1-2. Kūö yòh öi mihôiṅ ngölōn tö Yāvē nö öt hang nup ṙô hī öi vë-ekūötēv?

 “IM MĀ Tēv ṙanāmölōn man, ngaich kētö nup havëkö meh min anga-aṅ.” (Sal. 37:4) Iṙôk vanāyö öng ngih kinlēḵngô ngam Tēv nö in hī! Tö ngö manah hòng pökeh angū-ö ngaich tö Yāvē min nöng ilöö kē-ěkūö hī tö nup töng havëkö hī? Hö-ö ṙung nö ngatī, lökten ayī-ö hòṅ fēken e. Kò-òren öi ngëichkö në inchō elmat re. Hěng tak ngam sistör tö öl nö pīhövö tö hòṅ chuh el ngam Iskul Më Ma-ahangköm Tölöök Inhānga. Vë-eny ngam kuilōn re anga-aṅ nö vë-ekūötēv. Ngaich pöri nö samyeūheuv rô-angen, öl anga-aṅ nö havëka. Hěng tak ngam ṙālö prötör mahavëkö lanööken re töm invah re, hòṅ ò nö ṙūöhlö inlahen re nö löklōn Yāvē. Sön pöri ngam invah ò nö öt lööken. Ngatī hēk mina inyööngö nö vë-elkui ngam kūön re nö un ṙāngen ngam kanô-en, sön ngam kūön nö öt köp nö löklōn Yāvē.

² Ōt öp inrē lohten havëkö meh më-eṅ öm in Yāvē, öl pöri öm teūngen tö e. Lökten meh ngaich öm ngö lōn tö Yāvē nöng öt hang ṙô meh pön höng yip tahëng tö hāngö ṙô tö ò. Ngö lōn më-eṅ inrē, sön öp nö ōt vanāichö chu lökten ang Yāvē nö öt hang ṙô chu. Ngatī mufē ang sistör Chenis. b Vë-ekūötēv chā-a tök pīhö ò nö vë-eny ngam kuilōn re nö hòṅ la-evṙen nö el Pētěl. Ngöṙô ngam sistör: “Ṙinātu-ellōn takô chū-ö tö āi öi ötlöktu öi öt havëtu öi chuh el Pētěl.” Ngaich pöri nö  chumngëṅtu, samyeūheuv inrē, sön nöng öt havëtu cha-a. Ngö ṙô ngaich ang Chenis: “Ngölōn chū-ö, sitih ang uvöh Yāvē nö öt hang ṙô chu, pòrô ngaich öich mā-anyre öich vënyö ngam kuilōn re in ò? Asuh öp vö miṙivlōn ò nö in chu lökten nö öt sapṙô chu?”

3. Asuh nup min haköp hī in ngih ātiköl?

³ Ṙōlheuh ayī-ö lohten öi ngö mufē, hāngö nup kan vö ṙô hī tö Yāvē yěi vë-ekūötēv, hö-ö ṙöng? Ngatī mufē inrē misī yik tarik ngam Tēv. (Yōp 30:20; Sal. 22:2; Hap. 1:2) Kūöyòh öm rih mihôiṅ ṙātö-ellōn re tö Yāvē nö öt löktu nö öt sapṙô meh yěm vë-ekūötēv? (Sal. 65:2) Ta-a töi chöh sanapṙô e in në tövënyu min: (1) Asuh nup maheūkkö hī mihôiṅ in Yāvē? (2) Asuh nup maheūkkö Yāvē nö in hī? (3) Kūöyòh öi hòṅ harīktö ṙô re yěi vë-ekūötēv?

4. Sā ṙô ngam Yarimiā 29:12, asūp ṙô Yāvē nö kilēḵngôre nö in hī?

⁴ Kilēḵngôre ang Yāvē töre min nö hang nup ṙô hī yěi vë-ekūötēv. (Vë-evkūö Yarimiā 29:12.) Kūö hī öi holtö ellōnre öi löklōn Yāvē, lökten ang Yāvē nö hāngenlōn tö hī, hang nup ṙô hī inrē yěi vë-ekūötēv. (Sal. 10:17; 37:28) Öt tö ngö manah pöri angū-ö tö ò min nö kētö nup taṙòkhöre havëkö hī. Pöi pi-a min öi höng el peretāis öi teūngen tö nup havëkö re.

5. Asuh öp chumkūöṙen Yāvē yěn hangihtöṙô hī öi vë-ekūötēv? Mikahtö elnang hī.

⁵ Ngëichken nup havëkö hī ang Yāvē yē u nö sāta nö im kuilōn ò. (Isa. 55:8, 9) Lōnu ang Yāvē tö vē taṙòkhöre tarik ing panam, nö hō-en ò nö rācha hēk ṙāmölōn inrē nö löklōn ò. Ngöṙô pöri ngam Sī-ö tö ngòh tarik nyin nö ṙamlōn yěn hayööngöre. (Ran. 3:1-5) Kētö ṙētak më tarik ngaich ang Yāvē töngamuh nö hayöng pön hòṅ meuk minyôiny ngam Sī-ö. Pōyen kanihngen ngaich ayī-ö töngamuh kūö minë inyööngö tö tarik. (Mum. 8:9) Akahalōn pöri ayī-ö tö Yāvē nö öt ilööṙen min nö kēngö në kanihngen hī. Pön yē ò öre nö ilööṙen nö kēngö në kanihngen ngaich ngölōn min ayī-ö tö ngam inyööngö tö tarik nöng lēn pöi öt kanihnguṙen.

6. Asūp min ṙinatö-ellōn hī yěi köplōn tö Yāvē nö kūö ngam hanangenlōnre nö öthō nö miyëḵṙen tö hī?

⁶ Pi-a ang Yāvē nö öt hěngren tī nö kētö sanapṙô yip vamë-ekūötēv. Ngëichkö ngih inchō-elmat. Ik sā Rācha Hesikiā nö pōihangen nö vāhavö ngaich havëkö kūö Yāvē anga-aṅ tö lanööken re. Ngaich kētö lanööken ò ang Yāvē. (2 Rā. 20:1-6) Ik sā Pôl pöri nö nö havëkö lanööken re töm invah re ngam “tö lòklöre nö i alaha” ò. Tölṙô Yāvē anga-aṅ nö kēngen e, öt hāngö ṙô pöri anga-aṅ tö Yāvē. (2 Kòr. 12:7-9) Töi chumkūöṙen hēk tö inlahen nā Yāköp nā Pītör. Hòṅ fëlngen cha ang Rācha Heròt. Lökten yik holmaneuk cha el ngam māṅ nö vë-elkui cha. Sön pöri ang Yāköp nö fëliyö. Laklöng pöri ang Pītör nö löktö ik töhěng pinngangkūö. (Inl. 12:1-11) Pi-a öi ngö mufē, ‘Kūöyòh ang Yāvē nöng laklen Pītör ngaich hökngen Yāköp nö fëliyö?’ Öt vënyu nang in töm Paipöl tö inlahen e. c Mihôiṅ in ṙatö-ellōnre tö ‘Yāvē nö ötlöktu nö miyëṙen tö hī.’ (Chöö. 32:4) Akahakūö pöri ayī-ö tö Yāvē nö ṙamlōn nö in cha tö nëtre tak. (Inm. 21: 14) Lökten yěn pòrô ang Yāvē nö öt asā nup lōn hī nö sapṙô hī sön ayī-ö haköplōnre tö Yāvē nö hangenlōn tö hī hēk ötlöktu inrē nö miyëṙen tö hī. Lökten ayī-ö ṙātö-ellōnre tö ò nö öthō nö öt kētö sanapṙô hī yěi vë-ekūötēv.—Yōp 33:13.

7. Asūp tötkô nö inlahen hī, ngaich kūö yòh?

⁷ Ötkô in inrē asātöre in yip tahëng. Ihē pöri ayī-ö mihôiṅ öi ngatī inlahen? Yěn ōt öp havëkö hī in Yāvē, ngaich öt hāngö ṙô ayī-ö tö ò, hāngö ṙô pöri ngam hol hī ngam tö  sā havëkö hī. Ngatī inlahen ang sistör Ënā. Kensöör öp pīhö ò Mëtiv, ngaich havëkö kūö Yāvē anga-aṅ tö lanööken ò. Im hē e inrē nak tököinyö ṙēḵti sistör nö kensöör. Vë-elkui ngam pīhö re ang sistör Ënā vë-elkui mina sistör inrē, ma-ainyṙô re anga-aṅ nö vë-ekūötēv. Lööken ngaich nap sistör, kapah pöri ök pīhö ò. Urěh sin ang sistör Ënā nö ngölōn tö mina sistör nö lööken kūö re nö laklöng tö Yāvē. Lökten ò ngaich nö ngölōn, kūöyòh ang Yāvē nöng laklö minā sistör ngaich öt laklen ngam pīhö chu. Hö-ö in akahakūö töp lāinyngen e nö ngatī. Ngamuh pöri mikahkūö hī tö Yāvē min nö ha-etngö minë töng sitih min kanihngen hī. Kapahare inrē anga-aṅ nö hòṅ ha-aṅlen yip tarik re yik töngaich nö kapah.—Yōp 14:15.

8. (a) Sā ṙô ngam Isayā 43:2, sitih inlahen ang Yāvē nö holṙen hī? (b) Sitih inlahen öi teūngen tö inyöökenre yěi vë-evkūötēv el ṙētak kanihngen? (Meuk ngam vitiō Teūngen Tö Nganöötöre Löktö Im Vinë-ekūötēv.)

⁸ Örheūheu min ang Yāvē nö holṙen hī. Hāngenlōn ang Yāvē tö hī, öt lōnu anga-aṅ tö hī öi kihngen. (Isa. 63:9) Öt tītö pinngangkūö pöri anga-aṅ nö laklen hī tö në kanihngen hī. Hökngen hī pöri anga-aṅ öi lā-al minë kanihngen re minë tö sā ṙēngen tameūyö hēk tahël inrē. (Vë-evkūö Isayā 43:2.) Kilēḵngôre pöri ang Yāvē tö ò min nö hayööken hī öi lā-al minë kanihngen re. Öt halöngten hī ngam Tēv öi yahlö kanihngen lökten anga-aṅ nö kētö ngam töhet kumlēḵ re hòṅ hī öi lā-al minë kanihngen re. (Lūk. 11:13; Filip. 4:13) Lökten in mihôiṅ ṙātö-ellōn tö Yāvē min nö holṙen hī öi lā-al minë kanihngen re hēk kē-ěkūö hī inrē anga-aṅ tö nup lōn hī öi chiplö i linökölōn ò. d

9. Sā ṙô ngam Yāköp 1:6, 7, kūö yòh öi hòṅ ṙinātu-ellōn tö Yāvē min nö hayööken hī?

⁹ Lōnu ang Yāvē tö hī ṙinātu-ellōn in ò. (Hep. 11:6) Ṙōlheuh in ṙung ngölōn tö hī ötkô öi lā-al minë kanihngen re. Ngölōn inrē ayī-ö, hayööken chu ang vö min Yāvē, hö-ö ṙöng. Kētö ṙinātö-ellōn hī pöri ngam Paipöl tö hī mihôiṅ ‘vāngngö kui kinlōngö’ yěi īnu tö ngam töhet kumlēḵ Yāvē. (Sal. 18:29) Lökten ayī-ö ötkô öi pa-ekūö hēk ui kintöngulōn inrē öi in Yāvē. Lökten yē hī öi vë-ekūötēv ngaich hòṅ ṙātö-ellōnre ayī-ö tö Yāvē nö öt löktu nö öt hang ṙô hī hēk kētö sanapṙô hī inrē.—Vë-evkūö Yāköp 1:6, 7.

10. Sitih inlahen öi kò-òṙen asīnkö minë ṙô re öi vë-ekūötēv, kētö inchō-elmat hī.

¹⁰ Lōnu ang Yāvē tö hī asīnkö nup ṙô re yěi vë-ekūötēv. Tö sā ṙēngen öp töhěng tak öre prötör ma havëkö kūö Yāvē tö inlahen re nö teūngen tö chutti re, hòṅ ò nö chuh el ngam könvensön. Sitih inlahen ang rih min Yāvē nö kētö sanapṙô ò? Lohten anga-aṅ nö hayööken ngam prötör nö un pa-ekūö nö chuh in öp yöngṙen re nö havëkö chutti re. Pi-a anga-aṅ nö ṙōlheuh ṙô nö havëkö chutti re nö in ngam yöngṙen re. Mihôiṅ inrē anga-aṅ nö ngöṙô nö ip yöngṙen re. Mihôiṅ chin haṙīnngö minë chutti re öich la-evṙen inup tahëng ṙētak hēk mihôiṅ inrē öm hakūönngö nup rineushö chu yěich kēḵ chutti re.

11. Kūö yòh öi hòṅ ṙōlheuh ṙô vë-ekūötēv öi vënyö nup pinṙūtölōn re?

¹¹ Lōnu ang Yāvē tö hī öi ṙōlheuh ṙô vënyö nup pinṙūtölōn re öi in ò. (1 Tös. 5:17) Ngam ṙô Yēsū nö in yik haköptö ò, löktö in e mikahkūö ayī-ö tö hī öi öt ilööṙen teūngen tö nup havëkö re. (Lūk. 11:9) Lökten öi ötkô ṙākôre havëken u! Iṙūöhen pöri öi holtö ellōnre öi vë-ekūötēv. (Lūk. 18:1-7) Yēḵ hī min ṙōlheuh ṙô öi havëkö öp lōn re ngaich sā vamë-eny nang Yāvē ayī-ö tö ngam havëkö re nö töt ṙanāngen  nö in hī, hameuktöre inrē min ayī-ö öi pōyen ṙinātö-ellōn öi in Yāvē.

12. (a) Hòṅ asuh öp ṙô hī hatöönö re tö inlahen minë ṙô re öi vë-ekūötēv, kūöyòh öi hòn hatöönöre? (b) Sitih inlahen öi hameuktö minlēḵṙen re tö Yāvē in minë ṙô re öi vë-ekūötēv? (Ngëichköm pòks “ Milēḵṙen Öich Tö Yāvē Öich Löktö In Minë Ṙô Re Öi Vë-ekūötēv?”)

¹² Pi-a nö ōt öp ṙô hī öi havëkö kūö Yāvē öi vë-ekūötēv. Öl pöri öi sapöṙô tö ò. Ngaich hòṅ hatöönö re ayī-ö tö në tö lūöi intöönö. Ngam raneh, ‘Löng hòng ngam havëkö chu?’ Hēṙu in ngölōn tö nup kahëken re la-en nö yöölen tī tö hī, unôichngöre pöri ayī-ö höng öt yöölen tö u. Pi-a inrē ayī-ö öi havëkö kūö Yāvē tö ò nö kētö hinòlṙen hī öi lā-al minë kanihngen re. Lohten pöri Yāvē nö mööḵlö tī nö hayööken hī. Hēk lohten inrē nup ṙô hī vë-ekūötēv nö öt sā lōn Yāvē. (1 Yôh. 5:14) Tā-a chěi hēk töi ngëichkö inlahen nap inyööngö nap mahavëkö kūö Yāvē töp kūön re nö örheūheu nö löklōn ò. Öt tövaich ön ngam inlahen hī yěi ngatī ṙô vë-ekūötēv. Yěi ngëichkö inlahen Yāvē pöri nö öt timlö alaha hī öi löklōn ò. Lōnu pöri anga-aṅ tö hī tö yip kūön hī inrē nö holtö ellōnre nö löklōn ò. (Chöö. 10:12, 13; 30:19, 20) Lökten nap inyööngö nö mihôiṅ nö havëkö hinòlṙen re nö in Yāvē nö chaphöt ngam kanô-en nö ellōn ngam kūön re, hòṅ ngam kūön cha nö sīöpö hanāngenlōn Yāvē vītöre inrē nö hol ò.—Inch. 22:6; Efi. 6:4.

13. Sā ṙô ngam Heprāi 4:16, ihē ang min Yāvē nö hayööken hī?

¹³ Ngam innëtö hēk ṙô hī mihôiṅ öi hatöönö re, ‘Tölöng ang ngaich ngih nö ṙētak Yāvē nö sapṙô chu?’ Lohten in ṙung ngölōn tö hī öi hòṅ ilööṙen öi sapöṙô öi vë-ekūötēv. Ngëichken Yāvē pöri ayī-ö nö akahakūö tö öp tölöng ṙētak re nö hayööken hī. (Vë-evkūö Heprāi 4:16.) Yē hī öt ilööṙen teūngen tö sanap nup ṙôre öi vë-ekūötēv ngaich pi-a ayī-ö öi  ngöṙô lōn tö Yāvē nö sā tö ngöṙô, ‘Hö-ö chin hòṅ kētö sanapṙô meh.’ Lohten pöri ang Yāvē nö ngöṙô ‘Sapṙô meh chin min, öt ilööṙen pöri.’ Töi chumkūöṙen hēk tö inlahen ngam prötör taheui mahavëkö kūö Yāvē tö lanööken re nö im invah re. Yē Yāvē öre nö ilööṙen nö kētö lanööken ò ngaich lohten ngam Sī-ö nö sūöchlö inlahen Yāvē nöng hòṅ ha-öinyö lökten nö kētö lanööken ò. (Yōp 1:9-11; 2:4) Hòṅ köpölōn ayī-ö tö Yāvē nö lēnngen tī tö öp ṙētakre min nö kēngö minë taṙòkhöre invah. (Isa. 33:24; Inm. 21:3, 4) Ötkô pöri öi höng meūka töngamuh tö Yāvē min nö lööken tī tö hī. Mihôiṅ ngam prötör nö havëkö kumlēḵre nö lā-al ngam invah re nö in Yāvē hēk kanöpöre inrē nö i linökölōn ò hēk lanāmö elkuilōn re inrē.—Sal. 29:11.

14. Asuh öp haköplö meh im inlahen Chenis?

¹⁴ Tā-a hēk töi chumkūöṙen ngëichkö inlahen sistör Chenis ngam mahavëkö inlahen re nö la-evṙen nö el Pētěl. Unôichrit ngam tö taneui samyeūheu anga-aṅ nö akahaiṙen töre nö sapöṙô tö Yāvē. Öt sā kuilōn ò pöri ngam sinapöṙô. Vë-eny ngam sistör, “Hē e chū-ö öich pōyen inköpti tö Yāvē, hěnghöre hayööken chu inrē anga-aṅ öich asīöp minë tövai tinrīken Kristīön. Akahaiṙen chū-ö töre öich hòṅ ṙūöhlö ngam ṙinātö-ellōnre öich in ò. Kūöten inrē öich im inlahenre öich kahngenre öich haköp. Haköplu chū-ö töre öich höng ṙamlōn öich in nup töng kamngö chūök re öich la-evṙen.” Unôichngöre ngaich öp pīhö sistör Chenis nö la-evṙen nö Sörkit ovörsīör ngaich holṙen ngam pīhöre inrē anga-aṅ. Fēkö nuk inlahenre ang sistör Chenis töngamuh nö ngöṙô, “Kô-en ang Yāvē nö kētö sanapṙô chu, hö-ö pöri nö sā nup kuilōn chu. Öt ilööṙen chū-ö akaha elmat tö inlahen tī Yāvē nö kētö sanapṙô chu öich vë-ekūötēv. Kirööngen ṙô pöri chū-ö öich ha-öiny minë tī Yāvē, pò ò nö hāngenlōn tö chu hēk hameuktö ngam miṙēḵlōnre inrē tö chu.”

15. Kūö yòh nö tövai ngam inlahen hī halöknyôre öi vë-eny nang Yāvē? (Ngëichkö ngam nyat.)

 ¹⁵ Ngam linūöyö hēk intöönö, ‘Mihôiṅ öich hēk ṙôtö nup tahëng ṙô re öich vë-ekūötēv?’ Tövai an ngam inlahen hī öi halööknyôre öi havëkö kūö Yāvē tö nup lōnre yěi vë-ekūötēv. Löktö in e min ayī-ö öi akahakūö tö nup kuilōn Yāvē. Tā-a hēk töi ngëichkö inlahen öp sistör taheui öp vamë-elkui re nö chuh el ngam Iskul më Ma-ahangköm Tölöök Inhānga. Ṙën anga-aṅ nö hòṅ chuh el ngam iskul, kūö ò nö hòṅ lōnu töre nö hòṅ chuh in nup chūökö tö lōnu tö tarik ma-ahangköm tölöök inhānga. Hēk mihôiṅ inrē anga-aṅ nö havëkö inyööken re nö in Yāvē nö ṙūöhlö ngam inlahen re nö löklōn ò. (Inl. 16:9, 10) Mihôiṅ anga-aṅ nö asīnkö nup ṙôre nö vë-ekūötēv. Tö sā ò nö mihôiṅ nö hatön kūö öp sörkit ovörsīör tö nup māṅ hēk tö lōnu tö painīör. Mihôiṅ inrē anga-aṅ nö kūich chitri ngam mupākö òfis nö hatön nup chūökö tö lōnu tö tarik ma-ahangköm tölöök inhānga. e

16. Asūp mihôiṅ ṙinatö-ellōn hī?

¹⁶ Sā haköp hī ngaich in ngih ātiköl, kūöyòh öi mihôiṅ ṙinātu-ellōn tö Yāvē min nö kētö sanapṙô hī yěi vë-ekūötēv. Meūkö inrē ngam hanāngenlōn ò tö hī, in minë inlahen tī ò nö sapṙô hī. Öt miyëṙen inrē anga-aṅ tö hī. (Sal. 4:3; Isa. 30:18) Lohten nö öt sā mufē hī nup inlahen tī ò nö kētö sanapṙô hī. Ötlöktu pöri ang Yāvē nö chuvööngö kūö elnangre tö nup ṙô hī. Pön hangenlōn anga-aṅ tö hī. Öthō nöng kavalngen hī. (Sal. 9:10) Tā-a chěi töi “hayönglenre in ò örheūheu,” ngaich keuheūtnyö nup ṙô ellōnre öi in ò.—Sal. 62:8.