Matewu kapitulo 5-7
5 Mbimo yi a nga wona txitshungu txi txi m’londisela, a to kwela ka mmango e khalahatsha, vagondiswa vakwe va to ta aha a nga ti kona. 2 Se ene a to khata ku va gondisa, a txi khene:
3 “Ava va ku ni ditora do lava kuziva Txizimu va tsaka, nguko Mfumo wa nzumani mbwawe.
4 “Ava va dilako va tsaka, nguko va na thavelelwa.
5 “Ava vo rula va tsaka, nguko va na dya thomba ya mafu.
6 “Ava va ku ni nzala ni ditora da timhaka to lulama va tsaka, nguko va na khura.
7 “Ava va pfelako wusiwana vamwani va tsaka, nguko ni vona va na pfelwa wusiwana.
8 “Ava va ku ni mbilu yo basa va tsaka, nguko va na wona Txizimu.
9 “Ava va xotako kurula va tsaka, nguko va na dhanwa ku vanana va Txizimu.
10 “Ava va lwelako to lulama va tsaka, nguko Mfumo wa nzumani mbwawe.
11 “Ngako vathu va txi mi ruka, ve mi xanisa, ve mi hembela, ve womba-womba kubiha ngu nganu ngu mhaka yangu, tsakani. 12 Tsakani ngutu mi nengela, nguko hakelo yanu nja hombe nzumani, nguko hambi vaprofeti va kale va va xanisile ni vona.
13 “Anu mi fana ni sawuti hamafuni hawa, ngako sawuti yi txi luza mtamo wa yona, ina yi nga tshumela yi lunga kani? Kha yi na mbi vhuna txilo, yi na tekwa yi ya tshotswa yi kandetelwa ngu vathu.
14 “Anu mi fana ni liwoningo haditikoni. Didhoropa adi di ku txitimwi ka mmango kha di sisaleki. 15 Vathu kha va layithi dilambu ve di khubhunyeta ngu txirundo, aniko va di veka txitimwi kasiku di woningeta votshe ava va ku nyumbani. 16 Nananu woningani masoni ka vathu, kasiku ve wona mithumo yanu ya yinene ve dhumisa Tate wanu a ku nzumani.
17 “Mi nga pimiseni to ni tete ku ta fuvisa Mlayo mwendo ati ti nga wombwa ngu vaprofeti, kambe ni tete ku ta maha ni kuhetisisa ati wu wombako. 18 Ani na mi gela ti to hambi ti txo koteka ku nzuma ni mafu si nyamalala, ti nge koteki ku hambi txindendana txa txidotho txa mu ka Mlayo txi nyamalala, na ku si se maheka ati wu wombako tona. 19 Ngu toneto na mi gela ku khani awu a ndakako wumwewo wa milayo ya yidotho e tshumela e gondisa vamwani kumaha toneto, a nge beli ka Mfumo wa nzumani. Kambe awu a mahako ati Mlayo wu gondisako e tshumela e gondisa vamwani a na bela ka Mfumo wa nzumani. 20 Nguko na mi gela ti to, ngako kululama kwanu ku si pali ka vamabhalani ni ka Vafarisi, kha ti na mbi koteka ku mi bela ka Mfumo wa nzumani.
21 “Anu ma ti ziva ati ti nga wombwa kale ti to: ‘U nga daye, ngako u txi daya mhaka yako yi na yiswa tribhunali.’ 22 Kambe ani na mi gela ti to awule a simamako e henyela mwanawe, mhaka yi na ya xuxwa tribhunali. Se awule a txhipisako mwanawe, mhaka yakwe yi na yiswa tribhunali ka hombe. Ni wule a gelako mkwawe a txi khene: ‘Txiphukuphukuwe,’ a na hiswa Gehena.’ a
23 “Ngako u txi ya ningela miningelo yako altarini, se u khumbula koneho to u ni mhaka yo kari ni mwananu, 24 siya miningelo yako masoni ka altari u khata ngu ku ya bhulisana ni mwananu mi va ni kurula. Se u wuya u ta ningela miningelo yako.
25 “Kuluveta u xuxa timhaka ni wu u nga mangalana nayo mi di ngadi hanzila, kasiku a si ku ningeli ka juwiji, se juwiji e ku ningela ka maphoyisa, se u betwa jele. 26 Ngu ditshuri, na ku gela ti to khu na mbi huma jele u si se hakhela yotshe male.
27 “Ma ti ziva ati ti nga wombwa ta ku: ‘U nga mahe wugango.’ 28 Kambe ani na mi gela ku khani, awule a wonetelako wamsikati aha koza e m’navela, se a mahile nayo wugango mbiluni kwakwe. 29 Ngako diso dako da txinene di txi kumaha u onha, di xokole u di rinza kule nguko i tshuku kuluza diso dimwedo kupinda ku wotshe mmidi wako wu lova Gehena. 30 Ni ku ngako diwoko dako da txinene di txi kumaha u onha di gange u di tshotsha kule ni nawe, nguko i tshuku kuluza diwoko dimwedo kupinda ku wotshe mmidi wako wu lova Gehena.
31 “Ti wombilwe kambe ti to: ‘Awu a lekako msikati wakwe a na m’ninge diphepha da dhivhorsio.’ 32 Kambe ani na mi gela ku khani, awule a dhivhorsiyarako msikati wakwe i singa ngu mhaka ya ku va a di mahile wubhemba, b a m’veka ha txidukoni txo maha wugango. Ni wule a m’txhadhako ni wamsikati awu a nga dhivhorsiyarwa, a maha wugango.
33 “Anu ma ti ziva kambe ati ti nga wombwa ka vakale ti to: ‘U nga xambanye u si mahe, kambe maha ati u nga xambanya ka Jehovha.’ 34 Kambe ani na mi gela ku khani: U nga thuki u xambanya ngu nzuma nguko txikhalo txa wukoma wa Txizimu, 35 nem ngu mafu nguko txikhigeto txa mikondo yakwe, hambi ngu Jerusalema nguko didhoropa da Mkoma wa hombe. 36 U nga xambanye ngu ngawe upune, nguko khu na kusikota kutxitxa msisi wumwewo wako wu va wo basa mwendo wa mtima. 37 Aniko ta enela ku mi txi ‘Ina’ e va ina; mi txi khanu ‘Ahim-him’ e va ahim-him, nguko to pinda eto ti ta ngu ka M’bihi.
38 “Ma ti ziva ati ti nga wombwa to: ‘Diso ngu diso, dikwasa ngu dikwasa.’ 39 Kambe ani na mi gela ku khani, mi nga lwisaneni nayo awu a mi mahelako to biha, kambe ngako m’thu a txi kupeka mpama, tshembereka u mninga dimwani dithama. 40 Ngako m’thu a txi lava ku ku yisa tribhunali ngu kulava ku ku tekela dibhaji, m’ninge dijasi ni dona. 41 Ngako awu i ku manyane a txi ku sinzisa ku m’heleketa dikilometro dimwedo, tsula nayo a mambidi. 42 U nga lambe va txi ku kombela, ni ku ngako m’thu a txi lomba txo kari, u nga m’tone.
43 “Ma ti ziva ati ti nga wombwa to: ‘Randa wa ka kwanu u nyenya mlala wako.’ 44 Aniko ani na mi gela ku khani, simamani mi randa valala vanu, mi khongelela avale va mi xanisako. 45 Mi txi maha eto mi na kombisa ti to mi vanana va Tate wanu a ku nzumani, nguko ene wa humisa ditambo ka va vanene ni ka vabihi ni kuwisa mati ka vo lulama ni ka vo mbi lulama. 46 Nguko mi na ganya txani ngako mi txi randa ava va mi randako basi? Ina hi nga tona tiya va mahako vakhupisi kani? 47 Ngako mi txi losa vananu basi, nji txani mi txi mahako txo pinda vamwani? Hi nga tona tiya vathu vamatiko va mahako kani? 48 Ngu toneto, vanani vathu vo hetiseka kufana ni Tate wanu wa nzumani i ku wo hetiseka.
6 “Mi nga maheni ta tinene ngu kulava kuwonwa ngu vathu, nguko mi txi maha eto Tate wanu aku nzumani kha na mbi mi katekisa. 2 Ngu toneto, ngako u txi ninga txo kari txisiwana u nga peke mpundu kufana ni ti va mahako vakanganyisi masinagogani ni mu tiruwani ngu kulava kukhuzelwa ngu vathu. Nguko na mi gela ku khani se va yi mani hakelo yawe. 3 Kambe awe, ngako u txi ninga txo kari txisiwana, u nga tumelele ti to a ti mahwako ngu diwoko dako da txinene ti ziwa ngu da txibhabha. 4 Kasiku asi mi si ningelako si si ziwi ngu m’thu. Se Tate wanu awu a wonako ta txihunjani a na mi hakela.
5 “Ni ku, ngako mi txi maha mikombelo, mi nga faneni ni vakanganyisi nguko vona va dhunda kumaha mikombelo masinagogani va di emile, ni mu tiruwani ka hombe, kasiku ve wonwa ngu vathu. Ani na mi gela ku khani: Vona se va yi mani yotshe hakelo yawe. 6 Se ngako u txi lava kumaha mkombelo, bela nyumbani kwako u seka ditimba, u maha mkombelo ka Tate wako awu a si wonekiko. Se Tate wako awu a wonako ta txihunjani a na kuhakela. 7 Ngako mi txi maha mkombelo, mi nga phinda-phindeni mapswi a mamwewo nga ha va mahako ngu kona vamatiko, nguko va alakanya ti to va na pfiwa ngu kutatela mapswi. 8 Mi nga va tekeleleni, nguko Tate wanu wa nzumani wa ti ziva ati mi ti lavako mi si se kombela.
9 “Ngako mi txi lava kumaha mkombelo mahisani tiya:
“‘Tate wathu u ku nzumani, ditina dako di na basiswe. c 10 Wu nate Mfumo wako. Ku na maheke kuranda kwako hamafuni nga nzumani. 11 Hi he sakudya sa ditshiku da nyamsi. 12 Hi divalele minando yathu nga ha nathu hi divalelako minando ya va va hi onhelako. 13 U nga hi leke hi xulwa ngu siduko d aniko hi hulukise ka M’bihi.’
14 “Nguko ngako mi txi divalela vathu tiphazamo tawe, Tate wanu wa nzumani nene a na mi divalela. 15 Se ngako mi si va divaleli vamwani tiphazamo tawe, Tate wanu nene kha na mbi mi divalela.
16 “Lekani ku tithuvikisa khohe kufana ni vakanganyisi, kasi kuwonwa to vo jejuwara. Na mi gela ku khani, se va yi mani yotshe hakelo yawe. 17 Kambe awe, ngako u di ka jejuwa, samba khohe u tola mafura. 18 Kasiku u si wonwi ngu vathu to wo jejuwara, kambe u wonwa ngu Tate wako. Se Tate wako awu a wonako ta txihunjani a na ku hakela.
19 “Lekani kusengeletela tithomba hamafuni hawa, aha ti purwako ngu mswa ni kubhirela, ni ha makhamba ma faya ditimba me pa. 20 Kuhambana ni toneto, sengeletelani tithomba nzumani, aha ti no mbi purwa ngu mswa ni kubhirela ni ha makhamba ma si fayiko ditimba me pa. 21 Nguko aha yi ku kona thomba yako, mbilu yako yi na va koneho.
22 “Diso dilambu da mmidi. Se, ngako diso dako di txi wona bhem, e wotshe mmidi wako wu na woninga. 23 Ngako diso dako di di ni mabava wotshe mmidi wako wu txidemani. Ngako u txi pimisa to wa woninga kuveti nem, u txidemani ka hombe ngutu.
24 “Kha ngaho m’thu awu a nga thumelako vakoma vambidi, nguko a na dhunda mmweyo e nyenya mmwani, ni ku a na nama-nama ni mmweyo e kanyisa mmwani. Anu kha mi na kusikota kuthumela Txizimu ni kulava kuganya.
25 “Ngu toneto, ani na mi gela ku khani, lekani kuvilela ngu wutomi wanu, ngu kupimisa to mi na dya txani mwendo mi na sela txani, mwendo kukarateka ngu mimidi yanu to mi na ambala txani. Ina wutomi hi nga wa lisima kupinda sakudya kani? Ni wona mmidi hi nga wa lisima kupinda siambalo kani? 26 Wonisisani kwati sinyana, sona kha si phayi nem kha si eluli kha si veketeli sakudya sisangalani, hambiketo Tate wanu wa nzumani wa si dyisa. Ina anu kha mi nga va lisima ku si pinda? 27 I mani kwanu, awu ngu mhaka ya kuvilela a nga sikotako kuengetela hambi meneti yimweyo ka wutomi wakwe kani? 28 Se ngu kutxani mi txi vilela ngu mhaka ya siambalo? Wonani ati ma kulisako tona makhoñwa a txitinga, kha ma thumi nem kha ma rungi. 29 Kambe na mi gela ku khani hambiku Solomoni a nga ti ganyile ngutu kha nga za e ambala kufana ni dimwedo da ona. 30 Se aku Txizimu txi tshuriselako mwasi wa txitinga nga tiya, awu wu kuho nyamsi, mangwana wu hiswa ngu mndilo, ina txi nga tandeka ku mi ninga so ambala, anu va likholo la lidotho? 31 Ngu toneto mi nga thukeni mi txi pimisa ngutu to: ‘Hi na dya txani?’ Mwendo ku: ‘Hi na sela txani?’ Mwendo ku: ‘Hi na ambala txani?’ 32 Nguko a siya ngu sona si vamatiko va si dhunukelako. Tate wanu wa nzumani wa ti ziva ti to ma si lava sotshe silo siya.
33 “Kukhata, simamani mi lava Mfumo wa Txizimu ni kuhanya ngu milayo ya txona, se sotshe siya simwani mi na engetelwa. 34 Ngu toneto, mi nga zumbeni mi txi vilela ngu ta mangwana nguko ditshiku da mangwana di ni ta dona. Ditshiku ni ditshiku da dinganelwa ngu sikarato sa dona.
7 “Lekani kulamula vamwani kasiku Txizimu txi si mi lamuli nananu. 2 Nguko mi na lamulwa nga ti mi lamulisako tona vamwani, ni ti mi ñolisako tona vamwani mi na ñoliswa toneto nanu. 3 Se ngu kutxani u txi wona txizokoro ka diso da mwananu, kuveti awe u ni txigodho ka diso dako kani? 4 Mwendo u nga sikotisa kutxani kugela mwananu u txi: ‘Ema ni ku thavisa txizokoro disoni kwako,’ kuveti awe u ni txigodho disoni kwako kani? 5 M’kanganyisiwe! Khata ngu kuthavisa txigodho disoni kwako ngu kona u no sikota kuwona kha kwati kuthavisa txizokoro txi ku disoni ka mwananu.
6 “Mi nga ningeni timbwa silo so sawuleka, hambi kuningela siketi-keti ka tikhumba. Kasiku ti si si kandeteli ti tshumela ti mi jikela ti mi vhandamula.
7 “Simamani mi kombela mi na ningwa, simamani mi xota mi na si mana. Simamani mi peka dhalisensa mi na tulelwa. 8 Nguko votshe vale va kombelako va ningwa, ni votshe vale va xotako va si mana, votshe vale va pekako dhalisensa va tulelwa. 9 Kasi i mani kwanu, wo ngako mwanana wakwe a txi kombela dipawa a m’ningako dirigwi kani? 10 Mwendo ngako a txi kombela txihaka a m’ningako mnyoka? 11 “Ngu toneto, anu hambiku mi ku vabihi ma ti ziva kuninga sa sinene vanana vanu, se kha ni wombi ngu Tate wanu wa nzumani, ene a na ninga sa sinene ava va m’kombelako?
12 “Ngu toneto, totshe ati mi lavako ku vathu ve mi mahela, va maheleni nanu toneto nguko ngu toneto ti wombwako ngu Mlayo ni Vaprofeti.
13 “Wulelani ngu dipangu do songa, nguko nzila ayi yi yisako kulovani ni dipangu da kona si anamile, se mba vangi va belako ngu dona. 14 Kuveti dipangu ni nzila ayi yi yisako wutomini si songile ni ku vadotho va belako ngu yona.
15 “Ti woneleni ka vaprofeti va makuhu, ava va tako kwanu va di ti kapekile didhowo da tinvuta, kuveti ngu mndani maxolwa aya ma vhandamulako. 16 Mi na va ziva ngu mithumo yawe. Ina m’thu a nga hapha mauvha amu ka maxexo? Ni makuwu amu ka sihaha kani? 17 Ngu toneto, wotshe mndonga wa wunene wu veleka mihando ya yinene, aniko wotshe mndonga wo biha wu veleka mihando yo biha. 18 Mndonga wa wunene wu nge veleki mihando yo biha, ni mndonga wo biha wu nge veleki mihando ya yinene. 19 Yotshe mindonga ayi yi si velekiko mihando ya yinene yo gangwa yi hiswa. 20 Ngu ditshuri, vaprofeti vonevo va makuhu mi na va ziva ngu mithumo yawe.
21 “Hi nga votshe ava va ku: ‘Mkoma, Mkoma’ va no bela ka Mfumo wa nzumani, kambe ku no bela basi avale va mahako kuranda ka Tate wangu wa nzumani. 22 Ka ditshiku donedo vo tala va na ta khona kwangu: ‘Mkoma, Mkoma kha ha profeta ngu ditina dako kani? Kha ha hinga madhimoni ngu ditina dako kani? Kha ha maha sixamaliso so tala ngu ditina dako kani?’ 23 Kambe ani ni na va gela ku khani: ‘Kha ni mi zivi ani, khukhani hawa vabihino.’
24 “Ngu toneto, awu a engisako ati ni ti wombako ni kutshumela e ti maha a fana ni wamwamna wa mapimo, awu a akako nyumba yakwe txitimwi ka dirigwi. 25 Mbimo yi ma nga wa mati yi talelwa, kupeka moya wa hombe yona kha ya wa nguko yi akilwe txitimwi ka dirigwi. 26 Aniko awule a engisako ati ni ti gondisako, kambe a si ti mahi a fana ni wamwamna wule wa txiphuku-phuku a ko khula txivhunyi e aka nyumba yakwe. 27 Se ku to wa mati yi talelwa, yi pekwa ngu moya wa hombe, ngu toneto yi to wa yi txi njaa hahatshi.”
28 A di gwitile kuwomba-womba timhaka tiya, txitshungu txi to xamala txi txi kayee, ngu kupfa magondiselo akwe. 29 Nguko aku a nga txi va gondisa timhaka ta Txizimu, a si va gondisi kufana ni vamabhalani vale vawe.
a Wukhalo wo hisa nzambwa hahanze ka Jerusalema. Dipswi da Txigriki adi di wombako diphala da hombe da Hinomi, di maneka wulambwe ka Jerusalema. Txi walo txi kombisako ti to sihari ni vathu va txi rinzwa Gehena kasiku ve ya hiswa mwendo kuxaniswa va txi ngadi ve hanya. Ngu toneto, wukhalo wuleya, wu ti si kombisi wukhalo wu wu si wonekiko, awu vathu va nga ti hiswa mwendo kuxuphwa ka mndilo wa ditshuri. Hahanze keto, Jesu ni vagondiswa va thumisile dipswi di di ku Gehena va txi txhamusela kuloviswa da magwito.
b Dipswi da Txigriki di di ku por·neiʹa, amu ka Mibhalo, dipswi diya di womba kumaha timhaka ta mataho ngu nzila ayi yi tsimbiswako ngu Txizimu. Timhaka ta kona toneto ti pata kumaha wugango, kumaha wugelegele, kumaha ta mataho ka vathu vambidi va nga mbi txhadha, wamwamna mwendo wamsikati ve maha timhaka ta mataho ngu txawe ni kumaha ta mataho ni sihari.
c Mwendo: “di na sawulekiswe.”
d Mwendo: “hi wa kudukwani.”
e Mwendo: “wonetela wukhalo wumwewo, wonetela txilo txa tximwetxo.”