Alakanya txiemo txiya: Ngako Julia a txi tiwona ngu ha ka txibuko, a tiwona nga nvuwu. Se a txi khene “ku laveka ni hungula kuena”. Kambe vaveleki vakwe ni vangana va khona o nga “litshava”.

Ngu koneho, Júlia a lava kuhungula “mmidi wu a ku nawo”. A lava kumaha totshe ti to mndani ka masikunyana e maneka adi songile . . .

U nga maha txani u txi thuka u tiwona ku fana ni Julia?

Kha ta biha ku khatala ngu ti mmidi wako wu nga zumbisa tona. Phela hambi Bhiblia yi wombawomba ngu ti vavamna ni vavasikati va kale va nga ti zumbisile tona, ku fana ni Sara, Rakeli, Abhigayili, Josefa ni Dhavhidha. Bhiblia yi womba ti to Abhigazi a “ti tshurile ngutu.”—1 Vafumeli 1:4.

Hambiketo, vaphya va vangi va karateka kupinda mpimo ngu ti mmidi wawe wu nga zumbisa tona. Se eto ti nga vanga sikarato sa hombe. Alakanyisisa ngu tiya.

• Ka mabhulo o kari ni mahorana o talanyana, kupinda hafu ya ona ma wombile ti to ma enile ngutu, kambe ngu ditshuri ma ti songile; mangahyana aya ma nga ti enile.

• Ka mamwane mabhulo, ngu kona mu ka hafu ya vavasikati ava va nga ti songile hambiku vona va nga txi womba ti to va enile ngutu!

• Ka txivilelo txawe txo hunguta mmidi, vaphya vamwane va manwi ngu anorexia—i ku malwati yo m’thu e lamba mndiwo, e zumba a si dyi txilo e gwitisa ku fa.

 Ngako u txi pfa ti to nawe wa ñolwa ngu anorexia mwendo kwa mbi ngadi u navela kudya, kombela txivhuno. Bhula ni m’veleki wako, mwendo m’thu mmwane wa hombe awu u mthembako. Bhiblia yi womba ti to: “Awule i ku mndoni wa m’thu wa m’randa yotshe mbimo; a maneka i di mwanawe ka mbimo ya dikhombo.”—Mavingwa 17:17.

M’thu a tsakelwa ngutu ngu wuthu wakwe i singa ngu kutshura. Wona txikombiso txa Abhisalome mwanana wa Mkoma Dhavhidha. Bhiblia yi khene:

“Ku ti singa ho ni wamweyo a nga ti tshurile ni kutsakisa ku nga Abhisalome. . . . A ti si nga ni txihoxo ni txa tximwetxo.”—2 Samueli 14:25.

Kambe mayelana ni wuthu wakwe, Bhiblia kha yi wombawombi ngu ta tinene ati Abhisalome a nga vako a di ti mahile. Ene i ti mphya wu a nga txi tiguleta, wa kwa mbi thembeka, wa mabewu ngutu ni livengo; ene ti si mkarateli hambi kudaya.

Bhiblia yi hi gela tiya:

“Mi ambate m’thu wa m’phya.”—Vakolosa 3:10.

“Kubomba kwanu ku nga ve ka hahanze dwe . . . , aniko kutibombisa kwano ku na ve ka wuthu wo sisaleka wa mbilu.”—1 Pedro 3:3, 4.

Ditshuri ti to kha ta biha kuva u di tshurile, kambe txa lisima ngutu i wuthu wako. Tifanelo tako ta tinene ngu tona ti wonekako ka vathu kupinda mazumbelo a manene a mmidi. Mphya wu a dhanwako ku i Phyilicia a wombile tiya: “Vathu va nga tshodwa diso ngu kutshura, kambe m’thu a khumbulwa ngu mithumo yakwe ya yinene.”

Ina wa karateka ngu ti mmidi wako wu nga zumbisa tona?

Ina u ta nga pimisa ngu ku lava ku tola so kari mwendo ku ti tona sakudya ti to u txitxa mazumbelo a mmidi wako?

I di ti to wa sikota, ngu tihi ati u nga tsakelako ku txitxa ka nzila yi mmidi wako wu nga zumbisa tona? (Sawula totshe ati u ti tsakelako.)

• KULAPHA

• KUENA

• MISISI

• MMIDI

• KHOHE

• MXOWO

I di ti to u xamute u txi inna ka siwotiso sa simbidi so khata u tshumela u sawula ka kuraru ka txiwotiso txa wuraru, alakanya tiya: ditshuri ngu ti to nzila yi vathu va ku wonako ngu yona yi hambanile ni ti awe u ti pimisako. Tiwonele ti to u si karateki ngutu ngu ti mmidi wako wu nga zumbisa tona.—1 Samueli 16:7.