1. Ngu kuya ngu Matewu 7:13, 14, i ngu nzila muni hi ku ka liendo?

HOTSHETHO hi ka liendo. Liendo liya li hi yisa ka mafu a maphya ka mfumo wa Txizimu. Ditshiku ni ditshiku hi zama ku hi si hambuki ka nzila yi yisako wutomini. Nga ha Jesu a nga womba ngu kona nzila yi yi khwete se mbimo yimwani ti nga karata ku tsimbila ka yona. (Lera Matewu 7:13, 14.) A ku hi nga mbi hetiseka ta hehuka ku hi huma hanzila.—Vag. 6:1.

2. Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya? (Wona dibhokiso di di “ Kutiveka hahatshi ka hi vhuna ku hi olola mazambo athu.”)

² Ngako hi txi lava ku simama ka nzila yo khwela ayi yi yisako wutomi, ti lava hi ti emisela ku maha kutxani ka mapimiselo athu dihanyo dathu ni simaho sathu. Mpostoli Paulo a kuzetile makristu a Korinto atxi khene: simamani mi “Ololwa.” (2 Vak. 13:11) Txialakanyiso txa thuma kwathu. Ka gondo yiya hi na wona nzila yi Bhiblia yi nga hi vhunako ngu yona kuolola tinzila tathu ni ku vanathu va va nga vitwa va nga hi vhunisa kutxani ku hi simama ka nzila yi yi yisako wutomini. Hi na tshumela hi wona to ngu kutxani ti txi lava mizamo ya hombe ti to hi londisa mkongomiso wu hi ningwako ngu sengeletano ya Jehovha. Ngu magwito hi na wona nzila yi kutiveka hahatshi ku nga hi vhunako kumaha kutxitxa ka wutomi wathu kambe hi si luzi litsako lo thumela Jehovha.

3. Dipswi da Txizimu di nga maha txani kwathu?

³ Ti nga lava mizamo ti to hi xolisisa mialakanyo yathu ni matipfelo athu. Mbilu ya kanganyisa se eto ti nga maha ti to ti karata kuziva to yona yi na hi yisa hani. (Jer. 17:9) Ti nga hehuka ku “ti kanganyisa” hi ti timeta hi pune. (Jak. 1:22) Se ti lava hi thumisa Bhiblia ti to hi ti xolisisa. Dipswi da Txizimu di nga fukula ati ti ku mbiluni kwathu di “tumbula mialakanyo ni makungo a mbilu.” (Vaheb. 4:12, 13) I ku ti to Bhiblia yi thuma kota mtxhini wo popola, yi hi vhuna kuwona ti ti ku mndani, kambe  ti to hi amukela txivhuno txi txi ku mu ka Bhiblia ni txivhuno txi txi tako ngu ka vanathu, ti lava hi tiveka hahatshi.

4. Ngu tihi ti kombisako ku, Mkoma Sawule a ve m’thu wo ti guleta?

⁴ Ati Mkoma Sawule a nga maha ti kombisa ati ti nga humelelako ngako hi si tiveki hahatshi. Mkoma Sawule a ti ti guleta hakoza a si tumeli ti to mialakanyo yakwe ni simaho sakwe si ti fanete ku si ololwa. (Mas. 36:1, 2; Hab. 2:4) Atiya ti ti kombile mbimo yi Jehovha a nga ninga Sawule mkongomiso mayelano ni a nga ti fanete kumaha msana ko xula Vaamalekita. Kambe Sawule kha engisa Jehovha. Ni ku mbimo yi mprofeti Samuweli a nga mu kawuka ngu mhaka yiya ene kha tumela ti to a ti phazamile. Hahanze keto, ene a zamile kutiemelela e tshumela e pimisa to ati a nga ti mahile i singa ta txilo ni kulumbeta vamwani. (1 Sam. 15:13-24) Khumbula to masiku msana Sawule a kombisile moya wuwa. (1 Sam. 13:10-14) Dikhombo da kona, ene a tumelete ku mbilu yakwe yi va yo tigela. Ene kha tumela kuolola mialakanyo yakwe, se Jehovha kha mu tsakela ni ku a humile kwakwe.

5. Hi nga gonda txani ka txikombiso txa Sawule?

⁵ Hi nga gonda txani ka txikombiso txa Sawule? Txikombiso txa Sawule txi hi gondisa ti to hi fanete hi tixolisisa. Ngu toneto hi fanete hi ti wotisa tiya: Mbimo yi ni manako txialakanyiso amu ka Bhiblia, ina ni tolovela kutiemelela? Ina na tolovela kupimisa to ati ni ti mahako kha ta biha ngutu? Ina ni tolovela kulumbeta vamwani kuve ngani ni nga phazama? Ngako xamulo ya siwotiso soneso i di ina, ti lava hi olola mialakanyo yathu ni dihanyo dathu. Ngako hi si mahi toneto, kha hi nga vathu vo tiguleta ha koza Jehovha e hi tsukula hi si mahi vangana vakwe.—Jak. 4:6.

6. Womba kuhambana ku kuho ka Mkoma Sawule ni Mkoma Dhavhidha.

⁶ Hi nga wona kuhambana aku ku kuho ka Mkoma Sawule ni Mkoma Dhavidha wamwamna awu a nga ti randa “mlayo wa MKOMA.” (Mas. 1:1-3) Dhavhidha a txi tiziva to Jehovha a hulukisa ava va ti vekako hahatshi kambe a nyenya vo tiguleta. (2 Sam. 22:28) Se Dhavhidha a tumelete mlayo wa Jehovha wu olola mialakanyo yakwe. Ene a bhate tiya: “Nina dhumisa MKOMA awu a ni ningako sileletelo hambi ni hagari ka wusiku mialakanyo ya mndani ka mbilu yangu ya ni laya.”—Mas. 16:7.

7. Hi na maha txani ngako hi txi ti veka hahatshi?

⁷ Ngako hi txi ti veka hahatshi, hi na tumelela ti to Dipswi da Txizimu di lulamisa mialakanyo yathu ya walo yi si se hi yisa txionhoni. Bhiblia yi thuma kota dipswi adi di ku khene: “Nzila ngu yiya, tsimbila ngu yona.” Dipswi donedo di na hi alakanyisa ngako hi txi huma hanzila ngako ti txi lava hiya txineneni mwendo txibhabha. (Isaya 30:21) Ngako hi txi engisa Jehovha, ha wuyelwa ngu tinzila to tala. (Isaya 48:17) Ngu txikombiso, ngako hi txitikawuka hipune, hi na vayilela tingana to kawukwa ngu mmwani m’thu ni ku hi na kombisa to ha kholwa ku Jehovha a hi ñola kota vanana vakwe vo randeka ngutu, se eto ti na hi maha hi tshuketa hafuhi ni nene.—Vaheb. 12:7.

8. Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Jakobe 1:22-25, Dipswi da Txizimu di fana ni txibuko ngu nzila yihi?

⁸ Dipswi da Txizimu di thuma kota txibuko kwathu. (Lera Jakobe 1:22-25.) Mtalo wathu hi dhunda kutibuka ka txibuko hi si se khukha mtini. Atiya ti hi vhuna ku hi wona mu ti lavako hi lulamisa hi si se wonwa ngu vamwani. Ngu ha kufanako, ngako hi txi lera Bhiblia ditshiku ni ditshiku, hi na wona tinzila ati ti nga hi vhunako ku hi olola mialakanyo yathu ni mahanyelo athu. Mtalo wathu hi dhunda kulera mbhalo wa ditshiku mixo ni mixo hi si se kubelela yimwani mithumo. Atiya ti hi vhuna ku hi zumba ditshiku dotshe hi txi alakanyisisa ngu ti hi nga tigonda ni kuwona tinzila to ti thumisa.  Hahanze keto, ti lava hi tivekala txiemiso txo lera Bhiblia ditshiku ni ditshiku. Atiya ti nga woneka i si nga ta txilo, kambe tona ndimwani ta timhaka ta lisima ngutu ati ti nga hi vhunako ku hi simama hi tsimbila ka nzila yo khwela ngutu ayi yi yisako wutomini.

9. Mwanathu ti nga lava ku e hi vhuna ngako hi di mahile txani?

⁹ Ina u khala kuhambuka nzilani ya ditshuri ngu kumaha ati Jehovha a tinyenyako? (Mas. 73:2, 3) Se ngako mwanathu a di vite ni txibindi txo kuvhuna, ina u mu engisile ni kutshumela u thumisa txialakanyiso txakwe? Ngako u di engisile u mahile tona ni ku ha themba ti to awe wa tsaka ngutu ngu kuva mwanathu eneyo a di kuvhunile.—Mav. 1:5.

10. U na maha txani ngako mngana wako a txi kuvhuna?

¹⁰ Dipswi da Txizimu di hi gela tiya: “Kudayiswa ngu mngana i tshuko.” (Mav. 27:6) Ti lava kuwomba txani toneto? Alakanya ngu txikombiso txiya: Pimisa u txi lava kukawunyeta txitarato atxi kutsimbilako ngutu mimovha kuvete wo dheketela fone. Mbimo yi u belako txitaratoni khu woni madhawani. Ngu txikuluveta mngana wako e kuñola ngu diwoko e kuhumisa txitaratoni. Ene a kuñote e tiya ha koza u pswerukelanyana kambe kukundinda kwakwe ku kuhulukisile ti to u si pekwi ngu mmovha. Hambi i di ti to silonda soneso si na heta masiku si di ngadi si txi panda, ina awe u na muhenyela mngana wako ngukuva a di kuñote e kuhumisa txitaratoni? Ahim-him, awe u na bonga nguto mwanathu eneyo nguku a nga kuvhuna. Ngu ha kufanako, ngako mwanathu a txi kutxharihisa ti to mawomba-wombelo ako mwendo simaho sako kha si tsimbitisani ni milayo ya Txizimu ti nga kupanda makhatoni. Kambe, u nga msole mwendo kuhenya. Nguko eto ti nga va wupara. (Ekl. 7:9) Hahanze keto, m’bonge mngana wako ngu kuva a di vite ni txibindi txo e kuvhuna.

11. Nji txani txi nga mahako ku m’thu e lamba txivhuno?

¹¹ Nji txani txi nga mahako ti to m’thu e lamba txivhuno? Ngu tiguleta. Vathu vo tiguleta va dhunda “kulava kutsakisa tinzeve tawe ti nyakatelwako.” Vona va “hambukisa tinzeve tawe ka ditshuri.” (2 Tim. 4:3, 4) Vathu vonevo va pimisa to va ziva ngutu kupala vamwani se kha va lavi txivhuno. Kambe mpostoli Paulo a bhate tiya: “Ngako m’thu a txi pimisa ti to njilo, na i si nga txilo o tixenga apune.” (Vag. 6:3) Mkoma Solomoni a yi vekile ha kubasani mhaka yiya. Ene a bhate tiya: “I tshuko dijaha di i ku txisiwana di di txharihile, kupinda mfumeli wo kumba wa txiphuku-phuku awule a si tumeliko kukawukwa.”—Ekl. 4:13.

12. Hi gonda txani ka txikombiso txa mpostoli Pedro nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Vagalatiya 2:11-14?

¹² Wona txikombiso txa txinene txa mpostoli Pedro mbimo yi a nga kawukwa ha kubasani ngu mpostoli Pawulo. (Lera Vagalatiya 2:11-14.) Pedro nga a di muhenyete Paulo, kambe ene a vekile mapimo ka txialakanyiso i si nga ka ti a nga wombisa tona. Mpostoli Pedro a kombisile wutxhari, ene a tumete kukawukwa ni ku kha mu henyela Pawulo. Hahanze keto, ngu kutsimbila ka mbimo a dhani Paulo ku “mwanathu wo randeka.”—2 Pedro 3:15.

13. Ngu tihi ati u fanelako ku ti khumbula mbimo yi u ningelako txivhuno?

¹³ Ngako u txi wona to ta laveka kuninga txivhuno vamwani, ngu tihi ati u felako ku tikhumbula? U si se ningela txivhuno tiwotisi tiya: ‘Ina ka ni ngo timaha “wo lulama kupinda mpimo”?’ (Ekl. 7:16) M’thu wo lulama kupinda mpimo a tolovela kulamula vamwani i si nga ngu milayo ya Jehovha, kambe ngu mawonelo akwe. Ngu mtoloveto vathu vo ngeto kha va na wuxinji. Ngako u di tixolisisile upune u wona to ta laveka kuningela txivhuno, zama kuxolisisa kha  kwati txikarato txa kona u thumisa siwotiso asi si no vhuna mwanathu eneyo e wona mu a nga phazama. Tsaniseka ti to ati u ti wombako ti seketetwe mu ka mibhalo, u khumbula to Jehovha ngene i ku mlamuli i si nga awe. (Var. 14:10) Thumisa wutxhari wa mu ka Bhiblia, mbimo yi u ningelako txivhuno ni kuetetela wuxinji wa Jesu. (Mav. 3:5; Mat. 12:20) Ngu kutxani? Nguko ngako hi txi kombisa wuxinji vamwani, Jehovha nene a hi kombisa wuxinji.—Jak. 2:13.

14. Ngu tihi ati sengeletano ya Jehovha yi hi ningako?

¹⁴ Jehovha a hi tsimbitisa ka nzila yi yi yako wutomini ngu kuthumisa sengeletano yakwe ya ha mafuni, ayi yi thumisako mavhidhiyo, mabhuku ni mitshangano ti to si hi vhuna kuthumisa sileletelo asi si ku mu ka Bhiblia. Silo soneso si seketetwe mu ka Bhiblia. Mbimo yi Mmidi wu wu Fumako wu mahako sisungo mayelano ni mthumo wo txhumayela, wona wu kombela txivhuno ka moya wo sawuleka. Hambiketo, mbimo yotshe Mmidi wu wu Fumako wa wuseta sotshe sisungo asi wu nga si maha mayelano ni nzila yi mthumo wathu wo tsimbilako ngu yona. Ngu kutxani? Nguko “ditiko da guma” se sengeletano ya Jehovha yi fanete yi tsimbitisana ni kutxitxa ka siemo.—1 Vak. 7:31.

15. Ngu kuhi kutxitxa aku ku nga gwesa vahuweleli vo tala?

¹⁵ Mbimo yi sengeletano ya Jehovha yi ningelako txhamuselo ya yiphya mayelano ni gondo yo kari ya Bhiblia, mwendo kuningela mkongomiso mayelano ni mahanyelo athu, athu hi ti emisete kumaha kutxitxa. Se hi na maha txani ngako sengeletano yi txi maha kutxitxa aku kugwesako wutomi wathu? Ngu txikombiso, ka masiku a ngweno, kuaka ni kuwuseta Tinyumba ta Mfumo ta dhula ngutu. Se ngu toneto, Mmidi wu wu Fumako wu ningete mkongomiso wa ti to mabanza o hahamba-hambana me thumisa Nyumba yimweyo ya Mfumo. Ngu kona hawa ka malulamiselo awa, mabanza mamwani ti lavile me patana ti to Tinyumba timwani ta Mfumo ti xaviswa. Se male ya kona ya thumiswa ti to kuakwa Tinyumba ta Mfumo ka makhalo aya ku ku ni txilaveko txa homba. Ngako u txi hanya ka makhalo aya Tinyumba ta Mfumo ti nga xaviswa se mabanza mamwani me patana, ina ta kukaratela kutumela kutxitxa kuwa? Vamwani vahuweleli ta lava ve tsimbila mipfhuka yo lapha ti to veya mitshanganoni. Vamwani ava va nga thuma ngutu ti to ve aka mwendo kuwuseta Tinyumba ta Mfumo ati ti nga gwita ti  xaviswa, ti nga maha va txi tiwotisa to ngu kutxani ti di xavisilwe. Ti nga maha va txi tipfa nga mthumo wawe ni mtamo wawe wu vile mnyuko wa yimbwa. Hambiketo, vona va seketela malulamiselo awa a maphya ni ku ha va ndunduzela ngu toneto.

16. Txialakanyiso atxi txi ku ka Vakolosa 3:23, 24 txi hi vhunisa kutxani to hi maha miningelo hi di tsakile?

¹⁶ Hi na simama hi va ni litsako ngako hi txi khumbula ti to totshe ati hi mahako hi mahela Jehovha ni ku ngene a kongomisako sengeletano yakwe. (Lera Vakolosa 3:23, 24.) Mkoma Dhavhidha a hi vekete txikombiso mbimo yi a nga maha miningelo ya ti to di akwa dithepele. Ene a ti khene: “Nguko ngani mani ani, ni vathu vangu mba mani, va ku hi nga sikota kuninga simaha so fana ni siya ngu kuranda kwathu kani, nguko sotshe si ta ngu kwako, se ha siningela manzani kwako.” (1 Mak. 29:14) Mbimo yi hi mahako miningelo, nanathu hi tshumetela Jehovha asi a nga hi ninga. Hambi keto, Jehovha wa tsaka mbimo yi hi ningelako ngu mtamo wathu ni silo sathu ti to hi vhuneta ka mthumo awu a lavako ku hi wumaha. —2 Vak. 9:7.

17. Ngu kutxani u sa fanela kugodhola ngako ti txi lava u olola mazambo ako?

¹⁷ Ti to hi simama hi tsimbila ka nzila yo khwela ayi yi yisako wutomini, hotshethu ti lava hi londisa txikombiso txa Jesu ngu hafuhi. (1 Pedro 2:21) Ngako u txi wona to ti lava u olola mazambo ako, u nga thavi. Ngako u txi tumela kumaha kutxitxa ti kombisa to u lava kukongomiswa ngu Jehovha. Khumbula ti to Jehovha wa tiziva to kha hi na ku sikota kuetetela txikombiso txa Jesu ngu kuhetiseka nguko athu kha ha hetiseka.

18. Hi fanete hi maha txani ti to hi tsimbila kala kuza hi ya hoka amu hi yako kona?

¹⁸ Hotshethu a hi tiemiseleni kuwonetela masoni, ni kuolola mazambo athu, dihanyo dathu ni simaho sathu. (Mav. 4:25; Luka 9:62) A hi simameni hi tiveka hahatshi hi ‘zumba hi di tsakile ni kusimama hi ololwa.’ (2 Vak. 13:11) Ngako hi txi maha toneto, ‘Txizimu txa lirando ni txa kudikha txi na va ni nathu.’ Ene a hi vhuna kutsimbila hi di tsakile kala kuza hi hoka amu hi yako kona.