1-2. Sitih inlahen öi ayī-ö sā inlahen ngòh ṙālö tö vënyu nö in ngam perekrāf?

 FĒKÖ inlahen öp ih töhěng tak ṙālö, tökòlô ngam mikūönö ò. Hěngheuh pöri anga-aṅ nö akahalōn tö inlahen nap yöngre nö kapah tö kūö cha nö pala-aiṙen. Haṙivlōn takô anga-aṅ nö hang inlahen cha. Vënyu nang inrē anga-aṅ tö inlahen nak yöngre nö hayëngen nuk rupīö hēk pōyen hötṙeh inrē. Öt heuveū-en ngòh ṙālö nö löhnyen minë hötṙeh tö kūö ṙôken u. Örheuhköre invëkö kūö inrē anga-aṅ tö nuk hötṙeh, töp chūök nak yöng ò nö kē hötṙeh. Kò-òren öm fēkö inlahen kanihngen ngòh ṙālö, tö hòṅ teūngen öre anga-aṅ tö minë kanòlô nak yöngre, hö-ö pöri ngaich anga-aṅ nö teūngen tö u. Pön höng aṅhavkui ngaich anga-aṅ tö minë tö pōyen hötṙeh, minë töt lanöhnyen.

² Töhet misī nak yöng hī nā Ātöm nā Ēva hēk tövai inrē misī ngam chūök cha Peretāis. (Ran. 1:27; 2:7-9) Öt hēngö hanakten cha-a misī. Īnu inrē cha-a töm tö örheūheu aṅ nômö. Löhlö tī pöri ngaich cha-a tö ngam tövai patīre ngam Peretāis hēk öt köptī inrē tö ngam nômö tö örheūheu aṅ. Asuh ngaich taneūngen më kūön cha? Ngöṙô an ngam Paipöl: “Lökten sā ngam tökööl nö yih nö ing panam nö lökten i tö hĕng tak tarik, lökten im tökööl inrē ngam kinpaha; ngaich ngatī ngam kinpaha nö söl i taṙòkhöre tarik, kūö e ngaich nö ṙòkhöre nö kööl.” (Rōm. 5:12) Kē-ěkūö hī ang Ātöm tö ngam tökööl töp lökten hī öi ṙòkhöre yīhiv tö ngam kinpaha. Sā ṙēngen ngam hötṙeh tö pōyen ön ngam tökööl, ngam tötkô nö löhnyu tö hī.—Sal. 49:8.

 3. Kūö yòh nö haṙongtu ngam tökööl nö im “hötṙeh” tö Yēsū?

 ³ Asāten ngam tökööl ang Yēsū nö sā “hötṙeh”. (Mët. 6:12, ftn.; Lūk. 11:4) Yē hī kēken tökööl, ngaich tö hötṙehev ayī-ö in Yāvē. Hòṅ löhnyen u takô ayī-ö. Yē hī pöri ngaich öi kapah hē-e min öi ṙānyu ṙā-ang in minë hötṙeh re.—Rōm. 6:7, 23.

 4. (a) Sitih inlahen öi öre ayī-ö tarik yěi öt mahayöökuṙen? (Salmai 49:7-9) (b) Asuh nup manah ngam “Tökööl” imat ngam Paipöl? (Ngëichkö ngam pòks “ Tökööl.”)

⁴ Ötkô in havantö ngam tö hachatīṙen tö nā Ātöm nā Ēva. (Vë-evkūö Salmai 49:7-9.) Yē hī öre öt hayöökaṙen, ngaich öt maheūkku öre ayī-ö tö ngam nômö tö örheūheu aṅ hēk tö ngam invanlö tö kapah inrē. Höng sā inlahen minë töṙeūla ayī-ö nö fötnyu ngaich kapah, nöng öt maheūkku.—Mum. 3:19; 2 Pīt. 2:12.

 5. Asuh öp inlahen ngam Yöng hī Yāvē nö löhnyö minë hötṙeh hī im tökööl? (Ngëichköm nyat.)

⁵ Chumkūöṙen hēk tö inlahen ngòh ṙālö ngòh tö kakka taheui ik urěh. Yē öp töhěng tak öre tökòlô hēk tö aṙē-ělōn tarik nö yihtöre nö in ò nö vë-enyre nö hòṅ löhnyö minë hötṙeh ò. Lohten nö keuheūtnyöre tö ṙanamlōnre ngam ṙālö nö hangṙô ò hēk hō-en ngam inyöökenre inrē tö ò. Sā inlahen ngam tökòlô tarik an ngam tö hangenlōn Yöng hī Yāvē nö hayööken hī. Sitih inlahen tī pöri anga-aṅ, nö löhnyö minë hötṙeh hī im tökööl? Ngöṙô an ngam Paipöl: “Tölngö hanāngenlōn An ngam Tēv töng panam, tön uroh nö kēngö ngam töng hĕng maneuk Kūönre; pòn sōtu vē ṙamātö ellōnre nö in Ò, nö ötkôlò; hōtu pöri ngam nômö tö-örheūheu-aṅ nö in cha.” (Yôh. 3:16) Öt tö kūönen ön nö inlōnti hī ngam inlahen Yāvē nö kēngö ngam töng hěng maneuk kūönre nö ṙāi minë tökööl hī! Töp lökten ngam innôlö hī in ò nö vai.

 6. Asuh nup ihih min tö ngëichka manah tö hī in ngih ātiköl ngaich kūö yòh?

⁶ Mihôiṅ nun nö aṙēlöng minë “hötṙeh” hī im tökööl nö löktö in ngih inlōnti hī kahëtö Yāvē. Asuh pöri öp inlahen hī yěi hòṅ yöölen löktö in ngih inlōnti? Yē hī öi hòṅ mikahtökūöre tö sanapṙô ngih intöönö, ngaich hòṅ akahakūö ayī-ö tö manah minë ṙô tö kētu nö imat ngam Paipöl tö sā ngam inlāmtöre, halööktitre, ṙāi ṙinānyi, ṙānyu hēk kaheūkö öi tölöök. Anū-ö min në tö ngëichka manah tö hī in ngih ātiköl. Lökten in e min ayī-ö akahakūö tö minë inlahen tī Yāvē nö aṙēlen minë tökööl hī, hēk tööḵlö inrē min ayī-ö tö ngam minlēḵṙenre tö Yāvē.

ASŪP LŌN YĀVĒ NÖ IN HĪ: HALĀMTÖRE

 7. (a) Asuh öp inrē tö löhlö tö tī nā Ātöm nā Ēva? (b) Asuh öp tötṙanāngen nö inlahen hī kūö hī kūön nā Ātöm nā Ēva? (Rōma 5:10, 11)

⁷ Rö-ö nā Ātöm nā Ēva nöng löhlö tī tö ngam nômö tö örheūheu aṅ, pön löhlö tī inrē  tö ngam innôlöre nö in ngam Yöngre Yāvē. Aṅ el ngam mikūönö Yāvē nak sin. (Lūk. 3:38) Kūöre pöri cha-a nö halòngen chööngö ò lökten ngaich nö ha-uknyu tö ngam mikūönö, höng unôichrit e cha-a nö kūönu. (Ran. 3:23, 24; 4:1) Kūön cha in ayī-ö lökten öi öt kaheukhötre el ngam mikūönö Yāvē. Lökten nö töt ṙanāngen ngam inlahen hī halāmtöre in Yāvē, tö ngö manah tö hī hòṅ vī ngam tövai innôlöre in ò. (Vë-evkūö Rōma 5:10, 11.) Ngöṙô ngam töhěng līpöre nö vë-eny inlahen manah ngam ṙô “halāmtöre” ngam tö translētö nö i ṙô Krīk, ngam manah e, “vīten ngam tö kunyaha elmat nö holre.” Kô-en ang Yāvē nö hòṅ hanôlö hī. Nö sitih inlahen?

ASŪP INLAHEN Ò: HALĒNLÖ NGAM INLĀM TÖKÖÖL

 8. Asuh öp tö halēnlöng tö Yāvē?

⁸ Halēnlö ngam inlām tökööl ang Yāvē, hòṅ hī halööktit ngam innôlöre in ò. Sā öp töhěng chēhen tö kēnyu ṙāi nö hòṅ sā ṙôken ṙāi e öp tö kētu. Ngatī ṙēngen ngam tö chatngen tö tī Ātöm, nöng Yāvē tö mihôiṅ nö kēnyö ṙāi e nö sā öp ṙôken e. Angū-ö ngih tö tī-iv tö hī havantö ngam innôlöre in ò.—Rōm. 3:25.

 9. Asuh ök misī tö halēnlöng tö Yāvē nö inṙē-ěl tökööl yik aṅ Israel?

⁹ Hěng ön misī ngam tö halēnlöng tö Yāvē nö inṙē-ěl tökööl yik aṅ Israel, hòṅ cha nö havai ngam innôlöre nö in ò. Töng raheichtakūö ön ngih tö halēnlöng hēk kaheūkö e cha-a misī nö sakāmö inlām tökööl. Kaheuk samyeūheu më aṅ Israel nö kēken ngih sakāmö. Hē e më mākūö kūönṙô nö kēten minë töṙeūla nö inlām tökööl më tarik. Öt keuheūtngöre pöri minë tökööl cha nö aṙēlöng nö löktö in në tö kētu. Kūö yòh? Pò në töṙeūla nö öt sā hī öi tarik. Yē öp aṅ Israel pöri öre nö holtö ellōnre nö halööktitre, hēk sā ngam chööngö nö kētö tökētu, ngaich öt löktu ang Yāvē nö öt aṙēlö öp tökööl ò. (Hep. 10:1-4) Yē yik aṅ Israel nö kētö tökētu hē el ṙētak inlām tökööl hēk in nup tahëng inrē ṙētak, ngaich akahaiṙen cha-a töre nö tököölö fālen. Lökten cha-a nö hòṅ lōnu töp tö kētu tö mihôiṅ nö keuheūtngöre tī nö aṙēlen minë tökööl cha.

10. Asūp tö halēnlöng tö Yāvē, hòṅ minë tökööl hī nö ṙòkhöre nö aṙēlöng?

¹⁰ Hěng ön ngih inrē tö halēnlöng tö Yāvē, hòṅ minë tökööl hī nö ṙòkhöre nö aṙēlöng. Tīnten ngam hanangenlōnre kūönre anga-aṅ nö ing panam hòṅ ò nö ‘hěngheuh nö kēḵngö re nö keun tökööl tömaṙôngö.’ (Hep. 9:28) Kô-en ang Yēsū nö ngatī inlahen. Ngö kinūichngö inrē angū-ö nö imat ngam Paipöl tö ò nö “kamëngö nômöre nö ṙāi tömaṙôngö.” (Mët. 20:28) Asuh pöri öp manah ngam ṙāi ṙinānyi?

NGAM ṘĀI E: ṘĀI ṘINĀNYI

11. (a) Asuh öng ngam ṙāi ṙinānyi tö ṙô ngam Paipöl? (b) Tö hòṅ sitih inlahen öp tarik tö halēnlöng nö ṙāi ṙinānyi?

¹¹ Ngam ṙāi ṙinānyi tö vënyu nö imat ngam Paipöl angū-ö ön ngih ṙāi inlahen hī halāmtöre in Yāvē hēk havëkö inṙē-ěl nup tökööl re inrē. a Höng lökten in e mihôiṅ inrē ayī-ö öi teūngen tö ngam töhachatiṙen tö Ātöm. Asuh öp angū-ö tö hachatiṙen tö ò? Töhet nā Ātöm nā Ēva misī hēk aṅhav in inrē töm maheūkköre nö örheūheu nö aṅ, hachatiṙen pöri angū-ö tö cha. Lökten nö hòṅ sā Ātöm öp tö halēnlöng ṙāi ṙinānyi nö mahavantö minë tö hachatiṙen tö Ātöm. (1 Tim. 2:6) Tö ngö manah töp tarik nö (1) tö hòṅ het; (2) hòṅ maheūkku inrē tö ngam tö örheūheu aṅ nômö nö ikūö ngih panam hēk (3) öp tö hōḵ inrē  nö kēngö nômöre nö chö-öinyten hī. Höng lökten in ngòh töhěng tak tarik in mihôiṅ teūngen tö ngam tö hachatiṙen tö Ātöm.

12. Kūö yòh nöng Yēsū tö mihôiṅ nö kēngöre nö ṙāi ṙinānyi?

¹² Höng Yēsū an tö kô-òre nö ṙāi ṙinānyi hī. Kūö yòh mihôiṅ öi ngatī ṙô? (1) Pön töhet anga-aṅ hēk ‘öt tö hěngheuh inrē nö kēken tökööl.’ (1 Pīt. 2:22) (2) Kūö ngam hanetöre anga-aṅ nö mihôiṅ nö örheūheu nö aṅ nö ikūö ngih panam. (3) Hōḵ inrē anga-aṅ nö kēngen ngam töhet nômöre nö chö-önyten hī. (Hep. 10:9, 10) Tö sā Ātöm anga-aṅ nö töhet lökten nöng anga-aṅ tö mihôiṅ nö kēngen ngam nômöre nö chö-önyten hī nö ṙāi ngam töchatngen tö tī Ātöm. (Rōm. 5:19; 1 Kòr. 15:45) Angū-ö lāinyngen ò nö kaheūkö tö ngam Paipöl nö ‘mu-unôich Ātöm.’ Höng hěngheuh tī ang Yēsū nö ‘kēngö nômöre nö chö-öny tö taṙòkhöre,’ lökten öi öt hēk öi lōnu tö töhet tarik kamënyö ṙāi hī.—Hep. 7:27; 10:12.

13. Asuh öp inlahen Yāvē hòṅ ngam innôlö hī in ò nö vai?

¹³ Löpnyöre kūö talöökö in öi lökten in ngam töhalēnlöng tö Yāvē inlām tökööl. Löktö in e ayī-ö öi teūngen tö inṙē-ěl minë tököölre hēk vī ngam tövai innôlöre öi in Yāvē. Tötṙanāngen ön ngam kinëten ngam ṙāi ṙinānyi nö ṙāi inṙē-ěl minë tökööl hī. Lökten ang Yēsū nö kitaknyö ngam mahāmre nö chö-öinyten hī nö kētö ngam ṙāi ṙinānyi. (Efi. 1:7; Hep. 9:14) Asuh öp tö teung nö löktö in e?

ASŪP YANÖÖLEN HĪ: ṘĀNYU HĒK KAHEŪKÖ ÖI TÖLÖÖK

14. Asuh nup min kahakkö hī ngaich kūö yòh?

¹⁴ Pōyen yanöölen in öi lökten in ngam tö halēnlöng inlām tökööl. Ta-a töi mikahtö elnang re öi höng lökten in nup ṙô aṅmat Paipöl. Tö sā ṙēngen ngam ṙānyu hēk kaheūkö inrē öi tölöök. Yē hī min öi akahakūö tö manah në ṙô, ngaich akahakūö min ayī-ö tö nup yanöölen re yěn aṙēlen hī ang Yāvē.

15-16. (a) Asūp yanöölen hī löktö im ṙāi ṙinānyi? (b) Sitih mufē öm yěm akahalōn töm inlahenre öm mihôiṅ ṙānyu ṙā-ang im tökööl töm kinpaha?

¹⁵ Vënyu nang in tö ngam Paipöl tö hī ṙānyu lökten in ngam ṙāi ṙinānyi. Ngöṙô ang Pītör nö kakken e: “Akah töheichlōn tö yīö öi töhavaha, öt ṙāitö töchahū-uyö rupīö hēk humlum, öi ṙā-ang i nuk chanök alaha inlahen yīö tökētu nö ṙeū-eungrit yik muvöhngö yīö: Ṙāitö mahām pöri töpōiṙāi tö sā öp pököre öre töt chanôchu töt mirūnuvö inrē, ngam mahām Kristū.”—1 Pīt. 1:18, 19.

¹⁶ Ha-öinytī nā Yāvē nā Yēsū in, pò cha nö kētö ngam ṙāi ṙinānyi nö ṙamānyen hī tö ngam tökööl hēk kinpaha.—Rōm. 5:21; 1 Kòr. 15:22.

17-18. (a) Asūp manah ngam kinheukö hī öi tölöök? (b) Asuh nup yanöölen hī yěi kaheūkö öi tölöök?

¹⁷ Vënyu nang in tö ngam Paipöl tö yip tarik ngam Tēv nö kaheūkö nö tölöök. Tö Ngö manah tö Yāvē nö ha-etngen nup tö sitih sinūöchkö fālen hī hēk ha-etngö nup tökööl hī inrē. La-al minë chööngö re hòng Yāvē nö ngatī inlahen? Hö-ö. Öt kūö ò nö öt chumkūöṙen tö minë tökööl hī hēk öt kūö nup tölöök la-en hī anga-aṅ nö kaheūkö öi tölöök. Ṙën pöri ang Yāvē nö aṙēlen minë tökööl hī, pön ngaich anū-ö nö kēnyu ṙāi nö löktö in ngam ṙāi ṙinānyi hēk ṙātö-ellōnre inrē öi in ngam tö halēnlöng inlām tökööl.—Rōm. 3:24; Kal. 2:16.

¹⁸ Asūp manah ngam inlahen hī kaheūkö tö Yāvē öi tölöök? Kaheūkö yin nö kūön ngam Tēv më tökatöllöng nö chamuh el halīöngö nö hol Yēsū min nö hayöng. (Tai. 3:7; 1 Yôh. 3:1) Aṙēlö minë tökööl cha inrē ang Yāvē tö ngö manah tö ò nö ha-etngen nup sinūöchlö fālen cha, töp lökten cha nö mihôiṅ nö chuh el halīöngö min nö hol Yēsū nö hayöng. (Rōm. 8:1, 2, 30) Kaheūkö yin nö tölöök tö Yāvē më  tarik tö maheūkku nö ikūö ngih panam. Aṙēlö minë tökööl cha inrē anga-aṅ hēk kētö ṙētak cha inrē nö hanôltöre nö in ò. (Yāk. 2:21-23) Ngaich yip tökiröng kiteūm min töt kô-òngvah tö ngam Armakētòn, ngaich kē-ěv kūö min cha-a tö ngam tö örheūheu aṅ nômö. (Yôh. 11:26) Hēk ha-aṅlöng inrē min yip ‘tölöök’ hēk ‘tötlöök’ nö ikūö öp tufömngöre panam. (Inl. 24:15; Yôh. 5:28, 29) Teūngen min yip tö chiplö tarik tö ngam ‘inkòlô ṙinānyi vē kūön ngam Tēv nö ing panam.’ (Rōm. 8:21) Pōyen nup min tövai inkòlô hī, kūö ngam töhalēnlöng inlām tökööl. Ngaich mihôiṅ min ayī-ö tarik öi ṙòkhöre hanôlö Yāvē!

19. Sitih inlahen öng nö vailöre ngam tinrīken hī tī nā Yāvē nā Yēsū? (Ngëichkö ngam pòks “ Sitih Inlahen Tī Ang Yāvē Nö Aṙēlen Hī.”)

¹⁹ Töi fēkö inlahen ngòh ṙālö tarik hēk, ngòh tö kakka taheui ik urěh, ngòh töt kò-òlkui nö löhnyö nuk hötṙeh re tö kūö ṙôken u. Ngatī inlahen in inrē sin ayī-ö sā ngòh ṙālö. Ik sā Yāvē pöri ngaich nö hayööken hī, ngaich kiröngen nup yanöölen hī. Halēnlö ngam inlām tökööl anga-aṅ nö tīnten Yēsū nö ing panam hòṅ ò nö keuheūtnyöre tī nö kēnyö ngam ṙāi ṙinānyö hī. Ṙātö-ellōn in ayī-ö in Yēsū Kristū, lökten öi ṙānyu ṙā-ang im tökööl töm kinpaha. Rö-ö nöng angū-ö pön ha-etiyö inrē minë tökööl hī hēk minë sinūöchkö fālen hī. Angū-ö lāinyngen hī töngamuh mihôiṅ vī ngam innôlöre in ngam Yöngre Yāvē.

20. Asuh öp min tö kakka tö hī ip yamih ātiköl?

²⁰ Sīöplöre ngam minlēḵṙen hī tö nā Yāvē nā Yēsū, yē hī fēkö minë inlahen tī cha nö in hī. (2 Kòr. 5:15) Yēḵ cha öre nö öt hayööken hī ngaich öt maheūkku öre ayī-ö. Chumkūöṙen in min tö nup rīkre inchōḵ elmat in öp yamih ātiköl ngaich mikahtökūöre inrē min tö inlahen Yāvē nö sitih inlahen nö aṙēlen hī.