GONDO 12
Lirando li nga hi vhunisa kutxani hi txi vengelwa?
“Txileleto txi ni txi siyako kwanu ngu txiya: Randanani. Ngako ditiko di txi mi vengela, ti ziveni ti to di thangile ngu ngani di txi ni vengela.”—JOH. 15:17, 18.
NDANDO 129 Hi na simama hi timisela
ATI HI NO TI GONDA *
1. Ngu kuya ngu Matewu 24:9, ngu kutxani ti si hi xamatisi kuva hi txi vengelwa?
JEHOVHA a hi vangile ngu nzila yo hi randana. Ngu toneto ngako m’thu a txi hi vengela ta panda, ti tshumela ti hi maha hi thava. Ngu txikombiso, mwanathu wu a dhanwako ku i Georgina wa Europa a womba tiya: “Mbimo yi ni nga ti ni 14 wa malembe mame a ti ni vengela ngu kuva ni di Fakazi. Ni tipfite ni si nga wa txilo ni tshumela ni pimisa to dhevhi no va txijwalume.” * Mwanthu mmwani awu a dhanwako ku i Danylo a bhate tiya: “Mbimo yi ni nga pekwa ngu disotxhwa ni ku ni ruketela di tshumela di ni dhukisela ngu ku ni ku Fakazi ya Jehovha, ni thavile ni tshumela ni tipfa ni di mapara.” Kuvengelwa ta panda, hambiketo kha ti hi dhukisi. Jesu a wombile ti to eto ti ndi na maheka.—Lera Matewu 24:9.
2-3. Ngu kutxani valondeteli va Jesu va txi vengelwa?
2 Valondeteli va Jesu va ndi na vengelwa. Ngu kutxani? Nguku i ‘singako va ditiko.’ (Joh. 15:17-19) Eto ti maha ti to hambiku hi xoniphako wukoma ha lamba ku wu khozela ni ku kha hi khozeli asi si emelako wukoma wonewo. Athu hi khozela Jehovha dwe. Athu hi ema ni ti to Txizimu ngu txona txi ku ni fanelo yo fuma, i ku ti Sathani ni “liveleko” lakwe va lumako ni makwasa va txi ti kaneta. (Gen. 3:1-5, 15) Athu ha txhumayela ti to Mfumo wa Txizimu, ngu wona dwe wu no heta kuxaniseka, ni ti to ku si nga kale wu na fuvisa votshe ava va wu wukelako. (Dhan. 2:44; Mtu. 19:19-21) Eyo i thenga yo tsakisa ka vathu vo lulama, kambe ka vabihi dikhombo.—Mas. 37:10, 11.
Judha 7) Aku hi hanyako ngu milayo ya Bhiblia yo lulama, vathu vo tala va hi poyilela ni ku va kha vona kha hi lavi kuhanya ni vathu.—1 Pedro 4:3, 4.
3 Athu hi tshumela hi vengelwa nguko hi engisako milayo ya Jehovha yo lulama. Milayo yoneyo ya hambana ngutu ni mahanyelo a ditiko diya a nzambwa. Ngu txikombiso, vathu vo tala va ti wona ti sa biha kumaha timhaka ta mataho to thisa to fana ni ti nga ti mahwa Sodhoma ni Gomora aha Txizimu txi ngaza txi va lovisa. (4. Ngu tihi tifanelo ati ti nga hi vhunako ngako hi txi vengelwa?
4 Nji txani txi no hi vhuna hi timisela mbimo yi vathu va hi vengelako ni ku hi ruketela? Ti lava hi kholwa ti to Jehovha a na hi vhuna. Likholo lathu txitxhavangu atxi hi “no vhika ngu txona siholoma sa mndilo sa m’bihi.” (Vaef. 6:16) Kambe kha ti lavi hi gwitela kuva ni likholo dwe. Ti lava hi tshumela hi va ni lirando. Ngu kutxani? Nguko lirando “kha li kwati.” Lona la sikota kutimisela totshe to biha. (1 Vak. 13:4-7, 13) Konku a hi wone ti to lirando li hi ku nalo ngu Jehovha, ngu vanathu, ni ngu valala vathu, li nga hi vhunisa kutxani ngako hi txi vengelwa.
LIRANDO NGU JEHOVHA LI NA HI VHUNA
5. Lirando li Jesu a nga ti nalo ngu Jehovha li m’vhuni kumaha txani?
5 Ka wusiku awu Jesu a ndi no dawa ngu wona ene a gete valondiseli vakwe atiya: “Na mranda Tate, ni ti to ni mahisa ti ene Tate a nga ni leletisa tona.” (Joh. 14:31) Lirando li Jesu a nga ti nalo ngu Jehovha li m’vhuni ti to e tsanisela siduko. Ngako nathu hi ni lirando ngu Jehovha hi na maha ati ti fanako.
6. Ngu kuya ngu Varoma 5:3-5, malanda a Jehovha ma ti pfisa kutxani ngako ma txi vengelwa ngu mafu yawa?
6 Lirando ngu Txizimu li vhuni malanda o tala a Jehovha ti to me tsanisela kuxaniswa. Ngu txikombiso, mbimo yi vapostoli va nga sinziswa ngu vakoma va hombe va Vajudha ti to ve leka kutxhumayela, lirando li va nga ti nalo ngu Jehovha li va susumetete ku ve ‘engisa Txizimu kupinda kuengisa vathu.’ (Mith. 5:29; 1 Joh. 5:3) Ngu ha kufanako lirando lonelo la tsanisa vanathu nyamsi, vamwani ka vona va ema va di tsani hambi va txi wukelwa ngu vakoma va hombe. Hahanze ko guma mtamo athu ha tsaka ngako hi txi vengelwa ngu mafu yawa.—Mith. 5:41; lera Varoma 5:3-5.
7. Hi nga maha txani ngako siro sa mwaya wathu si txi hi wukela?
7 Txo panda ngutu ngu wukelwa ngu siro sa mwaya. Mbimo yi hi khatako kugonda ditshuri vamwani va mwayani kwathu va nga pimisa ti to ho timetwa. Vamwani va nga pimisa ti to kha ti teki. (Fananisa ni Marku 3:21.) Vona va nga hi dyisa khayikhayi va txi zama ku hi lekisa. Eto kha ta fanela ku hi xamatisa. Jesu a ti khene: “Valala va m’thu va na va i di va nyumbani kwakwe.” (Mat. 10:36) Ku si nga ni mhaka ni ti maxaka athu ma hi ñolisako tona, kha ha fanela ku ma wona kota valala. Kuhambana nito, ngako hi txi randa ngutu Jehovha hi na tshumela hi randa ni vathu. (Mat. 22:37-39) Kambe kha hi na mbi thuka hi leka kuhanya ngu milayo ya Bhiblia ngu kulava kutsakisa vathu.
8-9. Nji txani txi nga vhuna Georgina ti to e simama e tsanisela hambiku a nga ti kanetwa?
8 Georgina, awu hi nga womba-womba ngu ngene makhatoni, a sikoti kuema a di tsani ku singa ni mhaka ni kukanetwa ngu mame wakwe. Ene a womba tiya: “Ani ni mame hi khatile kugonda Bhiblia ni Tifakazi ta Jehovha. Ku di pindile 6 wa mitxima ni khatile kuya mitshanganoni kambe mame a ni jikete. Ni tumbute ti to ene a ti xengetetwe ngu
vaapostata i ku vathu ava va nga tsukula ditshuri, se a ti thumisa tipulani tawe mbimo yi a nga ti ni wukela. Ene a tshumete e ni ruketela, e ni peka ni ku ni gwatela misisi, ni ku tshumela e hangalasela mabhuku angu. Mbimo yi ninga ti ni 15 wa malembe ni bhabhatisilwe. Mame a zamile ku ni lekisa kuthumela Jehovha ngu ku ni teka e ya ni beta amu ku nga ti sijwalume. Konemo vathu va kona va ti dhaha ni kumahetela wugevenga. Kukanetwa ta panda ngutu, ngutu-ngutu u txi kanetwa ngu m’thu wu a nga ti fanete ku ku randa ni ku khatalela.”9 Nji txani txi nga vhuna Georgina ti to e tsanisela? Ene a womba tiya: “Ditshiku di mame a nga ni wukela ni ti ngadi kuheta kulera Bhiblia yotshe. Ni ti tsanisekile ti to ni ti mani ditshuri se eto ti ti ni tshuketisa ngutu hafuhi ni Jehovha. Mbimo yotshe ni txi maha mkombelo se ene a txi ni engisa. Mbimo yi ni nga ti zumba akhe mame a nga ni veka, mwanathu mmwani a ni tekile ni ya zumba nayo m’tini kwakwe. Ka mbimo yoneyo vanathu va ti ni tsanisa mbimo yi ni nga tiya mitshanganoni. Vona va ti fana ni mwaya wangu. Ni ti woni ti to ngu ditshuri Jehovha a ni mtamo kupinda votshe valala vathu.”
10. Ngu tihi ti hi nga thembako ti to Jehovha a na hi mahela?
10 Mpostoli Paulo a bhate ti to kha txi ngaho atxi txi nga ‘hi hambanisako ni lirando la Txizimu, li nga kombekiswa ngu Kristu Jesu Mkoma wathu.’ (Var. 8:38, 39) Hambiku mbimo yimwani hi nga xanisekako, Jehovha mbimo yotshe a didhawani kwathu ene a na hi thavelela ni ku hi tsanisa. Ni ku nga ha hi nga ti wona ngu kona ka txikombiso txa Georgina, Jehovha mbimo yotshe wa hi vhuna ngu kuthumisa vanathu.
LIRANDO NGU VANATHU LI NGA HI VHUNA
11. Lirando ali Jesu a nga li txhamusela ka Johani 15:12, 13, li va vhunisile kutxani vagondiswa vakwe? Womba txikombiso.
11 Ka wusiku wu Jesu a ndi no fa ngu wona ene a khumbutisile vagondiswa vakwe ti to ve randana. (Lera Johani 15:12, 13.) Ene a ti ti ziva ti to ngako va txi randana ti na va vhuna ti to ve va ni wumwewo ni kutsanisela sikarato sa mafu yawa. Wona ti ti nga humelela ka dibanza da Tesalonika. Neti di nga simekwa, vanathu va khatile kuxaniswa. Hambiketo, vanathu va vite txikombiso txa txinene txo simama va di thembekile ni kukombisana lirando. (1 Vat. 1:3, 6, 7) Mpostoli Paulo a va kuzetile ti to ve ya “masoni” ve kombisana lirando hambi. (1 Vat. 4:9, 10) Lirando li ndi na va susumetela ti to ve thavelela ava va nga guma mtamo ni kutsanisa ava va nga godhola. (1 Vat. 5:14) Vona va engisile txialakanyiso txa Paulo, nguko ka dipapilo da wumbidi adi a nga bhala ku di gumile dilembe, ene a wombile tiya: “Kurandana ka engeteleka mndani ka mmweyo ni mmweyo wanu motshe.” (2 Vat. 1:3-5) Lirando lawe li va vhuni ti to ve tsanisela kuxaniswa.
12. Vanathu va kombisanisile kutxani lirando ka ditiko di ku nga ti ni yimbi?
12 Wona txikombiso txa Danylo ni msikati wakwe. Mbimo yi ku ngati ni yimbi ka ditiko dawe, vona va simamile ve ya mitshanganoni ni kumaha ti va nga txi tikota ka mthumo wo txhumayela ni ku vhuna vanathu. Ditshiku dimwani Danylo a tshuketetwe ngu masotxhwa. Ene a womba tiya: “Vona va hi sinzisile ku ni landula likholo langu. Mbimo yi nga lamba, vona va ni dhukisete ngu ku ni sanzeka txibhamo ha mnsungo, ve hophosela moyani. Va si se khukha va ti kha vona va na wiya ve ta pfinya msikati wangu. Ngu txikuluveta vanathu va hi tekile ngu txitimela ve hi yisa ka ditiko dimwani. Kha ni nge li divali lirando li vanathu va nga hi kombisa. Mbimo yi nga hoka ka ditiko dileya, vanathu va wukhalo wonewo va hi vhuni ngu sakudya, ve hi lavela mthumo ni wukhalo wo zumba ka wona. Eto ti mahile ti to nathu hi kota kuamukela vanathu va nga ti tutuma yimbi.” Atiya ti kombisa ti to lirando la vanathu li nga hi vhuna ti to hi tsanisela.
KURANDA VALALA TI NGA HI VHUNA
13. Moya wo sawuleka wu nga i vhunisa kutxani hi tsanisela hambi hi txi vengelwa?
13 Jesu a gete valondeteli vakwe ti to ve randa valala vawe. (Mat. 5:44, 45) U ti wonisa kutxani kuranda valala vako? Ina ta hehuka? Nadha! Kambe hi nga ti kota ngu kuvhunwa ngu moya wo sawuleka. Mihando ya moya wo sawuleka yi pata lirando, kutimisela, kutshambisa, kuthutha ni kutipimela. (Vag. 5:22, 23) Tifanelo tiya ta hi vhuna ku hi tsanisela hi txi vengelwa. Vo tala ava i nga ti vakaneti va lekile kuva vakaneti nguku vamna vawe, vasikati, vanana mwendo vaakelani vawe va nga kombisa tifanelo tiya ta Txizimu. Vathu vamwani ava i nga ti vakaneti, konku se i vanathu. Ngako u txi ti wona ti txi karata kuranda ava va kuxanisako ngu ku u thumelako Jehovha kombela moya wakwe wo sawuleka. (Luka 11:13) Tshumela u tsaniseka ti to milayo ya Jehovha ngu yona mbimo yotshe i ku ya yinene.—Mav. 3:5-7.
14-15. Dibhuku da Varoma 12:17-21, di m’vhunisile kutxani Yasmeen ti to e kombisa lirando ka mwana wakwe hambi ku a nga ti m’vengela?
14 Wona txikombiso txa mwanathu mmweyo awu a dhanwako ku i Yasmeen. Mbimo yi a nga bhabhatiswa, mwamna wakwe a pimisile ti to a to timetwa. Se a duketile kulava ku m’lekisa kuthumela Jehovha. Ene a tshumete e kuzetela maxaka, mfundisi wo kari ni mloyi ti to ve m’dhukisela ve tshumela ve m’lumbeta ti to a lava kuleka mwaya. Mwamna wakwe a tshumete e ya ruketela vanathu va di mitshanganoni. Yasmeen a ti dila ngu kona ha ko ñolwa ngu nzila ya tshofu.
15 Mbimo yi Yasmeen a nga tiya mitshanganoni vanathu va ti mu thavelela ni ku m’tsanisa. Madhota ma m’kuzetile ti to e thumisa txialakanyiso atxi txi ku ka Varoma 12:17-21. (Yi lere.) Yasmeen a womba tiya: “Atiya ti si hehuki. Kambe ni kombete Jehovha to e ni vhuna ni thumisa txialakanyiso txa mu ka Bhiblia. Se mbimo yi mwamna wangu a nga ti ni geletela mapswi a nzambwa ni ti mu divalela. Ni mbimo yi a nga ti ni ruketela ni txi mu xamula ngu kuthutha. Mbimo yi a nga ti lwala ni txi mu khatalela.”
16-17. Hi nga gonda txani ka txikombiso txa Yasmeen?
16 Yasmeen a wuyetwe ngu kukombisa lirando ka mwamna wakwe. Ene a womba tiya: “Mwamna wangu a khatile ku ni themba nguko mbimo yotshe ni ti womba ditshuri. Ene a txi ni engisela khakwati mbimo yi ni nga ti womba-womba nayo ngu ta likholo langu. Ni ku a tumete ku hi va ni kudikha ha mwayani. Konku wa ni tumelela ti to ni ya mitshanganoni. Mwaya wathu wu txitxile ngu nzila yo xamatisa konku wu ni kudikha ka hombe. Ni navela ti to mwamna wangu e tsakela ditshuri, hi thumela kumweko Jehovha.”
17 Txikombiso txa Yasmeen txi kombisa ti to lirando “la divalela totshe, . . . la rinzela totshe, la timisela totshe.” (1 Vak. 13:4, 7) Kuvengelwa ku ni m’tamo ni ku ka panda, kambe lirando nda hombe ka totsheto. Lona la gwesa mbilu. Ni ku lirando la tsakisa mbilu ya Jehovha. Hambi i di ti to awu a hi vengelako wa simama e hi vengela, athu hi nga simama hi tsaka. Ti mahisa kutxani toneto?
HI NGA TSAKA HI TXI VENGELWA
18. Ngu kutxani hi txi tsaka hi txi vengelwa?
18 Jesu a ti khene: “Mi katekile anu, ngako Luka 6:22) Athu kha hi njo ya dimela kuvengelwa. Nem kha hi nga va matisunge. Se ngu kutxani hi txi tsaka mbimo yi hi vengelwako? Ngu mhaka ya sivangelo si sa siraru. Txo khata, ngako hi txi tsanisela kuvengelwa hi tsakisa Jehovha. (1 Pedro 4:13, 14) Txa wumbidi, mbimo yi tsaniselako kuvengelwa likholo lathu lo ya li tsana. (1 Pedro 1:7) Txa wuraru, ngako hi txi tsanisela hi na mana hakelo ya wutomi wo mbi guma.—Var. 2:6, 7.
vathu va txi mi zonda.” (19. Ngu kutxani vapostoli va di tsakile hambi va di kwapetwe?
19 Mbimo yi Jesu a nga ti ngadi kuwuswa, vagondiswa vakwe va tsakile ngu kuhuwelela mayelano ni kuwuswa kwakwe. Msana kova va di kwapetwe ni kutsimbiswa kutxhumayela, vona va tsakile. Ngu kutxani? Nguko va ti “maneka va di ha mtengoni ka vale va ku ni fanelo yo xupheka ngu mhaka ya ditina da Jesu.” (Mith. 5:40-42) Lirando li va nga ti nalo ngu mgondisi wawe, li va mahile va si thavi valala vawe. Vona va kombisile lirando lonelo ngu kuhuwelela mahungu a manene va “si humuli.” Mtalo wa vanathu nyamsi va simama ve thumela Jehovha va di thembekile ku si nga ni mhaka ni sikarato. Vona va ti ziva ti to Jehovha kha na mbi wu divala mthumo ni lirando ali va nga li kombisa ngu kona ha ka ditina dakwe.—Vaheb. 6:10.
20. Hi na ta bhula ngu txani ka gondo ayi yi londiselako?
20 Hi txi ngadi hi hanya ka mafu yawa a Sathani hi na vengelwa. (Joh. 15:19) Kambe kha ha fanela kuthava. Nga ha hi no tiwona ngu kona ka gondo yi yi londiselako, Jehovha ‘a na hi ninga kutsana, a na hi vhikela ka m’bihi.’ (2 Vat. 3:3) Ngu toneto a hi simameni hi randa Jehovha, hi randa vanathu, ni kuranda valala vathu. Ngako hi txi londisela txialakanyiso txiya hi na simama hi di ni wumwewo, hi tsana ngu didhawa da moya ni kutshumela hi tiveka hakubasani ti to lirando li ni mtamo kupinda kuvengelwa.
NDANDO 106 Sakulela fanelo ya lirando
^ par. 5 Ka gondo yiya hi na wona ti to lirando lathu ngu Jehovha, ngu vanathu ni ngu valala vathu li nga hi vhunisa kutxani hi timisela ngako hi txi vengelwa ngu mafu yawa. Hi na tshumela hi wona to ngu kutxani Jesu a di wombile ti to hi nga tsaka hambi va txi vengelwa.
^ par. 1 Matina mamwani ma txitxilwe.
^ par. 58 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Mbimo yi masotxhwa ma nga ti lava kudaya Danylo, vanathu va mu vhuni ene ni msikati wakwe ngu mu lavela wukhalo wo zumba ka wona.
^ par. 60 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Yasmeen a xanisilwe ngu mwamna wakwe, hambi keto madhota ma mu ningile txialakanyiso txa txinene. Ene a vite wamsikati wa mnene ni ku a khatalete mwamna wakwe mbimo yi a nga ti lwala.