1. Yën kunyah elmat ngih panam tö hī ngaich sā ṙô ngam Mëtiv 24:9 kūöyòh ayī-ö öt pingangkūö?

VĪLEN hī Yāvē öi tö hangenlōn. Lökten yěi kunyahavö ngaich haṙivölōn ayī-ö. Töi hang inlahen Chòrchina, ngòh aṅ Yurōpe, ngö ṙô anga-aṅ: “Ik sa chu ṙòngmö 14 samyeūheu öich kēḵ fësla re öich lök lōn Yāvē, ngaich haṙivlōn ök yöng chu kikanö. Kunyah elmat anga-aṅ tö chu, haṙivlōn chu-ö tö minë inlahen ò.”  * Hěng tak inrē ök prötör Tanīlō minë-eny ngö ṙô anga-aṅ: “Hē yik kumyung nö fëlö chu, miṙēngen chu, havööken chu inrē tö kuö chu öich Vamënyen Yāvē ngaich vöö chu-ö harivlōn inrē.” Öt pingangkūö pöri ayī-ö pön ha-ehangen ṙô ang Yēsū tö hī öi kunyahvö.—Vë-evkūö Mëtiv 24:9.

2-3. Kūöyòh yip mahaköp nö in Yēsū nö kunyahavö töng panam?

² Kunyaha elmat ngih panam tö yik haköptö Yēsū. Kūö yòh? Kūö cha “nö öt aṅ ngih panam.” (Yôh. 5:17-19) Milēḵṙen in tö yip mahayöng ing panam tö nup mlnkahngö cha inrē höng hěngtak pöri ngam tö ha-öönyö ngam Tēv Yāvē. Öt nôlta ayī-ö inup la-en ngih panam öt salam ngam pôtra, öt rēhěn öi ha-öny panam, lā im inyööngö pöri tö Yāvē. La-al ngam inyööngö ngam Tēv pöri ngam Sī-ö, tö yip tarik ò inrē. (Ran. 3:1-5, 15) Ahangkūö ayī-ö tö ngam pulngö ngam Tēv min nö angu-ö kamëḵngen në kanihngen ngaich yip lama-al e min, ngaich ha-ëtī min cha-a. Ṙanamlōn yip tö yaichö ellōn an, haṙivlōn pöri yip tötlöök nö hāngö e.—Sal. 37:10, 11.

³ Ṙën yin inrē nö kunyah elmat tö hī pò hī öi asīnkö minë töhet chööngö ngam Tēv harīkngöre minë töhet chööngö  ngam Tēv tö inlahen tinrīken ngih panam.Sā ngih inchō elmat ngam chö-öny Yāvē nö hanāsngen Sôtòm kômòra tö kuö minë öt lanöökö kahëken cha. Ngaich pöri angū-ö nö löng töngamuh nö i mat tarik. (Yūt 7) Yēḵ hī pöri töngamuh öi tūönkui minë töhet chööngö ngam Tēv ngaich hayīöliṙen ayī-ö chōichö ṙô inrē cha-a tö hī.—1 Pīt. 4:3, 4.

4. Asup öp tinrīken hī hòṅ hī kô la-al kumnyah elmat tarik?

⁴ Yēḵ meh öm hòṅ la-al ngam kumnyah-elmat, ngaich hòṅ ṙatö ellōn re meh öm in Yāvē. Sā ṙēngen lanaklö ngam ṙinātö ellōn meh angū-ö min nö “mahanyang-ngö kūö nup töhūkūö vöi ngam tötlöök Sī-ö”. (Efi. 6:16) Öt “Harunnyö lanīnöre” an ngam hanangenlōn rapkö tökeuheutöre an inrē ngaich pītnyöre i tökeuheutöre. (1 Kòr. 13:4-7, 13) In ngih ātiköl in min mikahtökūöre yēḵ hī aṅhav in töm hanangenlōnre tö Yāvē tö yip hol maneukre tö yip tö kunyaha elmat inrē töre ngaich mihôiṅ min ayī-ö öi la-al ngih kumnyah elmat ngih panam.

5. Sitih inlahen ngam hanangenlōn Yēsū tö Yāvē nö ngönlöre tī tö ò?

⁵ Ngö ṙô ang Yēsū nö ik manā-aṅ hatööm nö in yik mahaköp, “Hangenlōn chu-ö töm yöng; ngaich sā ngam yöng nö tölṙô chu ngatī chu-ö.” (Yôh. 14:31) Kūö hangenlōn re ang Yēsū tö Yāvē lökten anga-aṅ nö mihôiṅ nö la-al yip tökunyah elmat töre, yēḵ hī min öi hangenlōn tö Yāvē ngaich mihôin öi la-al ngam kumnyah elmat ngih panam.

6. Sā ṙô ngam Rōma 5:3-5, sitih inlahen yip tarik Yāvē nö kööpö manööyö yěn kunyahavö?

⁶ Kūö ngam hanangenlōn ngam Tēv Yāvē yip tarik ò nö mihôiṅ nö la-al minë kanihngenre sā inlahen yip raneh senchurī nö kahôṅkaren acha-a nö i chūök minë tökiröng kinṙôka meh Yahūti nö asökirën cha-a nö ahangköm tölöök inhānga. Hö-ö pöri cha-a nö ansökken, kuö cha nö hangenlōn tö Yāvē lökten cha-a nö öt ṙangenre “Hòṅ hang chööngö ngam Těv in, mööḵlö tö chööngö tarik.” (Inl. 5:29; 1Yôh. 5:3) Ngatī inlahen yip töngamuh Kristīön nö öt lēkaren tö yip mahayöng sön pöri cha-a nöng öt haṙīvlōn pön höng ṙamlōn.—Inl. 5:41; Vë-evkūö Rōma 5:3-5.

7. Hòṅ sith inlahen öi yěi hakihtuṙen tö yip aṅ patī re?

⁷ Yēḵ yip aṅ patī hī nö hakihten hī ngaich kò-en ayī-ö öi kihngen. Mihôiṅ min acha-a nö ngö mufē tö hi öi halò-ūikūö hěḵ öt löng inrē ngam elkūi hī. (Māk. 3:21) Keuheūt tö inlahen re min cha-a nö hòṅ asökngën hī, öt kô pörī ayī-ö öi pingāngkūö pön urěh ngöre ṙô ang Yēsū nö ngö ṙô, “Höng aṅ el patī töhěng yip min tö kunyahaṅelmat.” (Mët. 10:36) Pòrò acha-a nö kunyahaṅelmat tö hī ötkô ayī-ö kunya elmat tö cha. Asīöp hanangenlōnre pörī ayī-ö tö Yāvē ngaich sīöp min ngam hanangenlōn hī tö cha. (Mët. 22:37-39) Öt kô pörī ayī-ö öi vaichngö tö ṙô ngam Paipöl kuö re öi hòṅ harāmngölōn cha.

8-9. Asuh öp mahayööken öp kanānö hī nö la-al nuk inkihtenre?

⁸ Ang Chòrchina ngam kahakö hī ik urěh pòrò anga-aṅ nö kihngen sön pöri nö köp. Ngö ṙô anga-aṅ “Rôngtën ai öi haköp töm yöng chu kikānö unôichrīt tö tafūöl chumngëtö pöri ngaich hòṅ chu el mīting ngaich chu-ö ngaich sōtu töp yöngre kikānö. Unôichngöre ngaich chu-ö öich akahalōn tö ò nö hanòltöre nö in yip lamāl-al ṙô ngam Tēv. Yěn hòṅ asökngö inlahen chu anga-aṅ ngaich kakken cha hëru anga-aṅ nö mumrëngen chu chit keūyö chu kirëch likeuṅ chu inrē hëru inrē nö kavalngö nup līpöre chu. Ik  sā chu ngaich öich 15 samyeūheu ngaich kēḵ ngam vinôkö chu. Hěk ngam yöng chu nö kunya-haṅelmat tö chu. Chaphöt chu anga-aṅ i chuök yip nyīö töt löngö inlahen hëk kamë tröks. Yěh yip yöng hī nö ngatī inlahen nö in hī ngaich harīvlōn ayī-ö.”

⁹ Sitih inlahen pöri Chòrchina nö la-al nup kanihngenre? Ngö ṙô anga-aṅ, “Ik sā ök yöng chu nö rēhtenre nö ötlēkken chu ngaich chu öich keuheut ṙô öich vë-ekuö ngam Paipöl. Ṙatö ellōnre ngaich chu-ö tö e nö kanô-en ngaich ngön ngam inôlö töich nö in Yāvē örheūheu chu-ö öich vë-ekūötēv. Ngaich hang ṙô chu anga-aṅ ik sā chu ngaich öich holtörah yip nyīö tö ngatī inlahen hěng tak ngaich ök sistör chamuh patī re tī töich. Holṙôre ngaich ai haköp mat Paipöl ngaich hareuskö alaha chu-ö tö yip prötör sistör hangenlōn acha-a töich. Hē-ë ngaich chu öich ṙatö ellōn re tö Yāvē nö tö kalēḵ tö yip tö kunya elmat tö hī.”

10. Kūö yòh öi mihôiṅ ṙatö ellōnre in ngam Tēv Yāvē?

¹⁰ Ngö ṙô ang Pôl “Öt rēhěn kô min nö haköhngen hī tö ngam hanāngenlōn ngam Těv ngam in kristu ngam Mā hī. (Rōm. 8:38, 39) Rahëichta kūö in ayī-ö töngamuh öi la-al në kanihngen örheūheu pöri ang Yāvē nö in hī nö këtö nganöönö hī këtö inreuskö alaha hi. Löktö in ngam inlahen Chòrchina in öi akahalōn tö ngam Těv Yāvē nö löktö in yip prötör sistör hī tī nö hayööken hī.

11. Sitih inlahen vinënyi ngam hanangenlōn Yēsū im Yôhan 15:12, 13? Hachō elmat hī.

¹¹ Urěh kuö kinpaha re ang Yēsū nö vë-ekūö yik mahaköp nö ngö ṙô hangenlōn yin tö höö (Vë-evkūö Yôhan 15:12,13) Akahakūö anga-aṅ tö cha yěn hangenlōn tö höö ngaich mihôiṅ min cha-a tö ngam kumyah elmat ngih panam. Töi meuk ngih inchòelmatre. Inlahen ngam Māṅ i Tösalònikē ik sā cha-a nö hakihturen öt ṙangenre cha-a nö hangenlōn höö . (1 Tös. 1:3, 6, 7) Ngô ṙô ang Pôl “Kahōlö halēnö yīö pöri īhö, ṙuhölre hēkökūöre.” (1 Tös. 4:9, 10) Akahakūö ang Pôl yen ōt ngam hanagenlōn nö in cha min mihôiṅ min acha-a nö hareuskö alaha yip tö harīvlōn hëk hangönkö alaha yip töt kalēḵen inrē. (1 Tös. 5:14) Ngaich yik aṅ Tösalònikē Prötör sistör nö hang ṙô Pôl unôichrit töhěng samyeūheu hēk ang Pôl nö kuich ök chitri  nö ngö ṙô “Pōyen inrē ngam hanāngenlōn tö höö in yīö ṙòkhöre.” (2 Tös. 1:3-5) Kūö ngih hanāngenlōn cha nö mihôiṅ nö la-al minë töt linëkënre hēk minë kumnyahre inrē.

12. Sitih inlahen yip hol maneuk hī nö haṙūötken höö hē ngam kinyūngö aṅkūö ngam töhěng panam?

¹² Töi ngëichkö inlahen Tanīlò. Kinyungö ök muh nö i panam cha el ngam rungö ngam kinyungö pöri cha-a nö öt ṙakenre nö chu el mīting tök pīhö ò. Ahangköm tölöök inhānga acha-a söömten minë nya-aṅkuö nö in yip prötör sistör ngaich heng heuh pöri yik kumyung nö yôkhöt nö el patī cha. Ngö ṙô ang Tanīlò, ‘Ik sā chu öich sōḵ öich hang ṙô cha ngaich fēlö chu cha-a havööken chu cha-a tö inrëul ngaich ötlēḵkôre inrē töich ngö ṙô acha-a ip ih van ih ngaich kīlönö min ngam pīhö meh. Ngaich ik sā yik prötör ngaich nö akahalōn tö inlahen ai ilööṙen cha-a nö söömngen ai chu tahëng panam.Öt vaichngö chu-ö töm hanagenlōn cha. Ngaich ik sā ai teung öi in ök taheng panam ngaich chumkūöken yik prötör sistör tö ai. Ngaich kēḵkūö ai tö nya-ākūö chöh tö chuök ai cha-a tö patī chöh kinmānö ai cha-a inrē. Ngatī inlahen ai inrē öi hayööken yip prötör sistör in ök ṙētāk ök kanihngen yip tö sā inlahen ai nö kuö ngam kinyungö nö rangö patī re.’ Kò-en yēn elhòi hī ngam hanangenlōn ngaich mihôiṅ min ayī-ö öi la-al ngam kumnyah ngih panam.

13. Sitih inlahen öng ngam töhet fanöinylö Yāvē nö kētö manööyö hī pòrô öi kunyahavö?

¹³ Ngö ṙô ök Yēsū hòṅ hangenlōn in tö yip tö kunyah elmat töre. (Mët. 5:44, 45) Hö-ö in öi lööṙen, hayööken hī pöri ngam töhet fanöinylö hòṅ hī öi ngatī inlahen. Pò minë ṙòng ngam töhet fanöinylö tö sā ngam hanangenlōn, manööiyö, miṙēlōn, ṙanëmen, inyööngöre, anu-ö në tinrīken mahayööken hī. (Kal. 5:22, 23) Yěh hi aṅhav-in tö në tinrīken mihôiṅ min ayī-ö la-al kumnyah elmat ngih panam ōt nup. Ōtre yip ngaich töharīkngöre ellōn nö meuk tīnriken yip holmaneuk. Ōt inrē yip yamih töre nö in ngam kanô-en. Yěh hi öi kihngen öi hameuk töm hanagenlōnre öi in yip tökunyahelmat töre ngaich hòṅ havëken ngam töhet fanöinylö ayī-ö nö hayööken hī. (Lūk. 11:13) Ngaich hòṅ ṙatö ellōnre ayī-ö in Yāvē nup ṙô-ò nö in hī, ngaich hòṅ hangö u ayī-ö.—Inch. 3:5-7.

14-15. Sitih inlahen öng ngam Rōma 12:17-21 nö hayööken Yasmīn?

 ¹⁴ Töi ngëichkö inlahen Yāsmin. Ik sā ò ngaich nö vamë-enyen Yāvē ngölōn ngam pīhö ò halò-uikūö an nö ngaich ngòh pīhö chu keuheut tö inlahen tīre ngam pīhö ò nö asökngö inlahen ò nö i linöökö lōn Yāvē. Miṙeḵngen ò anga-aṅ havööken ò inrē ngaich havëten yik hol maneukre yik yöm kuö tīnlööken inrē hek tö yik tömilūnö ngaich suöichkö inlahen ò. Lökten ngaich ngam mikūönö ò nö taṙòl. Chu el chuök mumtīng ök pīhö ò nö öt lēḵkö ṙôre tö yik minṙöinylen. Haṙivlōn ang Yāsmin nö meuk inlahen ök pīhöre.

¹⁵ Ngaich yip prötör sistör aṅ ngam Māṅ nö hayööken Yāsmin ngaich këtö inreushkö alaha ò, yik minṙöinylen nö halēnö ò nö löktö in ngam (Vë-evkūö Rōma 12:17-21) Ngö ṙô ang Yāsmin öt lööṙen ngih inlēnö nö hangö töchu havëkö inyööken re pöri chu-ö öich in Yāvē. Ngaich iṙuöhen chu-ö öich ngatī inlahen ik sā ngam pīhö chu nö tölngënre nö hamumngö el ngam pöpörchi ngaich hahēttö e pöri chu-ö ngaich ik sā chu öich mumṙe-iyö, aṅhav-in chu-ö töm lanamö ngaich holtö hanagenlōnre öich vë-ekūö ò. Ngaich yën vahövö anga-aṅ ngaich chumkūöṙen chu-ö tö ò.

16-17. Asuh öp haköplö hī in Yasmīn?

¹⁶ Hameuktö hanagenlōnre ang Yāsmin tö ngam pīhöre ngaich vai ngam inlahen nö unôich ngöre. Ngö ṙô anga-aṅ,” Ṙatö ellōnre öp pīhö nö in chu pò chu öich örheuheū öich kò ṙô. Ngaich yēḵ chu öich kakken ngam tīnlööken ngaich hōl tö ṙanëmen re anga-aṅ nö hangihtöre. Ngaich ṙuhlö alaha chu ang-aṅ öich örheūheu öich chu el mīting ngön inrē ngam hanagenlōn ai tö höö. Meuka chin min tö ò nö yihtöre nö im kanô-en ngaich holṙenre öi ha-öönyö Yāvē.”

¹⁷ In ngih inlahen Yāsmin in öi akahalōn tö ngam hanagenlōn nö “ṙap tökeuhēttöre, öt ranöingulōn i tökeuhēttöre, meūkkö i tökeuhēttöre pītnyöre i tökeuhēttöre.” (1 Kòr. 13:4, 7) Yën kunyahelmat yip tarik tö hī ngaich kinhngen ayī-ö mötlö minhôinyö pöri ngam hanagenlōn töm kunyah elmat. Mihôiṅ yip tarik nö yingtā hanagenlōn tö hī yëh hī öi hangenlōn tö yip tarik ngaich ṙamlōn ang Yāvē. Yěh yip tö kunyahelmat pöri nö ötleken hī sön ayī-ö öi höng ṙamlōn ta-a chëi töi mikahtökuöre? nö sitih inlahen?

18. Kūö yòh öi ayī-ö kò-òren ṙamlōn yěi kunyahav?

¹⁸ Ngö ṙô ang Yēsū “tökôlò yin yī-ö, yē tarik min nö kunyahaṅelmat tö yī-ö. (Lūk. 6:22) Hö-ö in lōnu tö cha nö kunyahaṅelmat tö hī. Kuöyòh pöri ang Yēsū nö ngati ṙô yëh hī öi kunyahaṅvö ngaich höng ṙamlōn ayī-ö? Ngam raneh, chö-öny yëh hī öi ötlēkaren hek yëh kunyahvö sön ayī-ö öi iṙūöhen öi löklōn Yāvē ngaich ṙamlōn min anga-aṅ. (1 Pīt. 4:13, 14) Ngaich ngam innëtö, kalaha ngam ṙinātö ellōn hī ngaich ngönlöre. (1 Pīt. 1:7) Ngaich ngam linūöyö, teūngen min ayī-ö tö ngam nômö tö-örheūheu aṅ.—Rōm. 2:6, 7.

19. Kūö yòh yik tanīnöṙô nöng ṙamlōn hē cha nö kunya-hav?

¹⁹ Unôichrīt inhaṅlö Yēsū ngaich yik mahaköp nö akahairen tö ngam ṙanamlōnre ngam tö vënyu tö ò. Ik sā cha nö fôhō hëk ngö vinëkuö cha-a nö sōtū nö ahanga ngaich ṙamlōn cha-a pò cha nö halöngturen nö sumròngih kūö tö kuö ngam minënyö ò. (Inl. 5: 40- 42) Ötrahēn cha nö pa-ekūö tö yip tö kunyahaṅelmat töre pò ngam hanagenlōn cha tö Yēsū, ötṙaken cha-a nö in ngam inhānga. Ngatī inlahen yip prötör sistör töngamuh nö el minë kahningen nö öt ṙangenre nö löklōn Yāvē. Pön akahakuö cha-a tö Yāvē nö öt vaichngen minë la-en cha.—Hep. 6:10.

20. Asuh öp min kahakkö hī in öp yamih ātiköl?

²⁰ Yën römöng ōt ngih panam ngam Sī-ö römöng kunyahvö ayī-ö tö yip tarik ò. (Yôh 15:19) Ötkò pöri ayī-ö öi pa-ekūö. In öp yamih min ayī-ö ātiköl öi kakkö inlahen ngam Tēv Yāvē nö laklēn yip tarik re. (2 Tös. 3:3) Ta-a chei töi hameuktö hanagenlōnre öi in Yāvē, in yip prötör sistör hëḵ in yip tökunyaṅelmat inrē töre ngaich ngatī inlahen min nö nöng ngam hinëngö heḵ ṙinātö ellōn hi el ngam Māṅ. Ngaich örheūheu ha-ööny ngam Yāvē. In e mineukö min ngam hanagenlōn nö pōyen kumlēk töm kumnyah elmat.