Tixamulo ta siwotiso sa vagondi
Mavingu 24:16 yi womba tiya: “Nguko awule wo lulama hambi a txi wa mtxhanu ni kumbidi, ngu magwito a na wuka.” Ina ndimana yiya yi womba-womba ngu m’thu awu a mahako sionho ngu kuphinda-phinda e gwita e divalelwa ngu Txizimu?
Ahim-him, ndimana yiya kha yi wombi eto. Yona yi womba-womba ngu m’thu wu a mananako ni sikarato ngu kuphinda-phinda, kambe e sikota kuwuka, i ku ti to wa timisela.
Wona ati tindimana timwani ati ti yelanako ni ndimana yiya ti ti wombako: “Awe m’bihi, u nga baramele m’ti wa m’thu wo lulama hambi kuhanda nyumbani kwakwe. Nguko awule wo lulama hambi a txi wa mtxhanu ni kumbidi, ngu magwito a na wuka; aniko vabihi va na ti gumula kubihani. Ngako a txi wa mlala wako, u nga tsake, hambi a txi ti gumula, yi nga tsake ngutu mbilu yako.”—Mav. 24: 15-17.
Vathu vo tala va pimisa ti to ndimana 16 yi womba-womba ngu m’thu wu a mahako sionho ngu kuphinda-phinda, e gwita e tisola e tshumela e va ni wuxaka ni Txizimu. Vathangeli vambidi va wukhongeli va Britânia va womba ti to vafundisi va kale ni va ngweno va txhamusela ndimana yiya ngu nzila yoneyo. Vathangeli vonevo va wukhongeli va tshumete ve womba ti to mawonelo oneya ma womba to: ‘M’thu wo lulama a nga maha sionho sa hombe kambe kha leki kuranda Txizimu, ni ku wa wuka e tisola dikhambi dimwani ni dimwani a wako.’ Mawonelo oneyo ma tsakisa avale va si tikarateliko kuleka kumaha sionho. Vona va nga pimisa ti to hambi ni txo maha sionho ngu kuwiyeletela, Txizimu txi na zumbela kudivalela.
Mawonelo oneyo ma hambana ngutu ni ti ndimana 16 yi wombako tona.
Dipswi da Txigiki di di ku ‘kuwa’, adi di ku ka tindimana 16 ni 17, di nga thumiswa ngu tinzila to hambana-hambana. Dona di nga va di txi womba kuwa ka ditshuri, ko fana ni kuhumbwa u wa, kuwa ngu txitimwi ka nyumba, mwendo txomaha txi txi wa. (Dhewut. 22:4, 8; Amosi 9:9) Dona di nga tshumela di thumiswa ngu nzila yo fanekisela, yo fana ni ti di nga thumisiswa tona ka mapswi ya malondiselako: “MKOMA wa komba vathu nzila yakwe, wa vhikela avale va mtsakisako. Mlulami hambi a txi wa kha weli mphelo, nguko MKOMA a na mu ñola ngu diwoko e wuka.”—Mas. 37:23, 24; Mav. 11:5; 13:17; 17:20.
M’gondisi Edward H. Plumptre a womba tiya: “Dipswi da Txihebheru a di di ku [“kuwa”] kha di thumiselwi ka m’thu wu a mahako sionho.” M’gondisi mmwani nene a womba tiya mayelano ni ndimana 16: “Kuxanisa malanda a Txizimu ngu tidyela dikanju ha mmidi nguko ona ma na humelela kasi vabihi kha va humeleli!”
Mavingu 24:16 kha womba-wombi ngu m’thu wu a “welako” txionhoni ngu makhambi o tala, kambe a womba-womba ngu m’thu wu a mananako ni sikarato ngu kuphinda-phinda. Ka mafu yawa a Sathani, vathu vo lulama va nga manana ni sikarato sa malwati ni simwani. Vona va themba ti to Jehovha a na va vhuna ve xula sikarato soneso ni kuhumelela. Malanda a Txizimu ma manana ni sikarato so tala kambe ma humelela. Ngu kutxani? Nguko Bhiblia yi thembisa tiya: “MKOMA a hafuhi ka vale va m’dhanako; avale va m’dhanako ngu ditshuri.”—Mas. 41:1-3; 145:14-19.
“Wo lulama” kha tsaki ngako a txi wona vamwani va txi xaniseka. Kuhambana nito, ene wa thaveleleka ngu kuziva to: “Avale va thavako Txizimu, va na kateka, nguko va thava masoni ka Txizimu.”—Ekl. 8:11-13; Jobe 31:3-6; Mas. 27:5, 6.