1, 2. a) Vathu va ni mawonelo yahi mayelano ni ku tisawulela? b) Ngu tihi ti Bhiblia yi ti gondisako mayelano ni ku tisawulela? Ngu sihi siwotiso asi hi no si xolisisa?

MBIMO yi a ti mahelako txisungo, wamsikati mmwane a gete mngana wakwe atxi: “U nga ni mahe ni pimisa; ni gele to maha tiya dwe. Eto ta hehuka.” Wamsikati wuwa a lava kugelwa ati a nga ti mahako i singa ku tisawulela apune, i ku ningo yi yi tako ngu ka m’vangi wakwe. Awe ko? Ina wa ti dhunda kumaha upune sisungo mwendo u emela kutshundwa ngu vamwane? U yi wonisa ku txani ningo yiya yo tisawulela?

² Vathu va ni mawonelo o hambana mayelano ni ku tisawulela. Vamwane va womba ti to aku Txizimu txi nga hi vekela milayo kha hi na ku tisawulela. Vamwane va womba ti to ku tisawulela ko thuma basi ngako hi txi hanya nga phongo yo bhenula. Kambe Bhiblia yi gondisa ti to athu hi vangilwe hi di ni wusikoti ni mkhululeko wo maha ati hi ti lavako. (Lera Joxuwa 24:15.) Ka Bhiblia, hi tshumela hi mana tixamulo ta siwotiso siya: Ina mkhululeko wathu wu ni mihingano? Ngu ku  txani hi di fanete kuthumisa mkhululeko wonewo hi txi maha sisungo? Ngu ku txani sisungo sathu si di fanete kukombisa nzila yi hi mu randako ngu yona Jehovha? Hi nga ti kombisa ngu nzila yihi ti to kha hi maheli vathu vamwane sisungo?

3. Jehovha a wu thumisa ngu nzila yihi mkululeko wakwe wa hombe?

³ Jehovha a ni mkhululeko wa hombe, kambe hi nga gonda to kari ka ti a wu thumisisako tona. Ngu txikombiso Jehovha a sawute Vaisraeli ti to ve va vathu vakwe, ve va “ngamu yakwe ene apune”. (Dheuteronome 7:6-8) Ene a ti ni txivangelo txo va sawula. Jehovha a txi lava kutsanisa txithembiso txi a nga ti txi mahile ni mngana wakwe Abrahamu. (Genesisi 22:15-18) I singeto basi, Jehovha awu thumisa ngu nzila ya yinene mkhululeko wakwe. Hi nga ti wona ka nzila yi a nga va kawuka ngu yona mbimo yi va nga mbi mu engisa. Kambe mbimo yi va nga tisola ka ti va nga ti ti mahile, Jehovha a va kombile lirando ni wuxinji. Ati khene: “Ni na holisa txilonda txa wuhedheni wawe. Ni na va randa ngu yotshe mbilu yangu.” (Hoseya 14:4, Tradução do Novo Mundo) Ngu kuthumisa mkhululeko wakwe ti to e vhuna vamwane, Jehovha ahi vekete txikombiso txa txinene!

4, 5. a) I mani wo khata ku amukela ningo ya Txizimu yo tisawulela, ni ku ene ayi thumisile ngu nzila yihi? b) Ngu txihi txiwotiso atxi mmwane ni mmwane wathu a fanelako ku tiwotisa txona?

⁴ Jehovha a sawute kuvanga tingelozi ni vathu va di ni mkhululeko wo tisawulela. Txivangwa txo khata txa Jehovha i Jesu. Ene a m’vangile ngu mfananiso wakwe, e mu m’ninga mkhululeko wo tisawulela. (Vakolosa 1:15) Jesu awu thumisile ngu nzila yihi? A si nzi kuta ha mafuni, ene a sawute kusimama e thembeka ka Txizimu futhi, ene kha seketela Sathane ni sindaka milayo sakwe. Mbimo yi Jesu a nga ta ha mafuni a sawute kutshuralela siduko sa Sathane. (Matewu 4:10) Ka wusiku wa ditshiku di Jesu a nga fa ngu dona, ene a tsanisile ti to a lava kumaheka kuranda ka Tate wakwe. Ati khene: “Tata, u txi ti lava, hambukisa digombe diya kule ni nani. Aniko, ku nga mahwe kuranda kwangu, ku na mahwe kuranda kwako.” (Luka 22:42) Ina ti nga koteka to nathu hi etetela txikombiso txa Jesu, hi thumisa mkhululeko wathu ti to hi tsakisa Jehovha ni kumaha kuranda kwakwe?

⁵ Inna, nathu hi nga etetela Jesu nguko hi mahilwe ngu mfananiso wa Txizimu. (Genesisi 1:26) Kambe kha hi na kumana mkhululeko wa hombe wo fana ni wa Jehovha. Dipswi da Txizimu di womba ti to Jehovha a vekile m’hingano ka mkhululeko wathu futhi a lava ti to hi wu amukela. Ngu txikombiso, hagari ka mwaya, wamsikati a fanete ku tiveka hahatshi ka mwamna wakwe se vanana va fanete kuengisa vaveleki vawe. (Vaefesu  5:22; 6:1) Ngu ku txani mihingano yoneyo yi txi gwesa nzila yi hi wu thumisako ngu yona mkhululeko wathu? Xamulo ya txiwotiso txiya yi kombisa ku tiemisela kwathu ka wutomi wa mbimo yi yi tako.

6. Ngu txihi txikombiso txi txi kombisako lisima lo va mkhululeko wathu wu di ni mihingano?

⁶ Ina ti nga koteka ti to mkhululeko wu va ni m’hingano? Inna! Ngu ku txani? Nguko mihingano yi nga hi vhikela. Ngu txikombiso, ku ti lava hi nga sawula kutsimbitisa mmovha didhoropani. Kambe alakanya i di ti to kha ku nga ni milayo ya txitarato, se mmwane ni mmwane e langa kutsimbila ngu didhawa adi a di lavako, mwendo e tutumisa ngutu. Ina u ndina tsakela kuhuma ni mmovha wako txitaratoni? Ahim-him. Mkhululeko wu nga tisa litsako ngako wu di ni mihingano yo kari. He xolisise sikombiso simwane asi si kombisako ti to mihingano yi Jehovha a nga yi veka yi nga hi wuyelisa.

7. a) Ngu ku txani Adhamu a nga ti hambana ni sihari? b) Txhamusela nzila yi Adhamu a nga yi thumisa ngu yona ningo yakwe yo tisawulela.

⁷ Mbimo yi Jehovha a nga vanga m’thu wo khata Adhamu a m’ningile ningo yo fana ni yi a nga ninga tingelozi, i ku ningo yo tisawulela. Kambe ningo yoneyo kha yi ninga sihari. Adhamu ayi thumisile ngu nzila yihi? Ene a rayile sihari matina aya a nga ma lava. Txizimu “txi to si yisa kwakwe ti to eya si raya matina.” Msana kova adi woni txihari tximwetxo ngu tximwetxo, ene a to si ninga matina o tshura. Jehovha kha txitxa mkhululeko wa Adhamu. “Sotshe sivangwa si to ziwa ngu matina.”—Genesisi 2:19.

8. Adhamu a sakanile ngu mkhululeko wakwe ngu nzila yihi? Ku ve ni wuyelo yihi?

⁸ Jehovha a ningile Adhamu wutixamuleli wo maha mafu me va paradhise ngu ku m’gela tiya: “Velekelani , mi txi anda, mi txi tala ha mafuni, mi txi ma fuma. Fumani sihaka sa linene ni sinyana sa nzuma, ni sotshe sihari si, si tsimbilako ngu dibindi ha mafuni.” (Genesisi 1:28) Kambe Adhamu a sawute kudya m’hando wa mndonga wu a nga tsimbiswa ni ku, ngu kumaha eto ene a ndakile m’hingano awu Jehovha a nga ti mu vekete. Ngu mhaka ya ku a nga sakana ni mkhululeko wakwe vathu va khatile kuxaniseka kudingana malembe o tala. (Varoma 5:12) He khumbule wuyelo yi Adhamu a nga yi mana ngu mhaka ya txisungo atxi a nga txi maha. Eto ti na hi vhuna ku hi thumisa mkhululeko wathu ngu nzila ya yinene ni ku amukela m’hingano wu Jehovha a nga hi ninga.

9. Ngu wuhi mkhanjo wu Jehovha a nga ninga Vaisraeli, ni ku vona va thembisile kumaha txani?

⁹ Hotshethu kha ha hetiseka ni ku ha fa ngu mhaka ya Adhamu ni Evha. Hambi keto, hi nga zumba hi di lulamile ngako hi txi yi thumisa kwati ningo yathu. Hi nga wona nzila yi Jehovha a nga va ñola ngu yona Vaisraeli. Jehovha a va ningile mkhanjo wo ve sawula ku va mgamu yakwe ngako va txi ti lava. (Eksodha 19:3-6) Vona va sawute ku va vathu va Txizimu ve amukela m’hingano  wakwe. Va ti khona: “Totshe ti MKOMA a nga ti womba hi na ti maha.” (Eksodha 19:8) Hambiketo, vona va sawute ku funya txithembiso txawe ni Jehovha. Hi nga gonda gondo ya lisima ka txikombiso txiya. Mbimo yotshe ahi xayiseni thomba yathu ni kusimama hi tshuketa ka Jehovha, hi engisa milayo yakwe.—1 Vakorinto 10:11.

10. Ngu sihi sikombiso si ku ka Vahebheru ndima 11 sa vathu va va nga thumisa ningo yawe ti to ve dhumisa Txizimu? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)

¹⁰ Ka Vahebheru ndima 11, hi mana 16 wa matina a vavamna ni vavasikati ava va nga sawula kuxonipha mihingano ya Jehovha. Wuyelo ya kona vona va mani makatekwa ni themba ya mbimo yi tako. Ngu txikombiso Nowa a ti ni likholo lo tsana ni ku a engisile sileletelo sa Jehovha e aka ngalava ti to e hulukisa mwaya wakwe ni liveko li li tako. (Vahebheru 11:7) Abrahamu ni Sara va engisile Txizimu ve tsula ka ditiko di txi nga ti va thembisile ku va ninga. Hambiketo vona va ve ni “mkhanjo wo tshumelela didhoropani ka Uri, kambe vona va tivekisete ka txithembiso txa mbimo yi yi tako. Bhiblia yi womba ti to vona “va vilela mwani”. (Vahebheru 11:8, 13, 15, 16) Mosi a lambile tithomba ta Egipta ni ku a sawute “kuxaniseka kumweko ni vathu va Txizimu, kupinda ku ti tsakisa mbimo ya yidotho ngu kuhanya txiwonhoni”. (Vahebheru 11:24-26) Kuetetela likholo lawe ti nga hi vhuna ti to hi tsakela ningo yathu, hi yi thumisela kumaha kuranda ka Txizimu.

11. a) Ngu wuhi mkhanjo wu hi ku nawo? b) Nji txani txi txi no kukuzeta kuthumisa ningo yako ngu nzila ya yinene?

¹¹ Ti woneka ti txi hehuka ku mahelwa sisungo ngu vamwane, kambe toneto ti nga hi vhalela kumana makatekwa a hombe o tisawulela. Ngu ku txani? Bhiblia ya xamula ka Dheuteronome 30:19, 20. (Lera.) Ka ndimana 19 hi gonda ti to Txizimu txi ningile Vaisraeli mkhululeko. Ka ndimana 20 hi gonda ti to Jehovha ava ningile mkhanjo wo kombisa nzila yi va m’randako ngu yona. Nathu hi nga sawula kuthumela Jehovha. Futhi hi ni mkhanjo wo thumisa ningo yathu ti to hi dhumisa Jehovha ni kukombisa nzila yi hi m’randako ngu yona!

12. Ngu tihi ti hi si faneliko ku timaha ngu ningo yathu?

¹² Alakanya ngako awe u txo ninga mngana wako ningo ya lisima ngutu. U nga ti pfisa ku txani a txo sakana ngu yona mwendo eya tshotsha ditalani? Ditshuri ti to u nga henya. Jehovha ahi ningile ningo yo tisawulela. Se ene wa pandiseka ngako vathu va txi sakana ngu mkhululeko wawe ni kumahela sisungo so biha vamwane. Bhiblia yi womba ti to ka “masiku a kugwitisa” vathu va na mbi ziva “kubonga”. (2 Timoti 3:1, 2) Hi nga ti kombisa ngu nzila yihi ti to ha yi bonga ningo yathu yo ta ngu ka Jehovha? Hi nga ti vayilelisa ku txani kusakana ngu ningo yiya?

13. Hi nga ti vayilelisa ku txani kusakana ngu mkhululeko wathu?

¹³ Hotshethu hi ni mkhululeko wo sawula vangana, siambalo, ku tilungisa ni misakano. Hambiketo hi fanete kuthumisa mkhululeko wathu ngu ku va hi si mahi sisungo si Txizimu txi si si tsakeliko mwendo kulondisela tikhayeni ta ditiko. (Lera 1 Pedro 2:16.) Kha ha fanela kuthumisa mkhululeko  wathu ti to hi maha to biha, kambe hi fanete ku wu thumisela kumaha “tihi ni tihi, ti to hi dhumisa Txizimu”.—1 Vakorinto 10:31; Vagalatiya 5:13.

14. Ngu ku txani ti txi lava hi themba Jehovha mbimo yi hi thumisako mkhululeko wathu?

¹⁴ Jehovha ati khene: “Ani ngani MKOMA, Txizimu txako, ni ku gondisako, kasiku totshe ti ku tsimbilela kwati, ani ni ku tsimbilisako ngu nzila yi u fanelako ku yi londisa.” (Isaya 48:17) Ti lava hi themba Jehovha ni kuamukela mihingano yakwe ti to hi kota kumaha sisungo sa sinene. Ha ti veka hahatshi ni ku ha tumela ti to “m’thu hi nga nyane wa kuhanya kwakwe” ni ti to “wule i ku mtsimbili kha sikoti kukombisa nzila makando akwe apune”. (Jeremiya 10:23) Nga ha hi nga wona ngu kona, Adhamu ni Vaisraeli vo mbi thembeka va lambile mihingano ya Jehovha, se ve ti themba vona vapune. He ti woneleni ka txikombiso txawe txo biha. Hahanze ko ti themba hipune, He thembeni “MKOMA ngu yotshe mbilu yathu”.—Mavingwa 3:5.

15. Hi nga gonda txani ka ditshina da mlayo adi di ku ka Vagalatiya 6:5?

¹⁵ Hi fanete hi xonipha mkhululeko wa vamwane mbimo yi va mahako sisungo ka wutomi wawe. Ngu ku txani? Nguko hotshethu hi ningo yo tisawulela, ni ku kha ti nge koteki ti to vathu vambidi ve maha sisungo so fana. Eto ti pata sisungo mayelano ni mahanyelo ni wukhozeli wathu. Khumbula ditshina da mlayo adi di ku ka Vagalatiya 6:5.  (Yi lere.) Ngako hi txi ziva ti to mmwane ni mmwane a ni wutixamuleli wo timahela sisungo apune, hi na xonipha mkhululeko wakwe wo tisawulela.

16, 17. a) Vanathu va Korinto va ti lwisana ngu txani? b) Paulo a va vhunisile ku txani, ni ku ngu yihi gondo hi yi manako?

¹⁶ He xolisiseni txikombiso txa mu ka Bhiblia atxi txi kombisako txilaveko txo hi xonipha mkhululeko wa vanathu vamwane. Makristu a dibanza da Korinto ma ti lwisana mayelano ni kudya nyama yi yi nga ningelwa ka sizimu sa walo, kambe nyama yoneyo yi ti xaviswa mule mabhazara. Livhalo la makristu mamwane li txi ma tumelela kudya nguko ma txi tiziva ti to sizimu soneso hi nga sa txilo. Kambe ka va va nga nga khozela sizimu sa walo, kudya nyama yile ti txi fana ni ku si khozela. (1 Vakorinto 8:4, 7) Etxo i ti txikarato txa hombe a txiya txi nga ndino vanga mitxawa hagari kwawe. Kambe Paulo a ma vhunisile ku txani makristu onewo?

¹⁷ Ku khata Pawulo a khumbulisile mitxawa yiya ya yimbidi ti to sakudya hi nga sona si nga ndino tsanisa wuxaka wawe ni Txizimu. (1 Vakorinto 8:8) Paulo a tshumete e va gela ti to va sa fanela kutumelela ti to “kukhululeka kwawe” ku khuvekisa livhalo la vale vo mbi tsana. (1 Vakorinto 8:9) Msana keto a gete votshe ti to va si wotisi txilo ngu mhaka ya livhalo mwendo kulamula vamwane. (1 Vakorinto 10:25, 29, 30) Kambe ngako ti txi gwesa wukhozeli, mmwane ni mmwane a ti fanete ku ti mahela txisungo. Ina nathu kha ha fanela kuxonipha mkhululeko wa vamwane wo ti mahela sisungo hambi ka timhaka ta ti dotho?—1 Vakorinto 10:32, 33.

18. U nga ti kombisa ngu nzila yihi ti to wa yi xayisa ningo yako yo tisawulela?

¹⁸ Jehovha ahi ningile ningo yo tisawulela. Yona yi hi ninga mkhululeko wu wu hi tiselako litsako. (2 Vakorinto 3:17) Ha yi xayisa ningo yiya ngu kumaha sisungo asi si kombisako nzila yi hi randako ngu yona Jehovha. Ahi simameni hi maha sisungo asi si no m’dhumisa. Ni ku he xonipheni mkhululeko wa vamwane ni nzila yi va yi thumisako ngu yona ningo yiya ya lisima.