1. Ngu tihi ti Jehovha a nga timaha msana ko va Adhamu ni Evha va di onhile? (Genesisi 3:15)

 MSANA ko va Adhamu ni Evha va di gohile Jehovha a ningile themba ka liveleko la Adhamu ni Evha ngu thumisa wuprofeti awu wu nga bhalwa ka Genesisi 3:15.—Yi lere.

2. Ngu kutxani wuprofeti wa Genesisi 3:15 i di wa lisima?

² Wuprofeti wuwa wu maneka ka dibhuku do khata da Bhiblia. Hambi keto wona wa yelana ni ti ti nga bhalwa ka otshe mabhuku a mu ka Bhiblia. Kufana ni kola ayi yi kolarako mapajina a dibhuku ti to di va dimwedo, wuprofeti awu ku ka Genesisi 3:15 ngu wona wu nga ñola totshe timhaka ati ti nga bhalwa amu ka Bhiblia. Ti wombako ti to otshe mabhuku a Bhiblia ma womba-womba timhaka ti ti yelanako ni wuprofeti wonewo, wa ti to ku na rumelwa mhuluxi awu a no lovisa Sathani kumweko ni votshe valondeteli vakwe. * Eyo i na va kateko ya hombe ka votshe va va randako Jehovha!

3. Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?

³ Ka gondo yiya hi na xamula siwotiso asi si londiselako mayelano ni wuprofeti wu ku ka Genesisi 3:15. Txo khata: Mba mani ava va wombwako ka wuprofeti wuwa? Txa wumbidi: Wuprofeti wuwa wu hetiseka ngu nzila muni? Ni txa wuraru: Hi wuyeliswa kutxani ngu wuprofeti wuwa?

4. I mani “mnyoka”, ni ku hi ti zivisa kutxani?

⁴ Genesisi 3:14, 15 yi womba-womba ngu “mnyoka,” ni “liveleko” la mnyoka, ni ngu “wamsikati,” ni “liveleko” la wamsikati.  Se Bhiblia ya hi vhuna ku wona to mba mani vonevo. * He khate ngu kubhula ngu mnyoka. Mnyoka wa ditshuri wu nge sikoti ku pfisisa ati Jehovha a nga womba ka jaradhi ya Edheni. Se Jehovha atxi gela wulamuli wonewo ka txivangwa tximwani. I ti txihi txa kona? Dibhuku da Mtuletelo 12:9 da hi vhuna ku pfisisa mhaka yiya. Dona di womba ti to “mnyoka wa kale” ngene Sathani Dhiyabhulosi. Se mba mani ava va wombwako to mba liveleko la mnyoka?

5. Mba mani ava va patekako ka liveleko la mnyoka?

⁵ Ngako Bhiblia yi txi womba-womba ngu liveleko ngu nzila yo fanekisela yi womba ava va pimisako ni kuhanya ngu nzila yo fana ni ya tate wawe wo fanekisela. Se liveleko la mnyoka li pata sivangwa sa moya kumweko ni vathu ava va kanetako Jehovha ni ku wukela vathu vakwe ku fana ni Sathani. Se kupata ti ngelozi ati ti nga leka siavelo sawe nzumani ti ta ha mafuni ka timbimo ta Nowa, kumweko ni vathu ava va ku ni mahanyelo o tekelela tate wawe Dhiyabhulosi.—Gen. 6:1, 2; Joh. 8:44; 1 Joh. 5:19; Judha 6.

6. Ngu kutxani hi nga wombako ti to “wamsikati” ku si wombwi Evha?

⁶ Konkuwa he woni to “wamsikati” i mani. Ene i si nga Evha. Ngu kutxani? Ngu txivangelo txiya. Wuprofeti wu womba ti to liveleko la wamsikati li di na “ganyata” msungo wa mnyoka. Nga ha hi nga ti wona ngu kona, mnyoka txivangwa txa moya i ku Sathani se kha nga ho wa liveleko la Evha i ku votshe vathu vo mbi hetiseka a nga sikota kuganyata msungo wa Sathani. Se i mani a no ganyata msungo wa Sathani?

7. Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Mtuletelo 12:1, 2, 5, 10, i mani wamsikati a wu wombwako ka Genesisi 3:15?

⁷ Wamsikati awu a nga wombwa ka Genesisi 3:15 wa txhamuselwa ka dibhuku do gwita da  Bhiblia. (Lera Mtuletelo 12:1, 2, 5, 10.) Awuwa hi nga wamsikati wa nyama, nguko dibhuku da Mtuletelo di womba to wamsikati wuwa a ni mtxima hahatshi ka mikondo yakwe ni m’bhoti wa 12 wa tinyeleti ha msungo kwakwe. Ene a veleka mwanana wo mbi toloveleka i ku Mfumo wa Txizimu. Se aku Mfumo wuwa i ku wa nzumani se nene wamsikati wuwa a fanela ku va wa nzumani. Ene a emela sengeletano ya Jehovha ya nzumani ayi yi wumbwako ngu sivangwa sakwe sa moya so thembeka.—Vag. 4:26.

8. I mani parte yo khata ya liveleko la wamsikati, ni ku a khatile ku va liveleko dilembe muni? (Genesisi 22:15-18)

⁸ Bhiblia ya hi vhuna kutumbula to ngu yihi parte yo khata ya liveleko la wamsikati. Parte yoneyo yi di fanete ku va ya liveleko la Abrahamu. (Lera Genesisi 22:15-18.) Wuprofeti wu kombisa ti to Jesu a tumbulukile ka wamwamna wuwa wo thembeka. (Luka 3:23, 34) Ni ku liveleko lonelo li sa fanela ku gwitela ko va liveleko la nyama dwe nguko kuwombwa ti to lona li di na ganyata Sathani Dhiyabhulosi li mu lovisa. Ngu toneto mbimo yi Jesu a nga di ni 30 wa malembe ene a sawutwe ngu moya wo sawuleka ti to eva Mwanana wa Txizimu. Ka mbimo yoneyo a nga sawulwa ngu yona, Jesu a vile parte yo khata ya liveleko la wamsikati. (Vag. 3:16) Msana kova Jesu a ti fite e tshumela e wuswa Txizimu txi “mningile wudhumo ni kupfaliswa” txi tshumela txi mninga “mtamo wotshe . . . nzumani ni ha mafuni,” ku pata ni mtamo wa “ku fuvisa mithumo ya Sathani.”—Vaheb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Joh. 3:8.

9-10. a) Mba mani vamwani ava va wumbako liveleko la wamsikati, ni ku vona va khata kumaha parte yoneyo mbimo muni? b) Konkuwa hi na bhula ngu txani?

⁹ Kambe ku ni parte ya wumbidi ya liveleko liya. Mpostoli Paulo a gete Makristu kulowe a ya ma nga sawulwa ti to: “Se ngako mi di va ka Kristu, ngu konaho mi liveleko la Abrahamu, ni sidya-thomba ngu mhaka ya txithembiso.” (Vag. 3:28, 29) Mbimo yi Jehovha a sawulako Mkristu ngu moya wo sawuleka, m’thu eneyo a maha parte ya liveleko la wamsikati. Se liveleko la wamsikati ali li nga wombwa ka Genesisi 3:15, li wumbwa ngu Jesu kumweko ni va 144.000 ava va no fuma nayo. (Mtu. 14:1) Se votshe vava va nga sawulwa ngu moya wo sawuleka va tekelela Tate wawe Jehovha Txizimu.

¹⁰ Aku se hi nga wona to mba mani ava va wombwako ka Genesisi 3:15, konkuwa he woni to Jehovha a hetisisa kutxani wuprofeti wuwa ni ku athu hi wuyeliswa kutxani.

11. I ngu nzila muni liveleko la wamsikati li nga lumwa “txizenende”?

¹¹ Ngu kuya ngu wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15, mnyoka wu da luma txizenende txa liveleko la wamsikati. Eto ti mahekile mbimo yi Sathani a nga kuzetela Vajudha kumweko ni Varoma ti to ve daya mwanana wa Txizimu. (Luka 23:13, 20-24) Kufana ni kuva m’thu a di ni txilonda ka txizenende a nga tandekako kutsimbila, ngu ha kufanako mbimo yi Jesu a nga dawa a heta 3 wa masiku a di fite, ene kha si kota kumaha txilo nguko a si hanyi.—Mat. 16:21.

12. Wu na ganyatiswa kutxani msungo wa Sathani, ni ku ngu mbimo muni?

¹² Kasi ku wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15 wu hetiseka, Jesu a sina ku simama a di fite. Ngu kutxani? Nguku ngu kuya ngu wuprofeti wonewo liveleko li di na ganyata msungo wa mnyoka. Atiya ti womba ti to Jesu ti di na lava e wuka ka vakufa, ti fanako ni kova a txo holiswa txilonda txakwe txa txizenende. Ni ku ngu ditshuri ngu ditshiku da wuraru a wusilwe ngu ka vakufa e ta va txivangwa txa moya atxi txi no mbi thuka txi fa. Yi txi na hoka mbimo yi  Jehovha a nga yi sawula, Jesu a na ganyata msungo wa Sathani ti wombako ku mlovisa da magwito. (Vaheb. 2:14) Ava va no fuma kumweko ni Kristu, va na pateka ko lovisa votshe valala va Txizimu i ku liveleko la mnyoka.—Mtu. 17:14; 20:4, 10. *

13. Hi wuyeliswa kutxani ngu ku hetiseka ka wuprofeti wuwa nyamsi?

¹³ Kota dilanda adi di nga ti ningetela ka Txizimu, awe wa wuyelwa ngutu ngu ku hetiseka ka wuprofeti wuwa. Mbimo yi Jesu a nga di hamafuni kota m’thu wa nyama a si kotile kuetetela Tate wakwe ngu nzila yo hetiseka. (Joh. 14:9) Ngu kona ha kwakwe athu hi sikoti kuziva ni kuranda Jehovha Txizimu. Hi tshumela hi wuyelwa ngu tigondo ta Jesu ni mkongomiso awu a ningako mabanza ya Wukristu nyamsi. Ene a hi gondisile kuhanya ngu nzila ayi yi no hi vhuna ti to hi tsakelwa ngu Jehovha. Hi tshumela hi wuyelwa ngu kulumwa ka txizenende txakwe i ku lifo lakwe. Ngu nzila muni? Mbimo yi Jesu a nga fa a ningete mnoha wakwe kota mphaxo wo hetiseka kasi ku “hi basisa ka sotshe sionho.”—1 Joh. 1:7.

14. Hi ti zivisa kutxani to mapswi ya Jehovha a nga womba ka jaradhi ya Edheni kha ma hetiseka mbimo yi ma nga wombwa ngu yona? Txhamusela.

¹⁴ Mapswi ya Jehovha a nga ma womba ka jaradhi ya Edheni, ma si na ku hetiseka ngu yona mbimo yile Jehovha a nga ma womba ngu yona. Ti di na lava mbimo yo kari ti to wamsikati e veleka liveleko li li nga thembiswa. Ti di na lava mbimo ti to Sathani e sengeleta valondeteli vakwe, ni ku kuva ni livengo hagari ka tiveleko tiya ta timbidi. Ha wuyelwa ngutu ngu ziva wuprofeti wuwa, nguko ta hi txharihisa ka ti to ditiko diya di ku mmanzani ka Sathani di ti na nyenya votshe vakhozeli va Txizimu. Jesu a wombile ti ti fanako mayelano ni wuprofeti wonewo. (Marku 13:13; Joh. 17:14) Athu ha ku wona ku hetiseka ka wuprofeti wuwa ngutu-ngutu ka masiku yawa hi hanyako ka wona. Ngu nzila muni?

15. Ngu kutxani Sathani a txi hi nyenya ngutu, kambe ngu kutxani hi sa fanela kuthava?

¹⁵ Msana kova Jesu a di vekilwe ka txikhalo txa wukoma ngu 1914, Sathani a rinzilwe ha mafuni. Ene a kona hawa hamafuni a txi tenderukela a txi rinzela ditshiku dakwe, di a no ta loviswa ngu dona. (Mtu. 12:9, 12) Kambe ene kha zumbi ngu mawoko. A ha aku kona Sathani a to kwaaa ngu txiviti, se ene a zama ku mboxisa txiviti txonetxo ngu wukela vathu va Txizimu. (Mtu. 12:13, 17) Ngu toneto livengo lakwe ngu vathu va Txizimu, liya li txi engeteleka ngutu. Hambi keto kha ha fanela kuthava Sathani kumweko ni valondeteli vakwe. Hahanze keto hi fanete hi kombisa kuthemba aku Mpostoli Paulo a nga kukombisa mbimo yi a nga bhala tiya: “Ngako Txizimu txi di kumweko ni nathu, i mani a no hi wukela kani?” (Var. 8:31) Athu hi na ni kuthemba ka Jehovha nguku nga ha hi nga ti wona ngu kona ku tala ka wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15 se wu hetisekile.

16-18. Curtis, Ursula, ni Jessica va wuyelisilwe kutxani ngu kupfisisa wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15?

¹⁶ Sithembiso sa Jehovha asi si ku ka Genesisi 3:15 si nga hi vhuna kuwonisana ni sikarato asi hi no manana naso. Murumiwa mmwani awu a dhanwako ku i Curtis awu a thumelako Guam, a womba tiya: “Mbimo yimwani na manana ni sikarato ni ku guma mtamo, ati ti mahako ti to ti ni karatela kuengisa Jehovha. Kambe kualakanyisisa ngu wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15 ta ni vhuna ti to ni simama ni veka themba yangu ka Jehovha.” Curtis a yi rinzete  ngu maso yo bhilivila mbimo yi Jehovha a no gumisa sotshe sikarato asi hi mananako naso.

¹⁷ Mwanathu mmwani wa txisikati a dhanwako ku i Ursula, wa khe Bavaria a womba ti to kupfisisa wuprofeti wu wu ku ka Genesisi 3:15, ti mu vhuni ti to e tsaniseka ti to ngu ditshuri Bhiblia yi pimisilwe ngu Txizimu. A tshumete e wona ti to wuprofeti wumwani wu ku mu ka Bhiblia wa yelana ni wuprofeti wuwa, se eto ti mu tsakisile ngutu. Ene a tshumela e womba tiya: “Mbimo yi ni nga gonda ti to Jehovha a tekete ku maha txo kari mbimo yi Adhamu ni Evha va nga onha kasi ku hi ninga themba, eto ti ni gwesile ngutu.”

¹⁸ Jessica, wa khe Micronésia, a womba tiya: “Ni nga di ni txi khumbula ti ni nga ti pfisa tona mbimo yi ni nga tumbula ti to ni mani ditshuri. Wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15 wu txo hetiseka. Atiya ti ni vhuni ku khumbula ti to wutomi awu ni wu hanyako nyamsi hi nga wutomi wa ditshuri. Ni ku wuprofeti wuwa wu ni vhuni kutsanisa likholo langu ka ti to ku thumela Jehovha ti hi maha kuva ni wutomi wunene konkuwa, ni kutshumela hi ta va ni wutomi wa ditshuri mbimo yi yi tako.”

19. Ngu kutxani hi nga tsanisekako ti to txienge txo gwita ka wuprofeti wuwa wa Genesisi 3:15 txi na hetiseka?

¹⁹ Nga ha hi nga tiwona ngu kona wuprofeti awu wu ku ka Genesisi 3:15 wa hetiseka. Se ha ti ziva ti to kuwombwa mani ngu liveleko la wamsikati ni ngu liveleko la mnyoka. Jesu, i ku parte yo khata ka liveleko la wamsikati a hote ka txilonda txakwe txo lumwa ngu mnyoka ni ku konkuwa, i Mkoma wa wudhumo awu a no mbi thuka e fa. Ni ku kusawulwa ka ava va lumbako parte ya wumbidi ya liveleko liya ku hafuhi ni kugwita. Akuwa txienge txo khata ka wuprofeti wuwa txi nga hetiseka ha tsaniseka ti to txienge txo gwita i ku kuganyatwa ka msungo wa mnyoka ni txona txi na hetiseka. Vathu ava va no ta va di thembekile ka Txizimu va na ta khululeka mbimo yi Sathani a no ta loviswa da magwito. Na yi si nzi kuhoka mbimo yoneyo, simama, u nga godholi, Txizimu txathu txi thembekile. Ngu kuthumisa liveleko la wamsikati ene a na tisa makatekwa a matanda-kubhala ka “yotshe mifumo ya ha mafuni.”—Gen. 22:18.