1. Jehovha a ma wona njani malanda akwe?

DILANDA dimwani ni dimwani nda lisima dibanzani. Hambiku hi mahako mithumo yo hambanelani dibanzai hotshethu hi va lisima ni ku ha txi lava txivhuno txa vamwani. Mpostoli Paulo wa hi vhuna kuwona lisima la mhaka yiya. Ngu nzila yihi?

2. Ngu kuya ngu Vaefesu 4:16, ngu kutxani hi di fanete kuxoniphana ni kuthumisana?

² Nga ha ti nga wombwa ngu kona ka m’bhalo wu wu nga ñola msungo wa mhaka, Paulo a junyatisile ti to kha nga ho a fanelako kugela dilanda da Jehovha a txi khene: “Awe kha ni ku lavi.” (1 Vak. 12:21) Ti to dibanza diva ni wumweyo ti lava hi thumisana ni kuxoniphana. (Lera Vaefesu 4:16.) Ngako vanathu va txi thumisana ngu wumwewo va na dhundana ni ku dibanza di na tsana.

3. Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?

³ Ngu sihi siemo simwani asi ti lavako hi xonipha vamwani dibanzani? Ka gondo yiya hi na wona to madhota ma nga kombanisa kutxani txixonipho. Hi na tshumela hi wona to hi nga kombisisa kutxani txixonipho ka vanathu va va nga mbi teka mwendo kutekwa. Ngu magawito hi na wona ti to hi nga kombisisa kutxani txixonipho ka vanathu ava va si womba-wombi kwati lidimi lathu.

4. Ngu txihi txialakanyiso txi ku ka Varoma 12:10 a txi madhota ma fanelako ku txi londisa?

⁴ Otshe madhota masawulwa ngu moya wo sawuleka. Madhota ma ni wusikoti ni tiningo to hambanelana. (1 Vak. 12:17, 18) Vamwani va nga di kusawulwa kota madhota, se kha va na wuzivi wo tala. Mamwani madhota kha ma sikoti kumaha to tala ngu mhaka ya tanga ni malwati. Kha ku na didhota ni da dimwedo di fanelako kuwona didhota dimwani i si nga da txilo. Hahanze keto, didhota dimwani ni dimwani di fanele kulondisa txialakanyiso txa Paulo a txi txi ku ka Varoma 12:10.—Yi lere.

5. Madhota ma kombisanisa kutxani ti to ma xoniphana? Ngu kutxani toneto i di ta lisima?

⁵ Madhota ma kombisa ti to ma xoniphana ngu ku engiselana kha kwati. Vona va fanete kumaha toneto ngutu-ngutu mbimo yi va tshanganako ti to ve xolisisa mhaka yo kari. Ngu kutxani? Wona ti A Sentinela ya 1 ka Outubro wa 1988 yi wombako, yona yi womba tiya: “Madhota ma ti ziva ti to Kristu, ngu kuthumisa moya wo sawuleka, a nga thumisa didhota dimwani ni dimwani ti to di thumisa matshina a milayo ya Bhiblia kasi kululamisa txikarato mwendo kumaha txisungo txo kari. (Mith. 15:6-15) Moya wo sawuleka wu vhuna otshe madhota, kha wu sawuli.”

6. Madhota ma nga ti kombisisa kutxani ti to ma tiveka hahatshi ni ku thumisana, ni ku dibanza di nga wuyeliwa kutxani?

⁶ Didhota di di xoniphako vamwani kha di ti mahi maziva totshe ka mitshangano ya madhota. Kha di lavi ti to madhota mamwani me engisa dona dwe. Mwendo ku ta tinene ngu ti dona di wombako. Hahanze keto, dona di veka mawonelo a dona ngu kutiveka hahatshi. Mbimo yi vamwani va vekako mawonelo awe, dona da engisela kwati. Txa lisima ngutu, dona di tiemiste kubhulela madhota kulowe ati a ti manako ka Bhiblia ni kulondisa mkongomiso wa ‘txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari.’ (Mat. 24:45-47) Ngako madhota ma txi xuxa timhaka ngul lirando ni kuxoniphana ti na ma vhuna ti to me maha  sisungo sa sinene a si si tsanisako dibanza.—Jak. 3:17, 18.

7. Jesu a txi wonisa kutxani ava va nga mbi teka mwendo kutekwa?

⁷ Mabanzani ku ni vanathu ava va nga txhadha ni va se i ku ti mwaya. Kambe ku ni vanathu vamwani va nga mbi teka mwendo kutekwa. Se hi fanete ku va ñola njani ava va nga mbi teka mwendo kutekwa? Hi fanete kuetetela Jesu ka mhaka yiya. Mbimo yi a nga ti ha mafuni ene ka txhadha. Ene a simamile a di digwenda a txi veka mapimo ka mthumo wo txhumayela. Jesu kha womba ti to kuva digwenda mwendo kutxhadha njirumo ka Makristu. Hambiketo, ene a wombile ti to Makristu mamwani ma da sawula kwa mbi txhadha. (Mat. 19:11, 12) Jesu a txi va xonipha ava va nga mbi teka mwendo kutekwa. Ene kha va tekela hahatshi ava va nga mbi txhadha, mwendo kuva wona nga vo luza txhokari.

8. Ngu kuya ku 1 Vakorinto 7:7-9, ngu tihi ati Paulo a nga kuzeta Makristu ku me ti maha?

⁸ Kufana ni Jesu mpostoli Paulo a hetisisile txiavelo txakwe i di digwenda. Paulo kha womba to kutxhadha ti bihile. Kambe ene a wombile to m’thu o ti sawulela. Hambiketo, Paulo a kuzitile Makristu ku me thumela Jehovha ma sa txhadha. (Lera 1 Vakorinto 7:7-9.) Ti ha kubasani ti to Paulo a si ma tekeli hahatshi Makristu ya ma nga sa txhadha. Ngu toneto, a sawute Timoti awu i nga ti digwenda ti to e hetisisa wutixamuleli wa hombe. * (Vaf. 2:19-22) Se ti hakubasani ti to kasi ku m’thu e hetisisa txiavelo txakwe, kha ti yi ngu ti to a txhadhile mwendo kha txhadha.—1 Vak. 7:32-35, 38.

9. Hi fanete ku yi wonisa kutxani mhaka ya ku txhadha ni kwa mbi txhadha?

⁹ Jesu ni Paulo kha va womba to Makristu ma fanete kutxhadha mwendo kwa mbi txhadha. Se athu hi fanete ku yi wonisa kutxani mhaka yiya? A Sentinela ya 1 ka Outubro wa 2012 yi wombile tiya ngu mhaka yiya: “Kutxhadha ni kwa mbi txhada i ningo ayi yi tako ngu ka Txizimu.  . . Jehovha kha woni wugwenda i di mhaka ya tingana mwendo yo tsetsisa.” Eto ti hi maha hi wona vanathu va va nga mbi txhadha i di va lisima dibanzani.

10. Hi nga kombisisa kutxani ti to ha xonipha vanathu va va nga teka ni kwa mbi teka?

 ¹⁰ Hi nga kombisisa kutxani ti to ha xonipha matipfelo ya va va nga mbi txhadha? Ti lava hi khumbula ti to Makristu mamwani magwenda nguku va nga sawula kwa mbi txhadha. Kasi vamwani kha va se txhadha nguko kha va se mana m’thu awu va mu lavako. Ku ni vanathu vamwani ava i ku magwenda ngu kufelwa. Ti si nga ni mhaka ni siemo, ina ndinene kuwotisa mwananthu awu a nga mbi txhadha ti to ngu kutxani a sa txhadha? Ina ndinene ku mu pulanisela m’thu wo txhadha nayo? Ditshuri ti to vamwani va kombela txivhuno va txi lava m’thu wo txhadha nayo. Se ngako a sa kombela, u pimisa ti to a na tipfisa kutxani ngako u txi zumbela ku mu pulanisela m’thu wo txhadha nayo? (1 Vat. 4:11; 1 Tim. 5:13) A hi wone ati vanathu vamwani ava va nga mbi txhadha va nga ti womba ngu mhaka yiya.

11-12. Ngu tihi ati ti nga hetako mtamo vanathu va va mbi teka mwendo kutekwa?

¹¹ Muwoneleli mmwani awu a nga mbi txhadha a humelelako ka mthumo wakwe a womba ti to kwa mbi txhadha ta wuyelisa. Kambe, ene wa guma mtamo ngako vanathu vamwani va txi mu wotisa tiya: “Ngu kutxani u sa txhadha?” Hambi va txi mu wotisa nguko kulava ku muvhuna. Mwanathu mmwani wa txiwamna a thumako Bhetele a womba tiya: “Mbimo yimwani vanathu va ni maha ni txi tipfa nga kuva digwenda ta tsetsisa. Eto ti ni maha ni wona nga kuva digwenda hi nga ningo, kambe m’rwalo.”

¹² Mwanathu wa txisikati awu a nga mbi txhadha a thumako Bhetele a wombile tiya: “Vahuweleli vamwani va pimisa ti to votshe va va nga mbi txhadha va bhisi ngu kulava m’thu wo txhadha nayo. Mwendo va londola mbimo yi vanathu va nga manana ti to ve xola m’thu wo txhadha nayo. Dikhambi dimwani ti lavile ni enda ni ya ka ditiko dimwani ti to ni ya hetisisa txiavelo txi ni nga ti ningilwe ngu Bhetele. Mwanathu wu ni nga bwakela kwakwe a ti ni mitshangano ditshiku donedo. Ene a eni gete to dibanzani kwawe ku ni vanathu vambidi va txiwamna va tanga yangu. A tshumete e ni gela ti to hi nga ku o ni lavela dijaha. Kambe mbimo yi hi nga hoka Nyumbani ka Mfumo mwanathu wule a ni tekile hi ya ka vanathu vale va vambidi va majaha ti to hi ya bhula. Phela hotshethu vavararu hi to kaye.”

13. Ngu sihi sikombiso si nga kuzeta mmwanathu mmwani awu a si se kutekwa?

¹³ Mwanathu mmwani awu a nga mbi tekwa wa txisikati a thumako Bhetele a khene: “Ni ziva vanathu vamwani va hombe va nga mbi txhadha va thumako kota vanyaphandule, va dinganisela, va veka mapimo ka mthumo wawe, mba nene ni ku va tsakile ka mthumo wawe. Vona va vhuna ngutu dibanza. Vona va kombisa kudinganisela ni ku kha va ti guleti ngu kwa mbi txhadha, mwendo ku ti wona i si nga va txilo nguko va nga mbi txhahda ve va ni timwaya.” Eto timaha dibanzani kutsakisa. Votshe va tipfa va txi xoniphwa ni ku i di va lisima. Kha nga ho a tipfako a txi tsetsisa mwendo kuwonelwa hahatshi. Ni ku, kha nga ho wa tshuku kupinda vamwani mwendo ku va nombwe. Mmwani ni mwani wa ti ziva to mbwa lisima dibanzani.

14. Hi nga kombisisa kutxani txixonipho ka vanathu va va nga mbi txhadha?

¹⁴ Vanathu va va nga mbi teka ni kutekwa va tsaka ngako dibanza di txi wona tifanelo tawe ta lisima i si nga ku va tekela hahatshi nguko va nga mbi txhadha. Kha ha fanela ku va tsetsa kambe hi fanete kuninga lisima kuthembeka kwawe. Hi txi maha toneto, vanathu va va nga mbi txhadha va na mbi tipfa va txi  gelwa tiya: “Awe kha ni ku lavi.” (1 Vak. 12:21) Vona va na ti wona va txi xoniphwa ni ku tipfa i di va lisima dibanzani.

15. Ngu kuhi kutxitxa aku vamwani va ku mahako ti to ve hetisisa mthumo wawe ka Jehovha?

¹⁵ Nyamsi vahuweleli vo tala va gonda tidimi timwani ti to ve yisa masoni mthumo wo txhumayela. Ti to ve maha toneto, va txitxa to kari ka wutomi wawe. Vona va khukhile ka dibanza di kuwombwa-wombwako lidimi lawe ve ya vhuneta ka dibanza adi di ku ni txilaveko adi kuwomba-wombwako lidimi limwani. (Mith. 16:9) Txisungo txiya m’thu o ti mahela apune ti to e kota kuandisa mthumo wakwe ka Jehovha. Hambiku ti nga tekako malembe ti to ve womba-womba kwati lidimi la liphya, kambe vona txivhuno txa hombe dibanzani. Tifanelo ta tinene ni wuzivi wawe ta tsanisa dibanza. Ngu ditshuri ha va ninga lisima vanathu va vo tiemisela kuvhuna dibanza!

16. Nji txani txi kombisako tito mwanathu wa faneleka kuthuma kota didhota mwendo dilanda da wuthumeli?

¹⁶ Mmidi wa madhota kha wa fanela kutsivela mwanathu ku e thuma kota didhota mwendo dilanda da wuthumeli ngu ti to kha womba-wombi kwati lidimi li li wombawo-mbwako ka wukhalo wonewo. Madhota ma fanete kuwonisisa to ina mwanathu eneyo a ni tifanelo ti ti lavekako ka wu a dinganako kuthuma kota didhota mwendo dilanda da wuthumeli, i si nga kuwona to ina wa womba-womba kwati lidimi ali li thumiswako ka dibanza donedo.—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tit. 1:5-9.

17. Ngu txihi txisungo atxi ava va nga rura ve ya ka ditiko dimwani va fanelako ku txi maha?

¹⁷ Timwaya timwani ti rurile ti ya ka ditiko dimwani ti to ti ya barama mwendo kumana mthumo. Se ti nga maha vanana ve ya gonda lidimi li li gondiswako txikolwani. Ti nga maha vaveleki ve gonda lidimi la liphya ti to ve mana mthumo. Se va nga maha txani i di ti to ka ditiko donedo ku ni dibanza mwendo mtxawa awu wu thumisako lidimi lawe? Vaveleki va va fenete ve maha txisungu txa ti to va fanete ve xalela hani mitshangano. Va na xalela ka dibanza adi kuthumiswako lidimi la ditiko donedo mwendo ka dibanza amu kuthumiswako lidimi lawe?

18. Ngu kuya ngu Vagalatiya 6:5, hi nga kombisisa kutxani ti to ha xonipha txisungo atxi m’thu a nga txi maha?

¹⁸ Msungo wa mwaya ngu wona wu fanelako kusunga ti to wu na ya xalela hani mitshangano. Aku i ku txisungo txa m’thu ni m’thu , ene ngene a fanelao kusunga ati ti no vhuna mwaya wakwe. (Lera Vagalatiya 6:5.) Athu hi fanete kuxonipha txisungo txonetxo. Ti si nga ni mhaka ni ti a nga ti sawula, athu hi fanete ku hi amukela mwaya wonewo ngu lirando.—Var. 15:7.

19. Ngu txihi txisungo a txi mwaya wu fanelako kumaha mkombelo wu si se kutximaha?

 ¹⁹ Timwaya timwani ta sunga kuxalela mitshangano ka mabanza ya kuthumiswako lidimi li li wombwa-wombwako ngu vaveleki kambe li si ziwi kwati ngu vanana. Ngako dibanza di di ka wukhalo wu kuwombwa-wombwako lidimi li li thumiswako txikolwani ti nga maha vanana ti va karatela ku ve vhuneka mitshanganoni se va si kuli ngu didhawa da moya. Ngu kutxani? Nguko ti nga maha vanana va txi womba-womba lidimi li gondiswako se va si vhuneki dibanzani. Ti di ngeto msungo wa mwaya wu fanete kumaha mkombelo ka mhaka yi ya kasi kuziva kumaha txisungo a txi txi no vhuna vanana vakwe ve kula ngu didhawa da moya. Wu nga wona to wu vhuna vanana to ve pfisisa kuwomba-womba kwati lidimi lawe mwendo va ya ñola mitshangano ka dibanza di kuwombwa-wombwako lidimi li vanana va li pfisisako kwati. Ti si nga ni mhaka ni txisungo txi va nga txi sawula, vanathu va dibanza di mwaya wonewo wu nga di sawula va fanete kumaha totshe ti to mwaya wu tipfa wu txi xoniphwa ni kuningwa lisima.

20. Hi nga kombisisa kutxani ti to ha xonipha vanathu va va si womba-wombi kwati lidimi lathu?

²⁰ Nga ha hi nga ti wona ngu kona, ka mabanza a mangi hi na mana vanathu ava va karatelako kugonda lidimi la liphya. Vanathu vonevo ti nga va karatela kuwomba ta mbiluni. Ngako hi si veki mapimo ka kutandeka kwawe kuwomba-womba lidimi lathu hi na wona lirando ni minavelo yawe yo lava kuthumela Jehovha. Ngako hi txi wonisisa tifanelo tawe ta tinene hi na va ninga lisima ni ku va xonipha. Se kwa mbi womba-womba kwati lidimi lathu kha ti na mbi va txivangelo txo va gela tiya: “Awe kha ni ku lavi.”

21-22. Ngu yihi lungelo ayi hotshethu hi ku nayo?

²¹ Jehovha a ningile mmwani ni mmwani wathu lungelo ya hombe yo va ni mthumo wa lisima dibanzani. Ti si nga ni mhaka ni ti to hi txhadhile mwendo nem, hi vaphya mwendo hi kute ngu tanga, ha womba-womba kwati lidimi mwendo nem hotshethu hi va lisima ka Jehovha ni ka vanathu.—Var. 12:4, 5; Vakl. 3:10, 11.

²² Hotshethu a hi simaneni hi ti karatela kumaha ati hi nga ti gonda ka txifananiso atxi Paulo a nga txi womba ngu mmidi. Hi txi maha toneto ti na hi vhuna kuwona ti to mthumo wumwani ni wumwani awu hi wu mahako mbwa lisima ka sengeletano ya Jehovha.