1-2. a) Ngu kutxani mpostoli Paulo a di wombile to lirando ngu yona fanelo ya “hombe”? b) Ngu sihi siwotiso hi no bhula ngu sona?

 MBIMO yi mpostoli Paulo a nga txi womba-womba ngu likholo, txithembo ni lirando, ngu magwito a wombile tiya: “Txa hombe ka sona ngu lirando.” (1 Vak. 13:13) Ngu kutxani Paulo a di wombile tiya? Ka timbimo ti ti tako, kha ti na mbi lava hi va ni likholo ka sithembiso sa Txizimu mayelano ni mafu a maphya mwendo kuemela ku si txi hetiseka nguko si nava si di hetisekile. Kambe ti na lava ku hi simama hi kombisa lirando ngu Jehovha ni vathu. Ngu ditshuri, lirando lathu ngu vona li na simama li kula.

² Aku mbimo yotshe ti lavako ku hi kombisa lirando, hi na wona siwotiso siraru. Ngu kutxani hi di fanete kukombisana lirando? Txa wumbidi, hi nga li kombisa ngu nzila muni lirando ka vamwani? I ngu nzila muni hi nga simamako hi kombisana lirando lo tsana?

3. Ngu sihi sivangelo hi ku naso so hi kombisana lirando?

³ Ngu kutxani i di ta lisima ku kombisana lirando? Hi txi kombisana lirando, hi na kombisa ti to hi Makristu a ditshuri. Jesu a gete tiya vapostoli vakwe: “Ngu toneto, va no mi zivisa tona ti taku mi vagondiswa vangu: Ngako mi txi randana.” (Joh. 13:35) Kuengetela keto, ku kombisana lirando ti hi maha hi simama hi va ni wumwewo. Paulo a dhani lirando kota “txitsaniso txo hetiseka.” (Vakl. 3:14) Ku ni txivangelo tximwani txa lisima txi hi mahako hi kombisana lirando. Mpostoli Johani  a bhalete Makristu kulowe a txi: “Awu a randako Txizimu, a na rande ni mwanawe.” (1 Joh. 4:21) Hi txi kombisana lirando, hi kombisa lirando ngu Txizimu txathu.

4-5. Ningela txikombiso txa nzila yi lirando lathu ngu Txizimu li yelanako ni lirando lathu ngu vamwani.

⁴ I ngu nzila muni lirando li hi kombisako ngu Txizimu li yelanako ni lirando li hi ku nalo ngu vanathu? Kasi kukombisa toneto, wona nzila yi mbilu yi yelanako ni sihango sa mmidi wotshe. Ngaku dhokodhela a txi hi txheka ka diwoko kasiku wona ti hi ku nato, a nga pfa livilo li mnoha wu belako ngu lona ka mbilu. Ditshina diya da mlayo hi nga di thumisisa kutxani ka msungo mhaka wuwa wa lirando?

⁵ Nga ha dhokodhela a nga zivako dihanyo da mbilu yathu ngu ku yi txheka ka diwoko, nathu hi nga ziva mtamo wa lirando li hi ku nalo ngu Txizimu ngu kuxolisisa lirando li hi ku nalo ngu vamwani. Se ngaku hi txi tumbula to, lirando li hi ku nalo ngu vanathu li hote, eto ti nga kombisa ti to lirando li hi ku nalo ngu Txizimu la hola. Kukombisa lirando mbimo yotshe ngu vanathu txikombiso txa txinene txa ti to lirando lathu ngu Txizimu li tsani.

6. Ngu kutxani i di phango, ngaku lirando lathu ngu vanathu li txi hola? (1 Johani 4:7-9, 11)

⁶ Ngaku lirando lathu ngu vanathu li txi hola, eyo i phango ya hombe. Ngu kutxani? Nguko eto ti nga womba to lirando lathu ngu Jehovha li ha phangoni. Mpostoli Johani a ti vekile hakubasani mbimo yi a nga hi khumbuxeta to: “Awu asi randiko mwanawe, awu a mu wonako, kha na kusikota kuranda Txizimu txi asi txi woniko.” (1 Joh. 4:20) Ngu yihi gondo kwathu? Ati ti tsakisako Jehovha ngu tiya: “He randaneni.”—Lera 1 Johani 4:7-9, 11.

7-8. Ngu tihi tinzila hi kombisanako ngu tona lirando?

⁷ Dipswi da Txizimu di hi ninga txirumo txiya ngu ku wuyeletela “randanani.” (Joh. 15:12, 17; Var. 13:8; 1 Vat. 4:9; 1 Pedro 1:22; 1 Joh. 4:11) Lirando i fanelo yi yi humako ngu mbiluni ni ku kha ngaho m’thu wa nyama awu a nga wonako ati ti ku mbiluni kwathu. Se hi nga mahisa kutxani ti to lirando lathu ngu vamwani li woneka? Ngu mapswi athu ni simaho sathu.

⁸ Ku ni tinzila to tala hi nga kombisako ngu tona to ha va randa vanathu. Wona sikombiso siya: “Wombawombani ditshuri mmwani ni mmwani ka mkwawe.” (Zak. 8:16) “Mi txi va ni kudikha mmweyo ni mmweyo.” (Marku 9:50) “Mi txi palisana ngu kukombisa txithavo ka mmwani ni mmwani.” (Var. 12:10) “Amukelanani.” (Var. 15:7) “Mi timiselana ni kudivalelana mmwani ni mmwani.” (Vakl. 3:13) “Vhunanani kurwala mirwalo yanu.” (Vag. 6:2) “Se zumbani mi txi thavelelana.” (1 Vat. 4:18) “Mi txi akisana.” (1 Vat. 5:11) “Mi txi kombelelana.”—Jak. 5:16.

9. Ngu kutxani kuthavelela vamwani i di txikombiso txa lisima txa lirando lathu? (Wona ni mfota.)

⁹ He xolisise yimweyo ya tinzila ti hi nga womba-womba ngu tona ka paragrafu yi yi nga pinda. Paulo a wombile to: “Zumbani mi txi thavelelana.” Ngu kutxani kuthavelela vamwani i di nzila ya lisima yo kombisa ti to ha varanda? Ngu kuya ngu direferensiya da Bhiblia, dipswi di Paulo a nga di thumisa do “thavelelanani” di womba “kuva didhawa ka m’thu kasi ku m’thavelela mbimo si a wonisanako ni sikarato si si dukako likholo lakwe.” Ngu toneto, kuthavelela Makristu kulothi, i nzila yo vhuna awu a wonisanako ni sikarato to e simama a thumela Jehovha ngu  kuthembeka. Yotshe mbimo yi hi dilako ni vanathu hi kombisa lirando lathu ngu vona.—2 Vak. 7:6, 7, 13.

10. Ngu kuhi kuyelana ku kuho ko pfela wusiwana ni kuthavelela vamwani?

¹⁰ Kupfela wusiwana ni kuthavelela vamwani ta tsimbilelana. Ngu nzila muni? M’thu wo pfela wusiwana wa susumeteleka kuthavelela vamwani ni ku maha to kari kasiku va vhuna. Paulo a txhamusete to kupfela wusiwana, ka Jehovha ngu vathu ku mu susumetela ku e va thavelela. Paulo a dhana Jehovha kota: “Tate wa wumbilu, Txizimu txa kotshe kuthavelela.” (2 Vak. 1:3) Ngu ha yi wombako ngu kona txhamuselo ya gondo mayelano ni vhersikulo yiya, Paulo a thumisa dipswi di di ku “wumbilu” kasi kutxhamusela nzila yo pfela wusiwana vamwani. Txhamuselo ya gondo yi tshumela yi txi Txizimu hi txi dhana Tate , mwendo txisima txa wumbilu ngu kona ha ka mpfela wusiwana wakwe ngu vathu. Wumbilu wakwe wu m’susumetela ku e hi “thavelela ka sotshe sixaniso sathu.” (2 Vak. 1:4) Nga ha mati a txisima ma vhunako va va kun i ditora, Jehovha a thavelela va va ku kukaratekani. Hi nga mu etetelisa kutxani Jehovha ko kombisa wumbilu ni kuthavelela vamwani? Nzila yimwani yo kombisa toneto ngu sakulela tifanelo timbiluni kwathu ati ti tsimbitisanako ni kuthavelela vamwani. Ngu tihi tifanelo toneto?

11. Ngu kuya ngu Vakolosa 3:12 ni 1 Pedro 3:8, ngu tihi tifanelo ti hi nga ti sakulelako kasi kusimama hi kombisa lirando ali li no hi susumetela kuthavelela vamwani?

¹¹ Nji txani txi no hi vhuna ku hi simama hi kombisa lirando ni ku ‘zumba hi txi thavelelana ditshiku ni ditshiku?’ Hi fanete hi sakulela tifanelo tiya ta lisima to fana ni wunene, moya wa wumbilu ngu vanathu. (Lera Vakolosa 3:12; 1 Pedro 3:8.) Tifanelo tiya ti na hi vhunisa kutxani? Ngaku hi di ni wumoya wa wumbilu ngu vanathu ni ku khatala ngu vona ti txi huma mbiluni, eto ti na hi susumetela ku hi va thavelela ngaku va txi wonisana ni sikarato. Jesu a wombile to: “Txisofu txi womba-womba ti ti nga tala mbiluni, m’thu wamnene a humisa sa sinene ngu ka thomba yakwe ya yinene.” (Mat. 12:34, 35) Kuthavelela vanathu ava va ku ni txilaveko, i nzila ya lisima yo kombisa lirando lathu ngu vona.

12. a) Ngu kutxani mbimo yotshe hi di fanete ku khumbula txialakanyiso txa Jesu? b) Ngu txihi txiwotiso txa lisima txi hi no txi wona?

¹² Hotshethu ti lava ‘hi randana.’ (1 Joh. 4:7) Nda lisima ngutu ku khumbula txialakanyiso txa Jesu mbimo yi a nga khene “lirando la wungi wa vathu li na hola.” (Mat. 24:12) Jesu a si wombi to ku tala ka valondeteli vakwe va na ema kukombisa lirando. Ngu toneto, hi fanete ku tiwonela kasiku hi si belelwi ngu mahanyelo a vathu va mafu o mbi kombisa lirando ka vamwani. Hi txi nga txi alakanyisisa ngu toneto he woni txiwotiso txa lisima: Ngu tihi ti nga hi vhunako kasi kuwona to lirando lathu ngu vanathu li tsani mwendo ahim-him?

13. Nji txani txi nga dukako lirando lathu?

¹³ Nzila yimwani yo wona kutsana ka lirando lathu, ngu xolisisa nzila yi hi angulako ngu yona ka siemo so hambana-hambana sa wutomi. (2 Vak. 8:8) Tximwani txa siemo soneso si bhatwe ngu mpostoli Pedro: “Ngutu-ngutu, khatalelani kurandana nguko lirando la fenengeta mtalo wa sionho.” (1 Pedro 4:8) Tiphazamo ni kwa mbi hetiseka ka vamwani ti nga duka lirando lathu.

14. Ngu kuya ngu 1 Pedro 4:8, ti lava hi va ni lirando lo zumbisa kutxani? Ningela txikombiso.

¹⁴ A hi wonisiseni kwati mapswi a Pedro. Makhatoni  ya vhersikulo 8 yi womba-womba ngu lirando li hi fanelako ku va nalo. Yona yi womba tiya: “Khatalelani kurandana.” Dipswi di nga thumiswa ngu Pedro, di ku “khatalelani” di txhamusela “kugwimba.” Txienge txa wumbidi txa vhersikulo yiya, txi womba-womba ngu ti hi nga ti mahako ngaku hi di ni lirando lo khutala ngu vamwani. Lirando lo khutala ngu vamwani, li vhuna ku fenengeta sionho sawe. Hi nga alakanyisisa ngu tiya: Hi ñola lirando lathu ngu manza mambidi nga ho gwimba panu yi fenengeta i si nga tximwetxo mwendo simbidi, kambe “mtalo wa sionho.” “Kufenengeta” i nzila yimwani yo womba kudivalela. Kufana ni panu ayi yi nga fenengetako dinodwa do kari, lirando li nga fenengeta tiphazamo mwendo kwambi pelela ka vamwani.

15. Ngaku lirando lathu ngu vanathu li di tsani, ngu tihi ti hi nga ti kotako kumaha? (Vakolosa 3:13)

¹⁵ Lirando li hi fanelako kuva nalo ngu vamwani, li fanete kuva lo tsana, kasi ku hi sikota kudivalela tiphazamo ta vanathu—hambi i di ti to eto mbimo yimwani ti woneka nga ta karata. (Lera Vakolosa 3:13.) Hi txi divalela vamwani, hi kombisa to lirando lathu li tsani ni ku hi lava kutsakisa Jehovha. Nji txani txi nga hi vhunako kwa mbi veka  mapimo ka tiphazamo ta vamwani, ni kwa mbi kuluveta ku henya ngu ti vamwani va ti mahako?

16-17. Ngu tihi ti no hi vhuna kwa mbi veka mapimo ka tiphazamo ta tidotho ta vanathu? Ningela txikombiso. (Wona ni mfota.)

¹⁶ Veka mapimo ka tatinene ati vanathu va ti mahako i si nga ka tiphazamo tawe. Wona txifananiso txiya: A hi nge u ka mtshangano ni mtxawa wo kari wa vanathu. U ka mbimo yo tsakisa se ngu magwito u thavisa mfota kota mtxawa. Ditshuri ti to u na tshumela u thavisa yimwani kambe kasi kusawula awu wu nova u di humile kwati. Konku u ni mifota yo tshangana. Kambe ka wumwewo u wona to mwanathu a sungile mbanza. U nga maha txani ngu mfota wonewo? U nga pfuta nguko u ni yimwani ayi a nga huma a di tsakile.

¹⁷ A hi fananiseni mifota yi hi yi xayisako ni ti hi vekako ka mialakanyo yathu. Ngu mtolovelo ha veka ka mialakanyo yathu timbimo ta tinene ti hi ti hetako hi di ni vanathu. Se ti nga maha ka makhambi oneyo mwanathu wo kari a di mahile to mbi tsakisa. Hi nga ti thavisa ka mialakanyo yathu ati a nga ti maha mwanathu wule kufana ni mfota wu hi nga wu timako wo mba tsakisa. (Mav. 19:11; Vaef. 4:32) Hi nga tima tiphazamo toneto ta tidotho ta vanathu ka mialakanyo yathu ngu kukhumbula timbimo to tala to tsakisa ati hi nga ti heta hi di navo. Timbimo tiya ta tinene ngu  ti hi fanelako ku ti veka ka mialakanyo yathu.

18. Ngu tihi ti pontu ta lisima mayelano ni lirando, hi nga bhula ngu tona ka gondo yiya?

¹⁸ Ngu kutxani ti txi lava hi simama hi kombisana lirando lo tsana? Nga ha hi nga tiwona ngu kona, hi txi kombisa lirando ka vanathu, hi kombisa lirando ka Jehovha. Hi li kombisisa kutxani lirando lathu ngu vanathu? Yimweyo ya tinzila, ngu va thavelela. Hi na sikota ‘kuzumba hi txi thavelelana’ ngu kususumetelwa ngu wumbilu. Hi nga simamisa kutxani hi txi kombisana lirando lo tsana? Ngu kumaha totshe ti hi nga tikotako kasi kudivalela tiphazamo ta vamwani.

19. Ngu kutxani nyamsi i di ta lisima ngutu ku kombisana lirando?

¹⁹ Ngu kutxani nyamsi i di ta lisima ngutu ku hi kombisana lirando? Wona txivangelo txi Pedro a nga txi womba: “Se magwito a sotshe simaha ma hafuhi. Ngu toneto, . . . khatalelani kurandana.” (1 Pedro 4:7, 8) Mbimo yi magwito ya mafu yawa ma yako ma txi tshuketa, ngu tihi ti hi fanelako ku tiemela? Jesu a wombile tiya mayelano ni ti ti ndi no humelela vagondiswa vakwe: “Mi na vengelwa ngu votshe vathu, ngu mhaka ya ditina dangu.” (Mat. 24:9) Kasi kutsanisela livengo lonelo, ti lava hi simama hi di ni wumwewo. Hi txi maha toneto, mizamo ya Sathani yo lava ku hi hambanisa yi na feyila nguko hi na va hi di wumbilwe ngu lirando—i ku “txitsaniso txo hetiseka.”—Vakl. 3:14; Vaf. 2:1, 2.