Ina u ti ti ziva?
I ti txo zumbisa kutxani txikotxikani atxi Muetiopiya a nga txi enda ngu txona mbimo yi Filipi a nga mtshuketela?
DIPSWI “txikotxikani” di nga thumiswa ka Tradução do Novo Mundo ngu lidimi la txingiza di nga kombetela sikotxikani so tala. (Mith. 8:28, 29, 38) Kambe txikotxikani txi txi nga txi thumiswa ngu mthenwa wa Muetiopiya i ti txa hombe kupinda si si nga txi thumiswa ka tiyimbi. Wona sivangelo simwani si hi mahako hi womba mhaka yiya.
Muetiopiya i ti wamwamna wu a nga ti ni txikhalo txa hombe ka wukoma ni ku a ti endile dipfumba da hombe. Ene i ti “mthangeli wa hombe wa Kandake, mfumeli wa wamsikati wa Etiyopiya, ni muwoneleti wa txotshe txuma txakwe.” (Mith. 8:27) Etiópia wa kale a txi pata ditiko ka Sudão, amu nyamsi i ku Egípto. Ti nga maha a di thumisile sikotxikani so hambana ka dipfumba dakwe, kambe a lavile txikotxikani txa hombe, atxi txi di no enela yotshe thundo yakwe. Ka mbimo ya vapostoli ti ti tolovelekile kuthumisa sikotxikani sa mune wa marodha si nga di fenengetilwe txitimwi, kasi kurwala vathu. Direferensiya dimwani da Bhiblia di womba ti to sikotxikani soneso si ti ni wukhalo wa wungi kasi kurwala tithundu, si maha dipfumba i va do tsakisa, niku si txi thumiswa ka maendo o lapha.
Muetiopiya atxo lera mbimo si Filipi a nga mtshuketela. Didungula adi di ku ka mithumo di womba ti to “Filipi a to tutuma eya koneho, ngako a txi engisa Muetiyopiya a txi gonda dibhuku da mprofeti Isaya.” (Mith. 8:30) Sikotxikani si si nga ti mahetwe maendo o lapha, si si na kusikota kututuma. Livilo lonelo la lidotho li tumelete Muetiopiya ku e gonda mibhalo ni kutshumela li tumelela ku Filipi e hokela txikotxikani hambi ku a nga txi tsimbila ngu minenge.
Muetiopiya “a to kombela Filipi ku e kwela a ta khalahatsha kumweko nayo.” (Mith. 8:31) Sikotxikani si si nga ti thumiswa ka tiyimbi, mtsimbitisi a txi zumba a di emile. Se, ka sikotxikani si si nga ti thumiswa para maendo, ku ti ni wukhalo wo enela kasi ku Filipi ni mthenwa ve khalahatsha.
Ngu kuya ngu ti hi nga ti gonda ka Mithumo kapitulo 8 ni ka madungula mamwani ya história, ka mabhuku athu a ngweno ma kombisa ka mifota ti to Muetiopiya a tsimbila ka txikotxikani txa hombe kupinda si si nga txi thumiswa ka tiyimbi.