1. Asuh nup mufē tö mihôiṅ min nö yih nö el kūilon hī?

ÖT VÖÖ öm ṙung hēkpī yěm fēkö nup tö hòṅ yih kanihngen nö lākūö hī, tö sā ngam pinyāingö në tövaich tinlööken, hēk töm inlahen Kōk Makōk min nö la-al yip tarik ngam Tēv hēk yěm fēkö ngam Armakētòn inrē? Hatönö re öm ṙung ngö ṙô ‘Köptī öich vö min töm ṙinatö ellonre yěn yih nup kanihngen nö lakūö chu?’ Yēḵ meh ngatī mūfē, ngönlöre min më-eṅ yěm hang minë ṙô Yēsū nö in yip haköptöre, nö ngö ṙô: “Uh yin röingö ellon. Ṙātö ellon re yin.” (Yôh. 14:1) Yěn ngön min ngam ṙinātö-ellōn hī ngaich angū-ö min kamëtö kumlēḵ hī la-al nup yamih kanihngen.

2. (a) Sitih inlahen öi mihôiṅ ing töngamuh öi halēnöre hôṅ hī la-al nup yamih kanihngen? (b) Asuh nup min haköp hī in ngih ātiköl?

² Nup inlahen tī hī töngamuh la-al nup kanihngen re angu-ö min mahayööken hī öi la-al nup yamih kanihngen re. Yē hī afēkö nup inlahen tī re la-al nup kanihngen re töngamuh, kôtökūö min ayī-ö tö nup chūök re mihôiṅ halööktit re. Ngëichkö minë tö fën min ayī-ö vahënyö Yēsū chūök yik haköptö ò nö hòṅ hangön ngam ṙinatö ellonre. Asuh inrē nup tö sā u kanihngen hī ayī-ö töngamuhngaich ngëcha min hēk ayi-ö tö minë tö mihôiṅ nö yih kanihngen ikūö hī töngamuh nö asuh nup la-en hī yē hī hôṅ āsīöp ngam ṙinatö ellonre.

3. Asuh öp ṙô ngam Mëtiv 6:30, 33 nö mikahtö elnang hī?

³ La-en ngam kui ngam mikūönö ngam nginëichkö nômö, chinhënö hēk rūkui më aṅ ngam mikūönö. Öt lööṙen pöri öi teūngen tö u inë ṙētak töngamuh. Ōtre yip  hol maneuk hī tölöhlö tī tö kinmānöre, öt ilööṙen hēk cha-a nö teūngen tö tahëng kinmānöre. Ōtre hēk yip holmaneuk hī tö sōḵ tö nup kinmānö, kūö u nö tötkô nö chūök Kristiôn nö kamān. Hē nup töngatī ṙētak ayi-ö öi hôṅ ngönö ṙinatö-ellon öi in Yāvē tö ò min nö hateungngö nup hanakten hī. Angū-ö ṙô Yēsū nö in yik haköptö ò nö ikūi ök rôngö. (Vë-evkūö Mëtiv 6:30, 33.) Yē hī min ṙinātu-ellōn in Yāvē, tö ò nö öt hōḵ nö ṙāngen hī ngaich möl min ayī-ö chumkuṙen in minë la-en ngam Tēv. Sā lamākūö hī min ang Yāvē yěn hayööken hī, ngönlöre inrē ngam ṙinātö-ellōn hī öi in ò.

4-5. Asuh ök inyööken ök ihih töhěng mikūönö hē cha nö kihngen nö ha-aṅ nômöre?

⁴ Ta-a töi ngëchkö inlahen ngam mikūönö prötör Mīköl kësto ngam aṅ Venechulā. Ōt ök tumlat cha chūökti cha nö vī panò-òṅre. Ngaich pöri yip tötūmu nö kē öp tumlat cha ngaich ha-ōngen cha nö ṙā-ang in e. Ngö ṙô ang Miköl “ha-aṅ nômöre ngaich īhö, öi lökten in ök törahëchyen tumlat havëkö ih in ök töhěngtak tarik. Örheūheu chu-ö el peuheū öich vë-ekūötēv, havëkö kūö Yāvē tö nyā-aṅkūö ih itö hěng sakamö.” Öt lööṙen ang Miköl nö ha-āṅkö nômö cha, ṙātö-ellonre pöri anga-aṅ tö Yāvē nö kē-ěkūö cha min tö nup hanakten cha. Öt ṙākenre cha-a nö chuh el mīting, ahangkö ngam tölöök inhanga inrē. Urěhlö minë la-en ngam Pūlngö ngam Tēv cha-a, lökten Yāvē nö chumkuṙen tö nup hanakten cha.

⁵ El ṙūngö minë kanihngen re na Miköl nā Yūrai nö meuk chumkūöṙen Yāvē tö cha. Löktö in yip prötör sistör tī ang Yāvē nö kē-ěkūö cha tö nuk hanakten cha, hayööken miköl inrē nö chöh kinmānö re. Hēkpī löktö el mupākö òfis nup inyööken cha. Öt hěngheuh ang Yāvē nö ṙangen cha nö kayööyaṙen, angu-ö löktö nganöönö ṙinatö-ellon ngam mikūönö cha. Ngöṙô ngam tökiröng kūön ò kikanö ang Yòslin, “Ngönlöre chū-ö öich meuk tī Yāvē nö hayööken ngam mikūönö ih. Sā hol chu anga-aṅ, ngam chūök chu mihôiṅ ṙātö-ellōnre. Ngöṙô hēk anga-aṅ, “Hayööken ih në kanihngen ih töngamuh öi la-al nup yamih min kanihngen re.”

6. Sitih inlahen öm min hangön ngam ṙinatö ellonre yēḵ meh hāṅten tö rupīö?

⁶ Lohten man më-eṅ inrē öm kihngen ha-āṅ nômöre, kūö meh hāṅten tö rupīö. Angū-ö pöri ngih tövai nö ṙētak meh öm hangön ngam ṙinatö-ellonre. Vë-ekūötēv më-eṅ, ngaich haköp minë tökūichi ṙô Yēsū imat ngam Mëtiv 6:25-34 ngaich fēken u. Vë-ekuö nup ekspiriön yip tarik ngam Tēv inrē ing töngamuh, hôṅ meh meuk tī Yāvē nö hayööken cha yip mu-urěhlö minë la-en ò.  (1 Kòr. 15:58) Yěm ngati inlahen min ngaich sīöp min ngam ṙinatö ellon meh in Yāvē mihôiṅ inrē min më-eṅ öm la-al nup kanihngen yamih nö ikūö meh.—Hap. 3:17, 18

7. Sa ṙô ngam Mëtiv 8:23-26 sitih inlaha ngam ṙinatö ellon më mahaköp nö kalaha ṙôken hē ngam tökiröng chanôchö?

⁷ Vë-evkūö Mëtiv 8:23-26. Ik sā Yēsū nö holtö yik haköptöre nö el ök tökiröng chanôchö, hē e anga-aṅ nö fēlen cha nö hòṅ hangön ngam ṙinātö-ellōnre. Ngaich nö hòṅ lōngti ngam kupòk cha höng haṙòh pöri ang Yēsū. Holtö vanööṙö re yik mahaköp nö kilanglen Yēsū pön hōten ò nö laklen cha. Ṙēmöṙô ang Yēsū nö hatöönö cha, “Kuöyòh öi pa-ekuö ō yi-ö tökūöṅnö mikah?” Hôṅ ṙinātu-ellōn öre yip mahaköp tö Yāvē min nö mihôiṅ nö laklen Yēsū laklen cha inrē. Asuh öp haköplö hī in e? Pòrô nup kanihngen hī nö tökiröng tösa ṙēngen chanôchö, yēḵ hī min ngönö ṙinātö-ellōn, ngaich mihôiṅ min ayī-ö öi la-al u.

8-9. (a) Sitih inlahen öng ngam ṙinatö ellon Anel nö kalaha? (b) Asuh öp mahayööken ò?

⁸ Töi ngëchkö inlahen ngam sistör hī hēk ang Anel ngam aṅ Pōto Riko. Ik samyeūheu 2017 nö yih ök tökiröng chanôchö, ök tö fukngö tī tök patī Anel, löhlö tī inrē anga-aṅ tök kinmānö re. “Pōyen piṙūtkö chu-ö ik sā re kihngen,” ngöṙô Anel “harunöre pöri chū-ö öich ṙātö ellonre in Yāvē, vë-ekūötēv chū-ö ngaich öt halöng ngenre öich haṙivlōn tö tī nuk kanihngen re.”

⁹ Kuö inlahen re inrē ang Anel nö hang chööngö lökten nö mihôiṅ nö la-al minë kanihngenre. Ngö ṙô anga-aṅ, “Kuö chu hang minë inlēnö ṙama-ang el ngam söngkötön lökten nö lāmta ngam elkuilon chu. Meuk tī Yāvē inrē chu-ö nö löktö in yip holmaneuk chu tī nö kētö inreuskö alaha chu, hēk kē-ěkuö chu inrē tö nup chehen hanakten chu. Nup havëkö chu in Yāvē mötlö ti anga-aṅ nö kē-ěkuö chu, angu-ö lökten chu sīöpö ṙinatö ellon in ò.”

10. Hòṅ sitih inlahen öm yěm la-al nup tökiröng kanihngenre?

¹⁰ Pi-a man më-eṅ inrē öm meuk nup kanihngen tö sā tökiröng chanôchö. Sā nup tö faltöre pinlangen hēk lohten öm kihngen inrē tökuö re öm vāhavö. Hē e takô nö hòṅ ngön ngam ṙinātö-ellōn meh in Yāvē, hēk kalē-ěṙô inrē öm vë-ekuötēv hòm röhta in ò. Fēkö nuk tī Yāvē nö hayööken meh inuk tö urěh kanihngen meh, ngönlöre ngam ṙinātö-ellōn meh min yěm ngatī inlahen. (Sal. 77:11, 12) Mihôiṅ man ṙinātu-ellōn in ò tö ò nöt hōḵ nö ṙangen meh töngamuh hēk inup yamih min inrē ṙētak.

11. Kuyòh öi hôṅ hang minë inlēnö lamöktö el ngam söngkötön?

 ¹¹ Ngaich in haköp in Anel tö hī yēḵ hī öi hang chööngö ngach mihôiṅ min ayi-ö öi la-al nup kanihngenre. Hôṅ ṙatö ellonre ayi-ö in cha yip chuök nā Yāvē nā Yēsū nö ṙatö ellonre. Ṙōlheuh in min öi ngölon tö nup inlēnö lamöktö el ngam söngkötön hēk yip minṙöinylen inrē nö öt löng. Yē hī pöri min hāngö u ngach ṙamlon min Yāvē nö in hī ngach laklö nômö hī min anga-aṅ, sa inlahen yip holmaneuk hī tö vënyu nö imat ngam Pāipöl. (Man. 14:1-4; 2 Kin. 20:17) Ngaich mihôiṅ min ayi-ö hang minë inlēnö lamöktö el ngam söngkötön töngamuh hēk inup yamih inrē. (Hep. 13:17) Ngaich öt hōḵ min ayi-ö pa-ëkuö öi la-al nup yamih tökiröng kanihngen.—Inch. 3:25.

12. Kuyòh öi hôṅ aṅhavin tö ngam ṙīnatö ellon yēi kihngen? (Lūk. 8:1-8.)

¹² Akahalon ang Yēsū tö ngam ötlinëken min nö tökiröng nö kinlah ṙinātö-ellōn yip mahaköp. Lökten anga-aṅ nö kētö inchōḵ elmat cha tö inlahen ök Tafiösi ök kamhòklökui re nö in ök tömīchuṙen kamhôṅka. Ötheumkö röön re anga-ṅ nö chuh in ök kamhôka pöm akahakūö anga-aṅ töre yěn ngatī inlahen min ngaich öt löktu nöt hāngö ṙô. Asuh öp haköp hī in e? Hö-ö ön Yāvē nö sa inlahen ngam tömichuṙen kamhôṅka lökten ang Yēsū nö ngö ṙô, “Röh ang min ngam Tēv nö kahòklö kui vē katöllöre vē vamë-ekūöò nö peūheū harap ṙô.” (Vë-evkūö Lūkös 18:1-8.) Ngach ngö ṙô hēk ang Yēsū “Hē ngòh Kūön tarik pöri min nö yih kôti kūö ang min tö mikah nö ing panam?” Yē hī ayi-ö öt lēkaṙen hôṅ sa ngam tafīösi ayī-ö öi möi hēk iṙūöhö ṙô inrē öi vë-ekūötēv. Inmeuktö hī min angū-ö ṙātö ellōnre in Yāvē tö ò nö sapṙô hī.

13. Ik sa ngam töhēng mikūönö nö öt lēkaṙen, sitih inlahen ngam vīnë-ekūö tēv nö hayööken cha?

¹³ Töi ngëchkö inlahen sistör Vërō hēk ngam aṅ Kòngkō. Hěngheuh yik kumyung nö chuh ik tūhēt cha nö öt lēken cha. Lökten cha-a tök pīhö ò töt ṙamatö ellonre tök kūön ò tö 15 samyeūheū kikanö nö falngöre nö ṙa-ang in e. El talöökö pöri cha-a nö asöökiyö hēk tö yik kumyung. Kūö pinhë-ekūöre ngach ang Vërō ngaich peūny, yihtöre ngaich ök kūön ò nö halāmtö alaha ò ngaich pōitô ngam kūön nö vë-ekūötēv nö vë-ekuö nö havëkö minë-eny Yāvē. Ik sa ò nö keuheūtô nö vë-ekuötēv ngöṙô ngaich ök mākuö kumyung nö hatöönö ò ‘kuön achih öp maharunten meh öm vë-ekūötēv? Ngö ṙô anga-aṅ, “Ngam yöng chu kikanö nö löknyö mat ngam Pāipöl ṙô nö haköpten  chu.” (Mëtiv 6:9-13) Ngöṙô ngaich ngam mākuö kumyung “Kūön, kuṙòh ngaich man in mina yöngre öt hōḵ ön min ngam Tēv meh nö öt laklen yiö.”

14. Ihē öng ngam ṙīnatö ellon hī nö kalaha, ngaich hôṅ sitih inlahen ayi-ö ip hē e?

¹⁴ Haköplu ayi-ö im inchōḵ elmat tö kuklēḵ ngam vīnë-ekūötēv. Sitih inlahen pöri ayī-ö yěi öt ilöö sapöṙô vë-ekūötēv? Hòṅ sa inlahen öp tafiösi ayi-ö öm inchō-oṙô Yēsū öi iṙūhen vë-ekūötēv hôṅ ṙātö ellon ayi-ö tö Yāvē nö öt hōḵ nö ṙāngen hī. Lökten ayi-ö havëkö ngam töhet kumlēḵ ò pön öthō min anga-aṅ nö öt hang nup vinë-ekūöre inup yamih ṙētak. (Filip. 4:13) Hôṅ kööpölon inrē ayi-ö mihôiṅ min vachngö tö nup kanihngen re tö kūö Yāvē nö röhten min nö kētö inkòlò hī yē hī min öi lökten i inyöökenre tö Yāvē öi la-al në kanihngenre ngaich hangön ngam ṙīnātö ellonre ayi-ö hôṅ hī min hīnöre inup yamih kanihngenre.—1 Pīt. 1:6, 7.

15. Asuh ök tökiröng kanihngen ikūö yip tanīnöṙô Yēsū sa ṙô ngam Mëtiv 17:19, 20?

¹⁵ Vë-evkūö Mëtiv 17:19, 20. Yik haköptö Yēsū pön mihôiṅ cha-a nö kēnyen yip töt löök sī-ö nö ṙa-ang in yik tarik hēngheuh pöri cha-a nö öt kô nö ngati inhaleh kuyòh? Kūö ngam ṙīnatö ellon cha nö kūönen ngö ṙô ang Yēsū nö in cha’’yē aṅhavin töm töngön ṙīnatö ellon ngaich mihôiṅ min yi-ö öi la-al minë kanihngen tö sa rôngö mihôṅ in ayi-ö yihivötö tö kiröng kanihngen ngaich hôṅ sitih inlahen ayi-ö.

16. Sitih inlahen Kēti nö la-al nup kanihngenre?

¹⁶ Töi ngëchköm inchōḵ elmatre inlahen ngòh kananö hī Kētī aṅ Kotimala cha-a tök pīhö ò kikonyö havan cha-a nö ṙa-ang mīting ël talöökö ngach ök pīhö ò nö fëliyö, kūö ngam ṙīnatö ellon re anga-aṅ nö mihôiṅ nö la-al ngam miṙīvlonre ngö ṙô anga-aṅ “ṙālen minë kanihngenre chu-ö in Yāvē kūö chu vë-ekūö tēv lökten öich teūngen tö lanamö elkuilōnre öch töktö in Yāvē hēk yip mikūönö chu tö yip holmaneuk chu inrē aṅ el ngam Māṅ nö chumkuṙen tö chu ngaich kūö chu inrē ötṙāken ilinööölōn ngam tēv Yāvē lökten nö kūönngöre ngam miṙīvlon chu ngach öt yahlö mufē inrē chu-ö tö nup yamih ṙētak haköplu chu-ö in ngih inlahen re nup töng sitih kanihngen lakūö chu löktö in Yāvē hēk Yēsū hēk ngam söngkötön ò inrē ngam inyööken chu la-al në kanihngenre.”

17. Hòṅ sitih inlahen öi yěn yih nup tökiröng kanihngen nö lākūö hī?

¹⁷ Kapahlöng öm më-eṅ tö hol maneukre? Yěn hôṅ, ngaich mihôiṅ më-eṅ haköp inlahen yip aṅ mat pāipöl yik tö ha-aṅhlöng ngaich ṙūöhlö ṙinātö ellōn  re tö yip holmaneuk hī tökapah min nö ngatī inlahen nö ha-aṅlöng. Ōt hòng el ngam mikūönö meh töha-ūknyu nö el ngam māṅ lökten meh haṙīvlōn? Haköpmat ngam Paipöl më-eṅ hòṅ meh ṙātö ellonre tö ngam inlēnö tö Yāvē nö tölöng angu-ö. Asīöp ngam ṙīnatö ellōnre re më-eṅ, Keuheūtnyö ṙô ellonre më-eṅ in Yāvē, haröhtöre in yip holmaneukre um harēvngöre. (Inch. 18:1) Um ṙāngenre kēken minë la-en linöklōn ngam Tēv pòrô hē meh kihngen. (Sal. 126:5, 6) Um ṙākenre chuh el mīting, fīl vë-ekūö Paipöl inrē. Ngaich afēkö inkôlò re min yamih tī Yāvē. Yēḵ meh min chumkūöṙen ngëichkö nup tī Yāvē nö hayööken meh ngönlöre min ngam ṙinātö ellōn meh.

18. Sitih inlahen öi kò-òren yěi meuk ngam ṙinātö-ellōnre nö kūönngöre?

¹⁸ Yēḵ hī meuk ngam ṙinātö-ellōn re nö kūönngöre hē el kanihngen, ngaich ötkô ayī-ö öi haṙivlōn. Ṙētak hī angū-ö öi asīöp ṙôken ngam ṙinātö ellōnre. Mihôiṅ inrē öi havëkö kūö Yāvē öi ngö ṙô: “Ṙūöhlö ṙinātö-ellōn ih man.” (Lūk. 17:5) Mihôiṅ inrē öi fēkö inlahen yik holre yip tövënyu taheui el ngih ātiköl. Sā inlahen na Miköl nā Yurāi öm köpölōn tö ṙētak Yāvē nö hayööken meh. Ngaich asīnken Anel inrē ngam kūön Vero öm vë-ekūötēv, möthë takö yěm kihngen. Ngaich sā ṙinātö-ellōn Kētī öm in Yāvē tö ò min nö löktö in yip aṅpatī hī hēk yip hol hī inrē min hayööken hī. Yēḵ meh minmeūkö Yāvē nö hayööken meh la-al nup kanihngen meh töngamuh, ngaich ṙinātu-ellōn min më-eṅ tö ò nöt löktu nöt hayööken meh inup yamih ṙētak.

19. Asūp ṙinatö-ellōn hī in minë ṙô Yēsū?

¹⁹ Vë-eny nang yik haköptöre ang Yēsū tö nup kamngö chūök cha nö hòṅ asīöp ngam ṙinātö-ellōnre. (Yôh. 14:1; 16:33) Ṙātö ellōn re pöri inrē anga-aṅ tö yip tömaṙôngö min töt fehnguṙen hē öp yöng kanihngen nöng aṅ cha-a kūö nganönö ngam ṙinātö-ellōnre. (Inm. 7:9, 14) Kaheukhötre öm min më-eṅ in cha? Ötlöktu man öt kaheukhötre yēḵ meh löktökūö ing töngamuh öm hangön ngam ṙinātö-ellōnre!—Hep. 10:39.