1-3. a) U alakanya ti to Masalmu 147 yi bhatwe ngu mbimo yihi? b) Masalmu 147 yi na hi gondisa txani?

HI TOLOVELA kudhumisa m’thu wo kari ngako a di mahile mwendo kuwomba to kari to xamalisa. Aku Jehovha a nga maha silo so tala so xamalisa, aku ni mtamo wa hombe ngutu wu wu wonekako ka si a nga si vanga, ngu ditshuri hi susumeteleka ku mu dhumisa. Hi tshumela hi wona lirando lakwe ngu kona ha ka digandelo da mterulo da Mwanana wakwe.

² Ngako hi txi lera Masalmu 147, ha ti wona ti to m’bhali wa kona a ti ni minavelo ya hombe yo dhumisa Jehovha. A tshumete e kuzeta vamwane ti to ve dhumisa Txizimu kumweko ni nene.—Lera Masalmu 147:1, 7, 12.

³ Kha hi dizivi ditina da wu a nga bhala Masalmu 147. Kambe tiwoneka nga a hanyile ka mbimo yi Vaisraeli va nga khululwa Bhabhilona ngu Jehovha ve wuya Jerusalema. (Masalmu 147:2) Mbhali wa disalmu diya, a dhumisile Jehovha  nguko se va ndina khozela Jehovha va di ditikoni kwawe. I singeto dwe a tshumete e womba sivangelo simwane. Ngu sihi? Ngu sihi sivangelo asi u ku naso so womba u txi “Aleluya” mwendo ku “dhumisa Jehovha”? Hi na gonda ka Masalmu 147:1.

4. Vaisraeli va ti pfisile ku txani mbimo yi Mkoma Kirusi a nga va khulula? Ngu ku txani?

⁴ Mbimo yi Vaisraeli va nga ti Bhabhilona, va si wu woni msakano. Ava va nga ti va ñote va ti va seka va txi khona: “Embelelani mi hi tsakisa ngu tindando ta Siyoni.” Kambe eto ka Vajudha ti si tshambi nguko didhorapa da Jerusalema i nga ti wukhalo wawe wa litsako di ti khundumusetwe. (Masalmu 137:1-3, 6) Va ti lava kuthavelelwa nguko timbilu tawe ti ti funyekile. Kambe Jehovha a va vhuni. Ngu nzila yihi? Kirusi i nga ti Mkoma wa Persiya a xute Bhabhilona se e womba tiya mayelano ni Jehovha: “A ni rumile kuaka ditephele aniya Jerusalema.” A tshumete a txi khene: “Wuhi ni wuhi hagari kwanu, i ku wa lixaka la vathu va Txizimu a na ñole nzila, a txi tsula.” (2 Matimu 36:23) Mhaka yiya yi tsanisile Vaisraeli va va nga ti Bhabhilona!

5. Nji txani a txi Masalmu ma txi wombako ngu mtamo wa Jehovha?

⁵ Jehovha a tsanisile ditiko dotshe da Israeli kambe a tshumete e tsanisa mmweyo ngu mmweyo. Ni nyamsi, Jehovha a mahisa toneto. M’bhali wa Masalmo a ti khene: “Ene wa tangalisa timbilu ta va va nga khuveka a txi bhanditxha silonda sawe!” (Masalmu 147:3) Ngako hi txi lwala mwendo hi di ni dikhodho, hi nga tsaniseka ti to Jehovha wa hi khatalela. Jehovha wa titsakela ku hi tsanisa ni ku bhanditxha silonda sathu sa matipfelo. (Masalmu 34:18, Tradução do Novo Mundo; Isaya 57:15) Ene a hi ninga wuzivi ni mtamo wo kota kuwonisana ni txikarato txihi ni txihi.—Jakobe 1:5.

6. Hi vhuneka ngu txani hi txi lera Masalmu 147:4? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)

⁶ M’bhali wa Masalmu a woni nzumani se a txi khene Jehovha “wa bala mtengo wa tinyeleti” ni “kuraya ditina ka yimwane ni yimwane”. (Masalmu 147:4) Ene a ti woni tinyeleti, kambe a si na ku ti pfisisa kwati ti to ndingi ku ya hokela hani. Nyamsi, Vasiyentista va tiziva ti to ku ni tibhiliyoni ta tinyeleti ka galáxia yathu. Ni ku, ku ni tibhiliyoni ta tibhiliyoni ta ma galáxia ka wukako wotshe. Vathu kha va na ku sikota kubalela tinyeleti, kambe Jehovha wa sikota. Totshe wa tiziva ngu matina. (1 Vakorinto 15:41) Ngako Txizimu txi zivako nyeleti yimweyo ngu yimweyo, nawe txa kuziva. Phela txona txa kuwona aha u nga ema kona, ati u ti pfako ha mmidini kwako ni ti u ti lavako!

7, 8. a) Jehovha a wona txani ngu ngathu? b) Womba txikombiso txa wunene wa Jehovha.

⁷ Jehovha wa tiziva ati ti ku humelelako, se ene a lava ku kuvhuna. (Lera Masalmu 147:5.) Ti nga maheka u wona  nga txikarato txako nja hombe ngutu. Txizimu txa kuziva kutandeka kwako, txa “khumbula ti to athu ho va lithule dwe”. (Masalmu 103:14) Hotshethu kha ha hetiseka, se hi nga thuka hi wuyeletela tiphazamo tathu, toneto ti nga hi vangela dikhodho. Hi nga thuka hi tisola ngu ti hi nga ti womba, hi nga tinavela ni ti hi nga henya ngu tona. Jehovha wa ma ziva matipfelo athu kupinda ati athu hi tizivisako tona.—Isaya 40:28.

⁸ Ina u ta nga pfa diwoko da mtamo da Jehovha di txi kuvhuna ka sikarato sako? (Isaya 41:10, 13) Kyoko, i ku nyaphandule a di pfite diwoko da Jehovha. Mbimo yi a nga mana txiavelo txa txiphya, ene a ve ni dikhodho ngutu. A ti zivisile ku txani ti to Jehovha wa si ziva sikarato sakwe? Ka dibanza di a nga ti ka dona ku ti ni vanathu ava va pfisisako matipfelo akwe. A ti pfite ti to Jehovha a ti ti khene: “Na kudhunda, i singa ku u ku nyaphandule, kambe nguku u ku mwanana wangu wu u nga tiningetela. Ni lava u tidila ngu wutomi kota Fakazi yangu!” Jehovha a ti kombisisa ku txani ti to “wuzivi wakwe mbwa hombe ngutu”?

9, 10. Ngu yihi nzila ya yinene ayi Jehovha a no hi khatalela ngu yona? Womba txikombiso.

⁹ Hotshethu ha si lava sakudya, siambalo ni simwane. U nga thuka u thava u txi alakanya ti to sakudya si si ku ho nzidotho. Kambe u nga divale ti to Jehovha a mahile mafu ti to me hi ninga sakudya, hambi “mavhondo a magwana, mbimo yi ma dilako” ene wa ma dyisa. (Lera Masalmu 147:8, 9.) Se ngako Jehovha a txi dyisa mavhondo a magwana, hi nge kanakani ti to athu a na hi ninga sotshe asi hi si lavako.—Masalmu 37:25.

¹⁰ Mhaka ya lisima ngutu ngu yiya: Jehovha a hi ninga asi hi si lavako ti to hi tsanisa likholo lathu, ni ku ene wa hi ninga “kurula ka Txizimu, ku pindako wotshe wuzivi”. (Vafilipiya 4:6, 7) Mwanathu Mutsuo ni msikati wakwe va ditiko da Japani va ti woni ti to Jehovha a va vhunisile ku txani. Mbimo yi tsunami yi nga hoka ngu 2011, va hulukile ngu kukwela txitimwi ka nyumba yawe. Va sate va singa ni txilo. Wusiku wotshe va di ha kapheho ni txidema ka txitezi txa wumbidi. Mbimo yi di nga txa, va lavile txo va tsanisa. Va mani Anuário de 2006. Mbimo yi Mutsuo a nga tuletela mndani, a woni msungo mhaka wu wu ku khene: “Os maiores tsunamis já registrados.” Ka msungo wonewo, ku ti wombawombwa ngu kuzinginikela ka mafu ka ditiko da Sumatra ngu 2004, ku nga wonhetela ngutu ka ditiko dile. Mbimo yi Mutsuo ni msikati va nga lera ti ti nga humelela vanawe, va to khata kudila. Va tipfite ti to Jehovha a va ninga asi va nga ti si lava ngu mbimo yile. Kha ta nga gwitela eho. Jehovha a mahile ti to vathu va matshelo mamwane a Japani ve va ninga sakudya ni siambalo. Kambe atxi txi nga va tsanisa ngutu ngu endelwa ngu vanathu va va nga rumelwa ngu sengeletano ya Jehovha. Mutsuo a khene: “Ni tipfite ti to Jehovha a hafuhi ngutu ni nathu ni ku wa hi khatalela. Hi tsanisilwe!” Kukhata, Jehovha a hi ninga asi hi si lavako ti to hi tsanisa likholo lathu se e gwita e hi ninga sa nyama.

11. Hi fanete hi maha txani ti to hi vhunwa ngu Jehovha?

¹¹ Jehovha wa “xayisa sisiwana”. Ene wa hi dhunda ni ku a ti emisete ku hi vhuna. (Masalmu 147:6a) Athu hi nga vhunekisa ku txani? Ti lava hi va vangana vakwe. Toneto ti lava hi ti veka hahatshi. (Zefaniya 2:3) Ava va ti vekako hahatshi va themba ti to i Jehovha basi a no gumisa wubihi wotshe wu wu va xanisako. Vona va tsakelwa ngu Jehovha.

12, 13. a) Hi fanete hi nyenya txani kasiku hi vhunwa ngu Txizimu? b) Jehovha a tsakiswa ngu mani?

¹² Ngu didhawa dimwane, Jehovha “wa wisa hahatshi ava va mahako kubiha”. (Masalmu 147:6b) Athu kha hi lavi kuwiswa ngu Jehovha. Hi lava ti to Jehovha e hi komba lirando lakwe lo thembeka. Hi fanete hi nyenya ati ene a ti nyenyako. (Masalmu 97:10) Ngu txikombiso, ti lava hi nyenya wugelegele. Toneto ti pata tihi ni tihi ati ti nga hi mahako hi va ni kunavela ko biha, kupata ni kuxalela sithombe sa simbwiri.  (Masalmu 119:37, NM; Matewu 5:28) Toneto kha ti hehuki, kambe ndinene kumaha mizamo nguku hi na mana makatekwa a Jehovha.

¹³ Yimbi yiya hi nge yi koti hokha. Hi fanete hi themba Jehovha. Ina Jehovha a na tsaka hi txi themba mitamo ya vathu? Ahim-him, Jehovha “kha tsakiswi ngu mtamo wa mahanxi”. Ina hi fanete hi themba mtamo wathu hipune ni wa vamwane? Lambi! Jehovha ka tsakiswi “ngu wurena wa vathu”. (Masalmu 147:10) Kha ha fanela hi veka themba yathu ka vathu. Kambe hi lava kusimama hi khongela ni kukombela txivhuno ka Jehovha ti to e hi vhuna ka sikarato sathu. Jehovha kha na mbi thuka e karala ngu kuengisela mikombelo yathu. Jehovha “a dhunda avale va m’thavako, avale va thembako lirando lakwe”. (Masalmu 147:11) Aku a thembekako ni ku a hi randako, ha tiziva ti to ene a na simama e hi vhuna kuxula minavelo yathu yo biha.

14. M’bhali wa Masalmu a ti tsaniseka ngu txani?

¹⁴ Jehovha wa hi tsanisa ti to, ngako hi di ni sikarato, ene a na hi vhuna. M’bhali wa Masalmu a pimisile ngu nzila yi Jehovha a nga ti va vhuna ngu yona mbimo yi va nga wuya Jerusalema. A embelete a txi khene: “Ene wa tsanisa sikhoto sa matimba ako, e katekisa vanana vako va ku mndani kwako; Ene wa tsanisa kudikha mndani ka mihingano ya ditiko dako.” (Masalmu 147:13, 14) Mhaka yo Jehovha a na tsanisa sikhoto sa didhoropa yi tsanisile m’bhali wuwa. A ti tsaniseka ti to Jehovha a na vhikela vathu vakwe.

15-17. a) Hi nga tipfisa ku txani ngu sikarato simwane? Jehovha a di thumisisa ku txani Dipswi dakwe kasiku e hi vhuna? b) Womba txikombiso txa nzila yi dipswi da Txizimu di “kuluvetako” ngu yona ku hi vhuna.

¹⁵ Sikarato sako si nga thuka si kudhukisa, kambe Jehovha a na kuninga wuzivi wo wonisana naso. Bhiblia yi khene: Jehovha “wa rumela mithetho yakwe ha mafuni, mahungu akwe ma kuluveta kuhangalaka me ziwa”. Se m’bhali wuwa a gwitile e wombawomba ngu hunguva, maralala ni sirigwana, se e gwita a txi khene: “Kuwalo m’thu wu a tsanelako pheho ya kona.” A  tshumete a txi khene Jehovha “wa rumela dimwane dipswi, se maralala me nyivilika”. (Masalmu 147:15-18) Txizimu txathu atxi txi zivako totshe, txi nga maha totshe. Se aku txi kongomisako hunguva ni maralala, txi nga hi vhuna kuxula sotshe sikarato sathu.

¹⁶ Nyamsi, Jehovha a hi kongomisa ngu kuthumisa Dipswi dakwe, i ku Bhiblia. M’bhali wa Masalmu a wombile ti to dipswi da Jehovha da “kuluveta” ti to di hi vhuna. Jehovha a hi kongomisa ngu nzila ya yinene ni ngu mbimo ya kona. Alakanya nzila yi u vhunekako ngu yona ngu Bhiblia, mabhuku a “txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari”, JW Broadcasting, jw.org, madhota ni vanathu va txiwamna ni vatxisikati. (Matewu 24:45) Se u ti woni upune ti to Jehovha wa kuluveta kukuvhuna.

¹⁷ Mwanathu wa txisikati wu a dhanwaku ku i Simone a woni nzila yi Dipswi da Txizimu di nga mu vhuna ngu yona. A ti tipfa i singa wa txilo, e wona nga Jehovha kha tsaki ngu mthumo wakwe. Hambiketo, mbimo yi a nga ti ni dikhodho, a ti maha mkombelo ka Jehovha e kombela txivhuno. Kha leka kusimama e gonda Bhiblia. A khene: “Ni si khali kuva ka txiemo txo fana ni txiya, ha ni nga pfa Jehovha a txi ni vhuna ni ku ni kongomisa.” Atiya ti muvhuni kuwona ku va ni mawonelo a manene.

18. U ti pfisa ku txani ti to Jehovha mngana wako? Ngu sihi sivangelo asi u ku naso so dhumisa Jehovha?

¹⁸ M’bhali wa Masalmu a ti ti ziva ti to Jehovha a sawute ditiko da kale da Israeli basi ti to di va vathu vakwe. I ti dona dwe ditiko di di nga ti amukela “dipswi” ni “mithetho” yakwe. (Lera Masalmu 147:19, 20) Nyamsi hi ni lungelo ya hombe yo dhanwa ngu ditina dakwe. Ha bonga ku hi m’zivako, hi kongomiswako ngu Dipswi dakwe ni ku hi ku vangana vakwe. Kufana ni wu a nga bhala Masalmu 147, nawe u ni sivangelo so tala so “dhumisa Jehovha!” ni kukuzeta vamwane ti to ve mu dhumisa.