tö inlahen ò.—Ngëichkö ngam pòks tö ngö kui “ Sitih Inlahen öi Aṙēlen Yip Holre—Minë Tö Lūöi Inlēnö.”
YÖÖLEN IN YĔI AṘĒ-ĔL
17. Asuh nup i yanöölen hī yěi aṙēlen yip holre?
17 Pōyen nun minë chö-öiny hī öi aṙēlen yip holre. Ta-a töi chumkūöṙen tö u. Yē hī öi aṙēlen yip holre, ngaich (1) ma-asīnken ngam tö aṙē-ělōn ayī-ö Yöngre Yāvē hēk haṙamlōn ò inrē. (Lūk. 6:36) (2) Hameuktö ngam minlēḵṙenre inrē ayī-ö öi in Yāvē kūö ò nö aṙēlen hī. (Mët. 6:12) (3) Vai inrē ngam el alaha hī hēk vai inrē ngam innôlö hī in yip tahëng.
18-19. Asuh öp ṙòng ngam inlahen sistör Tënis nö aṙēlen ngam tarik?
18 Pōyen min nup inkòlô hī yěi aṙēlen yip holre. Ta-a hēk töi chumkūöṙen öi ngëichkö ngam inlahen sistör Tënis. Ök tarik samông kār ngam sistör ngö lōn anga-aṅ fëlngöre chin min yěich keuheūten kahòkkaṙen. Öt akahalōn hē e ang sistör Tënis tö ngam inlahen ò. Ik sā ngam sistör pöri nö aṙēlen ò, lökngöre ellōn anga-aṅ, lökten ngaich anga-aṅ nö haköp mat Paipöl nö in yip Vamënyen Yāvē.
19 Öt lööṙen ön ngam inlahen sistör Tënis nö aṙēlen öp tarik. Ngatī in ayī-ö lohten öt lööṙen öi aṙēlen yip holre. Yē hī pöri min öi ngatī inlahen ngaich teūngen min ayī-ö tö nup tö pōyen inkòlôre. (Mët. 5:7) Ta-a chěi töi asīnken ngam Yöngre Yāvē öi aṙēlen yip tahëng.
TINKÖÖKÖ 125 Kus Hëi Röhemtil
a Harīki minë minë-eny.
b In në tö ngatī inlahen ngòh tö hěngtak Kristīön nö hòṅ kahngenre nö kē fëslare.
c Ngëichkö minë tinköökö pròtkasting el ngam jw.org: “Ēk Tusrē Kō Māf Köre,” “Til Sē Māf Körū,” hēk “Āō Sulöh Körē.”
d Ngam mineukö minë tötlöng nyat hēk vitiō tökiröng angū-ö nö fālen, ngaich mihôiṅ inrē min anga-aṅ nö haṙivlōn tī tö öp holre ngam töt fāluṙen. Asā ṙô ngam Paipöl pöri nö ötkô ngam töt fāluṙen tarik nöng angū-ö chö-öny ò nö ṙāngen (divorce) ngam pīhöre.
