Hayönglenre im ṘÔ Ngam Tēv
Hayönglenre im ṘÔ Ngam Tēv
Mihôiṅ in ṙātö ellōn re im ṙô ngam Tēv, pò ngam Tēv nö Tēv kanò-en. Yēḵ hī vë-ekūö ngam Töhet Līpöre, ngaich akahakūö min ayī-ö tö nup kuilōn ngam Tēv inë ṙētak töngamuh tö nup yamih min inrē.
Mihôiṅ in asīnken Yēsū öi milēḵ tö ngam ṙô ngam Tēv, hang ṙô ò in nö ngö ṙô nö vë-ekūö Tēv,-“Ngam ṙô meh an kanò-en”. Eūköre an inrē ngam töhet līpöre nö tö uhômhötvö nö ellōn töngam Tēv.—Yôhan 17:17; 2 Timòtī 3:16.
Sā ṙēngen yòh öng ngam Töhet līpöre? Ṙātöellōnre öm inup kinlēḵngô imat e? Kūö yòh öi hòṅ chumkūöṙen vë-ekūö ngam Töhet Līpöre?
Vāichö ṙô öng ngam Töhet Līpöre?
Rēv re yip tö ngö ṙô vāichö ṙô an ngam Töhet līpöre, tarīku hòng ngaich mahameukhö mat meh töp vanāichö e? Tön hö-ö in īhö maheūṅkuvö töp vanāichö e, Hòṅ, kò-en nup ri i mat e tö sā tövaich. Höng kūö öt chumkūöṙen tarik pöri nö i vinë-ekūö e kūö tö röö ṙētak re inrē.
Löknyô tarik nö ngö ṙô: ‘Isuh ök kēn nö kē pīhöre?’ Pòn ngö lōn tarik tö nā Kēn nā Apēl nöng töng nët tak nö kūön nā Atöm nā Ēva. Kūö kanūönen mikah kūö cha pöri tö ṙô ngam Töhet līpöre angu-ö an lāinyngen u. Nöng lēnö ṙô ngam līpöre nö vë-eny nang hī tö Atöm nö “Hakūöntö nyīö kikōnyö nyīö kikānö inrē.” (Ranehlö 5:4) Tölökten ök kēn nö kē pihöre tö kūön kanānö re.
Pōyen yip mahayëṙô re töm Töhet līpöre. La-en chiöh anu-ö? Pò cha nö ngörô “Lā-al ṙô re nun minë kahūich nā Mëtiv nā Lūkös, i inlahen ök yöngkūö kumyung nö yihtöre nö in Yēsū tö ṙô tī Mëtiv, tīnhang tök Mākūö yahūti ngö ṙô tī Lūkös.” Anu-ö Kò-òren löknyô tarik nö miyë ṙô töm Töhet līpöre. (Mëtiv 8:5, 6; Lukös 7:2, 3) Tökò-en önri anu-ö?
Yĕn kaheuktu nup la-en tarik nö i minë-eny öp tarik lökngörit kinëken u, lohten an nö tösöö yĕn ngatī. Tön ngatī mikah el mat yip tö akaha elmat tarik. Tö sā ṙēngen ngih öre ṙô, Vahī öp mākūö vamī talöökö ön ngih talöktu, tö pòrô öp talöökö nö vahī öp inychiniör tö yip kammān sön pöri angu-ö nö kaheuktu nö minë-eny öp mākūö vamī talöökö, Pòn anga-aṅ lökngörit kinëken ngam la-en. Ngatī an chĕi ngam ṙô Mëtiv nö öt vaich tök yöng kūö kumyung nö yihtöre nö in Yēsū nö vë-ekūö ò, tö ngam ṙô tī Lūkös tinīnngö ök mākūö yahūti nö vë-ekūö Yēsū nö öt vaich.
Kò-en in, hòṅ vë-ekūö e hòṅ hī kôtö kūö tö sanap ṙô nup tö ngatī töng ötlöng ineūkö e min nö kò-òren.
Höt-eh an Sön Töngamuh nö Yanöölen
Ōt nup ṙô tarik tö katööngi ellōn tī tö hī nö Kò-òren. Tö sā ṙēngen ngih-“Hö-ö yin më tarik nö tökò-en më imat e. Hē Sarkòn Racha aṅ Asiria, Pelsasör aṅ Pēpilön, tö Pòntiös Pailĕt Mākūö aṅ Rōmā.” Yē hī pöri mòkhöt kūö re imat ngam Töhet līpöre ngaich teūngen min ayī-ö tö sanap ṙô në. Öi sā ök ihih chamöh līöthen ang Moshe Pearlman tö ngö ṙô, “Tökô-en nun minë kahakkö ngam Töhet līpöre tömisī-angen i mat ngam Höt-eh kinlēḵngô.” Hòṅ vë-ekūö ngam līpöre in chĕi ngam tökò-en ṙô.
Yēḵ hī ayī-ö hòṅ ṙātö ellōnre in e, ta-a töi vë-ekūö e örheūheu. Pòrô angu-ö nö höt-eh nö līpöre sön pöri nö öt vanāichu ṙô. Kò-en hòng nö ngatī? Hôṅ, kò-en an nö ngatī. Tön ngaich in akahalōn tö ngih panam nö tö ranehluvö, nö tö hö-ö sin tö ṙô tarik. Ngaich pöri yip mahaköp nup līöthen, nö vë-eny nang hī tö ngih panam nö tö ranehluvö. “Ngatī ṙô ök Robert Jastrow ök mahaköp inlahen rôvat ngih panam töm tavūöi nö vë-eny nang hī” hō-en höö ṙô cha-a tö ngam inlahen vinīlö në taṙòkhöre nö hĕngren ṙô tö ngam Töhet līpöre Ranehlö.—Ranehlö 1:1.
Ngatī ṙēngen ṙô yip inrē tarik, tö ngih panam sin nö öt chuvī tö ṙô,ngaich in pöri hameukhu mat hĕnghöre vënyu nang inrē tö ngih panam nö chuvī. Sā ṙô ngam līpöre, The World Book of Encyclopaedia nö ngö ṙô: “Chuvī an ngam tumlat hö-ö nö mirë nö sā mufē tarik misī.” Löktö kūö ranehlö pöri ngam Töhet līpöre nö eūkö e nö ngatī! Urĕhēkūö tö 2000 samyeūheu nö i mat līpöre Isayā 40:22, ngam tö ngö, “Anga-aṅ ngam amūichaka nö ikui chinvīrö ngam tumlat” ngö ṙô yip inrē vamë-eny manah e, ‘chanvī ngih tumlat’ (Douay) ‘Tö chuvī tumlat’ (Moffatt)
Ngaich in teūngen tö minë vamë-eny ṙô ngam töhet līpöre, ameūkö e inrē nö lööngö ṙô. Sön ap chĕi ṙinātö ellōn hī in e nö sīöplö. Tön ngatī ṙô ök Sir Fredric Kenyon “Sā inlahen taneūngen hī tö minë tökò-en inlahen ineūkö ngam töhet līpöre ngatī sanīöplö öp ṙinātö ellōn hī im ṙô ngam Tēv.”
Līpöre, Vamë-eny nup Yamih
Yēḵ ngam töhet līpöre nö eūkö inlahen ngam ‘Tufömngöre halīöngö Tufömngöre inrē tumlat’ mihôiṅ öi pökeh ṙātö ellōn re im ṙô e? (2 Pitör 3:13; Inmeukhömat 21:3, 4) Fēkö nuk tö ngaichngen man aheūkö ngam Töhet līpöre. Kôti kūö man min tö u nö öt hĕng tö vaich, ṙòkhöre pöri anu-ö nö teungtö kūö.
Tö sā ngih inlahen vinënyö inlahen Sairös aṅ Pörsiā nö uroh nö 200 samyeūheu unrĕhĕ vinënyi, ölrēhĕn hē e anga-aṅ nö fötnyu ngaich nö eūka yanīhi nö i mat ngam töhet līpöre, eūka inrē nup minhôiyö ò min nö kiyung, ngaich ṙòkhöre anu-ö nö teungtö kūö nö hol re tö nup “mak nö nyòngö” ël minë tahël i Euphratus Pēpilön “tö minë inkūp kūö talöökö u min nö löpnyörekūö.”—Yarimiā 50:38; Isayā 13:17-19; 44:27–45:1.
Inchō elmat hī tö ngam töhet līpöre nö lööngö ṙô. Sā ṙô Herodotus ök chamöh līöthen nö ngöṙô, Sā ineūkö tinrölngö Pēpilön nö imat ngam töhet līpöre nö vītu angu-ö nö Fònghaka nö taṙööliyö nö öt aṅhavkūö ngaich ṙòkhöre anu-ö nö teūngtökuö. (Isayā 13:20-22; Yarimiā 51:37, 41-43) Ōt nun minë tö eūka inlahen nup yamih rētak, minë töveūten min nö teungtökuö.
Sitih ṙô öng ngam töhet līpöre tö inlahen manāngen ngih panam? Ngö ṙô an, “Kanihngen nup min yamih inup mana-aṅ sakāmö, pô tarik min nöng tö hāngen töre, töhāngen tö rupīö, tö chōchö ṙô, mötlö hanāngenlōn töre ngaich harööḵngen ngam Tēv.”—2 Timòtī 3:1-5.
Hö-ö ön anu-ö në töngamuh nö teungtökūö nö ngaich tö lōn meh nö in hī! Ōtngöre pöri në töha-eh-ngen ineūka nö i mat ngam töhet līpöre, “Tövē tarik mīnö nö lā-al höö, Pūlngö inrē nö la-al höö, tönup inyāichö inrē”. Kumyeūnö nup min, tö nup tölëlngökūö invah inrē tö meūkö tö hī töngamuh, vinënyö hī inë mana-aṅ sakāmö.—Mëtiv 24:7; Lūkös 21:11.
Kò-en in töngamuh akahaiṙen tö taneungtö kūö në tö eūka töm töhet līpöre! Hö-ö nup min tö öltöre yanīhi tö eūka nö teung tökūö tö lōn meh? tö sā ngih, “Amin tö panam yip min tölöök, ngaich örheūheu nö iyöng in e,“ Römngö nup sanëtre yip min nö kunköh tumlat . . . hö-ö yip min nö haköptöre tö kinyūngö nö hēk”?—Salmai 37:29; Isayā 2:4.
Ōt min tö ngöṙô, “Töng minyôny nun në ṙô”. Ṙòkhöre pöri, në ṙô ngam Tēv min nö teungtökūö, minë ṙô ò misī nö Kilēḵngôre. Pô ngam Tēv nö tötkô nö minyônyaṅ. (Taitös 1:2) Mihôiṅ man hēk ṙuöhtö mikahlōn re hòṅ meh öt kintööngulōn ṙātö ellōn re im ṙô ngam Tēv.
Ṙòkhöre nun nöng aṅmat ngam THE HOLY BIBLE Car Nicobarese.
[Blurb on page 4]
“Sā inlahen taneūngen hī tö minë tökò-en inlahen ineūkö ngam töhet līpöre ngatī sanīöplö öp ṙinātö ellōn hī im ṙô ngam Tēv”