GONDO 29
Mbimo yi ni ku ni dikhodho ngu yo mbimo ni ku ni mtamo
“Ani na tsaka kutandekani kwangu, kurukwani kwangu, kupwatani kwangu, kunyenywani kwangu, kuxanisekani kwangu, ngu mhaka ya Kristu.”—2 VAK. 12:10.
NDANDO 38 Txizimu txi na kutsanisa
ATI HI NO TI GONDA *
1. Ngu tihi ati mpostoli Paulo a nga txi ti tumela?
MPOSTOLI Paulo a txi tiwona ti to mbimo yimwani a ti va ni dikhodho. Ene a tumete ti to mmidi wakwe ‘wu ti onheka,’ se eto ti txi mu karatela kumaha ati i ku ta tinene, ni ku hi nga mbimo yotshe ayi Jehovha a nga ti xamula mikombelo ya Paulo nga ti ene a nga txi ti lavisa tona. (2 Vak. 4:16; 12:7-9; Var. 7:21-23) Paulo a txi ti ziva ti to valala vakwe va ti mu wona kota m’thu wo tandeka. * Kambe ene kha tumelela ti to mawonelo o biha a vamwani mwendo kutandeka kwakwe ku mu maha e tipfa i si nga wa txilo.—2 Vak. 10:10-12, 17, 18.
2. Ngu kuya ngu 2 Vakorinto 12:9, 10, ngu yihi gondo ya lisima ayi Paulo a nga yi mana?
2 Gondo ayi Paulo a nga yi mana ngu yiya: M’thu a nga sikota kuva ni mtamo hambi a di ni dikhodho. (Lera 2 Vakorinto 12:9, 10.) Jehovha a gete Paulo ti to mtamo Wakwe wa “komba ngu kuhetiseka ahawa ku ku ni kutandeka,” ti wombako ti to Jehovha a ningile Paulo mtamo awu a nga ti wulava. Txo khata he woneni to ngu kutxani hi sa fanela kudhudhumela ngako vakaneti va txi hi ruketela.
TSAKA NGU KURUKWA NGU VAKANETI
3. Ngu ku txani hi txi tsaka ngu kurukwa?
3 Awalo a tsakelako kurukwa. Valala vathu va nga hi xurula ngu mapswi, se ngako hi txi zumbela kupimisa ngu ti Mav. 24:10, NM) Se hi nga maha txani hi txi rukwa ngu valala? Hi nga etetela Paulo hi ‘tsaka . . . ngu kurukwa.’ (2 Vak. 12:10) Ngu kutxani? Nguko hi txi rukwa ni kuxaniswa njikombiso txo ngu ditshuri hi vagondiswa va Jesu. (1 Pedro 4:14) Jesu a gete vagondiswa vakwe ti to va ndi na xaniswa. (Joh. 15:18-20) Ngu toneto ti nga maheka ka mbimo ya vapostoli. Ka mbimo yoneyo, vathu ava va nga ti ka mahenyelo a Txigriki, va ti teka Makristu kota vathu vo tandeka ni vo mbi vhuna txilo. Pedro ni Johani kumweko ni Makristu mamwani va txi wonwa ngu Vajudha “i di vathu dwe.” (Mith. 4:13) Makristu ma txi woneka kota vathu vo tandeka. Nguko ma si pateki ka politika ni ku ma si belele tiyimbi, se ka vathu Makristu ma txi woneka i ti vathu vo hambana ni vamwani.
va nga womba, ti nga hi thela dikhodho. (4. Ina Makristu o khata ma emile kutxhumayela ngu mhaka yo kanetwa ngu valala?
4 Ina Makristu o khata ma emile kutxhumayela ngu mhaka yo kanetwa ngu valala? Nadha. Ngu txikombiso, mpostoli Pedro ni Johani va txi ti wona i di lungelo kuxaniswa ngu kota yo txhumayela ni ku londisa Kristu. (Mith. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Vagondiswa va si nga ni txivangelo txo va ni tingana. Ngu ditshuri Makristu ale o tiveka hahatshi ma mahile mithumo ya hombe kupinda valala vawe. Ngu txikombiso, mabhuku mamwani a mu ka Bhiblia aya ni konku ma tsanisako vathu ni ku va ninga themba ngu vona va nga bhala. Mfumo wu va nga txi womba-womba ngu wona se wa fuma ni ku i si nga kale wu na fuma mafu otshe. (Mat. 24:14) Se mifumo yile yi nga ti xanisa Makristu yi fanile ni mwando, kambe konkuwa Makristu ale o thembeka mbakoma va nzumani. Kasi vakaneti vawe va bwete mafu; se hambi va txo thuka ve ta wuswa, ti na lava ve ta tumela kufumwa ngu ona Makristu ale va nga ti ma nyenya.—Mtu. 5:10.
5. Ngu kuya ngu Johani 15:19, ngu txani vathu va Jehovha va txi wonelwa hahatshi?
5 Nyamsi vathu vo tala va hi txhepeta ni ku hi poyila. Vona va alakanya ti to vathu va Jehovha vathu vo divala vo mbi vhuna txilo. Ngu kutxani? Nguko athu kha hi tumelelani ni mawonelo a ditiko. Hi maha mizamo yo tiveka hahatshi, yo va vo thutha ni kuengisa. Kambe, vathu vo tala va tsakela vathu vo tiguleta, vo tigela ni va vo mbi engisa. I si ngeto dwe kha hi beli ka timhaka ta politika, nem kha hiyi wusotxhwani. Athu kha hi nga txipani tximwetxo ni ditiko, ngu toneto vathu va tolovela ku hi tekela hahatshi.—Lera Johani 15:19; Var. 12:2.
6. Ngu tihi ati Jehovha a ti mahako ngu kuthumisa vathu vakwe?
6 Ku si nga ni mhaka ni ti vathu va hi wonisako tona, Jehovha wa hi thumisa ti to hi maha mithumo yo xamalisa. Ngu kuthumisa vathu vakwe Jehovha a maha ti to kutxhumayelwa ngutu kupinda kale. Malanda a Jehovha ma humisa marevhista ngu tidimi ta tingi, ni ku ma thumisa Bhiblia ti to me vhuna vathu vo tala ti to ve va ni wutomi wo tsakisa. I Jehovha a dhumiswako ngu totshe ti va ti mahako. Ene a thumisa vathu va va wonekako nga kha va vhuni txilo ti to e maha mithumo ya hombe. Awe ko? Ina Jehovha a nga kuvhuna ti to u va ni mtamo? U fanete kumaha txani ti to u mana txivhuno txa Jehovha? Hi na bhula ngu timhaka tiraru ati hi ti gondako ka txikombiso txa mpostoli Paulo.
U NGA THEMBI MTAMO WAKO
7. Ngu yihi gondo hi yi manako ka txikombiso txa Paulo?
7 Ka txikombiso txa Paulo hi mana gondo yiya: U txi thumela Jehovha u nga thembe mtamo mwendo wusikoti wako. Ngu kuya ngu mawonelo a ditiko Paulo a ti ni sivangelo so tala so tiguleta ni ku ti themba. Ene a veleketwe Tarso i nga ti didhoropa da nduma khe Roma. Didhoropa da Tarso di ti ganyile ni ku di ti ziwa ngu sikolwa sa hombe. Paulo a ti gondile ngutu. Ene a gondisilwe ngu Gamaliyele i nga ti mmweyo wa m’gondisi wa hombe wa Vajudha. (Mith. 5:34; 22:3) Ku ve ni mbimo yi Vajudha va nga ti bayethanyana ka Paulo. Ene a ti khene: “Amu ka txijudha ni ti va pala vavangi va tanga yangu, ni va lihunzu la ka kwathu.” (Vag. 1:13, 14; Mith. 26:4) Paulo a si thembi ngutu mtamo mwendo wusikoti wakwe.
8. Ngu kuya ngu Vafilipiya 3:8, Paulo a txi si wonisa kutxani asi vamwani va nga txi siwona si di ni lisima? Ngu kutxani a nga ti ‘tsaka kutandekani kwakwe’?
8 Ngu ku ti tsakela, Paulo a lekile silo sotshe asi si nga txi mu maha eva ni mtamo ngu mawonelo a ditiko. Ngu ditshuri, asi vamwani va nga txi siwona si di ni lisima, ene a txi si wona i di “nzambwa.” (Lera Vafilipiya 3:8.) Paulo ti mu bavete ngu ku va mlondiseli wa Kristu. Ene a ti vengelwa ngu vathu va ditikoni kwakwe. (Mith. 23:12-14) Ene a peketetwe ni ku betwa jele ngu Varoma kulowe. (Mith. 16:19-24, 37) I si ngeto dwe, Paulo a ti karateka ngu kwa mbi hetiseka kwakwe. (Var. 7:21-25) Kambe ene kha tumelela ti to vakaneti mwendo kwa mbi hetiseka kwakwe ku mu thela dikhodho. Ene a to ‘tsaka kutandekani kwakwe.’ Ngu kutxani? Nguko yotshe mbimo ayi a nga ti va ni dikhodho, a txi sikota kuwona mtamo wa Txizimu wu txi mu vhuna.—2 Vak. 4:7; 12:10.
9. Hi fanete hi si wonisa kutxani silo si si hi mahako hi tiwona hi si nga va txilo?
9 Hi txi lava kuningwa mtamo ngu Jehovha, hi nga pimiseni ti to lisima lathu li woneka ngu mtamo wu hi ku nawo, sikolwa si hi nga gonda, ditiko dathu mwendo male yi hi ku nayo. Silo soneso hi nga sona si hi mahako hi va ni lisima ka Jehovha. Ngu ditshuri, hagari ka vathu va Jehovha, “kha ku 1 Vak. 1:26, 27) U nga teki ati vathu va ti wonako i di ta lisima ti kutsivela ku thumela Jehovha. Hahanze keto tiwone i di mkhanjo wo wona mtamo wa Jehovha wu txi thuma kwako. Ngu txikombiso ngaku u txi thava vathu ava va kanetako, maha mkombelo ka Jehovha ti to u si kota ku emela likholo lako ngu txibindi. (Vaef. 6:19, 20) Ngako u txi lwisana ni malwati o mbi pinda, kombela Jehovha ti to e ku ninga mtamo kasiku u kota kumaha ati u ti kotako ka mthumo wakwe. Mbimo yi u wonako xamulo ya mikombelo yako, likholo lako loya li txi tsana.
nga ho vazivi vavangi ngu mapimiselo a txithu, hambi va mtamo, hambi va i ku sivelekwa.” Hahanze keto, Jehovha a sawute ku thumisa vathu va “ku ambi banga ha ditikoni.” (GONDA KA MALANDA A JEHOVHA A KALE
10. Ngu kutxani hi txi gonda ngu sikombiso sa mu ka Bhiblia asi si nga wombwa ka Vahebheru 11:32-34?
10 Ka Paulo kugonda Mibhalo i di ta lisima. Mbimo yotshe Paulo a ti gonda Dipswi da Txizimu, se ene a gondile timhaka to tala ka sikombiso sa malanda a Jehovha asi si nga ti bhatwe amu ka Bhibia. Mbimo yi Paulo a nga bhalela Makristu a Vahebheru, a ma gete ti to ve wonisisa kwati sikombiso sa malanda a Jehovha a kale. (Lera Vahebheru 11:32-34.) He woni txikombiso txa Mkoma Dhavhidha. Ene a txi vengelwa ngu valala vakwe, ni ku a tshumete e wukelwa ngu vangana vakwe. Kualakanyisisa ngu toneto ti nga maha ti di vhunile Paulo ni ku ti nga hi vhuna nathu.
11. Ngu kutxani Dhavhidha a nga ti woneka nga hi nga wa txilo ka Goliya? (Wona mfota wa kapa.)
11 Ka Goliya, Dhavhidha a ti woneka i di txipwili. Mbimo yi Goliya a nga wona Dhavhidha “a to mueyisa.” Phela Goliya i ti wa hombe ngutu ka Dhavhidha ni ku ene i ti disotxhwa da kale. Dhavhidha i ti ngadi fanyana nem a si zivi txilo ngu yimbi, ni ku a txi woneka nga kha na mtamo wo lwa ni Goliya. Hambiku Dhavhidha a nga ti woneka nga kha na kulwa ni Goliya, kambe ene a lwite nayo. Ene a thembile mtamo wa Jehovha, ngu toneto a xute mlala wakwe.—1 Sam. 17:41-45, 50.
12. Ngu txihi txikarato tximwani atxi Dhavhidha a nga manana natxo?
12 Dhavhidha a mananile ni txikarato tximwani atxi txi nga ndi no mu maha e tipfa a si na mtamo. Ene a ti thumela Sawule i nga ti mkoma wa Israyeli awu a nga sawulwa ngu Txizimu. Makhatoni, mkoma Sawule a txi m’dhunda Dhavhidha. Ngu kutsimbila ka mbimo, ngu mhaka yo ti kulisa, Sawule a bavete Dhavhidha. Sawule a khatile kudyiseta Dhavhidha, e tshumela e lava ku m’daya.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.
13. Dhavhidha a mahile txani mbimo yi a nga ti dyisetwa ngu Sawule?
13 Hambiku Dhavhidha a nga ti dyisetwa ngu Sawule, ene a simamile e mu xonipha ngako i nga ti mkoma wo Sawulwa ngu Jehovha. (1 Sam. 24:6) Dhavhidha kha sola Jehovha ngu ti Sawule a nga txi mu mahela. Hahanze keto, Dhavhidha a thembile Jehovha ti to a ndi na mninga mtamo wo wonisana ni txikarato.—Mas 18:1, wona ka mapswi o thanga.
14. Sikarato sa Paulo ni Dhavhidha si fana ngu nzila yihi?
14 Mpostoli Paulo a mananile ni sikarato so fana ni sa Dhavhidha. Valala va Paulo va ti ni mtamo ku m’pinda. Vakoma vo tala va ti mu vengela Paulo. Makhambi o tala vona va rumete ti to Paulo e pekwa ni betwa jele. Kufana ni Dhavhidha, ene a dyisetilwe ngu 2 Vak. 12:11; Vaf. 3:18) Kambe ene a si koti kuxula votshe ava va nga ti mu wukela. A mahisile kutxani? Ene a simamile e txhumayela hambiku a nga ti kanetwa. Ene a simamile e thembeka ka vanawe hambi va txi ta ve phazama. I si ngeto dwe, ene a thembekile ka Jehovha kala kuza e fa. (2 Tim. 4:8) Paulo a xute sikarato i si nga ngu mtamo wakwe, kambe a ti themba Jehovha.
va va nga ti fanete ku mu randa. Hambi vamwani dibanzani va mu wukete. (15. Hi nga maha txani va txi hi xanisa? Hi nga ti kotisa kutxani toneto?
15 Ina nawe wa xaniswa ngu vangana txikolwani, mthumoni mwendo ngu maxaka aya i si ngako Tifakazi? Ina u khala kuxaniswa ngu mwanathu dibanzani? Ngako u di mananile ni txiemo txo nga toneto, khumbula Dhavhidha ni Paulo. Awe u nga sikota ‘kuxula to biha ngu ta tinene.’ (Var. 12:21) Kambe u nga lwisani navo, nga Dhavhidha ni Goliya, awe zama kugondisa ditshuri vathu va timbilu ta tinene. Awe u nga sikota kumaha toneto ngu kuxamula siwotiso sa vathu ngu kuthumisa Bhiblia; ngu kuxonipha ni kukombisa wunene ka va va ku xanisako, u tshumela u maha wunene ka votshe kupata ni valala vako.—Mat. 5:44; 1 Pedro 3:15-17.
AMUKELA TXIVHUNO TXA VAMWANI
16-17. Ngu tihi ati Paulo a nga mbi ti divala?
16 Na a si se gonda ditshuri Paulo a sina txixonipho futhi a txi xanisa vagondiswa va Jesu. (Mith. 7:58; 1 Tim. 1:13) Paulo awu a nga ti ziwa to i Sawule a ti thawa ngu Makristu. Ti lavile ku Jesu apune e kawuka Paulo. A di nzumani, Jesu a bwabwatile ni Paulo e tshumela e mmaha dibhofu. Ti to e tshumela e wona, ti lavile ku Paulo eya kombela kuvhunwa ngu va a nga ti va dyisa khayi-khayi. Ngu tiveka hahatshi, Paulo a tumete kuhanyiswa ngu Mkristu awu a nga ti dhanwa ku i Ananiya.—Mith. 9:3-9, 17, 18.
17 Ngu kutshimbila ka mbimo Paulo a ve Mkristu wa nduma ka otshe mabanza. Ene Vakl. 4:10, 11.
kha yi divala gondo ayi a nga gondiswa ngu Jesu mbimo yi a nga ti bela Dhamasku. Paulo a simamile eva wo tiveka hahatshi, e tumela kuvhunwa ngu vanawe. Ene a ti woni ti to ngu vona va mu “thavelelako.”—18. Ngu kutxani mbimo yimwani ti txi karata kuamukela txivhuno txa vamwani?
18 Hi nga gonda txani ka Paulo? Ti nga maha mbimo yi hi nga khata kugonda ditshuri, ti txi hi hehukela kutumela kuvhunwa ngu vamwani. Ka mbimo yoneyo hi txi tipfa hi di ngadi vanana ka timhaka ta moya, se hi ti lava kugonda to tala. (1 Vak. 3:1, 2) Nyamsi ko? Ngako hi di ni malembe o tala hi txi thumela Jehovha hi di ni wusikoti wo tala, ina ha simama hi tumela kuvhunwa ngu vamwani? Eto ti nga thuka ti karata ngako awu a hi ningako txivhuno a si nga ni malembe o tala i di Fakazi. Makhambi o tala Jehovha a thumisa vanathu ti to ve hi ninga mtamo awu hi wu lavako. (Var. 1:11, 12) Hi nga ti divaleni toneto hi txi lava ku Jehovha e simama e hi ninga mtamo.
19. Ngu kutxani Paulo a di sikoti kuthumela Jehovha?
19 Msana ko va Mkristu, Paulo a mahile timhaka to kari to xamalisa. Ngu kutxani? Nguko ene a gondile ti to kasi ku e thumela Jehovha kha ti yi ngu mtamo wakwe, sikolwa si a nga gonda, male mwendo lixaka lakwe, kambe tiya ngu ku tiveka hahatshi ni kuthemba Jehovha. Ngu toneto, tiemisele kuetetela txikombiso txa Paulo ngu kumaha tiya: 1) Ngu kuthemba Jehovha; 2) kugonda ngu sikombiso sa mu ka Bhiblia; ni 3) kuamukela txivhuno txa vanathu. Hi txi maha tiya, Jehovha a na hi vhuna ti to hi va ni mtamo mbimo yi hi tipfako hi di ni dikhodho!
NDANDO 71 Hi dibutho da Jehovha!
^ par. 5 Ka gondo yiya hi na bhula ngu txikombiso txa Paulo. Hi na wona to, hi txi tiveka hahatshi, Jehovha a na hi ninga mtamo wo tiyisela kupoyilelwa ni kuxula dikhodho.
^ par. 1 TITXHAMUSELO TA MAPSWI O KARATA: Dikhodho ngu guma mtamo ngu mhaka ya sivangelo so tala, so fana ni kwa mbi hetiseka, wusiwana, kulwala ni kwa mbi gonda ngutu. Ku engetela ka toneto, vathu va va hi nyenyako va duketa ku hi thela dikhodho ngu ku hi ruketela mwendo ku hi peka.
^ par. 57 TITXHAMUSELO TA MIFOTA 16: Mbimo yi Paulo a nga va Mkristu, a lekile sotshe asi si nga txi tsimbitisana ni mahanyelo a wufarisi. Silo soneso ti nga mha si ti pata mabhuku a milayo ya ditiko.
^ par. 61 TITXHAMUSELO TA MIFOTA 18: Mwanathu a txi kuzetelwa ngu vathumi kulowe ti to e pateka ka m’buso wo tshanganisa malembe a mthumi mmwani.